GÜMRÜK KANUNUNA AYKIRI OLARAK TAHAKKUK ETTİRİLEN VEYA TAHSİL EDİLEN GÜMRÜK VERGİLERİNİN KALDIRILMASI VEYA GERİ VERİLMESİ

Yıl 2020, Sayı: 16, 537 - 576, 28.12.2020

Hamit Yumuk

https://doi.org/10.18771/mdergi.848475

Cited By: 1

Öz

Kanunilik ilkesine göre, vergi parlamento tarafından konulmalı
ve vergilendirme parlamento tarafından çıkarılan kanuna uygun ve
doğru bir şekilde gerçekleştirmelidir. Bu nedenle, kanuna uygun olarak
tahakkuk e􀄴 irilmeyen ve tahsil edilmeyen vergilerin yükümlüsüne
iade edilmesi gerekmektedir. Gümrük vergilerinin geri ödenmesi veya
kaldırılması, Avrupa Birliği gümrük mevzuatına uyum sağlamak için
yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nda kurala bağlanmakta
ve gümrük vergilerinin geri ödenmesine veya kaldırılmasına ilişkin
genel kurallar anılan Kanunun 211’inci maddesinde düzenlenmektedir.
Bu makalenin temel amacı, Türk gümrük hukukuna göre gümrük
vergilerinin geri verilmesine veya kaldırılmasına ilişkin temel ilkeleri
ve bu ilkelerin Avrupa Birliği’nin geri verme veya kaldırmaya ilişkin
kuralları ile ne ölçüde uyumlu olduğunu belirlemektir. Bu amaçla, birinci
bölümde geri ödeme veya kaldırmanın tarihsel arka planı incelenmiştir.
İkinci bölüm, geri verme veya kaldırmanın temel ilkelerine ilişkin
hususlara ayrılmıştır. Son bölümde ise faiz kavramı incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, 4458 sayılı Gümrük Kanunu, Kanunilik İlkesi, Geri Verme veya Kaldırma, İdari Karar, İdari İtiraz, Faiz

