Ders İmecesinin Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Öğretim Becerisini Geliştirmeye Yönelik Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 53 Sayı: 243, 1387 - 1414, 01.08.2024

İsmail Oğuz Ali Derya Atik

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1243903

Öz

Araştırma, mevcut mesleki gelişim uygulamalarından farklı olarak öğretmenlerin öğretme becerilerini geliştirmeye yönelik bir model olan ders imecesi modelini, fen bilimleri öğretmenleri ile uygulamayı amaçlamaktadır. Araştırma tasarımı, dört aşamalı bir eylem araştırmasıdır: planlama, eyleme geçme, gözlemleme ve yansıtma. Araştırmanın çalışma grubunu, Gaziantep ili merkez Şehitkamil ilçesindeki farklı devlet okullarında görev yapan ve farklı mesleki deneyime sahip, dört fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan veri toplama araçları; ders planları, gözlem formları, kamera kayıtları, Millî Eğitim Bakanlığı kazanım testleri, günlükler ve yarı yapılandırılmış görüşme formudur. Verileri doğrulamak ve güvenirliği sağlamak için veri toplama sürecinde çoklu veri toplama araçları ve yöntemleri kullanılmıştır (metodolojik çeşitlendirme). Araştırma süreci tanışma, bilgilendirme ve planlama amaçlı yapılan ilk görüşme ile başlamıştır. Ders çalışma döngüleri (planlama, harekete geçme, gözlemleme ve yansıtma) üç kez gerçekleştirilmiştir. Son olarak çalışmanın değerlendirilmesi için yapılan son değerlendirme toplantısı ile araştırma süreci tamamlanmıştır. Araştırmada veri toplama araçlarının çeşitliliği nedeniyle, veriler çeşitli yöntemlerle analiz edilmiştir: Bunlar; doküman incelemesi, nitel betimsel analiz ve nicel tanımlayıcı analizdir. Sonuçlar, ders imecesi modelinin fen bilimleri öğretmenlerinin öğretme becerilerini geliştirdiğini, iş birliğini artırdığını, hata ve eksikliklerini görmelerini sağladığını, ders planlama becerilerini geliştirdiğini ve öğrenci başarısını artırdığını göstermiştir. Ayrıca katılımcılar ders imecesi sırasında bazı sorunlarla karşılaşmış ve yaşadıkları zorlukları dile getirmişlerdir. Bulgular ve literatür, ders imecesinin ülkemizde uygulanabilmesi ve yaygınlaştırılabilmesi için aşılması gereken bazı engellerin olduğunu göstermiştir. Katılımcılar fen derslerinde ve öğrencilerin öğrenmesi zor olan konularda ders imecesinin uygulanmasının faydalı olduğunu belirtmişlerdir. Son olarak katılımcılar ders imecesinin ülke genelinde uygulanması ve yaygınlaştırılmasının faydalı olacağını belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

ders imecesi, fen bilimleri, mesleki gelişim

Investigation of The Effect of Lesson Study on Developing The Teaching Skills of Science Teacher

Öz

The study aims to apply the lesson study model, which is a model for improving teachers' teaching skills, unlike current professional development practice, with science teachers. The research design of the study is action research that includes four-stage: planning, acting, observing and reflecting. The study group consists of four science teachers working in different public schools in Gaziantep province, central Şehitkamil district and having different professional experiences. In the study, data collection tools were lesson plans, observation forms, camera recordings, objectives tests of the Ministry of National Education, diaries and semi-structured interview form. Multiple data collection tools and methods were used during the data collection process to validate and rely on the data (methodological triangulation). The research process started with the first meeting for acquaintance, information, and planning. Lesson study cycles (planning, acting, observing, and reflecting) were carried out three times. Finally, the research process was completed with the final evaluation meeting to evaluate the study. Due to the diversity in data collection tools in the research, the data analyzed various methods. These methods are document analysis, descriptive analysis, and quantitative descriptive analysis. The results showed that the lesson study model improves the teaching skills of science teachers, increases cooperation, enables them to see their mistakes and shortcomings, improves lesson planning skills, and increases student success. In addition, the participants encountered some problems during the lesson study and expressed the difficulties they experienced. The findings and literature showed that there are some obstacles to be overcome in order for the lesson study to be implemented and disseminated in our country. The participants said that it is beneficial to apply the lesson study in science lessons and on difficult subjects to learn by students. Finally, the participants suggested the lesson study would be beneficial to implement and disseminate across the country.

