Örgütsel Psikolojik Sermaye ve İş Tatmini İlişkisi: Bişkek'teki Yiyecek İçecek İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 578 - 590, 26.01.2021

Mehmet Ulutaş

https://doi.org/10.33206/mjss.768492

Cited By: 1

Öz

İşgörenlerin zayıf yönleri yerine güçlü yanlarına odaklanmalarının gerekliliğine işaret eden örgütsel psikolojik sermaye, iş tatmininde artışa neden olarak örgütlerde pozitif bir iklimin oluşmasına katkı sağlamaktadır. Araştırmada, örgütsel psikolojik sermaye ve iş tatmini ilişkisi incelenmiştir. Araştırma ile örgütsel psikolojik sermaye literatürü’nün zenginleştirilmesi amaçlanmaktadır. Yapılan bu çalışmada örneklem olarak Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te faaliyet gösteren yiyecek içecek işletmeleri çalışanları seçilmiştir. Araştırmada bir anket formu kullanılmıştır. Bulgular ve Tartışma: Araştırmada, hem açıklayıcı faktör analizi hem de doğrulayıcı faktör analizi yapılarak ölçeklerin yapısal geçerliliği ve güvenirliği test edilmiştir. Yapısal eşitlik modellemesi ile oluşturulan yol analizi sonucunda örgütsel psikolojik sermayenin iş tatmini üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Örgütsel psikolojik sermayenin alt boyutlarına bakıldığında; a) “Psikolojik dayanıklılık ve öz-yeterlilik” alt boyutunun “iş tatmini” üzerinde herhangi bir anlamlı etkiye sahip olmadığı, b) “İyimserlik ve umut” alt boyutunun ise “iş tatmini” üzerinde pozitif yönde anlamlı bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Çalışma ile işgörenlerin örgütsel psikolojik sermaye ve iş tatmini algıları ölçülmüş; aralarındaki ilişki çalışmanın bulguları olarak ayrıntılı bir biçimde ortaya konmuştur. Buna göre, örgütsel psikolojik sermaye algısının yüksek olduğu işletmelerde işgörenlerin iş tatmini yüksek olmaktadır. Rekabetin çok yüksek olduğu günümüzde işletmeler, işgörenlerinin psikolojik sermaye ve iş tatminlerini artırarak rekabet üstünlüğü elde edebileceklerdir

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Psikolojik Sermaye, İş Tatmini, Kırgızistan

The Relationship Between Organizational Psychological Capital And Job Satisfaction: An Application On Food And Beverage Businesses In Bishkek

