Anonim Şirketlerde Pay Sahibinin Şirkete Karşı Borçlanması ve Faiz Meselesi

Yıl 2024, Cilt: 30 Sayı: 2

Burçak Tatlı

https://doi.org/10.33433/maruhad.1533699

Öz

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun bazı maddeleri henüz Kanun yürürlüğe girmeden 6335 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile değiştirilmiştir. Değişikliğe uğrayan maddelerden biri, pay sahibinin şirkete karşı borçlanma yasağını düzenleyen TTK’nın 358. maddesidir. Madde değişikliği ile ilgili olarak oldukça önemli pek çok eser kaleme alınmıştır. Bu eserlerin nitelikli çoğunluğu değişikliği eleştirmekte ve anonim şirketlerin temel ilkelerine zarar vermeyecek şekilde 358. maddenin nasıl uygulanması gerektiğini tartışmaktadır. Söz konusu eserleri tamamlayıcı bir şekilde bu makalede, anonim şirketler tarafından – özellikle yönetim kurulunda yer almayan – gerçek kişi pay sahiplerine borç verilmesi halinde ortaya çıkan faiz meselesi ele alınmıştır. Bu temelde makalede öncelikle 358. madde değerlendirilmiş, sonrasında 358. madde kapsamında pay sahibine verilen borçlar neticesinde faiz talep edilip edilemeyeceği, eğer faiz talep edilebiliyorsa hangi oranda faiz uygulanması gerektiği tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Anonim Şirket, Şirkete Karşı Borçlanma Yasağı, Faiz, Faiz Oranı, Ticari İş.

