Developing the High School Students’ Attitudes Toward the Teaching Profession Scale and Examining the Relation Between These Attitudes and Professional Values

Yıl 2021, Cilt: 53 Sayı: 53, 47 - 68, 24.01.2021

Çetin Toraman Süleyman Çelik

https://doi.org/10.15285/maruaebd.676792

Öz

The purpose of this study is to develop the High School Students’ Attitudes Toward the Teaching Profession Scale and find the relation these attitudes have with professional values. Three applications were made during the study: an exploratory factor analysis applied to 341 high school students, a confirmatory factor analysis applied to 204 high school students, and a final application made with 298 high school students after confirming the validity and reliability. The final application identified students’ attitudes and examined their relationship to professional values. This research is a descriptive and correlational survey. The scale has been revealed to be formed of 16 items with 3 sub-dimensions. These formed items explain 50% of the variance. The reliability of the scale has been determined as 0.82. While the students view teaching as a sacred profession, they would do not prefer it. Additionally, students have the opinion that teaching is not given enough value. The scale’s sub-dimension of Teaching Profession’s Contribution to Society has been determined to have a positive and significant correlation with nine different professional values.

Anahtar Kelimeler

Attitude, Professional Values, Scale Development, Teaching Profession

Lise Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Ölçeğin Mesleki Değerlerle İlişkisi

Öz

Bu araştırmanın amacı; lise öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını geçerli ve güvenilir biçimde belirlemeyi sağlayan bir ölçek geliştirilmesi ve lise öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile mesleki değerleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmada üç uygulama yapılmıştır. 341 lise öğrencisiyle yapılan uygulamayla açıklayıcı faktör analizi, 204 lise öğrencisiyle yapılan uygulamayla doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Geçerlik ve güvenirlik kanıtları elde edildikten sonra 298 lise öğrencisi ile son bir uygulama yapılmış ve bu uygulamadan lise öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları belirlenerek, tutum düzeyinin öğrencilerin mesleki değerleriyle ilişkisi incelenmiştir. Bu araştırma betimsel ve ilişkisel tarama modelinde bir araştırmadır. Yapılan analizler sonucunda lise öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeği 16 maddeden ve 3 boyuttan oluşan bir ölçektir. Bu yapıdaki ölçek varyansın %50’sini açıklamaktadır. Ölçeğin güvenirliği 0.82 olarak belirlenmiştir. Öğrenciler öğretmenliği kutsal, saygı duyulacak bir meslek olarak görürken, bu mesleği seçmeyi düşünmemekte ve mesleğe yeterince değer verilmediğini düşünmektedir. Tutum ölçeğinin “Öğretmenlik Mesleğinin Topluma Katkısı” alt boyutu ile dokuz farklı mesleki değerin düşük düzeyde, pozitif yönde ve anlamlı ilişkisi olduğu belirlenmiştir. Diğer boyutlarla anlamlı ilişkiler saptanamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Mesleki Değerler, Öğretmenlik Mesleği, Ölçek Geliştirme, Tutum

