KASABALI NÛRİ’NİN “KERBELÂ DESTANI”NIN ŞAHISLAR ÜZERİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, Sayı: 11, 29 - 47, 30.03.2021

Sait Yılter Molla Mücahit Kaya

https://doi.org/10.32579/mecmua.887106

Öz

Kasabalı Nûrî divanındaki “Kerbelâ Destanı” adlı manzumeyi konu edindiğimiz bu çalışma giriş kısmı ve üç ana başlık ve bunların alt başlıklarından oluşmaktadır. Birinci bölümde Ehl-i Beyt teriminin İslamiyet öncesi ve sonrası dönemdeki kapsamı ile Türk edebiyatında Ehl-i Beyt sevgisi açıklanmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde Kerbelâ olayı, konu bütünlüğünün sağlanması için olayın öncesinde yaşanan ve olayın yaşanmasına götüren süreçler kronolojik olarak verilmiş; Kerbelâ olayının Türk edebiyatında ne şekilde ve hangi edebi türlerle işlendiği açıklanmıştır. Üçüncü bölümde Kasabalı Nûrî ’nin hayatı, edebi şahsiyeti ve Kerbelâ Destanın şahıslar üzerinden değerlendirilmesi yapılmıştır. Makalede yaşanmış bir hadisede adı geçen şahsiyetlerin tarihî gerçekliğe uygunluğu, şairin bunu edebi bir dil ve duygusal bir üslupla anlatımı açıklanmaya çalışılmış, adı geçen şahısların tarihsel kişilikleri ve olaydaki rollerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu kişilerin olaylara etkileri, bunların olumlu veya olumsuz rolleri ve bu rollerin tarihsel gerçeklikle bağdaşıp bağdaşmadığı incelenmiş; bu kişiler üzerinden olayın değerlendirilmesi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kasabalı Nûrî, Kerbelâ destanı, Ehl-i Beyt

Kaynakça

• Algül, H. (2010). Hz. Hüseyin'in Maruz Kaldığı Faciada Yezîd'in Sorumluluğu. A. Yıldız içinde, Çeşitli Yönleriyle Kerbelâ (s. 89-97). Sivas: Asitan Yayıncılık.
• Apak, Â. (2020). Ana Hatlarıyla İslam Tarihi. İstanbul: Ensar Yayınları.
• Arslan, M., & Erdoğan, M. (2009). Kerbelâ Mersiyeleri. Ankara: Grafiker Yaynları.
• Çal, F., & Kılıç, Y. (2019). Kasabalı Nûrî Hayatı Sanatı ve Şiirleri. Journal of Turkish Language and Literature, V(1), 98-111.
• Demir, A. İ. (2010). Cem Dergisi'nin Bakış Açısıyla Kerbelâ. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi(29), 179-224.
• Erdoğan, K., & Çalka, M. (2018). Kasbalı Nûrî Hayatı Sanatı ve Şiirleri. İstanbul: Kriter Yayınları.
• Ertekin, E. (2014). Müslim b. Akîl'in İki Oğlunun Şehadeti. Kıble Dergisi, 11-30.
• Fığlalı, E. R. (1997). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. / https://islamansiklopedisi.org.tr/hasan(e.t. 26.11.2020)
• Fığlalı, E. R. (1998). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları./ https://islamansiklopedisi.org.tr/huseyin#1( e.t. 06.12.2020)
• Fığlalı, E. R. (1999). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları./ https://islamansiklopedisi.org.tr/ibn-mulcem(e.t. 25.11.2020)
• Kılavuz, A. S. (2013). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. / https://islamansiklopedisi.org.tr/zeynelabidin(e.t. 04.12.2020)
• Kılıç, Ü. (2013). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. / https://islamansiklopedisi.org.tr/yezid-i(e.t. 03.12.2020)
• Köksal, M. Â. (1979). İslam Tarihi Hz. Hüseyin ve Kerbelâ Faciası. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Namlı, A. (2019, Şubat). Yezîd'e Lanet Edilmesi Meselesi. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi(14), 7-21.
• Öz, M. (1994). Türkiye Diyanet Vakfı Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Dyanet Vakfı Yayınları. / https://islamansiklopedisi.org.tr/ehl-i-beyt(e.t. 01.12.2020)
• Öz, M. (2002). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. / https://islamansiklopedisi.org.tr/kerbela#1(e.t. 02.12.2020)
• Sarıkaya, M. Y. (2007, Ocak). Türk-İslam Edebiyatında Ehl-i Beyt ve Muâdili Kavramları Şiire Taşıma Geleneği. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi(32), 89-126.
• Söylemez, İ. (2015). Edebiyatımızda Ehl-i Beyt Sevgisi Çerçevesinde Seyfullah Nizamoğlu Divanı. Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 83-96.
• Uzun, M. İ. (2006). Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.(e.t. 01.01.2021)
• Yiğit, İ. (2006). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. / https://islamansiklopedisi.org.tr/muslim-b-akil(e.t. 27.11.2020)
• Yüksel, A. T. (2012). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. / https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/25/C25023952.pdf (e.t.: 04.12.2020).