Anahtar Kelimeler

Lesson study, science, professional development

Kaynakça

• Abas, H. T. H., Hairulla, M. S., Canalita, E. E., and Nabua, E. B. (2018). Development of 7E model lesson on earth systems: a lesson study. International Conference on Mathematics and Science Education (ICMScE 2018). IOP Conf. Series: Journal of Physics: Conf. Series 1157 (2019). DOI:10.1088/1742-6596/1157/2/022003
• Akbaba Dağ, S. (2014). Mikroöğretim ders imecesi modeli ile sınıf öğretmeni adaylarının kesir öğretim bilgilerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
• Akbaba Dağ, S., ve Doğan Temur, Ö. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının mikro öğretim ders imecesi uygulaması ile ilgili görüşleri. Academy Journal of Educational Sciences, 2(2), 120-133. DOI: 10.31805/acjes.471645
• Akiba, M., and Wilkonson, B. (2016). Adopting an international innovation for teacher professional development: State and district approaches to lesson study. Journal of Teacher Education, 67(1), 74-93. DOI: 10.1177/0022487115593603
• Allan, D., O’Doherty, E., Boorman, D., and Smalley, P. (2020). Lesson study and the construction of capital: Empowering children through dialogic engagement. International Journal of Primary, Elementary and Early Years Education, 49, 730-744. DOI: 10.1080/03004279.2020.1781224
• Aslan, B. Y., and Özmantar, M. F. (2022). The perspective of the mathematics teacher educator on the design of mathematics teaching method courses for elementary teacher candidates. Education Quarterly Reviews, 5(4), 64-78. DOI: 10.31014/aior.1993.05.04.572
• Aykan, A., and Yıldırım, B. (2021). The integration of a lesson study model into distance STEM education during the COVID-19 pandemic: Teachers’ views and practice. Technology, Knowledge and Learning, 27, 609-637. DOI. 10.1007/s10758-021-09564-9
• Baki, M., ve Arslan, S. (2015). Ders imecesinin sınıf öğretmeni adaylarının matematik dersini planlama bilgilerine etkisinin incelenmesi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 6(2), 209-220. DOI: 10.16949/turcomat.02379
• Bayram, İ., ve Bıkmaz, F. (2019). Ders imecesi modeli ve modelin öğretmen mesleki gelişimine katkısı üzerine inceleme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 52(2), 577-610. DOI: 10.30964/auebfd.473958
• Bilge, O., ve Dede, Y. (2020). Matematik Öğretmenlerinin Ders İmecesine İlişkin Görüşleri. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 1-22.
• Boran, E., and Tarım, K. (2016). The opinions of secondary school mathematics teachers about the lesson study. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 7(1), 259-273. DOI: 10.16949/turcomat.22182
• Bozkurt, E., ve Yetkin-Özdemir, İ. E. (2018). Mesleki gelişimde iş birliğine dayalı bir yaklaşım: Ders araştırması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 109-116. DOI: 10.24106/kefdergi.375675
• Bozkuş, F., Kablan, Z., Pak, K., Özdişçi, S., Özdemir, A., Aydın, M. ve Boğazlayan, D. (2018). Ders imecesi (lesson study) modeli hakkında uygulayıcı görüşleri. Turkish Studies, 12(28), 141, 160. DOI: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12545
• Cerbin, B. (2011). Lesson study. Using classroom inquiry to improve teaching and learning in higher education. Stylus Publishing.
• Cerbin, W., and Kopp, B. (2006). Lesson study as a model for building pedagogical knowledge and improving teaching. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 18(3), 250-257.
• Coenders, F., and Verhoef, N. (2019) Lesson Study: professional development (PD) for beginning and experienced teachers. Professional Development in Education, 45(2), 217-230, DOI: 10.1080/19415257.2018.1430050