Kaynakça

• Akkaya, N., & Özdemir, E. E. (2017). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(3), 651-661. https://doi.org/10.18298/ijlet.1733.
• Alberts, C., Mbalo, N. F., & Ackermann, C. J. (2003). Adolescents’ perceptions of the relevance of domains of identity formation: A South African cross-cultural study. Journal Youth and Adolescence, 32(3), 169-184. https://doi.org/10.1023/A:1022591302909.
• Anderson, J. C., & Gerbing, D. W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness of fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49(2), 155-173. https://doi.org/10.1007/BF02294170.
• Arrindell, W. A., & van der Ende. J. (1985). An empirical test of the utility of the observations to variables ratio in factor and components analysis. Applied Psychological Measurement, 9(2), 165-178. https://doi.org/10.1177/014662168.
• Aşkar, P., ve Erden, M. (1987). Öğretmen Mesleğine Yönelik Tutum. Marmara Üniversitesi 1. Ulusal Eğitim Sempozyumu, İstanbul 24-30 Kasım 1986.
• Atmaca, T. (2020). Öğretmenlerin toplumsal saygınlık ve imajlarına olumsuz etki eden faktörlerin incelenmesi. Yaşadıkça Eğitim, 34(1), 152-167. https://doi.org/10.33308/26674874.2020341165.
• Aydoğmuş, M., & Yıldız, M. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen olmak istememelerinin nedenleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(47), 587-600.
• Ballantine, J.H., Spade, J.Z., & Stuber, J.M. (2018). School and society; A sociological approach to education. The USA: Sage Publications.
• Balyer, A., & Özcan, K. (2014). Choosing teaching profession as a career: Students’ reasons. International Education Studies, 7(5), 104-115. https://doi.org/10.5539/ies.v7n5p104.
• Bastick, T. (2000). Why teacher trainees choose the teaching profession: comparing trainees in metropolitan and developing countries. International Review of Education 6(3-4), 343-349. https://doi.org/10.1023/A:1004090415953.
• Bentler P. M. (1990). Comparative fit indexes in structural models. Psychological Bulletin, 107(2), 238-246. https://doi.org/10.1037/0033-2909.107.2.238.
• Bergmark, U., Lundström, S., Manderstedt, L. & Palo, A. (2018). Why become a teacher? Student teachers’ perceptions of the teaching profession and motives for career choice. European Journal of Teacher Education, 1-16.
• Boz, Y. ve Boz, N. (2008). Kimya ve matematik öğretmen adaylarının öğretmen olma nedenleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 137-144.
• Brookhart, S. M., & Freeman, D. J. (1992). Characteristics of entering teacher candidates, Review of Educational Research, 62(1), 37-60. https://doi.org/10.3102/00346543062001037.
• Cattell, R. B. (1978). The scientific use of factor analysis. The USA: Plenum.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research, planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. The USA, Boston: Pearson Education, Inc.
• Çakmak, M., ve Kayabaşı, Y. (2017). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini seçme nedenlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1). 1-10. https://doi.org/10.21666/muefd.332430.
• Çapa, Y., ve Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 69-73.
• Çapri, B., ve Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33-53.
• Çermik, H., ve Doğan, B. (2010). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih sebepleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 201-212.
• Çetin, Ş. (2003). Anadolu öğretmen lisesi ve düz (genel) lise çıkışlı eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının karşılaştırılması. (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Davis, J. B. (1994). A closer look at those who have decided to teach. High School Journal, 77(4), 274-279.
• Ensari, M. Ş., ve Alay, H. K. (2017). Meslek seçimini etkileyen faktörlerin demografik değişkenler ile ilişkisinin araştırılması: İstanbul ilinde bir uygulama. Humanitas, 5(10), 409-422.
• Everitt, B. S., & Howell, D. C. (2005). Encyclopedia of statistics in behavioral science (1st Edition). The UK: John Willey and Sons.
• Field, A. (2018). Discovering statistics using IBM SPSS Statistics (5th Edition). The USA: Sage.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th Edition). USA: McGraw-Hill Companies Inc.
• Fresko, B., Kfir, D., & Nasser, F. (1997). Predicting teacher commitment. Teaching and Teacher Education, 13(4), 429-438. https://doi.org/10.1016/S0742-051X(96)00037-6.
• Fullan, M. G. (1993). Why teachers must become change agents. Educational Leadership 50(6), 12-17.
• Gorsuch, R. L. (1974). Factor analysis (2nd Edition). The USA: Saunders.
• Göçer Şahin, Ş., ve Gelbal, S. (2016). A scaling of preservice teachers’ motivational factors in choosing the teaching profession. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 7(2), 443-458. https://doi.org/10.21031/epod.280207
• Güleçen, S., Ciro, E., & Semerci, N. (2008). Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 139-157.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2014). Multivariate data analysis (1st Edition). The UK, Harlow: Pearson Education Limited.
• Hammond, M. (2002). Why teach? A case study investigating the decision to train to teach ICT, Journal of Education for Teaching: International Research and Pedagogy, 28(2), 135-148. https://doi.org/10.1080/0260747021000005574.
