Osmanlı Devletinde Vezir-i Azam (Sadrazam)

Yıl 2015, Cilt: 21 Sayı: 2, 127 - 134, 01.01.2016

Osman Kaşıkçı

Öz

Vez.ret, devlet teşkilatı i.inde devlet başkanlarından sonra ikinci .nemli makamdır.

İslam devletlerinde ve bu arada Osmanlı Devleti’nde de vezirlik (vezir-i

.zamlık) devleti idarede zaman zaman padişahı bile geride bırakacak .nemde

olmuştur. Fatih’ten sonra Osmanlı’da en yüksek divan olan D.v.n-ı Hüm.y.n’a

dahi vezir-i .zamlar başkanlık etmiştir. Şeyhülisl.mların dini arkalarına alan gü.lerine

karşılık devletin siyasi ve idari yapısını arkalarına almışlar ve vezir-i azamla

anlaşamayan idareciler zaman zaman şeyhülisl.mlar bu g.revlerinde olmuşlardır.

Osmanlı’nın ilk d.nemlerinde Türklerden Fatih’ten sonra ise devşirmelerden

se.ilmiştir. Her iki y.ntemin de Osmanlı Devletine artı ve eksileri olmuştur.

Vezir-i .zamların g.reve getirilmeleri ve g.revden alınmaları her zaman ayrı bir

.nem arz etmiştir. Padişahların tahta oturmalarında veya tahttan indirilmelerinde

de vezir-i azamların .nemli etkileri olmuştur. Dolayısıyla vezir-i azamlık kurumu

.ok iyi tahlil edildiğinde Osmanlı Devleti’nin siyas., idari yapısı hakkında

daha sağlıklı bir yaklaşım ortaya konulabilir

Anahtar Kelimeler

Sadrazam, veziriazam, Osmanlı Devleti, Osmanlı Hukuku

Kaynakça

• İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Devleti’nde Merkez ve Bahriye Teşkilatı, Ankara 1988