• Didiş Kabar, M. G., ve İnan Tutkun, M. (2021). Ortaokul matematik öğretmenlerinin matematiksel modelleme problemini uygulama sürecinin incelenmesi: uygulamayı planlama ve öğretmen müdahaleleri. International Journal of Educational Studies in Mathematics, 8(2), 98-123. DOI: 10.17278/ijesim.878364
• Doig, B., and Groves, S. (2011). Japanese Lesson Study: Teacher professional development through communities of inquiry. Mathematics Teacher Education and Development, 13(1), 77-93.
• Dudley, P. (2014). Lesson study: A handbook. Retrieved from http://lessonstudy.co.uk/wp-content/uploads/2012/03/new-handbook-revisedMay14.pdf
• Egemen, F. (2021). Ortaokul matematik öğretmenlerinin etkinlik planlama becerilerinin gelişiminin incelenmesi: Bir ders imecesi uygulaması. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Eraslan, A. (2008). Japanese Lesson Study: Can it work in Turkey? Education and Science, 33(149), 62-67. Fernandez, C., and Yoshida, M. (2004). Lesson study: A case of a Japanese approach to improving instruction through school-based teacher development. Lawrence Erlbaum Publishers.
• Günay, R., Yücel-Toy, B., ve Bahadır, E. (2016). Öğretmen eğitiminde ders araştırması modeli ve Türkiye’de hizmet öncesi öğretmenlik uygulamalarına yönelik bir model önerisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1224-1237. DOI: 10.17719/jisr.20164216232
• Gürgür, H. (2016). Eylem Araştırması. Saban, A. ve Ersoy, A. (Edt.). Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri. (s 31-80). Anı Yayıncılık.
• Hasan, R., Lukitasari, M., and Ernawati, Y. (2021). Students’ achievement and teachers’ perception in the implementation of lesson study-based cooperative learning. Mathematics and Science Education International Seminar (MASEIS-2019). Journal of Physics: Conference Series. 1731, 1-6. DOI: 10.1088/1742-6596/1731/1/012004
• Irwandi, I., and Hasan, R. (2021). Improving student learning activities in microbiology through lesson study activities. Mathematics and Science Education International Seminar (MASEIS-2019). Journal of Physics: Conference Series. 1731, 1-7. DOI: 10.1088/1742-6596/1731/1/012015
• Juhler, M. V. (2018). Assessment of understanding: Student teachers’ preparation, implementation and reflection of a lesson plan for science. Research in Science Education, 48(1), 515-532. DOI 10.1007/s11165-016-9574-2
• Kandemir, E. M. (2019). Sınıf öğretmenlerinin öğretim becerilerini geliştirmeye yönelik bir uygulama: ders imecesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Kara, Y. (2018, 26-28 Nisan). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının ders imecesi uygulamaları hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. (s 144). II. Uluslararası Sınırsız Eğitim ve Araştırma Sempozyumu, Bodrum, Muğla.
• Kıncal, R. Y., ve Beypınar, D. (2015). Ders araştırması uygulamasının matematik öğretmenlerinin mesleki gelişimlerine ve öğrenme sürecinin geliştirilmesine etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(33), 186-210.
• Kıncal, R. Y., Ozan, C., and İleritürk, D. (2019). Increasing students’ English language learning levels via lesson study. English Language Teaching, 12(9), 88-95. DOI: 10.5539/elt.v12n9p88
• Koçak, M., Soylu, Y., and Hayat, F. (2021). Examining development prospective mathematics teachers measurement and evaluation knowledge and curriculum knowledge through lesson study method. Kastamonu Eğitim Dergisi, 29(5), 856-871. DOI: 10.24106/kefdergi.706619
• Kuduz, E., ve Saygı, E. (2022). Türkiye’de ders araştırması konusunda yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 62, 42-66. DOI: 10.21764/maeuefd.777731
• Kurt Birel, G. (2017). Matematik eğitimi araştırmaları bağlamında yeni bir yaklaşım: Ders imecesi. Studies in Educational Research and Development, 1(1), 60-82.