• Heinz, M. (2015). “Why choose teaching? An international review of empirical studies exploring student teachers career motivations and levels of commitment to teaching”. Educational Research and Evaluation: An International Journal on Theory and Practice, 21(3), 258-297. https://doi.org/10.1080/13803611.2015.1018278.
• Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. R. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
• Hu L. T., & Bentler P. M. (1999). Cut off criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118.
• Johnston, J., McKeown, E., & McEwen, A. (1999) Choosing primary teaching as a career: the perspectives of males and females in training. Journal of Education for Teaching, 25(1), 55-64. https://doi.org/10.1080/02607479919673.
• Kahramanoğlu, R., Yokuş, E., Cücük, E., Vural, S., ve Şiraz, F. (2018). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeği (ÖMYTÖ) geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies Educational Science, 13(11), 1669-1686. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13561.
• Kılcan, B., Keçe, M., Çepni, O., ve Kılınç, A.Ç. (2013). Prospective teachers’ reasons for choosing teaching as a profession. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 69-80.
• Kline, T. J. B. (2005). Psychological testing, a practical approach to design and evaluation. The USA: Sage.
• Kuzgun, Y. (2004). Meslek rehberliği ve danışmanlığına giriş. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kuzgun, Y. (2014). Kendini değerlendirme envanteri el kitabı. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kyriacou, C., & Coulthard, M. (2000). Undergraduates’ views of teaching as a career choice. Journal of Education for Teaching, 26(2), 117-126. https://doi.org/10.1080/02607470050127036.
• Low, E., NG, P., Hui, C., & Cai, L. (2017). Teaching as a career choice: Triggers and drivers. Australian Journal of Teacher Education, 42(2). 28-46. https://doi.org/10.14221/ajte.2017v42n2.3.
• Marsh, H. W., Balla, J. R., & McDonald, R. P. (1988). Goodness of fit indices in confirmatory factor analysis: The effect of sample size. Psychological Bulletin, 103(3), 391-410. https://doi.org/10.1037/0033-2909.103.3.391.
• Miller, P., & Endo, H. (2005). Journey to becoming a teacher: The experiences of students of color. Multicultural Education, 13(1), 2-9.
• Owen, F. K., Kepir, D. D., Özdemir, S., Ulaş, Ö., ve Yılmaz, O. (2012). Üniversite öğrencilerinin bölüm seçme nedenleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3).135-151.
• Özbek, R. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih etmelerinde kişisel ekonomik ve sosyal faktörlerin etkililik dercesine ilişkin algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 145-159.
• Özdamar, K. (2013). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi 1. cilt (9. Baskı). Eskişehir: Nisan.
• Pallant, J. (2016). SPSS survival manual (6th Edition). The USA: McGraw-Hill Education.
• Papanastasiou, C., & Papanastasiou, E. (1997) Factors that influence students to become teachers. Educational Research and Evaluation, 3(4), 305-316. https://doi.org/10.1080/1380361970030402.
• Resmî Gazete (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu. Retrieved from: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf.
• Stroud, J. C., Smith, L. L., Ealy, L. T., & Hurst, R. (2000). Choosing to teach: Perceptions of male preservice teachers in early childhood and elementary education. Early Child Development and Care, 163(1), 49-60. https://doi.org/10.1080/0300443001630104.
• Super, D. E., & Knasel, E. G. (1981). Careerdevelopment in adulthood: Some theoretical problems and a possible solution. British Journal of Guidance and Counselling, 9(2), 194-201.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları (1. Baskı). İstanbul: Ekinoks.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th Edition). The USA: Pearson Education.
• Tomsik, R. (2016). Choosing teaching as a career: Importance of the type of motivation in career choices. TEM Journal, 5(3), 396-400.
• Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 45, 109-127.
• Vieira A. L. (2011). Interactive LISREL in practice, getting started with a SIMPLIS Approach. London: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-642-18044-6.
• Warner, R. M. (2008). Applied statistics, from bivariate through Multivariate Tecniques (1st Edition). The USA: SAGE Publications, Inc.
• Watt, H. M. G., & Richardson, P. W. (2007). Motivational factors influencing teaching as a career choice: Development and validation of the FIT-choice scale. The Journal of Experimental Education, 75(3), 167-202. https://doi.org/10.3200/JEXE.75.3.167-202.
• Watt, H. M.G., Richardson, P.W., Klusmann, U., Kunter, M., Beyer, B., Trautwein, U., & Baumert, J. (2012). Motivations for choosing teaching as a career: An international comparison using the FIT-Choice scale. Teaching and Teacher Education, 28, 791-805. https://doi.org/10.1016/j.tate.2012.03.003.
• Watt, H. M. G., Richardson, P. W., & Devos, C. (2013). (How) does gender matter in the choice of a STEM teaching career and later teaching behaviours? International Journal of Gender, Science and Technology, 5(3), 187-206.
• Yong, B. C. S. (1995). Teacher trainees’ motives for entering into a teaching career in Brunei Darussalam. Teaching and Teacher Education, 11(3), 215-280. https://doi.org/10.1016/0742-051X(94)00023-Y.