Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi (MJH), akademik yayıncılıkta en yüksek kalite standartlarını sağlamak amacıyla çift taraflı kör hakemlik sistemini (double-blind peer review) esas almaktadır. Hakem değerlendirmesi, bilimsel yayınların kalitesini ve güvenilirliğini garanti altına alan en önemli süreçlerden biridir. Hakemler, derginin akademik bütünlüğünün, metodolojik doğruluğunun ve etik standartlarının korunmasında kritik bir rol üstlenmektedir.

Etik İhlal Şüphesi: Hakemler, araştırma veya yayının suistimalinden şüphelendiklerinde durumu Editöre iletmelidir. Editör, COPE tavsiyelerine uyarak gerekli işlemleri yürütmekle görevlidir.

1. Ön Değerlendirme Süreci

Dergiye gönderilen tüm makaleler, öncelikle Dergi Kurulu'nda yer alan Editörler tarafından incelenir.

Bu aşamada reddedilen makaleler genellikle:

• Derginin amaç ve kapsamı dışında kalan,
  
• Yeterli düzeyde özgünlük içermeyen,
  
• Ciddi bilimsel veya metodolojik eksiklik barındıran,
  
• Etik ihlaller şüphesi taşıyan
• Dil ve ifade bakımından asgari akademik standartları karşılamayan makalelerdir.

Gerekli görüldüğünde, yazar(lar)dan küçük düzeltmeler talep edilerek makale yeniden değerlendirmeye alınabilir.

Ön değerlendirmeyi başarıyla geçen makaleler için, Editör Kurulu sayfasında yer alan alan ilgili Alan Editörü atanır. Alan Editörü makalenin uzmanlık alanına uygun hakem(ler)in belirlenmesi sürecini başlatır ve DergiPark hakem atama sistemi üzerinden makalenin hakemlerini atar, davet eder. Hakemin DergiPark hesabına bağlı e-posta adresine hakemlik davetine ilişkin bilgilendirme maili otomatik olarak düşer.

2. Hakem Değerlendirme Türü

MJH çift taraflı kör hakemlik sistemini kullanır. Hem hakem hem de yazar süreç boyunca birbirlerine anonim kalırlar.

3. Hakem Seçimi

Ön değerlendirmeyi geçen makaleler, konu alanında uzman en az iki bağımsız hakeme gönderilir. Hakemler, uzmanlık alanlarına, önceki yayın performanslarına ve etik standartlara uygun olarak seçilir. İki hakem arasında görüş ayrılığı olması durumunda (biri kabul, diğeri ret) makale üçüncü bir hakeme yönlendirilir.

4. Hakemlik Usulleri

• MJH, çift-kör hakemlik sistemini uygular; hakemler ve yazar(lar) sürecin hiçbir aşamasında birbirlerinin kimliğini öğrenemez.
• Hakemler değerlendirmelerini yalnızca DergiPark sistemi üzerinden çevrimiçi olarak yapar.
• Hakemlerden beklenen, yazının özgünlüğünü, metodolojik sağlamlığını, bilimsel katkısını ve akademik üslubunu objektif bir şekilde değerlendirmeleridir.
• Dil ve yazım hataları hakemliğin ana kapsamı değildir; ancak hakemler bu konularda öneri sunabilirler.

5. Hakem değerlendirme süreci ne kadar sürer?

• Hakemlerin kendilerine iletilen hakemlik davetini kabul etme süreleri 7 gündür.
• Kabul edilen davetleri değerlendirme süresi kabul tarihinden itibaren 15 gündür.
• Bu süreler gerektiğinde hakemlerin talepleri doğrultusunda uzatılabilir.
  
• İki hakem değerlendirmesinden bir tanesi olumlu bir tanesi olumsuz olursa, karar için üçüncü bir hakem değerlendirmesi daha yapılır.
• Editöryal karar hakem değerlendirmeleri ile birlikte yazara iletilecektir.
• Majör revizyon kapsamında kabul edilen yazılar, yazıyı tekrar değerlendirmek isteyebilecek ilk hakemlere yeniden iletilebilir.

6. Nihai Karar

• Hakemlerin değerlendirmeleri ve olası revizyon işlemleri tamamlandıktan sonra, editörün nihai kararı hakemlerin değerlendirmeleri ile birlikte yazara bildirilir.
• Karar, hakem raporlarıyla birlikte yazara gerekçeli olarak iletilir.
• Yazar(lara) gönderilen hakem raporlarında hakem isimleri gizli tutulur.
  
• Editör, hakem görüşlerini dikkate alarak makalenin kabul, reddi veya düzeltme kararı hakkında nihai kararı verir.
  

