ETİK İLKELER

Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi’ne gönderilen makaleler çift taraflı kör hakemlik süreciyle değerlendirilmekte ve ücretsiz erişimle elektronik olarak yayımlanmaktadır.

• Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, uluslararası etik standartları (COPE - Committee on Publication Ethics) en üst düzeyde sağlamayı ilke edinmiştir.
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel veya nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırma için etik kurul izni gereklidir.
• Vaka sunumlarında "Gönüllü Katılım/Onam Formu"nun alındığının belirtilmesi zorunludur. Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gereklidir.
• Dergimize gönderilen çalışmaların herhangi bir aşamasında akademik ve etik ilkelere uygunsuzluk tespit edilirse değerlendirme süreci derhal durdurulur ve gerekçeleri ile birlikte yazar(lar)ına iade edilir.
• Dergi Editörlüğü dergiye gönderilen tüm çalışmaların mahremiyetini yayınlanana kadar temin etmekle yükümlüdür, çalışmalarla ilgili yazar(lar)ı dışında hiçkimseye bilgi verilemez.
• Dergiye sunulan çalışmalar çift kör hakem sistemi ile değerlendirilmektedir. Hakem değerlendirmelerinin çelişmesi veya yetersiz bulunması halinde dergi editörü ek hakem değerlendirmesine başvurabilir. 
• Yazarlar, dergiye özgün bir çalışma sunmakla yükümlüdürler ve çalışmalarında kullandıkları kaynakları akademik kriterlere uygun şekilde atıflar ile belirtmek zorundadırlar.
• Hakemler değerlendirmelerini yaparken gizliliğe riayet etmekle yükümlüdür ve değerlendirme sürecinde elde ettikleri bilgileri kişisel amaç ve çıkarları için kullanamazlar. Hakemler, eleştirilerinde objektif olmalı ve değerlendirmelerinin odağına çalışmayı alarak yazar(lar)a yönelik kişisel yorumlardan kaçınmalıdırlar.
  
  

Aşağıda yazarların, dergi editörünün, hakemlerin ve yayıncının etik sorumlulukları, rolleri ve görevleri yer almaktadır. Aşağıda yer alan etik ilkeler ve kurallar ‘Yayın Etiği Komitesi’nin (Committe on Publication Ethics - COPE) yönergesine göre hazırlanmıştır. 

Yazar(lar)

• Makalelerde yararlanılan tüm kaynaklar (yazarlar, çevrimiçi sayfalar, kişisel görüşmeler, vb.) için doğru ve uygun bir şekilde kaynak gösterilmelidir.
• Dergiye gönderilen makalelerin başka bir dergiye gönderilmediği belirtilmeli ve Telif Hakkı Devir Formu doldurulup, tüm yazarlar tarafından ıslak imza ile imzalanarak ilk başvurda makale ile birlikte yüklenmelidir.
• Makaleye fikren katkıda bulunmayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir.
• Gönderilen makaleye ilişkin çıkar çatışmaları belirtilmeli ve nedeni açıklanmalıdır.
• Bütün yazarlar gönderilen makalenin son halini görmüş ve sonuçlarını onaylamıştır.
  
• Yazarların, hakem sürecindeyken çalışmalarına ilişkin ham verileri editörler kuruluna iletmesi istenebilir, bu durumda yazarların ham verilerini editörler kuruluyla paylaşmaları beklenmektedir.
• Yazarlar, yayımlanan bir makaleye ilişkin verileri 5 yıl süreyle saklamakla yükümlüdürler.
• Yazarlar, dergiye gönderdikleri çalışmalarını değerlendirme süreci sonuçlanıncaya kadar başka bir dergiye göndermeyeceklerdir.
  
