MATEMATİK TARİHİNİN ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNDE KULLANILMASINA YÖNELİK ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2021, Cilt: 50 Sayı: 230, 359 - 384, 04.05.2021

Gülçin Tan Şişman , Şeyda Gençkaya

https://doi.org/10.37669/milliegitim.869635

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı, matematik tarihinin öğrenme-öğretme sürecinde kullanılmasına yönelik ortaokul öğrencilerinin görüşlerini incelemektir. Tarama deseninde yürütülen araştırmanın çalışma grubu, küme örneklemesi yöntemi ile belirlenen Ankara ilinin altı merkez ilçesindeki devlete bağlı ortaokulların 6-8.sınıflarında öğrenim gören 2009 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmacılar tarafından geliştirilen Matematik Tarihi Öğrenci Anketi ile toplanan veriler, betimleyici istatistik yöntemleri ile analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgularda, öğrencilerin matematik tarihini çoğunlukla matematik dersine ilişkin öğelerle ilişkilendirdikleri; ünlü matematikçiler olarak matematik alanında iz bırakan bilim insanlarının yanında farklı alanlarda tanınmış kişileri de matematikçi olarak belirttikleri görülmüştür. Araştırmada matematik tarihini öğrenmeye yönelik öğrenci görüşlerinin, genel olarak olumlu olduğu tespit edilirken; sınıf seviyesi arttıkça olumlu görüşlerin azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Matematik tarihinin öğrenme-öğretme sürecinde kullanılmasına ilişkin öğrenci görüşlerinin ise genel olarak olumlu olduğu gözlenirken, matematik tarihinin derslerdeki mevcut kullanımının yetersiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlardan hareketle, öğrencilerin matematik tarihine yönelik merak ve farkındalıklarının artırılması ve dolayısıyla daha anlamlı bir matematik eğitimi için matematik tarihine ilişkin öğelerin nicelik ve nitelik açısından iyileştirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

matematik tarihi, ortaokul öğrencileri, öğrenme-öğretme süreci

Kaynakça

• AKKAYA, K., ARSLAN, S., COŞTU, S., SEYİTOĞLU, E. & YILDIZ, C. (2011). “Students’ Views about Activities Developed on the History of Pythagoras’ Theorem”, Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 882-886.
• ALBAYRAK, Özlem (2011). Matematik Tarihiyle İşlenmiş Olan Derslerin Matematik Öz Yeterlik Algısına ve Matematik Başarısına Etkisi, Boğaziçi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul.
• ALPASLAN, Mustafa (2011). İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Matematik Tarihi Bilgileri ve Matematik Tarihinin Matematik Eğitiminde Kullanımına Yönelik Tutum ve İnanışları, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara.
• ALPASLAN, M. & IŞIKSAL-BOSTAN, M. (2016). “Ortaokul Öğrencilerinin Matematik Tarihi Bilgileri ile Okul Matematiğinde Tarih Kullanılmasına İlişkin Tutum ve İnanışları”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 142-162.
• AY, Büşra, (2019). Matematik Tarihi Tabanlı Modelleme Etkinlikleri ile 7.Sınıf Öğrencilerinin Negatif Tam Sayılar Konusundaki Anlamalarının İncelenmesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara.
• AYDOĞDU, N. & YÜKSEL, İ. (2013). “İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematik tarihi inanç ve tutumları ile yaratıcılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 186-194.
• BAKİ, Adnan (2014). Matematik Tarihi ve Felsefesi, Pegem Akademi, Ankara.
• BAYAM, Semiha Betül. (2012). İlköğretim Matematik Eğitiminde Öğrencilerin Matematik Tarihi Bilmelerinin Matematiğe Yönelik Başarı ve Tutumlarına Etkisi, Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Kastamonu.
• BELL, John Gregory (1992). A History of Mathematics Class for Middle School Teachers, Illinois State University Department of Mathematics, (Unpublished Doctoral Dissertation), İllinois, USA.
