Sınıf ve Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çokkültürlü Eğitime Yönelik Tutumları ile Kültürlerarası Duyarlılıkları Arasındaki İlişki: Uludağ Üniversitesi Örneği

Yıl 2017, Cilt: 13 Sayı: 2, 550 - 560, 07.09.2017

Gönül Onur Sezer , Pınar Bağçeli Kahraman

https://doi.org/10.17860/mersinefd.336742

Cited By: 9

Öz

Bu
araştırmada, sınıf ve okul öncesi öğretmenliği öğretmen adaylarının çokkültürlü
eğitime yönelik tutumları ile kültürlerarası duyarlılıkları arasındaki
ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda öğretmen adaylarının
öğrenim gördükleri anabilim dalı ve büyüdükleri yerleşim yeri değişkenlerine
göre çokkültürlü eğitime yönelik tutumları ve kültürlerarası duyarlılıklarında
farklılık olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmada durum saptamaya yönelik
genel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubu Uludağ Üniversitesi Eğitim
Fakültesine devam eden 110 sınıf ve 103 okul öncesi öğretmenliği öğretmen adaylarından
oluşmaktadır. Araştırmada kişisel bilgi formu, Çok Kültürlü Eğitime Yönelik
Tutum Ölçeği ve Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının
çok kültürlü eğitime yönelik tutumlarını ve kültürlerarası duyarlılık
düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yapılan Kolmogorov-Smirnov normallik testi
sonucunda dağılımın normal olmadığı saptanmıştır. Bu nedenle Kruskall Wallis-H
(KWH) ve Mann Whitney U (U) testleri uygulanmıştır. Ayrıca öğretmen adaylarının
çokkültürlü eğitime yönelik tutumları ile kültürlerarası duyarlılıkları
arasındaki ilişki korelasyon analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda sınıf ve okul öncesi
öğretmenliği öğretmen adaylarının çok kültürlü eğitime yönelik tutumları ile kültürlerarası
duyarlılık düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu tespit
edilmiştir. Ayrıca öğretmen adaylarının çok kültürlü eğitime yönelik tutumları
ve kültürlerarası duyarlılık düzeylerinin öğrenim gördükleri anabilim dalına ve
büyüdükleri yerleşim yerine göre anlamlı bir farklılığa yol açmadığı tespit
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çokkültürlü eğitim, kültürlerarası duyarlılık, sınıf öğretmenliği programı, okul öncesi öğretmenliği programı, öğretmen adayları