• Yazarlar çalışmalarında bir hata tespit ettiklerinde editörü ve editörler kurulunu bilgilendirmeli, düzeltme ya da geri çekme süreci için işbirliği kurmalıdırlar.
• Çeviri yazılarında, çeviren ilgili makalenin yazar(lar)ından izin yazısı almalıdır. Çeviri yazılarında her türlü telif maliyeti çevirene aittir. Çeviri makaleler için çevirmenler, yapacakları çevirinin yasal hakları için yapmaları gereken yazışmalardan kendileri sorumludurlar. Çevirmenler, yaptıkları çevirinin asıl dilinde yeterli olduklarını kanıtlamak ve aldıkları resmî izinleri de sisteme yüklemek kaydıyla yazılarını gönderebilirler.

Hakemler

Dergiye gönderilen tüm makaleler çift taraflı kör hakemlik süreci ile değerlendirilmektedir. Çift taraflı kör hakemlik, yansız, nesnel ve bağımsız bir değerlendirme sürecinin sağlanabilmesi için yazarların hakemlerden, hakemlerin de yazarlardan gizli tutulması anlamına gelmektedir. Hakemlere makaleler değerlendirilmek üzere dergi yönetim sisteminden iletilmektedir. Hakemlerin makalenin yayımlanabilir olup olmadığına ilişkin kararları ve bu kararlarına ilişkin gerekçelerini içeren bir form doldurmaları gerekmektedir. Çeviri makaleler; orijinaline uygunluk, alan kavramlarının yerinde kullanımı ve dil açısından değerlendirilmek üzere dil ve ilgili alan uzmanı olmak üzere 2 hakeme gönderilir.

• Hakemlerin yalnızca uzmanlık alanlarına ilişkin makalelere hakemlik yapmaları gerekmektedir.
• Hakemlerden çıkar çatışmaları bulunmayan makalelere hakemlik yapmayı kabul etmeleri beklenmektedir. Hakemler herhangi bir çıkar çatışması fark ettiklerinde editörü bilgilendirmeli ve ilgili makalenin hakemliğini yapmayı reddetmelidirler.
• Hakemler makaleleri yansız ve nesnel olarak değerlendirmelidirler.
• Hakemlerin değerlendirdikleri makalelere ilişkin Hakem Değerlendirme Formu’nu doldurmaları gerekmekte, çift taraflı kör hakemlik sürecine zarar vermemek için formlarda isimlerini belirtmemeleri beklenmektedir. Hakemlerin değerlendirdikleri makalenin yayımlanabilir olup olmadığına ilişkin kararları ile kararlarına ilişkin gerekçelerini de bu formda belirtmeleri gerekmektedir.
• Hakemlerin önerilerinde kullandıkları üslubun kibar, saygılı ve bilimsel olması gerekmektedir. Hakemler saldırgan, saygısız ve öznel kişisel yorumlardan kaçınmalıdırlar. Hakemlerin bu tür bilimsel olmayan yorumlarda bulundukları tespit edildiğinde yorumlarını yeniden gözden geçirmeleri ve düzeltmeleri için editör ya da editörler kurulu tarafından kendileriyle iletişime geçilebilmektedir.
• Hakemlerin kendilerine verilen süre içerisinde değerlendirmelerini tamamlamaları gerekmekte ve burada belirtilen etik sorumluluklara uymaları beklenmektedir.

Editör

Editör dergide basılan tüm makalelerden sorumludur. Editörün etik görevleri ve sorumlulukları aşağıdaki gibidir:

• Editör derginin niteliğinin artırılması ve gelişimine katkıda bulunmak için çaba sarf etmekle yükümlüdür.
• Editörün yazarların ifade özgürlüğünü desteklemesi gerekmektedir.
• Editör değerlendirmelerini yazarların ırkı, rengi, cinsiyeti, dini inancı, etnik kökeni, milliyeti ve siyasi görüşü göz önüne alınmaksızın, sadece entelektüel ve bilimsel değerleri çerçevesinde gerçekleştirmelidir..
  
