Yönetici ve Öğretmenlerin Görüşlerine Göre İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin İş Doyum Düzeyleri

Yıl 2010, Cilt: 6 Sayı: 1, 102 - 126, 01.11.2011

Yusuf İnandı Nazlı Ağgün Ümide Atik

Öz

Bu araştırmanın ana amacı, yönetici ve öğretmenlerin görüşlerine göre, ilköğretim okullarında çalışan öğretmenlerin iş doyum düzeylerini belirlemektir. Araştırmanın alt amaçları ise katılımcıların, konum, medeni durum, çalışma saati ve kıdem değişkenlerine göre görüşleri arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığının araştırılmasıdır. Genel tarama modeli kullanılan araştırmanın çalışma evrenini Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesinden 21 il merkezindeki resmi ilköğretim okullarında çalışan yönetici ve öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise yansız olarak seçilen 136 yönetici, 1888 öğretmen toplam 2024 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma sonucunda konum, medeni durum, kıdem ve çalışma saati değişkenlerine göre katılımcıların iş doyum düzeylerine ilişkin görüşlerinde anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

iş doyumu, yönetici ve öğretmen, yönetim, maaş

Kaynakça

• Bakioğlu, A. (1994 ). Okul yöneticisinin kariyer basamakları:İngiliz eğitim sisteminde yöneticilerin etkinlikleri üzerindeki faktörler. Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 6.
• Bakioğlu, A. (1996). Öğretmenlerin kariyer evreleri. II. Ulusal Eğitim Bilimleri Sempozyumu. M.Ü Atatürk Eğitim Fakültesi Yayınları. İstanbul
• Bakioğlu, A ve İnandı, Y. (2002). Öğretmenin kariyer gelişiminde müdürün görevleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 7(28), 513–529.
• Best, E. E. (2006). Job satisfaction of teachers in Krishna Primary and Secondary Schools. Unpublished dissertation. University of North Carolina, Chapel Hill.
• Brief, A.P. (1998). Attitudes in and around organizations. California: SAGE Publications
• Bursalıoğlu, Z. (1987). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. 7.Baskı. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları No:154.
• Can, S. ve Koçak, E. (2003). Erzurum ilinde görev yapmakta olan beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyum düzeylerinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 5(2).23-30
• Çelebi, S. (2009). Özel ve kamu ilköğretim okullarında görev yapan müdürlerin göstermiş oldukları öğretim liderliği davranışlarına ilişkin öğretmenlerin ev müdür yardımcılarının algıları. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Durmuş, F. (2003). Lise yöneticilerinin yöneticilik ve liderlik davranışlarına ilişkin öz değerlendirmeleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Erdoğan, İ. (1996). Örgütsel davranış. İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Erkuş, A. (2005). Bilimsel araştırma sarmalı. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Göktaş, Z. (2007). Balıkesir ilindeki beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyumu ve bazı değişkenlerle olan ilişkisinin incelenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 13- 26.
• Günbayı,İ. ve Toprak,D. (2010). İlköğretim okulu sınıf ve özel sınıf öğretmenlerinin iş doyum düzeylerinin karşılaştırılması. İlköğretim Online, 9(1), 150-169.
• Hedrick, C.H. (2005). Retaining career switchers. Unpublished Dissertation. George Mason University, Fairfax.
• Hollifield, S.T. (2005). An examination of teacher job satisfaction, work related stress and organizational culture in three school districts. Unpublished dissertation, Wayne State University, Detroit.
• Hughes, V.M. (2006). Teacher evaluation practices and teacher job satisfaction. Unpublished Dissertation. University of Missouri, Columbia.
• Hung, C.J. (2005). A correlational study between junior high school teacher empowerment and job satisfaction in Kaohsiung Area of Taiwan. Unpublished dissertation, The University of the Incarnate Word.
• İnandi, Y. ve Özkan, M. (2006). Resmi ilköğretim ve liselerde görev yapan yönetici ve öğretmenlerin görüşlerine göre müdürler ne derece öğretim liderliği davranışları göstermektedir. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.2(2), 123-149.
• Karadağ, E., Başaran, A. ve Korkmaz, T. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin algıladıkları liderlik biçimleri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), 32–45
• Karasar, N. (1995). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler ve teknikler. Ankara: Sim Matbaası.
• Kartal, S. (2005). İlköğretim okulu yöneticisi ve öğretmenlerin örgütsel sosyalleşmesi. Ege Eğitim Dergisi, 6(2).99–112.
• Keefer, P.A. (2007). Job satisfaction in union and nonunion public schools and its effect on academic achievement. Unpublished Dissertation, University of Phoenix
