MARMARA ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ YAYIN AHLAKI VE YAYIN İSTİSMARINA DAİR BEYANNAME

Bu beyannamedeki MÜİF kısaltması Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ne, MÜİFD kısaltması Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’ne işaret etmektedir. MÜİFD, MÜİF tarafından yayınlanan akademik bir dergidir. Yayınlanan bir yazının içeriği, zorunlu olarak MÜİF’nin veya MÜİFD’nin görüşlerini yansıtmaz.

YAYINCININ GÖREVLERİ

• Yayınlama İlkeleri: MÜİFD, yılda iki kez yayınlanan uluslararası akademik ve hakemli bir dergidir. MÜİFD Editörler Kurulu periyodik olarak toplanır. Teslim edilen makaleler, önce MÜİFD Editörler Kurulu tarafından ön-değerlendirmeye tabi tutulur. Hakemlenmeye uygun bulunan makaleler hakem görüşüne arzedilerek iki hakeme gönderilir ve her iki hakemden olumlu görüş alınırsa, hakemlerce teklif edilen düzeltme ve değişikliklerin gerçekleştirilmesi halinde yayınlanır. Hakemlerden birinin “yayımlanabilir”, diğerinin “yayımlanamaz” raporu vermesi durumunda makale üçüncü bir hakeme gönderilir. Bu üçüncü hakem “yayınlanamaz” raporu verirse makale Editörler Kurulu tarafından reddedilir. Üçüncü hakem “yayınlanabilir” raporu verirse Editörler Kurulu’nun değerlendirmesi ve onayı sonrasında makale editöryal okuma sürecine taşınır. Fakat MÜİFD’ye yayın talebiyle gönderilen makalelerin nihai yayınlanma kararı MÜİFD Editörler Kurulu tarafından verilir.
• Dürüstlük ve Tarafsızlık: Yayın için gönderilen makaleler, tamamen akademik ve bilimsel kıstaslara göre değerlendirilir. Makalelerin değerlendirilmesinde yazarların cinsiyet, din, ırk, etnik köken, vatandaşlık, siyasi görüşleri, kurumsal ilişkileri hiçbir şekilde kıstas olarak kullanılmaz.
• Gizlilik: Editöryal ekip, teslim edilen makaleler hakkında yazar, hakemler, muhtemel hakemler ve editöryal üyeler dışında hiç kimseye bilgi vermez.
• İfşa ve Çıkar Çatışması: MÜİFD’ye teslim edilen ve fakat yayınlanmayan makalelerin içerikleri, yazarların rızası olmaksızın, editör ve Editörler Kurulu üyeleri tarafından kullanılamaz.

HAKEMLERİN GÖREVLERİ

• Editöryal Karar Sürecine Katkı: Teslim edilen makalenin yayınlanıp yayınlanmayacağına MÜİFD Editörler Kurulu tarafından karar verilmesinde hakem görüşleri oldukça büyük bir katkı sunar. Hakemlerin revizyon talepleri yazarlara iletilir ve makalenin akademik niteliğinin artırılmasında yardımcı olunur. Ancak MÜİFD Editörler Kurulu, bir makalenin yayınlanıp yayınlanmayacağına dair kararı kendi uhdesinde bulundurur. Editörler Kurulu’nun MÜİFD yayın kriterlerine göre yeterli görmediği revizyon, makalenin reddedilmesine gerekçe olabilir.
• Dakiklik: Makale değerlendirmede hakemlere 15 gün süre verilir. Fakat ilave süre isteyen hakemlere, derginin yayın aciliyeti ölçüsünde ek süre verilebilir. Değerlendirmesi için kendisine tevdi edilen makaleyi değerlendirme hususunda ehliyetli olmadığını düşünen hakemler veya kendisine verilen süre içerisinde değerlendirmeyi yetiştiremeyeceğini düşünen hakemler, bu durumu zaman geçirmeksizin MÜİFD editörüne bildirmelidir.
• Gizlilik: Hakemlere değerlendirme için sunulan makaleler mahrem bir emanet olarak kabul edilmelidir. MÜİFD Editörler Kurulu’nun izni ve rızası dışında makale başkalarıyla paylaşılmaz ve tartışma konusu edilemez. Yayınlanmamış makalelerin içerikleri yazarın izni olmaksızın hakemlerin kendi çalışmalarında kullanılamaz.
• Tarafsızlık Standartları: Hakem değerlendirmeleri objektif ve yapıcı olmalı, yazının akademik yeterliliğini esas almalıdır. Yazarların şahsiyetlerine yönelik eleştiriler uygun görülmez. Hakemler yaptıkları değerlendirmeleri destekleyecek açıklamalar ve argümanlar sunmalıdır. Hakemlik sürecinde yazılar ilmilik, tutarlılık, terminoloji kullanımı, dil ve üslup, başlık-muhteva uyumu gibi açılardan tahlil edilmelidir. MÜİFD hakem raporlarında açık ve anlaşılır ifadeler kullanılmasını gerekli görerek, kanaat oluşturmayan ve şahsileştirilmiş değerlendirmeler ile gerekçelendirilmemiş onay ve redleri değerlendirmeye almaz ve bu durumdaki yazıları yeniden hakemler.
• Kaynakların Belirtilmesi ve Muhtemel İntihallerin Belirlenmesi: Hakemler, değerlendirmeye aldıkları makalelerde yazarlar tarafından iktibas edilmeyen çalışmaları belirlemelidirler. Bir şekilde zikredilmemiş olan ifadelere, gözlemlere veya argümanlara dikkat çekilmelidir. Hakemler bu çerçevede değerlendirilen makaleyle daha önce yayınlanmış bir eser arasında bulunabilecek benzerliklere veya örtüşmelere editörün dikkatini çekmelidirler.
• İfşa ve Çıkar Çatışması: Hakem değerlendirmesi yoluyla elde edilen imtiyazlı bilgiler ve fikirler gizli tutulmalı ve kişisel menfaat için kullanılmamalıdır. Hakemler rekabet, işbirliği veya başka türlü bir şekildeki bir ilişki dolayısıyla, değerlendirdiği makaleyle ilişkisi bulunan yazarlar, şirketler, kurumlar vs. ile yaşanabilecek çıkar çatışmasıyla sonuçlanacak makaleleri değerlendirmeyi kabul etmemelidirler.

