COVID-19 SALGINI ÖĞRETMENLERİN DİJİTAL YETERLİLİKLERİNİ NASIL ETKİLEDİ?

Yıl 2022, Cilt: 51 Sayı: 235, 2713 - 2730, 15.08.2022

Erdi Okan Yılmaz , Türker Toker

https://doi.org/10.37669/milliegitim.896996

Cited By: 14

Öz

Bu araştırmanın amacı, COVID-19 pandemi öncesi ve sonrasındaki acil uzaktan eğitim sürecinde öğretmenlerin dijital yeterlikler konusundaki mesleki beceri durumlarındaki değişimin incelenmesidir. Öğretmenlerin, özellikle gelişen teknoloji karşısındaki dijital yeterliliklerinin ölçülmesi ve yeterlilik durumlarına göre mesleki gelişim planlamalarının yapılması büyük önem arz etmektedir. Bu doğrultuda pandemi sürecinin öğretmenlerin dijital yeterliliklerine etkisi raporlanmıştır. Tekrarlı ölçümler tarama modelinde tasarlanan bu araştırmanın örneklemini, Türkiye’nin yedi farklı coğrafi bölgesinde görev yapmakta olan, farklı branşlardan 6118 öğretmen oluşturmaktadır. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı tarafından pandemi süreci öncesinde 2019-2020 öğretim yılında öğretmenlere ilk uygulaması gerçekleştirilen, Eğitimciler için Dijital Yeterlilikler Ölçeği, araştırmacılar tarafından bir yıl sonra 2020-2021 öğretim yılı pandemi sürecinde tekrar uygulanmıştır. Tekrarlı ölçümlere ilişkin nicel veriler, Spss programı ile karşılaştırmalı analiz edilerek, pandemi sürecinde öğretmenlerin dijital yeterliliklerindeki değişim durumu rapor edilmiştir. Araştırma sonunda, öğretmenlerin dijital yeterliliklerinin pandemi öncesi döneme göre, pandemi sürecinde anlamlı olarak olumlu yönde geliştiği, bir başka deyişle, pandemi süreci acil uzaktan eğitim faaliyetlerinin, öğretmenlerin dijital yeterliliklerini geliştirici nitelikte olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin dijital yeterlilik puanları üzerinde, branşlarına göre (sözel, sayısal, uygulamalı alan) anlamlı bir farklılık oluşmuştur. Sözel alan öğretmenlerinin dijital yeterlilikleri, uygulamalı alan (resim, müzik, mesleki dersler) öğretmenlerine göre anlamlı bir biçimde düşük olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

