Hemşirelik Öğrencilerinde Akran Zorbalığı ile İlişkili Faktörler ve Kendini Kabul Arasındaki İlişki

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 4, 1641 - 1661, 26.10.2022

Yunus Kaya , Sevda Arslan

https://doi.org/10.33206/mjss.993712

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, hemşirelik öğrencilerinde akran zorbalığı ile ilişkili faktörler ve kendini kabul arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Tanımlayıcı nitelikteki araştırmanın örneklemini, iki üniversitenin hemşirelik bölümlerinde öğrenimlerine devam eden 405 öğrenci oluşturmuştur. Araştırma verileri, Tanıtıcı Özellikler Formu, Üniversite Öğrencilerinde Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği ve Koşulsuz Kendini Kabul Ölçeği kullanılarak Nisan-Haziran 2020 tarihleri arasında toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Bağımsız Örneklem t testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Tukey testi ve Pearson Korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Koşulsuz Kendini Kabul alt boyutu puan ortalaması ile Akran Zorbalığı Ölçeği toplam puanı, İdeolojik Zorbalık, Dışlanma ve Cinsel Zorbalık alt boyutu puan ortalamaları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Siber Zorbalık alt boyutu ile Koşulsuz Kendini Kabul Ölçeği toplam puanı arasında negatif yönde ilişki bulunurken, Koşullu Kendini Kabul alt boyutu ile pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Sonuç olarak, beliren yetişkinlik döneminde olan üniversite öğrencileri için akranlarla kurulan ilişkiler büyük önem taşımaktadır. Akranlar tarafından zorbalığa maruz kalmak üniversite öğrencilerinin fiziksel, ruhsal, sosyal, akademik ve mesleki gelişiminde önemli sorunlara yol açabilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Akran Zorbalığı, Eğitim, Hemşirelik Öğrencileri, Kendini Kabul, Ruh Sağlığı

The Relationship between Factors associated with Peer Bullying and Self-Acceptance in Nursing Students

Öz

This study was conducted to examine the relationship between peer bullying-related factors and self-acceptance in nursing students. The sample of this descriptive study consisted of 405 students studying their education in the nursing departments of two universities. The data were collected between April-June 2020 using the Introductory Characteristics Form, the Peer Bullying Scale for University Students, and the Unconditional Self-Acceptance Scale. Descriptive statistics, Independent Sample t-test, One-Way Analysis of Variance, Tukey test, and Pearson Correlation coefficient were used in the analysis of the data. A negative significant correlation was found between the mean score of the Unconditional Self-Acceptance sub-dimension and the total score of the Peer Bullying Scale for University Students, and the mean scores of the Ideological Bullying, Isolation, and Sexual Bullying sub-dimensions. While there was a negative correlation between Cyber Bullying sub-dimension and the total score of the Unconditional Self-Acceptance Scale, a positive and significant relationship was found with the Conditional Self-Acceptance sub-dimension. As a result, relationships established with peers have great importance for university students who are in the emerging adulthood period. Being exposed to bullying by peers can lead to significant problems in the physical, mental, social, academic, and professional development of university students.

