Okul Öncesi Eğitimde Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Coğrafya Becerilerinin Öğretimi

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 3, 991 - 1005, 26.07.2022

Harun Er , Oğuzhan Karadeniz , Merve Belge

https://doi.org/10.33206/mjss.1005257

Öz

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi eğitimde öğretmenlerin coğrafya konularının öğretimine ilişkin görüşlerini incelemektir. Nitel araştırma yaklaşımları içerisinde yer alan durum çalışması deseni ile tasarlanan bu çalışma 24 okul öncesi öğretmeni ile yürütülmüştür. Araştırmanın verileri demografik bilgi formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırma sonucunda, okul öncesi eğitimde öğretmenlerin coğrafya konularının öğretimini önemsediği ve coğrafyayı daha çok fiziki coğrafya konuları bağlamında algıladıkları ve ele aldıkları ifade edilebilir. Bu anlamda çocukların çoğunlukla kendilerini konumlandırma, mekânı algılama ve gözlem yapmak suretiyle çevreleriyle ilişki kurma noktasında coğrafi becerileri kazanmaları gerektiğini belirtmişlerdir. Aynı zamanda bunlar büyük oranda kazandırılmasında güçlük çekilen coğrafi konular olarak da ifade edilmektedir. Bunun yanında öğretmenlerin bu dönemde coğrafya öğretimini daha çok iklim olayları, doğal afetler ve Türkiye’de yetiştirilen tarım ürünleri çerçevesinde gerçekleştirdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak, öğretmenlerin yöntem ve teknikler olarak büyük oranda çevre gezisi, deney ve drama kullandıkları görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, coğrafya konularının öğretimi, okul öncesi öğretmeni

Kaynakça

• Aktın, K. (2014). Okul öncesi dönemde sosyal bilgiler eğitimi: mesleklerin öğretimine yönelik bir durum çalışması. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 9/5 Spring. 139-155.
• Brillante, P. & Mankiw, S. (2015). A sense of place: Human geography in the early childhood classroom. YC Young Children, 70(3), 16-23.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E. Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. [Scientific Research Methods]. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Can Yaşar, M. ve Aral, N. (2010). Yaratıcı düşünme becerilerinde okul öncesi eğitimin etkisi. Kurumsal Eğitimbilim, 3(2), 201 -209.
• Coşkun Keskin, S. (2016). Erken çocukluk döneminde sosyal bilgiler eğitimi ve sosyo-kültürel eğitim. Dilek, D. (Ed.), Sosyal bilgiler eğitimi, içinde (s. 353-371). Ankara: Pegem Akademi.
• Çetin, T., Yavuz, S., Tokgöz, B. ve Güven, G. (2012). Okul öncesi dönemdeki çocuklara (60-72 ay) uzay kavramlarının öğretimi. GEFAD / GUJGEF 32(3): 715-731.
• Çomak, N. (2020). Okul öncesi eğitimin coğrafi temelleri. Uzun, H. (Edt), Recent Advances in Education and Sport Researches, içinde (s. 91-103). Ankara: Gece Kitaplığı.
• Fromboluti, C.S. & Seefeldt, C. (1991). Early childhood: where learning begins: geography. U.S. Government Printing Office, p. 56, Washington, DC.
• Güldalı, Ş. U. (2017). Sosyal bilgileri okul öncesi dönem çocuklarıyla deneyimlemek: erken çocukluk döneminde sosyal bilgiler eğitiminin önemini gözden geçirme. KEFAD Cilt: 18, Sayı: 3. 1122-1151.
• Hacısalihoğlu Karadeniz, M. (2014). Okul öncesi çocuklarda mekânsal ilişkiler: harita örnekleri. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(4), 1757-1774.
• MEB, (2018a). Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı, Ankara.
• MEB, (2013). Okul Öncesi Eğitimi Programı, Ankara.
• MEB, (2018b). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı, Ankara.
• Melendez, W. R., Beck, V. & Fletcher, M. (2000). Teaching social studies in early education. USA: Thomson Learning.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks, California: SAGE Publications, Inc.
• Özbek Ayaz, C., Güleç, H. ve Özkan Kılıç, Ö. (2018). Okul öncesi dönemdeki çocukların bilimle tanıştığı nokta: coğrafya eğitiminin önemi [Özet]. The Journal of Academic Social Science Studies, 70, 103-117. https://doi.org/10.9761/JASSS7719.
• Özkan Kılıç, Ö. (2012). Okul Öncesi Dönem Resimli Öykü Kitaplarının Coğrafi Kavramları İçermesi Yönünden İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Özkan Kılıç Ö., Güleç H. ve Genç, S. Z. (2014). Okul öncesi dönem resimli öykü kitaplarının coğrafi kavramları içermesi yönünden incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 35-52.
• Öztürk, M., Giren, S., Yıldırım, E. ve Şimşek, Ü. (2015). Güncellenen okul öncesi eğitim programının coğrafya eğitimi açısından incelenmesi. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, C/S. 13 (4): 245-262.
• Seefeldt, C., Castle, S. & Falconer, R. C. (2015). Social studies for the preschool/primary child (S. Coşkun Keskin, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Soydan, S. (2014). Türkiye, Amerika ve Avusturya’da görev yapan öğretmenlerin okul öncesi coğrafya öğretimi ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 40. 9-24.
• Tuğrul B. ve Güler, T. (2007). Okul öncesi çocuklarına yönelik sosyal çalışma alanında tarih ve coğrafya eğitimi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 3/33, 29-35.
• Ünlü, M. ve Çavak, Y. (2019). Okul öncesi eğitim döneminde öğrencilere kazandırılabilecek coğrafi kazanımlar ve değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Bilimleri Dergisi, 49, 187-202. doi: 10.15285/maruaebd.393561.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yüksek Usta, S. ve Tezel Şahin, F. (2019). Çocukların coğrafi farkındalıkları: Montessori eğitiminin yansımaları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(1), 1-35. doiI: 10.17152/gefad.420894.