YAZARLARIN GÖREVLERİ

• Raporlama Standartları: Orijinal araştırma raporlarının yazarları, icra edilen çalışma hakkında doğru bilgi vermeli ve çalışmanın önemine dair objektif bir tartışma sunmalıdır. Yazarlar, kullandıkları ham malzemeyi doğru bir şekilde aktarmalı, başka araştırmacılar için yeterli derecede açık detay vermeli ve atıfta bulunmalıdırlar. Kasten yanlış bilgi sunmak kabul edilemez gayr-i ahlaki bir davranıştır.
• Orijinallik ve İntihal: Yazarlar, tamamen orijinal bir çalışma yaptıklarından emin olmalıdırlar; şayet başkalarının çalışmalarından yararlandılarsa, en uygun şekilde o çalışmalara atıfta bulunmalıdırlar. Yazısını yayınlatmak maksadıyla dergiye başvuran yazar, çalışmasının orijinal olduğunu da beyan etmiş olur. İntihalin her çeşidi, kişinin kendi yayınlarında yaptığı usulsüz aktarımlar dahil, çok ciddi bir ahlaki sorundur ve suçtur. İntihal içerdiği tespit edilen makaleler dergide değerlendirmeye tabi tutulmaz. Yayınlandıktan sonra intihal tespit edildiği takdirde gerekli yerlere bilgi verilir.
• Birden Çok Defa, Gereksiz veya Eşzamanlı Yayınlama: Bir yazar, özsel olarak aynı araştırmayı içeren bir makaleyi birden fazla yerde yayınlamamalıdır. Daha önce yayınlanmış bir yazıyı yeniden yayınlamak üzere göndermek ve aynı makaleyi yayın talebiyle birden fazla dergiye eşzamanlı olarak teslim etmek gayr-i ahlaki bir yayın davranışıdır ve kabul edilemez.
• Kaynakların Belirtilmesi: Bir makalede kendisinden yararlanılan bütün çalışmaların takdir ve ikrarı zorunludur. Yazarlar, teslim edilen makalede bir şekilde etkili olan her bir yayına atıfta bulunmalıdır.
• Makale Yazarlığı: Yazarlık, bir makalenin oluşumu, tasarımı, icra veya yorumuna ciddi bir katkıda bulunanlarla sınırlıdır. Diğer katkı sahipleri eş-yazar olarak listelenmelidir. Makalenin oluşumuna bir açıdan katılanlar, ‘katkı sahipleri’ şeklinde zikredilmelidir. Ayrıca makaleyi yayınlanmak üzere dergiye teslim eden yazar, diğer katkı sahiplerinin rızasını da almalıdır.
• İfşa ve Çıkar Çatışması: Bütün yazarlar, araştırma yazılarında, o yazının sonuçlarını veya yorumunu etkileyebileceği düşünülen herhangi bir malî ve diğer tarzda çıkar çatışmalarını açık etmelidirler. Çalışma için alınan bütün malî destek kaynakları açıkça belirtilmelidir.
• Yayınlanmış Çalışmalarda Temel Hatalar: Yayınlanmış bir makalesinde ciddi bir hata veya yanlışlık tespit eden yazar bu konuda editöre ve Editörler Kurulu’na hemen haber vermekle yükümlüdür. Bu durumda yazar, ya makalesini geri çekmede veya makaleye dair bir düzeltme yayınlamada MÜİFD ile işbirliği yapmakla sorumludur.
  
  Yukarıda açıklanan etik ilkeleri, COPE (https://publicationethics.org) tarafından hazırlanan “Dergi Editörleri için Yönerge” (The COPE Code of Conduct for Journal Editors) (https://dergipark.org.tr/en/download/journal-file/15481) başlıklı rehbere göre hazırlanmıştır.