• BURNS, Barbara A. (2010). “Pre-service teachers’ exposure to using the history of mathematics to enhance their teaching of high school mathematics”, Issues in the Undergraduate Mathematics Preparation of School Teachers: The Journal, 4, 1-9.
• CHEUNG, Wai Shan (2014). The Effect on Students’ Mathematical Beliefs by Integrating History of Mathematics in the Classroom, The Chinese University, (Unpublished Doctoral Dissertation), Hong Kong.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. KILIÇ-ÇAKMAK, E., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş. & DEMİREL, F. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Akademi, Ankara.
• CAJORI, Florian (1919). A History of Mathematics (D.İlalan, Çev.), ODTÜ Yayıncılık, Ankara.
• CLARK, K., KJELDSEN, T., SCHORCHT, S., TZANAKIS, C., & WANG, X. (2016). “History of Mathematics in Mathematics Education. Recent Developments”, History and Pedagogy of Mathematics, Montpellier, France. DÜNDAR, S. & ÇAKIROĞLU, M. (2014). “Matematik Tarihi Matematik Eğitiminde Neden Kullanılmalı?” Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(2), 522-534.
• EL IDRISSI, A., MIGUEL, A., FURINGHETTI, F., GARCIADIEGO, A., & BARBIN, E. (2008). “TSG 23: The Role of The History of Mathematics in Mathematics Education”, ICME 11, Monterrey, Mexico.
• ERDOĞAN, A., EŞMEN, E., & FINDIK, S. (2015). “Ortaokul Matematik Ders Kitaplarında Matematik Tarihinin Yeri: Ekolojik Bir Analiz”, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 42(42), 239-259.
• ERSOY, E. & ÖKSÜZ, C. (2016). “İlkokul 4. sınıflarda matematik tarihi kullanımının öğrenciler üzerindeki etkileri”, İlköğretim Online, 15(2), 408-420.
• FAUVEL, John (1991). “Using History in Mathematics Education”, For the Learning of Mathematics, 11(2), 3-6.
• FENAROLI, G., FURINGHETTI, F. & SOMAGLIA, A. (2013). “Rethinking Mathematical Concepts with the Lens of the History of Mathematics: An Experiment with Prospective Secondary Teachers”, Science & Education, 23, 185–203.
• FRAENKEL, J. R., WALLEN, N. E., & HYUN, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). New York: Mc Graw-Hill Companies.
• FRIED, Michael N. (2001). “Can Mathematics Education and History of Mathematics Coexist?” Science & Education, 10(4), 391-408.
• FRIED, Michael N. (2008, April). “History of mathematics and the future of mathematics education”, In G. Leder & L. Radford (Co-Chairs), Mathematics education: An ICMI perspective, Symposium conducted at the meeting of the 100th Anniversary of ICMI, Rome.
• FURINGHETTI, Fulvia (2004). “History and Mathematics Education: A Look around the World with Particular Reference to Italy”, Mediterranean Journal for Research in Mathematics Education, 3(1-2), 1-19.
• FURINGHETTI, Fulvia (2007). “Teacher Education through the History of Mathematics”, Educational Studies in Mathematics, September, 66, 131-143.
• GÖKTEPE-YILDIZ, S. & ÖZDEMİR, A. Ş. (2015). “Sınıfta Matematik Tarihinin Kullanımına Bir Örnek: Babil Sayma Sistemi”, Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 26-49.
• GÖNÜLATEŞ, Funda (2004). Aday Öğretmenlerin Matematik Tarihinin Matematik Öğretiminde Kullanımına Yönelik Görüşleri, Boğaziçi Üniversitesi Fen Bilimleri Üniversitesi, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul.
• HAILE, T., K. (2008). A Study on the Use of History in Middle School Mathematics: The Case of Connected Mathematics Curriculum. Faculty of the Graduate School of the University of Texas, (Unpublished Doctoral Dissertation), Austin.
• HO, Weng Kin (2008). “Using History of Mathematics in the Teaching and Learning of Mathematics in Singapore”, 1st RICE, Singapore, Raffles Junior College.
