accessed 7 November 2023." />
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Doğanın Hak Öznesi Olarak Kabulü

Yıl 2024, Cilt: 30 Sayı: 1, 70 - 85, 30.06.2024
https://doi.org/10.33433/maruhad.1459368

Öz

Doğanın Haklarının tanınması son yıllarda çeşitli anayasal, yasal ve yargısal düzenlemelerle tesis edilmiştir. Bu gelişme ile insan dışındaki varlıklar ve doğal sistemler için yasal koruma sağlanması amaçlamaktadır.
Doğanın hak sahibi olması fikri, savunucular tarafından çevresel tehditlere karşı geliştirilen yeni bir yanıt olarak görülmektedir çünkü bazı ülkeler Doğanın Haklarının tanınması konusunda ilerleme kaydetmiş olsalar da doğa hala insan yararı için sömürülmesi gereken bir kaynak olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada genel hatlarıyla Doğanın Hakları kavramı açıklanmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda hakkın ortaya çıkışındaki önemli gelişmelere ve yapılan tartışmalara yer verilmiştir.

Kaynakça

  • Acosta A and Abarca MM, ‘Buen Vivir: An Alternative Perspective from the Peoples of the Global South to the Crisis of Capitalist Modernity’ In Climate Crisis, The: South African and Global Democratic EcoSocialist Alternatives, Satgar V (ed) (Wits University Press 2018) 131-147.
  • Aristoteles, Politika, Furkan Akdemir (çev), İstanbul (Say Yayınları 2013).
  • Berry T, “The Origin, Differentiation and Role of Rights”, <https://www.ties-edu.org/wp-content/uploads/2018/09/Thomas-Berry-rights.pdf /> accessed 19 May 2024.
  • Boyd DR, The Rights of Nature: A Legal Revolution That Could Save the World, ebook, ( ECW Press 2017).
  • Brennan A and Lo, NYS, "Environmental Ethics", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Summer 2022 Edition), Edward N. Zalta (ed), <https://plato.stanford.edu/archives/sum2022/entries/ethics-environmental/> accessed 7 November 2023.
  • Cevizci, A, Uygulamalı Etik, 2. Baskı, İstanbul (Say Yayınları 2016).
  • Cullinan C, Wild Law: A Manifesto for Earth Justice, 2nd edition, UK (Chelsea Green Publishing 2011).
  • Çoban, A, Çevre Politikası: Ekolojik Sorunlar ve Kuram, Ankara (İmge Kitabevi Yayınları 2020).
  • Ekvador Anayasası, https://www.defensa.gob.ec/wp-content/uploads/downloads/2021/02/Constitucion-de-la-Republica-del-Ecuador_act_ene-2021.pdf> accessed 1 Ocrober 2023.
  • Kant I, Lectures on Ethics, Trans. Peter Heath, Peter Heath and J.B. Schneewind, (eds), USA (Cambridge University Press 1997).
  • Kauffman, CM and Martin PL, ‘How Courts Are Developing River Rights Jurisprudence: Comparing Guardianship in New Zealand, Colombia and India’, (2019) 20(3) Vermont Journal of Environmental Law 260-289.
  • Kersten J, “Who Needs Rights of Nature?”, Can Nature Have Rights? Legal and Political Insights, in Anna Leah Tabios Hillebrecht and María Valeria Berros, (2017)6, RCC Perspectives: Transformations in Environment and Society, 9-13, <https://www.environmentandsociety.org/sites/default/files/2017_i6_final_hw.pdf> accessed 15 October 2023.
  • O’Donnell E, ‘At the Intersection of the Sacred and the Legal: Rights for Nature in Uttarakhand, India’, (2018) 30 (1) Journal of Environmental Law 135-144, <https://www.researchgate.net/publication/322592691_At_the_intersection_of_the_sacred_and_the_le gal_rights_for_nature_in_Uttarakhand_India > accessed 7 November 2024.
  • Stone CD, ‘Should Trees Have Standing? — Toward Legal Rights for Natural Objects’, (1972) 45 Southern California Law Review 450-501.
  • Şirin T, “Gelecek Kuşaklardan Doğanın Haklarına: Bolivya ve Ekvador Anayasaları”, II. Çevre ve Kent Hukuku Kurultayı, Ankara, 2014, <https://www.academia.edu/21718107/GELECEK_KU%C5%9EAKLARDA N_DO%C4%9EANIN_HAKLARINA_BOL%C4%B0VYA_VE_EKVAD OR_ANAYASALARI > Erişim Tarihi 2 Aralık 2023.
  • Wood S, ‘Rights of Nature: Who Holds Them?’, (2023) Centre for Law and the Environment (9), <https://commons.allard.ubc.ca/cle/9< accessed 1 December 2023.
  • Rights of Nature in Practice. Lessons from an emerging global movement, Anima Mundi Law Initiative, March 2021, <https://www.animamundilaw.org/rights-of-nature-in-practice> acessed 25 November 2023.
  • <https://www.defensa.gob.ec/wp-content/uploads/downloads/2021/02/Constitucion-de-la-Republica-del-Ecuador_act_ene-2021.pdf > accessed 1 October 2023.
  • <https://www.garn.org/rights-of-nature-timeline/> accessed 1 December 2023.
  • Ley de Derechos de la Madre Tierra, <http://www.planificacion.gob.bo/uploads/marco-legal/Ley%20N%C2%B0%20071%20DERECHOS%20DE%20LA%20MADRE%20TIERRA.pdf > accessed 1 October 2023.
  • Ley Marco de la Madre Tierra y Desarrollo Integral Para Vivir Bien, <https://mineria.gob.bo/juridica/20121015-11-39-39.pdf > accessed 1 October 2023.
  • Nash RF, The Rights of Nature: A History of Environmental Ethics, Wisconsin, (The University of Wisconsin Press 1989).
  • Sierra Club v. Morton, 405 U.S. 727 (1972), <https://tile.loc.gov/storage-services/service/ll/usrep/usrep405/usrep405727/usrep405727.pdf> accessed 1 October 2023.
  • Te Urewera Act, <https://www.legislation.govt.nz/act/public/2014/0051/latest/whole.html#DLM6183601> accessed 1 October 2023.
  • Te Awa Tupua (Whanganui River Claims Settlement) Act, <https://www.legislation.govt.nz/act/public/2017/0007/latest/whole.html#DLM683146> accessed 1 October 2023.
Toplam 25 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Hukuk (Diğer)
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Gonca Kuru 0000-0002-5188-7444

Erken Görünüm Tarihi 27 Haziran 2024
Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2024
Gönderilme Tarihi 26 Mart 2024
Kabul Tarihi 24 Mayıs 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 30 Sayı: 1

Kaynak Göster