7. Hakemlerin Sorumlulukları

Hakemler değerlendirmelerini online DergiPark sistemi üzerinden gerçekleştirirler.

DergiPark değerlendirme süreçleri için DergiPark'ın "Hakem olarak değerlendirmemi nasıl yüklerim? Formu nasıl doldurabilirim?" videosunu buraya tıklayarak izleyebilirsiniz.

Hakemlik süreci sırasında MJH Hakem Değerlendirme Formu kapsamında hakemlerin şu hususları dikkate alarak değerlendirmelerini yapmaları beklenir:

1. Başlık, içerik, özet ve anahtar kelimeler yazının içeriği ile uyumlu mudur?
   
2. Dili ve üslûbu, yeterince açık ve anlaşılabilir özellikte midir?
   
3. Tekrardan kaçınılan, akıcı bir dille yazılmış ve terminoloji doğru kullanılmış mıdır?
   
4. Kaynak dillere (Asurca, Hititçe, Hellenice, Latince, Arapça, Osmanlıca vb.) ilişkin kullanılan terimler doğru bir şekilde belirtilip, dilbilgisi ve yazım kurallarına uyulmuş mudur?
   
5. Makalenin konusu, problematiği, tartışma ve yorumlama bölümleri bilimsel yöntemlerle ele alınmış mıdır?
   
6. Birincil kaynaklara ve güncel yayımlara yeterince dikkat edilmiş midir?
   
7. Görsel malzeme (fotoğraf, harita, çizim vb.) konunun içeriğine uygun mudur?
   
8. Materyal kültür kalıntılarının ve görsel malzemelerin kullanımı için özel bir izne ihtiyaç var mıdır? (Varsa Hakem Görüş ve Tavsiyeleri kısmında açıklayınız.)
   
9. Makale MJH Dergisi’nin yayın ilkelerine uygun şekilde düzenlenmiş midir?
   
10. Makale, alanına yeni bilimsel görüşler ve sonuçlar katacak nitelikte midir?
    
11. Makale etik açıdan bir sorun taşımakta mıdır? (Varsa Hakem Görüş ve Tavsiyeleri kısmında açıklayınız.)
    
12. Dipnotlarda ve kaynakçada yer alan eserler birbiriyle eşleşmekte midir?
    
13. Makale aşağıdaki alanların hangisi kapsamında değerlendirilmelidir?
    
14. Özgün/Araştırma/Derleme/Bildiri Metni
    Ek Alanlar:
    Yazara Önerileriniz
    Editöre Yorumunuz
    Karar (Majör Revizyon, Minör Revizyon, Ret, Kabul)

PS. Yukarıda yer alan her bir madde için cevap verilmesi zorunludur.

DergiPark sistemin hakemlere sunulan MJH Hakem Değerlendirme Formu'na buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Hakemlerden beklenen etik sorumluluklar:
Tarafsızlık: Değerlendirmelerini kişisel, siyasi, dini veya akademik önyargılardan bağımsız şekilde yapmalıdırlar.
Gizlilik: İnceledikleri makale ve içeriğini hiçbir şekilde üçüncü kişilerle paylaşamazlar. Hakemler, gönderilen makalelere ilişkin tüm bilginin, makale yayınlanana kadar gizli kalmasını sağlamalı ve yazar tarafında herhangi bir telif hakkı ihlali ve intihal fark ederlerse editöre raporlamalıdırlar.
Üslûp: Hakemlerin kullandıkları dil ve üslûp, yazarı rencide edici olmamalıdır.
Çıkar Çatışması: Yazarlarla doğrudan veya dolaylı çıkar ilişkisi bulunan hakemler, değerlendirmeden çekilmelidir.
Bilimsel Katkı: Hakem raporları yapıcı, açık ve gerekçeli olmalı; yazar(lar)a çalışmalarını geliştirme yönünde somut öneriler sunmalıdır.
Geri Çekilme: Makalede elen alınan konuyu değerlendirme noktasında kendini yetersiz hisseden veya belirlenen sürede incelemeyi yetiştiremeyeceğini düşünen bir hakem inceleme sürecinden çekilebilir.

8. MJH'de Hakem Olma Süreci

MJH, hakem havuzunu sürekli olarak genişletmekte ve farklı uzmanlıklardan akademisyenleri sürece dahil etmektedir. Hakem olarak katkı sağlamak isteyen araştırmacılar, derginin web sayfasındaki “Hakemlik Başvurusu” bölümünden başvuru yapabilirler. Hakemlik, akademik topluluğa katkı sağlamanın yanı sıra, alanınızdaki en güncel çalışmaları önceden görme ve değerlendirme fırsatı sunmaktadır.