Review of Influence of Teachers’ Values to Educational Process

Yıl 2009, Cilt: 30 Sayı: 30, 65 - 83, 11.10.2013

Ayşen Bakioğlu Nergis Tokmak

Öz

The research was carried out to find out primary school teachers’ educational value judgement in regards to teaching process and to understand differences in their values and its effect on their teaching and on their school. The survey was a qualitative type and direct interview method was used to collecting the data. Interview form which built up by the researchers was used as data collection tool. During the development of the interview schedule, firstly literature was reviewed, expert advice and opinion were obtained, pilot study were administered, and the final form of the interview schedule was given following advisory consultations. The survey was carried out within 2007-2008 educational year, with the participation of 40 educationists. Data has been subjected to the content analysis.

The results of research demonstrated that teachers have different value judgements in terms of education processes and this diversity was caused conflicts between teachers at times. At the same time different value judgements in terms of discipline and evaluation of students was caused negative effects over students. Further research aimed at a more detailed evaluation of this data will be beneficial.
Key words: Value in education, value judgement, teacher, principals.

Anahtar Kelimeler

-

ÖĞRETMENLERİN DEĞER YARGILARININ EĞİTİM SÜREÇLERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin eğitim
süreçlerine ilişkin kişisel değer yargıları açısından öğretmenler arasındaki farklılıkları
ve farklılıkların okul ortamı ve verilen eğitim üzerindeki etkilerini öğretmen görüşleri
çerçevesinde anlamaya çalışmaktır. Araştırma nitel yöntemle gerçekleştirilmiş, verilerin
toplanmasında yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacıların
geliştirmiş olduğu yarı yapılandırılmış bir görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme
sorularının geliştirilmesinde, öncelikle alan yazın taranmış ve okumalar yapılmıştır. Bu
okumalar doğrultusunda görüşme soruları oluşturulmuştur. Uzman görüşleri alınarak ve
pilot görüşmeler yapılarak sorular geliştirilmiştir. 40 öğretmen ile 2007–2008 öğretim
yılında görüşmeler yapılmış, elde edilen veriler birçok kez okunarak kategorileştirilmiş
ve içerik analizi yoluyla değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin eğitim
süreçleri açısından (disiplin, öğrenci değerlendirilmesi, öğretmen performansının
değerlendirilmesi, insan ilişkileri) farklı değer yargılarına sahip olduğu ve bu farklılıkların
zaman zaman öğretmenler arasında anlaşmazlıklara ve çatışmalara sebep olduğu
belirlenmiştir. Öğretmenlerin disiplin ve öğrenci değerlendirme sürecine ilişkin farklı değer
yargılarına sahip olmasının öğrenciler üzerinde daha çok olumsuz etkiler yarattığı konusu
görüşmeye katılan öğretmenlerin ifadelerinden çıkan bir diğer sonuçtur. Bu araştırmadan
elde edilen bulguların farklı yöntemlerle farklı gruplar üzerinde daha ayrıntılı olarak
incelenmesi yararlı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Eğitimde değerler, değer yargısı, öğretmen, okul yöneticisi

Kaynakça

• Aydın, İ. (2006) Eğitim ve Öğretimde Etik, Pegem A Yayınları, Ankara.
• Bilgin, N. (2003). Sosyal Psikoloji Sözlüğü: Kavramlar ve Yaklaşımlar, Bağlam Yayınları, İstanbul
• Bowie, B. L., ve Morgan, H. G. (1962). Personal Values and Verbal Behavior of Teachers. Journal of Experimental Education, Vol. 30, Number: 4, June 1962, s: 337-345 http://www.jstor.org/pss/20156590 web adresinden 05 Ağustos 2007 tarihinde edinilmiştir
• Çiftçi, N. (2003) Kohlberg’in Bilişsel Ahlak Gelişimi Teorisi: Ahlak ve Demokrasi Eğitimi Değerler Eğitimi Dergisi, 1, s: 43-77
• EARGED. (2006). Okulda Performans Yönetimi Modeli. Ankara.
• Erdoğan, İ. (2003). Okul Yönetimi Öğretim Liderliği, Sistem Yayıncılık, Ankara.
• Genç, S., Z., ve Kalafat, T. (2008). Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları İie Empatik Becerilerinin değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma, Manas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, s: 17, 211-222
• Güngör, E. (2000). Ahlâk Psikolojisi ve Sosyal Ahlâk. İstanbul: Ötüken Yayınları. http:// yordam.manas.kg/ekitap/pdf/Manasdergi/sbd/sbd19/sbd-19-18.pdf
• İşmen, E., (2001). Duygusal Zekâ ve Problem Çözme. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi Yıl : 2001, Sayı 13, Sayfa : 111-124
• Kuçuradi, İ. (1988) İnsan ve Değerleri. Yankı Yayınları, İstanbul.
• McCallum, J.A. (1991). Teacher Reasoning and Moral Judgement in The Context of Student Discipline Situations. (Eric Document Reproduction Service No. ED 332973). http://www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_ storage_01/0000019b/80/22/f8/c3.pdf web adresinden 08 Temmuz 2008 tarihinde edinilmiştir.
• Mengüşoğlu, T. (1997). Felsefeye Giriş, Remzi Kitabevi, İstanbul
• Sarı, E. (2005a). Öğretmen adaylarının değer tercihleri : Giresun Eğitim Fakültesi örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 3 (10), s: 73-88
• Sarı, E.(2005b). Gelişimsel disiplin yaklaşımı. VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi (5-7 Eylül 2001) Ortadoğu Teknik Üniversitesi. Ankara.
• Schwartz, S. (1992). Basic Human Values: Theory, Methods, and Applications” http:// www.fmag.unict.it/Allegati/convegno%207-8-10-05/Schwartzpaper.pdf web adresinden 26 Temmuz 2007 tarihinde edinilmiştir.
• Senge, P., M., (2004). Beşinci Disiplin, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul
• Şişman, M., (2007). Örgütler ve Kültürler, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Tarhan, N., (2008). Duyguların Dili, Timaş Yayınları, İstanbul
• Thompson, R. (1970), Revolutionary War in World Strategy 1945-1969, içinde, The Administrator’s Battleground: Conflict among Values Taplinger, New York.
• Titiz, T. (2002). Sosyal Tümör Ve Eğitim’de Bir Çıkış Yolu (Önerisi). http:// www.tinaztitiz.com/yazi.php?id=561 web adresinden 27 Mayıs 2008 tarihinde edinilmiştir.
• Tozlu, N. (2006). Ortaöğretimde Öğrenci Başarısının Değerlendirilmesi. Türk web adresinden 04 Mayıs 2008 tarihinde edinilmiştir.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.