Kaynakça

• Akdağ Güney N ve Gümüş MA, ‘Taşınırların Anonim Şirkete Esas Sermaye Olarak Getirilmesi’ (2013) 3(3) REGESTA 3-30.
• Aksu Özkan R, ‘Anonim Şirketlerde Genel Kanuni Yedek Akçe Kavramına Bağlanan Hukuki Sonuçlar’ (2021) 23(1) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 339-381.
• Aksu Özkan R, Finansal Tabloların Tutulması ve Hukuki Sonuçları (On İki Levha Yayınları 2015).
• Altaş S, ‘Anonim Şirketlerde Yedek Akçeler’ (2016) 96 Bankacılık Dergisi 32-51.
• Altmeppen H, Gesetz betreffend die Gesellschaften mit beschrankter Haftung: GmbHG § 30 (C.H.BECK 2023).
• Arıcı MF, ‘Sermaye Şirketleri Hukukunda Vadeli Alacağın Sermaye Olarak Konulması Yasağı’ (2015) 72(1) İÜHFM 319-337.
• Arkan S, Ticari İşletme Hukuku (29. Baskı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 2023).
• Ayhan R, Çağlar H ve Özdamar M, Şirketler Hukuku Genel Esasları (5. Baskı, Yetkin Yayınları 2023). Ayhan R, Çağlar H ve Özdamar M, Ticari İşletme Hukuku Genel Esaslar (15. Baskı, Yetkin Yayınları 2022).
• Bahtiyar M ve Biçer L, ‘Adi İş / Ticari İş / Tüketici İşlemi Ayrımı ve Bu Ayrımın Önemi’ (2016) 22(3) Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Prof. Dr Cevdet Yavuz’a Armağan Cilt I) 395-436.
• Barlas N, Para Borçlarının İfasında Borçlunun Temerrüdü ve Temerrüt Açısından Düzenlenen Genel Sonuçlar (Kazancı Kitap 1992).
• Berber B, ‘Yargı Kararları Işığında Tüketici Kavramı’ (2023) 1 Konya Barosu Dergisi 41-72.
• Bilgili F ve Demirkapı E, Şirketler Hukuku, (9. Baskı, Dora Yayıncılık 2013).
• Birsel MT, Anonim Şirketler Hukukunda Kar Kavramı C.1 (Ege Üniversitesi Matbaası 1973).
• Bozer A ve Göle C, Ticari İşleme Hukuku (8. Baskı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 2023).
• Çelik A, Anonim Şirketlerde Ortaklıktan Çıkarılma (4. Baskı, Seçkin Yayınları 2011).
• Çelikboya K, Anonim Şirketlerde Pay Sahibinin Kar Payı Hakkı (On İki Levha Yayınları 2021).
• Canözü S, Anonim Şirketlerde Kâr Payının Tespiti ve Dağıtılması (Seçkin Yayınları 2016).
• Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (28. Baskı, Legem Yayıncılık 2023). Eren F, Borçlar Hukuku Özel Hükümler (11. Baskı, Legem Yayıncılık, 2023). Ergin K, ‘Osmanlı Devleti’nde Kanunnamelerden Nizamnamelere Geçiş’ (2016) 39 SDÜ Fen Edebiyat Sosyal Bilimler Dergisi 1-26.
• Fahran F, ‘Yeni Türk Ticaret Kanununda Yedek Akçeler ve Yedek Akçe Ayrılması’ (2011) 224 Yaklaşım Dergisi 94-102.
• Fleischer H and Goette W, Münchener Kommentar zum GmbHG, GmbHG § 30 (C.H.BECK 2022).
• Goette W, Habersack M and Kalss S, Münchener Kommentar Zum Aktiengesetz, AktG § 57, (C.H.Beck 2024).
• Göktürk K, ‘Ticari İş Kavramı, Sınırlandırılması ve Faiz Meselesi’ (2015) 19(2) Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 3-44.
• Göksoy YC, ‘Ödemeye Çağrı’ iç Kemal Şenocak (ed) Şirketler Hukuku Şerhi Cilt-3 (Seçkin Yayınları 2023) 2631-3012.
• Gümüş MA, 6105 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi Cilt I (Vedat Kitapçılık 2014).
• Helvacı M, Borçlar ve Ticaret Kanunu Bakımından Para Borçlarında Faiz Kavramı (Beta Basım 2000). Henssler M, Beck-online Grosskommentar (C.H.BECK 2024).
• Hızır S, ‘Anonim Şirkette Pay Sahibinin Şirkete Borçlanma Yasağını Düzenleyen TTK M. 358 Üzerine Bazı Değerlendirmeler’ (2013) 29(4) BATİDER 227-289.
• İmregün O, ‘Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Kâr Payı (Temettü) Hakkı’, iç Abuzer Kendigelen (ed) Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55. Yaş Günü Armağanı Cilt I (Beta Kitap 2002).
• Karahan S, ‘Anonim Şirkette Borçlanma Yasağı ve 6335 sayılı Kanun ile Getirilen Değişikliğin Sonuçları’, (2012) 6 Grant Thornton Haber Bülteni <https://www.grantthornton.com.tr/en-guncel/haber-bulteni/>
• Karayalçın Y, ‘Kanuni Yedek Akçenin İlk Ayrımı Açısından Safi Kâr Kavramı ve Dönem Vergi Borçları’ (1990) 15(3) BATİDER 137-147.
• Karaman Coşgun Ö, Ticari Faiz (Seçkin Yayıncılık 2023).
• Karslıoğlu H, Anonim Şirketlerde Örtülü Kâr Dağıtımı (Adalet Yayınları 2015).
• Karslıoğlu U, ‘Ortaklara Verilen Borçların Kurumlar Vergisi Karşısındaki Durumu ve Adat Hesabının Muhasebe Uygulaması’ (2016) 199 Vergi Raporu 59-80.
• Kendigelen A, Yeni Türk Ticaret Kanunu Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler (3. Bası, On İki Levha Yayıncılık 2016).
• Kılıçoğlu A, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (24. Baskı, Turhan Kitabevi 2020).