• İDİKUT, Neslihan (2007). Matematik Öğretiminde Tarihten Yararlanmanın Öğrencilerin Matematiğe Yönelik Tutumlarına ve Matematik Başarılarına Etkisi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Van.
• JANKVIST, Uffe Thomas (2009). “A Categorization of the “Whys” and “Hows” of Using History in Mathematics Education”, Educational Studies in Mathematics, 71(3), 235-261.
• KAYE, Ella (2008). “The Aims of and Responses to a History of Mathematics Videoconferencing Project for Schools”, Proceedings of the British Society for Research into Learning Mathematics, 28(3), 66-71.
• NASİBOV, F & KAÇAR, A. (2005). “Matematik ve Matematik Eğitimi Hakkında”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 339-346.
• KATRANCI, Yasemin (2009). “Cinsiyet, Yaşam Standardı ve Matematik Başarısı ile Matematiği Yönelik Tutum Arasındaki İlişki”, XVIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Ege Üniversitesi, İzmir.
• KEKLİKÇİ, Hilal (2011). İlköğretim Öğrencilerinin Matematik Korkuları Üzerine Bir Araştırma, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Tokat.
• LEPPÄVIRTA, Johanna (2011). “The Impact of Mathematics Anxiety on the Performance of Students of Electromagnetics”, Journal of Engineering Education, 100(3), 424-443.
• LENG, Ng. Wee. (2006). “Effects of an Ancient Chinese Mathematics Enrichment Programme on Secondary School Students’ Achievement in Mathematics”, International Journal of Science and Mathematics Education, 4(3), 485-511.
• LIU, Po -Hung (2003). “Do Teachers Need to İncorporate the History of Mathematics in Their Teaching?”, The Mathematics Teacher, 96(6), 416-421.
• MAARİF VEKALETİ (MEB). (1930). İlk Mektep Programı-1926, Devlet Matbaası, İstanbul.
• MCBRIDE, Cecil Charles (1974). The Effects of History of Mathematics on Attitudes Toward Mathematics of College Algebra Students. Texas A&M University, (Unpublished Doctoral Dissertation), Texas.
• MERSİN, N. & DURMUŞ, S. (2018). “Matematik Tarihinin Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Yeri”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 997-1019.
• MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (MEB). (1948). İlkokul Programı, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
• MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (MEB). (1968). İlkokul Programı, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
• MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (MEB). (2005). İlköğretim Matematik Dersi (1- 5.Sınıflar) Öğretim Programı, Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi, Ankara.
• MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (MEB). (2005a). İlköğretim Matematik Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu 6- 8.Sınıflar. Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi, Ankara.
• MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (MEB). (2009). İlköğretim Matematik Dersi 1- 5.Sınıflar Öğretim Programı, Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara.
• MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (MEB). (2009a). İlköğretim Matematik Dersi 6-8.sınıflar Öğretim Programı ve Kılavuzu, Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara.
• MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (MEB). (2018). Matematik Dersi (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) Öğretim Programı, Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara.
• MİLLİ EĞİTİM GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI. (1989). İlkokul Programı-1983, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
• MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI İLKÖĞRETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (MEBİGM). (1995). İlköğretim Okulu Programı-1990, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• ÖZEN, Y. & GÜL, A. (2007). “Sosyal ve Eğitim Bilimleri Araştırmalarında Evren-Örneklem Sorunu”, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 395-422.
• PANASUK, R. M., & HORTON, L. B. (2013). “Integrating History of Mathematics into The Classroom: Was Aristotle Wrong?”, Journal of Curriculum and Teaching, 2(2), 37-46.
• SMESTAD, Bjorn (2000). “History of Mathematics in Norwegian Textbooks”, The Ninth International Congress on Mathematics Education (ICME 9), Tokyo, Japan.
• SÖZEN, Sinem (2013). Sınıf ve Matematik Öğretmenlerine Göre Matematik Tarihinin Matematik Öğretimine Katılması Üzerine Bir Olgubilim Çalışması, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara.
• SULLIVAN, Kelly Marie (2000). Pre-Service Secondary Mathematics Teachers' Attitudes about the History of Mathematics, University of Nevada, (Unpublished Master’s Thesis), Las Vegas.