Anahtar Kelimeler

Peer Bullying, Education, Nursing Students, Self Acceptance, Mental Health

Kaynakça

• Abbasi, M., Ghorbani, N., Imani, A. H. ve Hosseinzadeh, S. T. (2021). Exploring the mediating role of integrative self‐ knowledge in the relationship between mindfulness and well‐being in the context of a mindfulness‐based stress reduction program. International Journal of Psychology, 56 (2), 249-256. doi: 10.1002/ijop.12705
• Acun Kapıkıran, N. ve Kapıkıran, Ş. (2010). Koşulsuz Kendini Kabul Ölçeğinin Türk üniversite öğrencileri için geçerliği ve güvenirliği. Kriz Dergisi, 18 (1), 33-44. doi: 10.1501/Kriz_0000000309
• Aksayan, S. ve Emiroğlu, O. (2012). Araştırma tasarımı. İçinde İ. Erefe (Edt.), Hemşirelikte araştırma ilke süreç ve yöntemleri (ss. 65-124). Ankara: Odak Ofset Matbaacılık.
• Ang, R. P. ve Goh, D. H. (2010). Cyberbullying among adolescents: The role of affective and cognitive emphathy, and gender. Child Psychiatry & Human Development, 41 (4), 387-397. doi: 10.1007/s10578-010-0176-3
• Arnett, J. J. (2007). Emerging adulthood: What is it, and what is it good for?. Child Development Perspectives, 1 (2), 68-73. doi: 10.1111/j.1750-8606.2007.00016.x
• Arnett, J. J., Žukauskienė, R. ve Sugimura, K. (2014). The new life stage of emerging adulthood at ages 18–29 years: implications for mental health. The Lancet Psychiatry, 1 (7), 569-576. doi: 10.1016/S2215-0366(14)00080-7
• Ayaz Alkaya, S. ve Avşar, F. (2017). Okul çağı çocuklarının akran zorbalığı durumları ile atılganlık düzeyleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 14 (3), 185-191. Erişim adresi: https://jer- nursing.org/Content/files/sayilar/46/3.pdf
• Bayram, N. ve Saylı, M. (2013). Üniversite öğrencileri arasında siber zorbalık davranışı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 71 (1), 107-116. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/97756
• Bowllan, N. M. (2015). Nursing students’ experience of bullying: Prevalence, impact, and interventions. Nurse Educator, 40 (4), 194-198. doi: 10.1097/NNE.0000000000000146
• Bulduk, S., Usta, E. ve Dincer, Y. (2017). Kültürlerarası duyarlılık ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Bir sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu örneği. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7 (2), 73-77. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/351987
• Cao, J., Wei, S. ve Cai M. (2017). Investigation of influential factors of academic and psychological distress in university students. Biomedical Research, 28 (5), 2174-2179. Erişim adresi: https://www.alliedacademies.org/articles/investigation-of-influential-factors-of-academic-and- psychological-distress-in-university-students.pdf
• Chamberlain, J. M. ve Haaga, D. A. F. (2001). Unconditional self-acceptance and psychological health. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 19 (3), 163-176. doi: 10.1023/A:1011189416600
• Cheng, G., Zhang, D. ve Ding, F. (2015). Self-esteem and fear of negative evaluation as mediators between family socioeconomic status and social anxiety in Chinese emerging adults. International Journal of Social Psychiatry, 61 (6), 569-576. doi: 10.1177/0020764014565405
• Clarke, C. M., Kane, D. J., Rajacich, D. L. ve Lafreniere, K. D. (2012). Bullying in undergraduate clinical nursing education. Journal of Nursing Education, 51 (5), 269-276. doi: 10.3928/01484834-20120409-01
• Cooper, B. ve Curzio, J. (2012). Peer bullying in a pre-registration student nursing population. Nurse Education Today, 32 (8), 939-944. doi: 10.1016/j.nedt.2011.10.012
• Cowie, H. (2013). Cyberbullying and its impact on young people's emotional health and well-being. The Psychiatrist, 37, 167-170. doi: 10.1192/pb.bp.112.040840
• Cucu-Ciuhan, G. ve Dumitru, I. (2017). Unconditional self-acceptance, functional and dysfunctional negative emotions, and self-esteem as predictors for depression in adolescents: A brief pilot study conducted in Romania. Journal of Experiential Psychotherapy, 20 (4), 30-38.
• Çetinkaya, S., Nur, N., Ayvaz, A., Özdemir, D. ve Kavakçı, Ö. (2009). Sosyoekonomik durumu farklı üç ilköğretim okulu öğrencilerinde akran zorbalığının depresyon ve benlik saygısı düzeyiyle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 151-158.
• David, D., Coteţ, C. D., Szentagotai, A., McMahon, J. ve Digiuseppe, R. (2013). Philosophical versus psychological unconditional acceptance: Implications for constructing the Unconditional Acceptance Questionnaire. Journal of Cognitive and Behavioral Psychotherapies, 13 (2a), 445-464.
• Donegan, R. (2012). Bullying and cyberbullying: History, statistics, law, preventation and analysis. The Elon Journal of Undergraduate Research in Communications, 3 (1), 33-42. Erişim adresi: https://eloncdn.blob.core.windows.net/eu3/sites/153/2017/06/04DoneganEJSpring12.pdf
• Faustino, B., Vasco, A. B., Silva, A. N. ve Marques, T. (2020). Relationships between emotional schemas, mindfulness, self-compassion and unconditional self-acceptance on the regulation of psychological needs. Research in Psychotherapy, 23 (2), 145-156. doi: 10.4081/ripppo.2020.442
• Hakojarvi, H. R., Salminen, S. ve Suhonen, R. (2014). Health care students’ personal experiences and coping with bullying in clinical training. Nurse Education Today, 34 (1), 138-144. doi: 10.1016/j.nedt.2012.08.018
• Halisdemir, D. (2013). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluşları, kendini affetme düzeyleri ve geçmişe yönelik anne kabul red algıları arasındaki ilişkiler (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Hochberg, Z. ve Konner, M. (2019). Emerging adulthood, a pre-adult life-history stage. Frontiers in Endocrinology, 10, 918. doi: 10.3389/fendo.2019.00918
• Hoff, D. L. ve Mitchell S. N. (2009). Cyberbullying: causes, effects, and remedies. Journal of Educational Administration, 47 (5), 652-665. doi: 10.1108/09578230910981107
• Holt, M. K., