Ortaokul Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersindeki Yapılandırmacı Öğrenme Ortamına İlişkin Görüşleri

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 4, 2079 - 2091, 13.10.2020

Davut Sarıtaş , Hasan Hüseyin Kılınç

https://doi.org/10.33206/mjss.735989

Öz

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin Fen Bilimleri dersindeki yapılandırmacı öğrenme ortamını değerlendirmelerine ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler açısından belirlemektir. Orta Anadolu’da bir ilde bulunan farklı sosyo-ekonomik düzeye sahip üç ortaokuldan 5,6,7 ve 8 sınıf seviyesinde öğrenim gören 259 (138 erkek, 121 kız) öğrenci üzerinde yapılan çalışmada veriler Argün & Aşkar (2010) tarafından geliştirilen 28 maddeden oluşan “Yapılandırmacı Öğrenme Ortamlarını Değerlendirme Ölçeği” aracılığı ile toplanmıştır. Nicel analiz sonucunda elde edilen sonuçlar şu şekilde özetlenebilir; ölçeğin tüm boyutlarında ve genel puanlar açısından öğrencilerin Fen Bilimleri dersini çok üst düzeyde olmamakla birlikte yeterli düzeyde yapılandırmacı olarak gördükleri belirlenmiştir. Ayrıca değişkenlerden sınıf düzeyi açısından anlamlı bir farklılaşma görülmemiş, ancak okulun sosyo-ekonomik düzeyi değişkeni açısından yüksek düzey okul öğrencileri lehine, cinsiyet değişkeni açısından da kız öğrenciler lehine anlamlı bir farklılaşma görülmüştür. Genel anlamda elde edilen bu sonuçlar literatürdeki benzer çalışmalar ile bazı açılardan ötüşürken bazı açılardan örtüşmemektedir.

Anahtar Kelimeler

Fen Bilimleri Dersi, Yapılandırmacı Öğrenme Ortamı, Ortaokul Öğrencileri

Secondary School Students' Views on Constructivist Learning Environment in Science Course

Öz

This study aims to determine the views of secondary school students regarding the constructivist learning environment in the science class in terms of some variables. In the study with 259 (5,6,7 and 8-grade students; 138 boys, 121 girls) students from three secondary schools with different socio-economic levels in a province in Central Anatolia, the data collected through the "Constructivist Learning Environments Scale." The scale consists of 28 items and developed by Argün & Aşkar (2010). The results obtained as a result of quantitative analysis can be summarized as follows; In all dimensions of the scale and terms of overall scores, it determined that the students regarded the Science course as an adequate level of constructivist, although not at a very high standard. Besides, there was no significant difference in terms of grade-level from the variables. Still, it was a significant difference in favor of the high-level socio-economic school, and girls in terms of variables. While these results obtained in general are compatible with similar studies in the literature in some respects, they are not in some aspect.