• Kırca İ ve Gürel M, ‘Bağlı ve Bağımsız Anonim Şirketlerde Pay Sahibinin Şirkete Borçlanması ve Şirketler Topluluğuna İlişkin Hükümlerin Özgül Ağırlığı’ (2014) 30(2) BATİDER 5-19. Kırca İ ve Tekin U, ‘Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanıyla Mücadele Çerçevesinde OECD Malî Eylem Görev Grubunun Hamiline Yazılı Paylarla İlgili Tavsiye Kararı ve Ulusal Mevzuatlarda Buna Uyum Çabaları’ iç Mustafa Halil Çonkar, Abuzer Kendigelen, Arslan Kaya, Ahmet Özsoy ve İbrahim Çağrı Zengin (edr) Ord. Prof. Dr. Şevket Memedali Bilgişin'in Anısına Armağan (On İki Levha Yayınları 2021).
• Kırca İ, Şehirali Çelik FH ve Manavgat Ç, Anonim Şirketler Hukuku Cilt 1 (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 2013).
• Korkut Ö, ‘Pay Sahibinin Şirkete Borçlanma Yasası’ iç Kemal ŞENOCAK (ed) Şirketler Hukuku Şerhi Cilt-2 (Seçkin Yayınları 2023) 1640-1647.
• Manuel M, Das Aktienrecht - Kommentar der ersten Stunde (Berner Kommentar 2023).
• Meister T, ‘Art. 671-674’ in Jolanta Kren Kostkiewicz, Stephen Wolf, Mark Amstutz and Roland Frank Hausor (eds) OR Kommentar Kommentar zum Schweizerischen Obligationenrecht (Orell Füssli Kommentar 2023).
• Michalski L, Heidinger A, Leible S and Schmidt J, Kommentar zum Gesetz betreffend die Gesellschaften mit beschränkter Haftung, GmbHG § 30 (C.H.Beck 2023).
• Moroğlu E, Anonim Ortaklıklarda Sermaye Artırımı (3. Baskı, On İki Levha Yayıncılık 2015).
• Narbay Ş ve Akkuş M, ‘Ticari İş ve Tüketici İşlemi Kavramları Ekseninde Görevli Mahkeme ve Dava Şartı Arabuluculuk Üzerine Düşünceler’ (2020) 44 Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 301-333.
• Oğuzman KM ve Öz T, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt I (21. Bası, Vedat Kitapçılık 2023). Özay OL, ‘6502 Sayılı Yasa Kapsamında Tüketici İşlemi’ (2017) 4(12) Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırma Dergisi 257-272.
• Özkan AF, ‘Sorumlu Olma’ iç Kemal Şenocak (ed) Şirketler Hukuku Şerhi Cilt-1 (Seçkin Yayınları 2023).
• Poroy R, Tekinalp Ü ve Çamoğlu E, Ortaklıklar Hukuku I (15. Bası, Vedat Kitapçılık 2021).
• Poroy R, Tekinalp Ü ve Çamoğlu E, Ortaklıklar Hukuku II (15. Bası, Vedat Kitapçılık 2023).
• Poroy R ve Yasaman H, Ticari İşletme Hukuku (19. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2022). Pulaşlı H, Şirketler Hukuku Genel Esaslar (7. Baskı, Adalet Yayınevi 2021).
• Pulaşlı H, Şirketler Hukuku Şerhi Cilt I (4. Bası, Adalet Yayınevi, 2022).
• Pulaşlı H, Şirketler Hukuku Şerhi Cilt III (4. Bası, Adalet Yayınevi, 2022).
• Sayılgan G ve Şenocak K, ‘Şirketin İktisap Ettiği Kendi Pay Senetleri İçin Ayrılan Yedek Akçe ve Yeniden Değerleme Fonları’ iç Kemal Şenocak (ed) Şirketler Hukuku Şerhi Cilt-3 (Seçkin Yayınları 2023).
• Sevi AM, Anonim Ortaklıkta Sermayenin Oluşturulması ve Pay Sahiplerine İade Edilmesi Yasağı (Seçkin Yayınları 2013).
• Şahin Mccarthy O, ‘Tüketici Sözleşmelerini Diğer Sözleşmelerden Ayıran Hususlar’ iç Oya Şahin Mccarthy ve Mutlu Dinç (edr) Tüketici Hukuku Davaları (Seçkin Yayıncılık 2022) 65-94.
• Şener OH, Yargıtay Kararları Işığında Limited Ortaklıklar Hukuku (Seçkin Yayıncılık 2017).
• Tamer A, ‘Yeni Türk Ticaret Kanunu ile Getirilen Bir Yenilik: ‘Pay Sahiplerinin (Ortakların) Şirkete Borçlanma Yasağı’’ (2012) 25(102) Türkiye Barolar Birliği Dergisi 93-114.
• Tekinalp Ü, Anonim Ortaklığın Bilançosu ve Yedek Akçeleri (2. Bası, Fakülteler Matbaası 1979).
• Tekinalp Ü, Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku (Güncellenmiş 4. Bası, Vedat Kitapçılık 2015).
• Toraman Çolgar E, Anonim Ortaklıkta Şirkete Borçlanma Yasağı (On İki Levha Yayıncılık 2019).
• Tuncer S ve Ulusoy Y, ‘Yedek Akçeler’ (2017) 19 Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Prof. Dr. Şener Ertaşa’a Armağan) 1971-1996.
• Türk A, Yeni TTK ve Sermaye Piyasası Mevzuatına göre Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Edinmesi (Adalet Yayınevi 2016).
• Uyumaz A ve Türk M C, ‘Tacirin Tüketici Sıfatı’ (2023) 73(3) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1591-1633.
• Üçışık G ve Çelik A, Anonim Ortaklıkta Finansal Tablolar Yedek Akçeler ve Kâr Dağıtımı (On İki Levha Yayınları 2018).
• Üçışık G ve Çelik A, Anonim Ortaklıklar Hukuku Cilt II (Adalet Yayınevi 2022).
• Ülgen H, Helvacı M, Kendigelen A, Kaya A ve Nomer Ertan F, Ticari İşletmen Hukuku (On İki Levha Yayıncılık 2015).
• Vischer M, ‘Art. 675-682’ in Jolanta Kren Kostkiewicz, Stephen Wolf, Mark Amstutz and Roland Frank Hausor (eds) OR Kommentar Kommentar zum Schweizerischen Obligationenrecht (Orell Füssli Kommentar 2023).
• Yanlı V, ‘Yeni Türk Ticaret Kanunu ve Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı.’ (2014) 30(1) BATİDER 5-32.
• Yasaman H, ‘Ticari İşlerde Akdi Faiz ve Temerrüt Faizi’ (2011) 76 Bankacılık Dergisi 61-68. Yüce AA, ‘Anonim ve Limited Şirketlerde Pay Sahiplerinin Şirkete Borçlanma Yasağı’ (2012) 2/2 Regesta Ticaret Hukuku Dergisi 61-80.