• Lewis, C. (2000, April 24-28). Lesson study: The core of Japanese professional development. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, New Orleans.
• Lewis, C. (2002). Does lesson study have a future in the United States? Nagoya Journal of Education and Human Development, 1, 1-23.
• Lewis, C., and Hurd, J. (2011). Lesson study step by step: How teacher learning communities improve instruction. Portsmouth: Heinemann.
• Lewis, C., Perry, R., and Hurd, J. (2004). A deeper look at Lesson Study. Educational Leadership, 61(5), 18-22. Lewis, C., and Tsuchida, I. (1998). A lesson is like a swiftly flowing river: How research lessons improve Japanese education. American Educator, 22(4), 12-17.
• McSweeney, K., and Gardner, J. (2018). Lesson study matters in Ireland. Rural Environment Education Personality, 11, 304-313. DOI: 10.22616/REEP.2018.037
• Millî Eğitim Bakanlığı, (2018). 2023 Eğitim Vizyonu. https://www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/2023_E%C4%9Fitim%20Vizyonu.pdf
• Murata, A. (2011). Introduction: Conceptual overview of lesson study. In Lesson study research and practice in mathematics education. (p 1-12). Springer Netherlands. DOI: 10.1007/978-90-481-9941-9_1
• Ocak, G., ve Akkaş Baysal, E. (2020). Eylem Araştırmasını Anlamak. Ocak G. (Edt.). Eğitimde Eylem Araştırması ve Örnek Araştırmalar. (s 1-87). Pegem Akademi.
• Orland-Barak, L., and Maskit, D. (2017). Lesson study as “systematic analysis of experience”, Methodologies of Mediation in Professional Learning, Professional Learning and Development in Schools and Higher Education. Springer International Publishing. DOI 10.1007/978-3-319-49906-2_8
• Özdemir, S. M. (2019). Implementation of the lesson study as a tool to improve students’ learning and professional development of teachers. Participatory Educational Research, 6(1), 36-53. DOI: 10.17275/per.19.4.6.1
• Özdemir-Baki, G., ve Işık, A. (2018). Öğrencilerin matematiksel düşünmelerine yönelik öğretmenlerin farkındalık düzeylerinin incelenmesi: Ders İmecesi Modeli. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 9(1), 122-146. DOI: 10.16949/turkbilmat.359103
• Pektas, M. (2014). Effects of lesson study on science teacher candidates’ teaching efficacies. Educational Research and Review, 9(6), 164-172. DOI: 10.5897/ERR2013.1700
• PISA, (2018). 2018 Türkiye Ön Raporu http://pisa.meb.gov.tr/eski%20dosyalar/wpcontent/uploads/2020/01/PISA_2018_Turkiye_On_Raporu.pdf
• Serbest, A. (2014). Ders imecesinin etki alanları üzerine bir meta-sentez çalışması. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Stepanek, J., Appel, G., Leong, M., Mangan, M. T., and Mitchell, M. (2007). Leading Lesson Study: A practical guide for teachers and facilitators. Corwin Press.
• Takahashi, A., and Yoshida, M. (2004). Ideas for establishing Lesson-Study communities. Teaching Children Mathematics, 10(9), 436-443.
• TIMSS, (2019). 2019 Türkiye Ön Raporu. http://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_12/10173505_No15_TIMSS_2019_Turkiye_On_Raporu_Guncel.pdf
• Vermunt, J. D., Vrikki, M., van Halem, N., Warwick, P., and Mercer, N. (2019). The impact of lesson study professional development on the quality of teacher learning. Teaching and Teacher Education, 81, 61-73. DOI: 10.1016/j.tate.2019.02.009
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (8. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yoshida, M. (1999). Lesson Study: A case study of a Japanese approach to improving instruction through school-based teacher development. [Unpublished doctoral dissertation], The University of Chicago, Illinois.