Kaynakça

• ALASLAN Fatma, “Medeni Hukuk’da Dürüstlük Kuralı ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı”, Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.1. S.2. Ekim, 2016, s.413-433.
• AYDIN Selman, Nurdane TOPUZ ve Kurtuluş BEYRİBEY, Gerekçeli, Notlu, İçtihatlı, 4458 Sayılı Gümrük Kanunu ve İlgili Mevzuat, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2000.
• BATIREL Ömer Faruk, “Vergi ve Mülkiyet Hakkı İhlali: Bir Anayasa Mahkemesi Başvurusu Kararı İncelemesi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl.14, Güz, S.28, 2015/2, ss.13-20.
• BOZDOĞAN Mine Nur, “Mülkiyet Hakkına Haksız bir Müdahale, İptali ve Yeni bir Hukuki Zemin: Fazla ve Yersiz Tahsil Edilen Vergilerin İadesinde Süre Sorunu”, Maliye Dergisi, S.162, Ocak- Haziran 2012, ss.219-237 .
• CAN Hacı, “Türkiye-Avrupa Topluluğu Ortaklık İlişkisinin Hukuki Çerçevesi”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, Güz 2003, C. 3, Sayı: 1, s. 19-43.
• CANDAN Tolga, “Türkiye – AB Ortaklık Hukukunda Son Gelişmeler: ABAD’ın C-65/16 Sayılı “İstanbul Lojistik Ltd.” Kararı Hakkında Bir Değerlendirme”, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.23, S.38, 2018, s.149-171.
• CİMİLLİ Ekrem, “Gümrüklerde Muafi yet Uygulaması ve Tarihi Gelişimi”, Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Dergisi, C. 10, S. 1, s.256. (E.T. 22.4.2020, h􀄴 p://dergipark.org.tr).
• ÇAĞAN Nami, “Demokratik Sosyal Hukuk Devletin Vergilendirme” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.37. S.1-4,1980, ss.130-151.
• ÇOŞKUN M. Kürşak, “İçtihatların Birleştirilmesi”, Ankara Barosu Dergisi, Ankara, 2001, S. 1, s. 87-146.
• DAĞ Rüfet, Sami CEYHAN, ve Mehmet BALLI, Gümrük Kıymet Uyuşmazlıkları, Gümrük ve Ticaret Müfe􀄴 işleri Derneği İktisadi İşletmesi, Ankara, 2014.
• DEMİRBAŞ AKSÜT Burcu ve Özgecan GÖK, “Gümrük Vergisinden Kaynaklanan Anlaşmazlıkların Uzlaşma Yolu İle Çözümü”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 18, S. 2, 2016, İzmir, 2017, ss.77- 125.
• DURAN Lütfi . “Danıştay’ın İçtihatları Birleştirme Uygulaması”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Ankara 1972, C. 27, S. 3, ss.419-44.
• ERKİN Gözde, Vergilendirme Yetkisi, Adalet, Ankara, 2015.
• GÜMÜŞ Mustafa, “Gümrük Vergilerinin Geri Verilmesi ve Kaldırılması”, Yaklaşım Dergisi, S.28, Kasım 2005, E-Yaklaşım ( E.T. 28.03.2020, www. yaklasim.com).
• GORMLEY Laurence, W. EU Law of Free Movement of Goods and Customs Union, Oxford, 2009.
• İNAN Atilla, “Genel Olarak İçtihatları Birleştirme Kurumu ve Sayıştay’da İçtihatları Birleştirme”, Yargıtay Dergisi, C. 10, S. 1-2, Ankara, 1984, ss.55-69.
• KARAKOÇ Yusuf, “Anayasal Vergilendirme İlkeleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 15, Özel S. 2013,ss.1259-1308.
• KAYHAN Fahre􀄴 in, “Özel Hukuk Uygulamasında Yargı İçtihatlarının ve İçtihadı Birleştirme Kararlarının Normatif Gücü” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, C.11, S.2, 1999, s.341-363.
• KUMRULU Ahmet, “Vergi Hukukunun Bir Kısım Anayasal Temelleri”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.36, S.1-4, s. 147-162.
• ONAR, Sıddık Sami. İdare Hukukunun Umumi Esasları, C. I, 3. baskı, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1966.
• ÖNCEL Muallâ, KUMRULU Ahmet ve ÇAĞAN Nami, Vergi Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Son Değişiklikler İşlenmiş, 22. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2013.
• SEFER Yakup, “Gümrük Vergilerinin Geri Verilmesi Kaldırılması’’, Gümrük Dergisi, Ağustos-Ekim 2005, S.52, ss.119-128.
• SİDAL Hulusi, Gümrük Politikası Mevzuatı ve Tatbikatı Cilt: 1, İstanbul İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi Yayını No. 39 – 196, Berksoy Matbaası, İstanbul, 1966.
• TURHAN Atan, Türk Gümrük Tarihi (Osmanlı Gümrükleri), C. II, Gümrük Müfe􀄴 işleri Derneği Yayın No:12, Ankara.
• UÇARYILLMAZ Talya Şans, “ Roma Hukukunda Sözleşmesel Bona( Dürüstlük Kuralı) Kavramı ve Çağdaş Hukuka Etkisi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2018, S. 135, ss.336-82.
• YALTI, Billur, “İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Yargıçları- Türk Vergi Yargıçları: Mülkiyet İhlali Okumalarında Bir Örnek: Vergi İadelerinde Zaman Değer Kayıpları”, Danıştay ve İdari Yargı Günü 139. Yıl Sempozyumu,- Bildiri Kitabı-, Danıştay Tasnif Ve Yayın Bürosu Yayınları No: 7, Ankara, 2008, ss.167-192.( “İnsan Hakları”)
• YALTI Billur, Vergi Yükümlüsünün Hakları, Beta, İstanbul, 2006. (“Vergi Yükümlüsünün”)
• Yavaşlar Funda Başaran, “Anayasal Bir Hak Olarak Vergi İadelerinde Faiz”, Vergi Dünyası, s.316, Aralık 2007, ss.84-101.
• YILDIRIM Ramazan, İdari Başvurular, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 2. Baskı, Mimoza, Konya, 2006.
• YUMUK Hamit, “Gümrük Hukukunda Zorunlu İdari İtiraz”, Yedinci Genç Vergi Hukukçuları Sempozyumu -Bildiri Kitabı-, Yetkin, Ankara, 2017.
• YÜCE Mehmet, Fulya MERCİMEK, “ Türk Vergi Hukukunda İçtihatların Bağlayıcılığı ve Hukuk Kaynağı Olarak Değeri” Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.9, S.119-120, 2014, ss.7-63.