• Editörün yayımlanan makalelerin dergi okuyucularının bilgi ve becerileriyle uyumlu olabilmesi için çaba sarf etmesi gerekmektedir.
• Editör, hakemlerin bilgi ve uzmanlıklarına uygun makaleleri değerlendirmelerini istemelidir. Böylece makalelerin alanında uzman kişilerce uygun bir şekilde değerlendirilmesi sağlanmalıdır.
• Editör, hakemlerin bir makaleyi değerlendirmeden önce makaleye ilişkin çıkar çatışmaları bulunmadığını belirtmelerini talep etmekle yükümlüdür.
• Editörün hakem değerlendirme sürecine ilişkin gerekli tüm bilgileri ve hakemlerden yapması beklenenleri hakemlere iletmesi gerekmektedir.
• Editör, hakem değerlendirme sürecinin çift taraflı kör hakemlik ile sürdürüldüğünden emin olmalı ve yazarlara hakemleri, hakemlere de yazarları ifşa etmemelidir.
• Editör, hakemleri zamanlama ve performanslarına göre değerlendirmelidir.
• Editör, hakemlere ilişkin bir veri tabanı oluşturmalı ve hakemlerin performansına göre veri tabanını güncellemelidir.
• Editör, kaba ve niteliksiz yorumlarda bulunan ya da geç dönen hakemleri hakem listesinden çıkarmalıdır.
• Editör, hakem listesini hakemlerin uzmanlık alanlarına göre sürekli yenilemeli ve genişletmelidir.
• Editör, yazarlara kendilerinden ne beklendiğine ilişkin yayım ve yazım kuralları ile örnek şablonu sürekli güncellemelidir.
•  Editör, dergiye gönderilen makaleleri dergi yazım kuralları, çalışmanın önemi, özgünlüğü açısından değerlendirmeli ve makaleyi ilk gönderim sürecinde reddetme kararı alırsa, yazarlara bunun nedenini açık ve yansız bir şekilde iletmelidir. Bu süreçte, makalenin dilbilgisi, noktalama ve/veya yazım kuralları (kenar boşlukları, uygun şekilde referans gösterme, vb.) açısından tekrar gözden geçirilmesi gerektiğine karar verilirse, yazarlar bu konuda bilgilendirilmeli ve gerekli düzeltmeleri yapabilmeleri için kendilerine zaman tanınmalıdır.
• Makalelerde gönderim ve yayıma kabul tarihleri yer almalıdır.
• Yazarların makalelerinin durumuna ilişkin bilgi talebi olduğunda çift taraflı kör hakemlik sürecini bozmayacak şekilde yazarlara makalelerinin durumuna ilişkin bilgi verilmelidir.
• Editör, yayın kurulu üyelerini değerlendirmeli ve derginin gelişimine aktif olarak katılım gösterecek üyeleri yayın kuruluna seçmelidir.
•  Editör, yayın kurulu üyelerini rolleri ve sorumluluklarına ilişkin bilgilendirmelidir.

İntihal ve Etik Dışı Davranışlar

Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi’ne gönderilen tüm makaleler basılmadan önce Turnitin yazılım programı ile taranmaktadır. Benzerlik oranı %20 ve altında olan makaleler yayına kabul edilir. Bu oranı aşan makaleler ayrıntılı olarak incelenir ve gerekli görülürse gözden geçirilmesi ya da düzeltilmesi için yazarlara geri gönderilir, intihal ya da etik dışı davranışlar tespit edilirse yayımlanması reddedilir. Aşağıda etik dışı bazı davranışlar listelenmiştir:

• Çalışmaya fikren katkıda bulunmayan kişilerin yazar olarak belirtilmesi.
• Çalışmaya fikren katkıda bulunan kişilerin yazar olarak belirtilmemesi
• Makale yazarın yüksek lisans/doktora tezinden ya da bir projeden üretilmişse bunun belirtilmemesi.
• Dilimleme yapılması yani, tek bir çalışmadan birden fazla makale yayımlanması.
• Gönderilen makalelere ilişkin çıkar çatışmalarının bildirilmemesi.
• Çift taraflı kör hakemlik sürecinin deşifre edilmesi.