• TAN-ŞİŞMAN, G. & KİREZ, B. (2018). “Ortaokul Matematik Dersi Öğretim Programı ve Matematik Ders Kitaplarında Matematik Tarihi”, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47(1), 188-215.
• TAPIA, M. & MARSH, G. E. (2000). “Attitudes toward Mathematics Instrument: An Investigation with Middle School Students”, Annual Meeting of the Mid-South Educational Research Association Bowling Green, Kentucky.
• THOMAIDIS, Y. & TZANAKIS, C. (2009). “The Implementation of the History of Mathematics in the New Curriculum and Textbooks in Greek Secondary Education”, Dins: Working group, 15, 139-151.
• TOKAY, Ebru (2019). Sayılar ve İşlemler ile Bazı Geometrik Kavramların Öğretiminde Matematik Tarihi Kullanımının İlkokul 4.sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarısına Etkisi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Karaman.
• TONG, D. H., LOC, N.P., UYEN, B. P. & THİ Y, T. (2019). “Integrating the History of Mathematics into Mathematics Education: A Case Study of Teaching the Quadratic Equations” Universal Journal of Educational Research, 7(11), 2455-2462.
• TÖZLÜYURT, Emine (2008). Sayılar Öğrenme Alanı ile ilgili Matematik Tarihinden Seçilen Etkinliklerle Yapılan Dersler Hakkında Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Görüşleri, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara.
• ULUSOY, F. & GİRİT-YILDIZ D. (2019). “The Changing Perceptions of Prospective Middle School Mathematics Teachers on Their Own Knowledge of History of Mathematics: The Role of Pedagogical Experiences” Kastamonu Education Journal, 27(6), 2730-2746.
• URL1, http://www.ismailnacicangul.com/index.php/courses, “Matematik Tarihi”, İsmail Naci CANGÜL, 25 Eylül 2017 .
• URL2, https://www.matematiksel.org/fermata-meydan-okuyan-bir-profesor-andrew-wiles, “Fermat’a meydan okuyan bir profesör: Andrew Wiles”, Sibel ÇAĞLAR, 18 Mart 2016.
• URL3, https://www.matematiksel.org/dunyanin-en-kisa-matematik-makalesi, “Dünya’nın en kısa matematik makalesi”, Sibel ÇAĞLAR, 4 Kasım 2017.
• URL4, http://www.bilim.org/sondurulen-isik-iskenderiyeli-hypatia, “Söndürülen ışık: İskenderiyeli Hypatia”, Mediha ABDULHAY, 1 Ekim 2014.
• VARIŞ, Fatma (1989). “Eğitimde Program Geliştirmeye Sistematik Yaklaşım”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22(1), 7-12.
• VENKATESH KUMAR, G. & KARIMI, A. (2010). “Mathematics Anxiety, Mathematics Performance and Overall Academic Performance in High School Students”, Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 36(1), 147-150.
• XENOFONTOS, C., & PAPADOPOULOS, C. E. (2015). “Opportunities of Learning Through the History of Mathematics: The Example of National Textbooks in Cyprus and Greece”, International Journal for Mathematics Teaching & Learning, 16, 1-18.
• YILDIRIM, A. & ŞİMŞEK, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (9. Baskı), Seçkin Yayınevi, Ankara.
• YILDIZ, C., ÇABAKÇOR, B. Ö., ÖZDOĞAN, Z. B. & ARSLAN S. (2011). “The Views of the Teacher and Students in Regards to the Use of the History of Mathematics in the Teaching of Fractal Subject”, Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 868-872.
• YÜCEL, Z. & KOÇ, M. (2011). “İlköğretim Öğrencilerinin Matematik Dersine Karşı Tutumlarının Başarı Düzeylerini Yordama Gücü ile Cinsiyet Arasındaki İlişki”, İlköğretim Online, 10(1), 133-143.
• ZORLU, Cihan (2020). Matematik Tarihinin Sınıf İçi Etkileşime ve Öğrenci Görüşlerine Etkisi, Giresun Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Giresun.