Anahtar Kelimeler

Science Course, Secondary School Students, Constructivist Learning Environment

Kaynakça

• Akpınar, E., & Ergin, Ö. (2005). Yapılandırmacı kuramda fen öğretmeninin rolleri. İlköğretim Online,4 (2),55–64.
• Altun, S., & Büyükduman, İ. (2007). Yapılandırmacı öğretim tasarımı uygulamasına ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşlerine ilişkin bir örnek çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(1), 30-39.
• Arsal, Z. (2013). Fen öğretimi derslerinin yapılandırmacı öğrenme ortamı açısından değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 12 (4), 1016-1031.
• Atila, M., & Sözbilir, M . (2016). Fen ve teknoloji dersi öğretim programındaki yapılandırmacılığa dayalı öğelerin öğretmenler tarafından uygulanışı: Nitel bir çalışma. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 18 (2) , 1418-1457 . DOI: 10.17556/jef.45868
• Baş, G. (2012). İlköğretim öğrencilerinin yapılandırmacı öğrenme ortamına ilişkin algılarının farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 203-215.
• Birikim, Ö. (2008). Perceptions of 4th and 5th grade primary school students and their teachers on constructivist learning environments in science and technology courses. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi\Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara Bodner, G. M. (1990). Why good teaching fails and hard-working students do not always succeed? Spectrum, 28 (1), 27-32.
• Brooks, J. G., & Brooks, M.G. (1993). In search of understanding: The case for constructivist classrooms. Alexandria: VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Cengiz, E. (2019). Fen bilgisi öğretmenlerinin 2018 yılında güncellenen fen bilimleri (5,6,7 ve 8) dersi öğretim programlarına ilişkin düşünceleri. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 125-141.
• Cırık, İ., Çolak, E., & Kaya, D. (2015). Constructivist learning environments: The teachers’ and students’ perspectives. International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 6(2), 30-44.
• Çavuş, R., & Yılmaz, M. M. (2014). Ortaokul öğrencilerinin fen ve teknoloji dersindeki yapılandırmacı öğrenme ortamına ilişkin görüşlerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Fen Eğitimi ve Araştırmaları Derneği Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 2(2), 110-128.
• Çiftçi, S., Sünbül, A.M., & Köksal, O. (2013). Sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı yaklaşıma göre düzenlenmiş mevcut programa ilişkin yaklaşımlarının ve uygulamalarının eğitim müfettişlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 281-295.
• Demirel, Ö. (2005). Eğitimde program geliştirme: Kuramdan uygulamaya. (8. baskı.). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Doğan, Y. (2012). Fen ve teknoloji dersi programında belirtilen yapılandırmacı etkinliklerin benimsenme düzeyi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20 (1), 167-186.
• Doğanay, A., & Tok, Ş. (2010). Öğretimde çağdaş yaklaşımlar. Doğanay, A. (Ed.) Öğretim İlke ve Yöntemleri, (ss. 215-277). Ankara: PegemA.
• Doğanay, A., & Sarı, M. (2012). Yapılandırmacı öğrenme ortamı özelliklerinin düşünme dostu sınıf özelliklerini yordama düzeyi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 21-36.
• Erdem, E., & Demirel, Ö. (2002). Program geliştirmede yapılandırmacılık yaklaşımı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 81– 87.
• Erdoğan, İ., & Polat, M. (2017). Okullarımız yapılandırmacı öğrenme ortamlarına ne kadar sahip? ortaokul öğrencilerinin algıları üzerine boylamsal bir bakış. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 608-619. https://doi.org/10.24315/tred.552811
• Gilakjani A.P., Leong L., & Ismail, H.N. (2013). Teachers’ use of technology and constructivism. I.J.Modern Education and Computer Science, 4, 49-63.
• Gömleksiz, M. N. (2007). Yeni ilköğretim programlarına ilişkin öğretmen görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Eğitim Araştırmaları, 27, 69-82.
• Gömleksiz, M. N., & Bulut, İ. (2007). Yeni fen ve teknoloji dersi öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(32), 76-88.
• Harris, K. R., & Graham, S. (1994). Constructivism: Principles, paradigms, and integration. The Journal of Special Education, 28(3), 233–247.
• Jonassen, D.H. (1994). Thinking Technology: Toward a Constructivist Design Model. Educational Technology, 34(4), 34-37. Retrieved March 24, 2020 from https://www.learntechlib.org/p/171050/.
• Korkmaz, İ. (2008). Evaluation of teachers for restructured elementary curriculum. Education, 129(2), 250-258.
• Kumar, M. (2006). Constructivist epistemology in action. The Journal of Educational Thought, 40(3), 247-261.
• Kurt, U. & Bayar, M. F. (2020). Investigation of the perception of constructivist learning environment and classroom engagement in relationship in terms of demographic variables of middle school students. Trakya Eğitim Dergisi, 10(1), 140-150. https://doi.org/10.24315/tred.552811
• Kurtdede Fidan, N., & Duman, T. (2014). Sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı yaklaşımın gerektirdiği niteliklere sahip olma düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 143-189
• Matthews, M.R. (2002). Constructivism and science education: A further appraisal. Journal of Science Education and Technology 11, 121–134. https://doi.org/10.1023/A:1014661312550
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2006). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (6,7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB].(2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (4 ve 5. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Mengi, F., & Schreglman, S. (2013). Yapılandırmacı sınıf öğrenme ortamı algısı. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimleri Elektronik Dergisi, 4(7), 160-174.
• Nakiboğlu, C. (1999). Kimya öğretmeni eğitiminde bütünleştirici (constructivist) öğrenme modelinin öğrenci başarısına etkisi. DEÜ Buca Eğitim Fakültesi Dergisi Özel Sayı, 11, 271-280.
• Ocak, G. (2012). Öğretmenlerin yapılandırmacı öğrenme ortamı kurma başarılarının öğretmen ve öğretmen adaylarınca değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 37(166), 25-39.
• Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1),100-111.
• Saban, A. (2004). Öğrenme öğretme süreci: Yeni teori ve yaklaşımlar (3. baskı). Ankara: Nobel.
• Saraç,E., & Yıldırım, M.S. (2019). Fen bilimleri dersi öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri. Academy Journal of Educational Sciences, 3(2),198-151. https://doi.org/10.31805/acjes.641002
• Eroğlu, S., Armağan, F.Ö., & Bektaş, O. (2015). Fen bilimleri dersi öğrenme ortamlarının yapılandırmacı özellikler açısından değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD),16 (2),293-312.
• Titiz, T. (1999). Ezbersiz eğitim: Yol haritası. İstanbul: Beyaz Yayınları.
• Ünal, G., & Akpınar E. (2006). To what extent science teachers are constructivist in their classrooms. Journal of Baltic Science Education, 2(10), 40-50.
• Ünder, H. (2010). Yapılandırmacılığın epistemolojik savlarının Türkiye’de ilköğretim fen ve teknoloji dersi programlarında görünümleri. Eğitim ve Bilim, 35(158), 199-214.
• Wilson, B.G.(Ed.) (1996). Constructivist learning environments: case studies in instructional design. New Jersey: Educational Technology Publications.
• Yangın, S., & Karasu, M. (2016). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin yapılandırmacı öğrenme uygulamaları (gözlem, görüşme ve video-kayıt incelemesi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 2(3) , 73-97. https://dergipark.org.tr/tr/pub/rteusbe/issue/26017/274013
• Yangın, S., & Dindar, H. (2007). İlköğretim fen ve teknoloji programındaki değişimin öğretmenlere yansımaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 240-252. https://dergipark.org.tr/tr/pub/hunefd/issue/7805/102357
• Yıldırım, F.S. (2011). İlköğretimde fen ve teknoloji öğretmenlerinin yapılandırmacı öğrenme ortamına ilişkin görüşleri, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi. Konya.
• Yılmaz, B. (2006). Beşinci sınıf öğretmenlerinin fen ve teknoloji dersinde yapılandırmacı öğrenme ortamı düzenleme becerileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Zorlu, Y., & Zorlu, F. (2015). Fen ve teknoloji dersinde öğrenme ortamına yönelik öğrencilerin düzeyleri ve öğretmenlerin görüşleri. Route Educational and Social Science Journal, 2(1), 103-114. https://doi.org/10.24315/tred.552811