Etik Kurul İzni Gerektiren Çalışmalar

Yazarların ilgili kurumdan ‘etik kurul izni’ almalarını gerektiren araştırma türleri şunlardır:

• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırma,
• İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dâhil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanıldığı çalışmalar,
• İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
• Hayvanlar üzerinde yapılan deneysel araştırmalar,
• Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar.

Bu doğrultuda ‘Etik Kurul İzni’ne dair ayrıntılara makale içerisinde yer verilmesi ve ‘Etik Kurul Onay Raporu’nun makalenin DergiPark üzerinden Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi’ne gönderilmesi esnasında sisteme yüklenmesi gerekmektedir. Editör Kurulu, gerek duyulduğu takdirde, yazardan bu konuda ayrıntılı bilgi isteme hakkına sahiptir. ‘Etik kurul izni’ gerektirdiği halde rapor sunamayan çalışmalar değerlendirmeye alınmayacaktır.

YAYIN POLİTİKASI

• Yılda iki sayı ( Haziran, Aralık) olarak elektronik ortamda yayın yapan The Journal of Social Sciences Institute of Mersin University açık erişimli (Open Access) olarak TÜBİTAK Dergipark sistemi aracılığıyla yayınlanmaktadır. Yayın Kurulu ve Editör kararı ile mevcut sayılara ek olarak özel sayı da yayınlanabilmektedir.
• Dergiye ulaşan yazılar, editör ve yayın kurulu tarafından yapılan ön değerlendirme sonrasında derginin yayın ilkelerine uygun bulunduğu takdirde ilgili hakemlere (en az iki hakem) gönderilir.
• Dergiye gönderilen çalışmalara ilişkin hakem değerlendirmesi için hakemlere verilen süre 15 gün olup gerektiğinde 15 gün daha uzatılabilmektedir.
• Yazarlar, hakemlerden gelen düzeltme istekleri doğrultusunda gerekli düzeltmeleri yaparak çalışmalarının hakem önerileri doğrultusunda düzeltilmiş hallerini en geç 15 gün içerisinde sisteme yüklemelidirler.
• Yazarlar, dergiye yükledikleri makalelerini her aşamada geri çekme hakkına sahiptirler.
  
• Düzeltmeden sonra talep edilmesi halinde yazılar hakeme tekrar gönderilir, hakem değerlendirmesinden sonra, ilgili makale dergi yönetiminin onayı ile yayınlanır.
• Aynı yıl içinde (davetli ve özel sayılar hariç) bir yazarın yalnızca bir makalesi yayımlanır. Yazar başka bir makale gönderse ve makale kabul edilse bile bir sonraki yılda uygun sayıda yayınlanmak üzere sıraya alınır.
• Dergimizde yayımlanması için gönderilecek makaleler özet ve kaynaklar dahil en az 4000, en fazla 10000 kelime aralığında olmalıdır. Bu kriterlere uymayan çalışmalar editör tarafından reddedilir.
  
• Yazarlar makale gönderirken dergimizin kapsamına uygun konularda çalışma göndermelidir. Kapsam dışındaki makaleler editör tarafından reddedilir.
• Dergiye gönderlilen çalışma aha önce bir bilimsel toplantıda sunulmuş ve özeti basılmış ya da herhangi bir tezden üretilmiş ise bu durum mutlaka kapak sayfasında belirtilmelidir. Bu konuda herhangi bir eksiklikten dolayı dergi sorumlu tutulamaz. Ayrıca tam metin bildiri olarak yayınlanmış olan çalışmaların makaleye çevrilerek dergimizde yayımlanması için gönderilmesi uygun görülmemektedir.