Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Çokkültürlü Eğitime Yönelik Algı Ve Yeterliliklerinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 20 Sayı: 1, 22 - 50, 19.04.2024

Elif Gamze Güner , Kaan Batı

https://doi.org/10.17860/mersinefd.1332443

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'deki ortaokul fen bilimleri öğretmenlerinin çok kültürlü eğitime ilişkin algılarını ve yeterliliklerini incelemektir. Araştırma karma yöntemin açıklayıcı deseni ile yürütülmüştür. Fen bilimleri öğretmenlerinin çok kültürlü eğitime ilişkin algı ve yeterliklerini belirlemek için Çok Kültürlü Yeterlik Algıları Ölçeği ve Çok Kültürlü Eğitim Algı Ölçeği ile nicel veriler toplanmıştır ve araştırmaya farklı demografik özelliklere sahip 204 fen bilgisi öğretmeni katılmıştır. Analizlere göre, yaş ve deneyim bakımından daha büyük olan fen öğretmenlerinin çok kültürlü eğitim algısı ve yeterlilikleri diğer öğretmenlere göre daha yüksektir. Ayrıca bulgular, öğretmenlerin çok kültürlü eğitim hakkında bilgi sahibi oldukça, çok kültürlü eğitimle ilgili yeterliklerinin desteklenebileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

çokkültürlü eğitim, çokkültürlü fen eğitimi, çokkültürlü eğitim algısı, çokkültürlü eğitim yeterlilik algısı

Investigation of Turkish Science Teachers' Perceptions and Competencies Towards Multicultural Education

Öz

The purpose of this study is to examine the perceptions and competencies of secondary school science teachers in Turkey regarding multicultural education. The study was conducted with the explanatory design of mixed methods. Quantitative data were collected with the Multicultural Competence Perceptions Scale and the Multicultural Education Perceptions Scale to determine science teachers' perceptions and competencies regarding multicultural education, and 204 science teachers with different demographic characteristics participated in the study. According to the analysis, science teachers who were older in terms of age and experience had higher perceptions of multicultural education and competencies than other teachers. In addition, the findings suggest that as teachers gain knowledge about multicultural education, their competencies related to multicultural education can be supported.

Anahtar Kelimeler

multicultural education, multicultural science education, perception of multicultural education, competence of multicultural education