Öz

Anahtar Kelimeler

Organizational Psychological Capital, Job Satisfaction

Kaynakça

• Akçay, V. H. (2012). Pozi̇ti̇f Psi̇koloji̇k Sermayeni̇n İş Tatmi̇ni̇ ile İli̇şki̇si̇. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 123–140.
• Avey, J., Wernsing, T. S., & Luthans, F. (2008). Can Positive Employees Help Positive Organizational Change? Impact of Psychological Capital and Emotions on Relevant Attitudes and Behaviors. The Journal of Applied Behavioral Science, 44(1), 48–70. https://doi.org/10.1177/0021886307311470
• Avşaroğlu, S., Deniz, M. E., & Kahraman, A. (2005). Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu, İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 115–129.
• Biçkes, D. M., Yılmaz, C., Demirtaş, Ö., & Uğur, A. (2014). Duygusal Emek ile İş Tatmini Arasındaki İlişkide Psikolojik Sermayenin Aracılık Rolü: Bir Alan Çalışması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 9(2), 97–121.
• Çakmak, M. S., & Arabacı, İ. B. (2017). Öğretmenleri̇n Pozi̇ti̇f Psi̇koloji̇k Sermaye Algılarının İş Doyumları ve Örgütsel Bağlılıkları Üzeri̇ndeki̇ Etki̇si̇. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(62), 890–909.
• Çetin, F. (2011). The Effects of the Organizational Psychological Capital on the attitudes of Commitment and Satisfaction: A Public Sample in Turkey. European Journal of Social Sciences, 21(3), 373–380. https://doi.org/10.4026/1303-2860.2011.0184.x
• Çetin, F., & Basım, H. N. (2011). Psikolojik Dayanıklılığın İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Tutumlarındaki Rolü. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13(3), 79–94. https://doi.org/10.4026/1303-2860.2011.184.x
• Çetin, F., & Basım, H. N. (2012). Örgütsel Psikolojik Sermaye : Bir Ölçek Uyarlama Çalışması. Amme İdaresi Drgisi, 45(1), 121–137.
• Çetin, F., Şeşen, H., & Basım, H. N. (2013). Örgütsel Psikolojik Sermayenin Tükenmişlik Sürecine Etkileri: Kamu Sektöründe Bir Araştırma. Anadolu University Journal of Social Sciences. 2013, Vol. 13 Issue 3, P95-107. 13p., 13(3), 95–107.
• Çetin, F., & Varoğlu, A. K. (2015). Psikolojik Sermaye , Performans, Ayrılma Niyeti ve İş Tatmini Etkileşimi : Cinsiyetin Düzenleyici Rolü. İş ve İnsan Dergisi, 2(2), 105–113. https://doi.org/10.18394/iid.61996
• Clapp-Smith, R., Vogelgesang, G. R., & Avey, J. B. (2009). Authentic Leadership and Positive Psyhcological Capital The Mediating Role of Trust at the Group Level of Analysis. Journal of Leadership & Organizational Studies, 15(3), 227–240.
• Eğinli, A. T. (2009). Çalışanlarda İş Doyumu: Kamu Ve Özel Sektör Çalışanlarının İş Doyumuna Yöneli̇k Bi̇r Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3), 35–52.
• Erkmen, T., & Esen, E. (2013). Psikolojik Sermaye Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Öneri Dergisi, 10(39), 23–30.
• Erkuş, A., & Fındıklı, M. A. (2013). Psikolojik Sermayenin İş Tatmini, İş Performansı ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 42(2), 302–318.
• Gooty, J., Gavin, M., Johnson, P. D., Frazier, M. L., & Snow, D. B. (2009). In the Eyes of the Beholder Transformational Leadership, Positive Capital and Performance. Journal of Leadership & Organizational Studies, 15(4), 353–367.
• Hackman, J. R., & Oldham, G. R. (1975). Development of the Job Diagnostic Survey. Journal of Applied Psychology, 60(2), 159–170. https://doi.org/10.1037/h0076546
• Karagöz, Y. (2016). SPSS 23 ve AMOS 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kaya, A., Balay, R., & Demirci, Z. (2014). Orta Öğretimde Görev Yapan Öğretmenlerin Psikolojik Sermaye Düzeylerinin İncelenmesi (Şanlıurfa İli Örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(48), 47–68.
• Kaya, İ. (2010). Otel İşletmelerinde İşgörenlerin İş Tatminini Etkileyen İşi Bırakma Eğilimi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 219–236. Keleş, H. N. (2011). Pozitif Psikolojik Sermaye: Tanımı, Bileşenleri ve Örgüt Yönetimine Etkileri. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 343–350.
• Kutanis, R. Ö., & Oruç, E. (2014). Pozitif örgütsel davranış ve pozitif psikolojik sermaye üzerine kavramsal bir inceleme. The Journal of Happiness & Well-Being, 2(2), 145–159.
• Larson, M., & Luthans, F. (2006). Potential Added Value of Psychological Capital in Predicting Work Attitudes. Journal of Leadership and Organizational Studies, 13(2), 75–92.
• Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B., & Norman, S. M. (2007). Positive Psychological Capital: Measurement and Relationship with Performance and Satisfaction. Personnel Psychology, 60, 541–572.
• Luthans, F., Norman, S. M., Avolio, B. J., & Avey, J. B. (2008). The Mediating Role of Psychological Capital in the Supportive Organizational Climate Employee Performance Relationship. Journal of Organizational Behavior, 29(2), 219–238. https://doi.org/10.1002/j
• Luthans, F., Youssef, C. M., & Avolio, B. J. (2007). Psychological Capital : Developing the Human Competitive Edge. Oxford University Press. McMurray, A. ., Pirola-Merlo, A., & Sarros, J. C. (2010). Leadership, Climate, Psychological Capital , Commitment , and Wellbeing in a Non-profit Organization. Leadership & Organization Development Journal, 31(5), 436–457. https://doi.org/10.1108/01437731011056452
• Norman, S. M., Avey, J. B., Nimnicht, J. L., & Pigeon, N. G. (2010). The Interactive Effects of Psychological Capital and Organizational Identity on Employee Organizational Citizenship and Deviance Behaviors. Journal of Leadership & Organizational Studies, 17(4), 380–391. https://doi.org/10.1177/1548051809353764
• Ocak, M., Güler, M., & Basım, H. N. (2016). Psikolojik Sermayenin Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini Tutumları Üzerine Etkisi : Bosnalı Öğretmenler Üzerine Bir Araştırma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 113–130. https://doi.org/10.18074/cnuiibf.274
• Oshagbemi, T. (2000). Satisfaction with CoWorkers’ Behaviour. Employee Relations, 22(1), 88–106.
• Özer, P. S., Topaloğlu, T., & Özmen, Ö. T. (2013). Destekleyici Örgüt İkliminin, Psikolojik Sermaye ile İş Doyumu İlişkisinde Düzenleyici Etkisi. Ege Academic Review, 13(4), 437–447.
• Polatçı, S. (2014). Psikolojik Sermayenin Görev ve Bağlamsal Performans Üzerindeki Etkileri: Polis Teşkilatında Bir Araştırma. Ege Academic Review, 14(1), 115–124.
• Rego, A., Sousa, F., Marques, C., & Cunha, M. P. e. (2012). Authentic Leadership Promoting Employees’ Psychological Capital and Creativity ☆. Journal of Business Research, 65(3), 429–437. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2011.10.003
• Şeşen, H. (2010). Öncülleri ve Sonuçları ile Örgüt İçi Girişimcilik: Türk Savunma Sanayinde Bir Araştırma. T.C. Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü Savunma Yönetimi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara,.
• Sevimli, F., & İşcan, Ö. F. (2005). Bireysel ve İş Ortamına Ait Etkenler Açısından İş Doyumu. Ege Akademik Bakış Dergisi, 55–64.
• Toor, S.-R., & Ofori, G. (2010). Positive Psychological Capital as a Source of Sustainable Competitive Advantage for Organizations. Journal of Construction Engineering and Management, March, 341–353