Kaynakça

• APA (2002). Guidelines on multicultural education, training, research, practice, and organizational change for psychologists. Erişim adresi: http://www.apa.org/pi/oema/resources/policy/multicultural-guidelines.aspx
• Asada, H., Swank, E. ve Goldey, G. T. (2003). The acceptance of a multicultural education among appalachian college students. Research in Higher Education, 44, 99-120.
• Bademci, V. (2006). Güvenirliği doğru anlamak ve bazı klişeleri yıkmak: bilinenlerin aksine, cronbach’ın alfa katsayısı, negatif ve–1’den küçük olabilir. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(12), 3-26.
• Balay, R. (2004). Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 61-82.
• Başbay, A. ve Kağnıcı, D. Y. (2011). Çokkültürlü yeterlik algıları ölçeği: bir ölçek geliştirme çalışması. Eğitim ve Bilim, 36(161), 199-212.
• Bayles, P. P. (2009). Assesing the ıntercultural sensitivity of elementary teachers in bilingual schools in texas school district. (Unpublished PhD Thesis). The University of Minnesota.
• Chen, G. ve Starosta, W. J. (2000). The development and validation of the intercultural sensitivity scale. Paper presented at the Annual Meeting of the National Communication Association. Seattle, WA.
• Cırık, İ. (2008). Çok kültürlü eğitim ve yansımaları. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi. 34, 27-40.
• Çoban, A. E., Karaman, N. G. ve Doğan, T. (2010). Öğretmen adaylarının kültürel farklılıklara yönelik bakış açılarının çeşitli demografik değişkenlere göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 125-131.
• Demir, S. ve Başarır, F. (2013). Çok kültürlü eğitim çerçevesinde öğretmen adaylarının öz-yeterlik algılarının incelenmesi. International Journal of Social Science, 6(1), 609-641. doi.org/10.9761/JASSS_489
• Gay, G. (2002). Preparing for culturally responsive teaching. Journal of Teacher Education, 53, 106-116.
• Hammer, M. R., Bennett, M. J. ve Wiseman, R. (2003). Measuring intercultural sensitivity: the intercultural development inventory. International Journal of Intercultural Relations. 27, 421–443.
• Jimenez, M. R. M., Guzmán, N. A. ve Maxwell, G. M. (2014). South texas teachers' and leaders' perceptions of multicultural education. Journal of Instructional Pedagogies, 15(1), 1-9.
• Kaya, Y. ve Söylemez, M. (2014). Öğretmenlerin çokkültürlülük ve çokkültürlü eğitim hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi: (Diyarbakır örneği). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11). 128-148.
• Kengwee, J. (2010). Fostering cross cultural competence in preservice teachers through multicultural education experiences, Early Childhood Education, 38, 197–204 doi.org.10.1007/s10643-010-0401-5
• Mahiroğulları, A. (2005). Küreselleşmenin kültürel değerler üzerine etkisi. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 50, 1275-1288.
• Neuharth-Pritchett, S., Reiff, J.C. ve Pearson, C.A. (2001). Through the eyes of preservice teachers: Implications for the multicultural. Journal of Research in Childhood Education, 15(2), 256-269.
• Ngai, P. B. (2004). A reinforcing curriculum and program reform proposal for 21st century teacher education: vital first steps for advancing K-12 multicultural education, Equity & Excellence in Education, 37(4), 321-331.
• Özdemir, M. ve Dil, K. (2013). Öğretmenlerin çok kültürlü eğitime yönelik tutumları: Çankırı ili örneği. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46(2), 215-232.
• Polat, S. (2009). Öğretmen adaylarının çok kültürlü eğitime yönelik kişilik özellikleri, International Online Journal of Educational Sciences, 1(1), 154-164.
• Polat, S. ve Barka, T. O. (2014). Preservice teachers’ intercultural competence: Acomparative study of teachers in Switzerland and Turkey. Eurasian Journal of Educational Research, 54, 19-38. doi.org/10.14689/ejer.2014.54.2
• Rengi, Ö. ve Polat, S. (2014). Sınıf öğretmenlerinin kültürel farklılık algıları ve kültürlerarası duyarlılıkları. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 6(3), 135-156.
• Sharma, S. (2011). Multicultural education: teachers’ perceptions and preparation. Journal of College Teaching & Learning (TLC), 2(5), 53-63.
• Smolen, L., A., Colville-Hall, S., Liang, X. ve Mac Donald, S. (2006). An emprical study of college of education faculty’s perceptions, beliefs, and commitment to the teaching of diversity in teacher education programs at four urban universities. The Urban Review, 38, 45-61.
• Tortop, H. S. (2014). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli ve çok kültürlü eğitime ilişkin tutumları. Üstün Yetenekliler Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi (UYAD), 2(2), 16-26.
• Ünlü, İ. ve Örten, H. (2013). Öğretmen adaylarının çokkültürlülük ve çokkültürlü eğitime yönelik algılarının incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 287-302 . Üstün, E. (2011). Öğretmen adaylarının kültürlerarası duyarlılık ve etnikmerkezcilik düzeylerin etkileyen etmenler. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Van Oudenhoven, J. P. ve Van der Zee, K. I. (2002). Predicting multicultural effectiveness of international students: the multicultural personality questionnaire. International Journal of Intercultural Relations, 26(6), 679-694.
• Yavuz, G. ve Anıl, D. (2010). Öğretmen adayları için çok kültürlü eğitime yönelik tutum ölçeği: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. In International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11-13.
• Yazıcı, S., Başol, G., ve Toprak, G. (2009). Öğretmenlerin çokkültürlü eğitim tutumları: bir güvenirlik ve geçerlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(37), 229-242.
• Yılmaz, F. ve Göçen, S. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının kültürlerarası duyarlılık hakkındaki görüşlerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 373-392. doi.org/10.14520/adyusbd.649