Kaynakça

• Akan, A., Aldemir, S., Dolu, F. N. & Özdoğru, A. A. (2021). Öğretmenlerin Çokkültürlü Eğitime ve Mülteci Öğrencilere Yönelik Tutumları. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40), 111-122.
• Akman, Y. (2020). Öğretmenlerin mülteci öğrencilere yönelik tutumları ile çokkültürlü eğitim algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, 247-262. https://doi.org/10.9779/pauefd.442061
• Akerson, V. L., Abd-El-Khalick, F., & Lederman, N. G. (2000). Influence of a reflective explicit activity-based approach on elementary teachers’ conceptions of nature of science. Journal of Research in Scıence Teaching, 37(4), 295-317.
• Akerson, V. L., Morrison, J. A., & Mcduffie, A. R. (2006). One course is not enough: pre-service elementary teachers’ retention of improved views of nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 43(2), 194–213.
• Akman, Y. (2020). Öğretmenlerin mülteci öğrencilere yönelik tutumları ile çokkültürlü eğitim algıları arasındaki i̇lişkinin i̇ncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, 247-262.
• APA. (2002). Guidelines on multicultural education, training, research, practice, and organizational change for psychologists. http://www.apa.org/pi/oema/resources/policy/multicultural-guidelines.aspx
• ARISE. (2021). Eğitimde Eşitsizliğin Azaltılması Projesi Türkiye Ulusal Raporu. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi. https://www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2010/01/ARISE-Eğitimde-Eşitsizliğin-Azaltılması-Projesi-Türkiye-Ulusal-Raporu.pdf
• Atwater, M. M., & Riley, J. P. (1993). Multicultural science education: Perspectives, definitions, and research agenda. Science Education, 77(6), 661-68.
• Atwater, M. M. (1996). Social constructivism: Infusion into the multicultural science education research agenda. Journal of Research in Science Teaching, 33(8), 821-837.
• Aydın, H. (2013). Dünyada ve Türkiye’de Çokkültürlü Eğitim Tartışmaları ve Uygulamaları. Nobel Yayıncılık.
• Aydın, H., & Tonbuloğlu, B. (2014). Students’ perceptions on multicultural education: a qualitative case study. Eurasian Journal of Educational Research, 57, 29-50, https://doi.org/10.14689/ejer.2014.57.3
• Banks, J. A. (1979). Multicultural education in the international year of the child: Problems and possibilities. Journal of Negro Education, 48(3), 237-252.
• Banks, J. A. (1995). Multicultural education: Historical development, dimensions, and practice. In J. A. Banks & C. A. M. Banks (Eds.). Handbook of Research on Multicultural Education (pp. 3-24). Macmillan.
• Banks, J. A. (2013). Multicultural education: Characteristics and goals. In J. A. Banks, & C. A. M. Banks (Eds.), Multicultural education: Issues and perspectives (8th ed., pp. 3-23). Wiley.
• Banks, J.A. (2014). Çokkültürlü eğitime giriş. H. Aydın Çev. Anı Yayıncılık.
• Batı, & Çalışkan, İ. (2020). Designing Multicultural Teaching and Learning Environments in Science Education. In B. Arslan-Cansever, & P. Önder-Erol (Eds.), Sociological Perspectives on Educating Children in Contemporary Society (pp. 207-228). IGI Global. https://doi.org/10.4018/978-1-7998-1847-2.ch009
• Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., Köklü, N. (2013). Sosyal Bilimler için İstatistik. Pegem Akademi Yayınları.
• Çiftçi-Acar, Y. (2019). Çokkültürlü Eğitim ve Öğretmen Eğitimi Yaklaşımları. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 36-57.
• Çiftçi-Acar, Y. (2015). Çokkültürlü eğitim bağlamında öğretmenlerin kültürel yeterliliklerine ilişkin algıları. (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No: 03706201)
• Dolapcı, E. (2019). Öğretmenlerin çokkültürlü özyeterlik algısı ve okul i̇klimi ile mülteci öğrencilere yönelik tutumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No: 552472)
• Dolapçı, E. ve Kavgacı, H. (2020). Öğretmenlerin Çokkültürlü Özyeterlik Algısı ve Okul İklimi ile Mülteci Öğrencilere Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 52, 687-707. ISSN: 2147-5202. https://doi.org/10.15285/maruaebd.669692
• Ekşi, İ. A. (2020). Özel okullardaki öğretmen görüşlerine göre çokkültürlü okul ve sınıf yönetimi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No: 644702)
• Eminoğlu, N. ve Eminoğlu, M. F. (2020). Suriyeli mülteci öğrenci, okul ve öğretmen algılarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 3(1), 387-399.
• Gay, G. (2002). Preparing for culturally responsive teaching. Journal of Teacher Education, 53(2), 106-116. https://doi.org/10.1177/0022487102053002003
• Gezer, M. (2018). An analysis of correlations between prospective teachers’ philosophy of education and their attitudes towards multicultural education, Cogent Education, 5(1), 1475094, https://doi.org/10.1080/2331186X.2018.1475094
• Giddens, A. (1991). Modernity and Self-Identity: Self and Society in the Late Modern Age. Stanford, Calif.: Stanford University Press. Global Word. The Educational Forum. s. 68
• Kim, D., Kim, S. L., & Barnett, M. (2021). “That makes sense now!": bicultural middle school students’ learning in a culturally relevant science classroom. International Journal of Multicultural Education, 23(2), 145–172. https://doi.org/10.18251/ijme.v23i2.2595
• Laughter, J. C., & Adams, A. D. (2012). Culturally relevant science teaching in middle school. Urban Education, 47(6), 1106-1134. https://doi.org/10.1177/0042085912454443
• Lederman, N. G., Lederman, J. S., & Antink, A. (2013). Nature of science and scientific inquiry as contexts for the learning of science and achievement of scientific literacy. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 1(3), 138-147.
• Luft, J. A., Bragg, J., & Peters, C. (1999). Learning to teach in a diverse setting: A case study of a multicultural science education enthusiast. Science Education, 83(5), 527-543.
• Marangoz, G. (2014). Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin çokkültürlü eğitime karşı algısı. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No: 383917)
• Matthews, M. R. (1998). In defense of modest goals when teaching about the nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 35(2), 161–174.
• MEB. (2018) Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı.
• MEB. (2022). Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü İstatistikleri.
• National Science Teaching Association (2020). Multicultural Science Education. Retriewed From: https://www.nsta.org/nstas-official-positions/multicultural-science-education.
• Plano Clark, V. L., & Creswell, J. W. (2015). Understanding research: A consumer's guide (2nd Ed.). Pearson Education.
• Salter, I. Y & Atkins, L. J. (2013). What students say versus what they do regarding scientific inquiry? Science Education, 98(1), 1-35. https://doi.org/10.1002/sce.21084
• Schlesinger, A., Jr. (1991). The disuniting of America: Reflections on a multicultural society. Whittle Direct Books.
• Schlesinger, A., J. (1990). When ethnic studies are un-American Social Studies Review: A Bulletin of the American Textbook Council, pp. 11-13.
• Taylor, C., & Gutmann, A. (1994). Multiculturalism. Princeton University Press.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2023). Uluslararası Göç İstatistikleri, 2021. Retriewed From: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Uluslararas%C4%B1-G%C3%B6%C3%A7-%C4%B0statistikleri-2021-45814&dil=1
• Uyanık, H. (2014). Türkiye’deki devlet okulları ile uluslararası özel okulların çokkültürlü eğitim ilkeleri açısından değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No: 372189)
• Yılmaz, F. (2016). Multiculturalism and multicultural education: A case study of teacher candidates’ perceptions. Cogent Education, 3(1), 1172394, https://doi.org/10.1080/2331186X.2016.1172394