DİJİTAL YETERLİLİK, ÖĞRETMEN YETERLİLİKLERİ, DİJİTAL ÖĞRENME, ÖĞRETMEN BECERİLERİ, ACİL UZAKTAN EĞİTİM, COVID-19

Kaynakça

• Akkoyunlu, B., & Soylu, M. Y. (2010). Öğretmenlerin Sayısal Yetkinlikleri Üzerine Bir Çalışma. Türk Kütüphaneciliği, 24(4), 748-768.
• Arcagök, S. (2020). Öğretmenlerin Dijital Vatandaşlığa Yönelik Algılarının İncelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 534-556. 10.33711/yyuefd.693832
• Arslan, Y., & Şumuer, E. (2020). COVID-19 döneminde sanal sınıflarda öğretmenlerin karşılaştıkları sınıf yönetimi sorunları. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 201-230.
• Benali, M., Kaddouri, M., & Azzimani, T. (2018). Digital competence of Moroccan teachers of English. International Journal of Education and Development using Information and Communication Technology, 14(2), 99-120.
• Cohen, J. (1988). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences (2 b.).Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203771587
• Creswell, J. W. (2014). Research Design (4 b.). Eğiten Kitap.
• Demirel, M., Sadi, Ö., & Dağyar, M. (2016). Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yaşam Boyu Öğrenme Yeterliklerinin İncelenmesi (Karaman İli Örneği). Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 6(1), 19-40. doi:https://doi.org/10.14527/pegegog.2016.002
• European Commission. (2007). The Key Competences for Lifelong Learning – A European Framework. British Council: https://www.britishcouncil.org/sites/default/files/youth-in-action-keycomp-en.pdf
• Fernández-Cruz, F. J., & Fernández-Díaz, M. J. (2016). Generation z's teachers and their digital skills. Comunicar, 24(46), 97-105. https://dx.doi.org/10.3916/C46-2016-10
• Fraile, M. N., Peñalva-Vélez, A., & Lacambra, A. M. (2018). Development of Digital Competence in Secondary Education Teachers’ Training. Education Sciences, 1-12. https://doi.org/10.3390/educsci8030104
• Gurria, A. (2019). Launch of the 2019 Skills Outlook: Thriving in a Digital World. OECD: https://www.oecd.org/skills/launch of-2019-skills-outlook-thriving-in-a-digital-world-paris-may-2019.htm
• Had, M. Z., & Rashid, R. A. (2019). A Review of Digital Skills of Malaysian English Language Teachers. International Journal of Emerging Technologies in Learning, 14(2), 139-145. https://doi.org/10.3991/ijet.v14i02.8732
• Karacaoğlu, Ö. C. (2008). Öğretmenlerin yeterlilik algıları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 70-97.
• Keskin, M., & Kaya, D. Ö. (2020). COVID-19 Sürecinde Öğrencilerin Web Tabanlı Uzaktan Eğitime Yönelik Geri Bildirimlerinin Değerlendirilmesi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 59-67.
• Krumsvik, R. J., Jones, L. Ø., Øfstegaard, M., & Eikeland, O. J. (2016). Upper Secondary School Teachers’ Digital Competence: Analysed by Demographic, Personal and Professional Characteristics. Nordic Journal of Digital Literacy, 143-164. https://doi.org/10.18261/issn.1891-943x-2016-03-02
• Lankshear, C. J., & Knobel, M. (2008). Introduction: Digital literacies: concepts, policies and practices. Peter Lang Publishing.
• Lucas, M., Bem-Haja, P., Siddiq, F., Moreira, A., & Redecker, C. (2020). The relation between in-service teachers’ digital competence and personal and contextual factors: What matters most? Computers & Education. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2020.104052
• MEB. (2017). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• MEB. (2020). 2023 Eğitim Vizyonu. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf
• MEB. (2020, 11 18). Uzaktan Eğitim Sürecinin Detayları. Milli Eğitim Bakanlığı: https://www.meb.gov.tr/uzaktan-egitim-surecinin-detaylari/haber/21990/tr
• OECD. (2019). OECD Skills Outlook 2019. OECD. https://doi.org/10.1787/e11c1c2d-en
• Özel, N. (2016). Bilgi ve iletişim teknolojilerinin etkisiyle değişen bilgi kaynakları, hizmetleri ve öğrenme ortamları. Milli Eğitim Dergisi, 45(209), 270-294.
• Prensky, M. (2001). Digital Natives, Digital Immigrants (Cilt 9). On the Horizon NCB University Press.
• Redecker, C., & Punie, Y. (2017). European Framework for the Digital Competence of Educators: DigCompEdu. European Commission, 1-95. http://dx.doi.org/10.2760/159770
• Reisoğlu, İ., & Çebi, A. (2020). How can the digital competences of pre-service teachers be developed? Examining a case study through the lens of DigComp and DigCompEdu. Computers & Education, 156, 1-16. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2020.103940
• Sezgin, F., Erdoğan, O., & Erdoğan, B. H. (2017). Öğretmenlerin teknoloji öz yeterlikleri: Öğretmen ve öğrenci görüşlerine yönelik bütüncül bir analiz. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 7(1).
• Simonson, M. (2003). Definition of the field. Quarterly Review of Distance Education, 4(1), vii-viii.
• Simonson, M., & Schlosser, L. A. (2010). Distance Education Definition and Glossary of Terms (3rd Edition b.). Information Age Publishing.
• Son, N. T., Anh, B. N., Tuan, K. Q., Son, N. B., Son, N. H., & Jaafar, J. (2020). An Analysis of the Effectiveness of Emergency Distance Learning under COVID-19. International Conference on Control, Robotics and Intelligent System (CCRIS 2020),(s. 136-143). Xiamen, China. https://doi.org/10.1145/3437802.3437826
• The World Bank. (2020). Diffuse: Reimagining Human Connections Technology and Innovation in Education at the World Bank. https://www.worldbank.org/en/topic/edutech/brief/diffuse-reimagining-human-connections-technology-and-innovation-in-education-at-the-world-bank
• UNESCO. (2018). ICT Competency Framework for Teachers. UNESCO. https://en.unesco.org/themes/ict-education/competency-framework-teachers
• Yılmaz, F. G., & Eyuboğlu, F. A. (2018). Öğretmenlerin yaşan boyu öğrenme tutumları, dijital yerli olma durumları ve teknoloji kabulü arasındaki ilişkinin birbirleri ile ve çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4(1), 1-17.