• Koç, H., Yazıcıoğlu, İ. ve Hatipoğlu, H. (2009). Öğretmenlerin iş doyum algıları ile performansları arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik bir araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 13‐22
• Lee, R. ve Wilbur E.R. (1985). Age, education, job tenure, salary, job characteristics and job satisfaction: A multi-variate analysis. Human Relations, 38(8), 781-791.
• Lee, G.A. (2005). Factors predicting teacher satisfaction and retention in The Hampton City Schools Teacher Induction Program. Unpublished dissertation. Old Dominion University
• Lee, Y.Y.(2005). Teachers’ perceptions of principals’ transformational leadership and teachers’ job satisfaction and school commitment. Unpublished dissertation, Fordham University, New York.
• Li-Wei, B.B.A (2005). A study of university physical education department director leadership behavior and physical education teacher job satisfaction in Northern Taiwan. Unpublished Dissertation, The University of The Incarnate Word.
• Liu, L. (2005). A Study of university physical education department director leadership behaviour and physical education teacher job satisfaction in Northern Taiwan. The University of Incarnate Word.
• Marvin, M.B. (2006). Teachers’’ job satisfaction and mandatory computer use. Unpublished dissertation, Widene University, Center For Education.
• Mattingly, J.W.(2007). A study of relationships of school climate, school culture, teacher efficacy, collective efficacy, teacher job satisfaction and intent to turnover in the context of year-round education calendars. Unpublished dissertation, University of Louisville, Louisville, Kentucky.
• Nicholas, W. (2005). Elementary school teachers: Job satisfaction and class size. Unpublished Dissertation. Capelle University
• Nihart, C. (2006). The personality in leadership: The effects on teacher job satisfaction. Unpublished dissertation, University of Phoenix, Phoenix.
• Oliver, R.E.(2007). Relationship between teacher job satisfaction and teaming structure at the middle school level. Unpublished dissertation, University of Kansas, Kansas.
• Peker, R (2002). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin mesleki tükenmişliklerine etki eden bazı faktörler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 305-318
• Ramere, C.J. (2006). Examination of job satisfaction related to teacher turnover in selected North Carolina middle schools. Unpublished dissertation, South Carolina State University, South Carolina.
• Rudolph, L. (2006). Decomposing teacher autonomy: A study investigating types of teacher autonomy and howit relates to job satisfaction. Unpublished dissertation, University of Pennsylvania, Pennsylvania.
• Sarıtaş, M.(2010). Öğretmenlerin öğretim ortamlarından kaynaklanan iş doyumu ve iş stresine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. <http://oc.eab.org.tr/egtconf/pdfkitap/pdf/334.pdf>. Erişim tarihi: 20 Haziran 2010.
• Sodoma, B. (2005). Job satisfaction of Iowa public school principals. Unpublished Dissertation University of Northern Iowa.
• Soyer, F., Can, Y. ve Kale, F. (2009). Beden eğitimi öğretmenlerinin iş tatmini ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin çeşitli faktörler açısından incelenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(3), 259-271.
• Spector, P.E. (1997). Job satisfaction: Application, assessment, cause, and consequences. California: SAGE Publications.
• Sun, Ö.H. (2002). İş doyumu üzerine bir araştırma. Türkiye Cumhuriyeti Banknot Genel Müdürlüğü. Yayınlanmamış uzmanlık tezi. Ankara
• Şahin, H., Dursun, A. (2009). Okul öncesi öğretmenlerinin iş doyumları: Burdur örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (18), 160–174.
• Türk Eğitim Sen (2006). Öğretmenin alım gücü düştü. Haber-Pan. <http://www.haberpan.com/ ogretmenin-alim-gucu-dustu-ogretmen-maasiyla-1923-yilinda-20-adet-cumhuriyet-altini-haberi>. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2010.
• Yaman, Ç. (2009). Formatör beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyum düzeyleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi:<http://www.insanbilimleri.com>. Erişim tarihi: 20 Haziran 2010.
• Yavuz, C. ve Karadeniz, B.C. (2009). Sınıf öğretmenlerinin motivasyonunun iş tatmini üzerine etkisi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9),507-519.
• Yılmaz, Z. ve Murat, M. (2008).İlköğretim okulu yöneticilerinin iş doyumları ile örgütsel stres kaynakları arasındaki ilişki. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,18(2), 203–222.
• Whitehead, R.J. (2006). The relationship between urban and suburban teachers’ perceptions of participation in professional development activities and job satisfaction. Unpublished dissertation. Wayne State University, Detroit.