Yaşama Hakkı Kapsamında Yaşamın Başlangıcı

Yıl 2013, Cilt: 19 Sayı: 2, 1301 - 1320, 01.12.2013

Hamide Tacir

Öz

Yaşama hakkı bireylerin sahip olduğu temel hak ve özgürlüklerin başında gelmektedir. Öyle ki bu hakkın güvence altına alınmadığı sistemlerde diğer hak- ların tanınmasının ve güvence altına alınmasının bir anlamı olmayacaktır. Bu bağlamda, yaşama hakkının ne zaman başladığının tespit edilmesi de hukuksal bir zorunluluk olarak ortaya çıkmaktadır. Çalışma temel olarak embriyo veya cenin yaşama hakkının öznesi midir sorusuna ulusal ve uluslararası belgeler ışı- ğında cevap arayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yaşama hakkı, Yaşamın başlangıcı, Yaşama hakkının öznesi, Embriyo üzerinde araştırma, Yedek/artık embriyo, Dondurulmuş embriyo, Kürtaj

Kaynakça

• ALTUNKAŞ, Aysun, İnsan Üzerinde Deney ve Deneme Suçları, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, yayımlanmamış doktora tezi.
• BLAKESLEE, Sandra, New Issue in Embryo Case Raised Over Use of Donor, New York Times, 21 June 1981.
• BM Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Komitesi’nin 19 No’lu Genel Tavsiyesi: Kadınlara Karşı Şiddet.
• CENTEL, Nur - ZAFER, Hamide - ÇAKMUT YENERER, Özlem, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, C. I, İstanbul 2011.
• ÇOBAN, Aykut, Türkiye’de İnsan Embriyosu Üzerinde Araştırma Yapmanın Hukuki Sorunları, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 86, 2009.
• DÖNMEZ, Burcu, TCK’da Çocuk Düşürtme Suçu Mukayeseli Hukuk ve AİHM’in Bakış Açısıyla Ceninin Yaşam Hakkının Sınırlandırılması, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 9, Sayı 2, 2007.
• EDWARDS, Robert, Ethics and Embryology: The Case for Experimentation, Experiments on Embryos, Ed. Anthony Dyson, John Harris, Routldege, 2002.
• G., Maio, Welchen Respekt Schulden wir dem Embryo? Die Embryolane Stammzellforschung in medinethisccher Perspektive, Deutche Medizinische Wochenschrift, 2002.
• GEDİZ GELEGEN, Didem, Tartışma: Kürtaj: Cinayet Süsü Verilmiş Bir İntihar Mı?, Fe Dergi 3, S. 1 (2011).
• GREEN, Ronald Micheal, The Human Embryo Resarch Debates: Bioethics in the Vortext of Contraversy, Oxford University Press, 2001.
• HAKERİ, Hakan, Tıp Hukuku, Ankara 2007.
• HARRIS, John, Embriyos and Hedgehogs: On the Moral Status of the Embryo, Experiment On Embriyos, Ed. Anthony Dyson, John Harris, Routledge 2002.
• HARRIS, John, The Value of Life: An Introduction to Medhical Ethics, Routledge 1985.
• JNR, H. W. Jones, The Ethics of in- vitro Fertilization-1981, Ed. Edwards and Purdy, Human Conception in Vitro, London Academic Press, 1981.
• JONES, D. G. – TOWNS, C. R., Navigating the Quagmire: The Regulation of Human Embryonic Stem Cell Research, Human Reproduction, 2006.
• KANADOĞLU, Korkut, Türk Anayasa Hukukunda Sağlık Alanında Temel Haklar, yayımlanmamış makale.
• Klonlama ve Biyoetik, Unesco Milli Komisyonu Biyoetik İhtisas Komitesi Klonla- ma Çalışma Alt Grubu Raporu, Ankara 2005.
• KNOEPFFLER, N., Stem Cell Research: An Ethical Evaluation of Policy Options, Kennedy Institute of Ethics Journal; March, 2004.
• MADDEN, D., Article 40.3.3 and Assisted Human Reproduction, Ed. J. Schweppe, The Unborn Child, Article 40.3.3 and Abortion in Ireland, Dublin, The Liffey Press, 2004.
• MILLS, S., Research, Embryonic Stem cells and Genetics in Clinical Practice and the Law. Dublin, Tottel Publishing Ltd, 2007.
• MURRAY, Ross - JENNER, John, Revise HSC Studies of Religion 1, Pascal Press, 2003.
• OSTERGREN, Robert C. - LE BOSSE, Mathias, The Europa, Guilford Press, 2011.
• ÖNDER, Ayhan, Şahıslara ve mala Karşı Cürümler ve Bilişim Alanında Suçlar, İstanbul 1994.
• REHMANN-SUTTER, C. - PORZ, R. - SCULLY, J.L., Sourcing Human Embryonic Tissue: The Ethical Issues, Fundementals of Tissues Engineering and Regenerative Medicine, Ed. Ulrich Meyer, Thomas Meyer, Jörhg Hanschel, Hans Peter Heinsman.
• TEZCAN, Durmuş - ERDEM, Mustafa Ruhan - SANCAKDAR, Oğuz - ÖNOK, Rıfat Murat, İnsan Hakları El Kitabı, Ankara 2010.
• The Ciba Foundaition, Human Embriyo Research, Yes or No?, London and New York: Tavistock Publications, 1986.
• TÜRMEN, Rıza, Kürtaj ve İnsan Hakları, Radikal Gazetesi.
• WALTERS, L., Human Embryonic Stem Cell Research: An Intercultural Perspective, Kennedy Institute of Ethics Journal; March.
• www.adalet.gov.tr
• http://aihmgunlugu.blogspot.com/2011-12-01-archive.html
• http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.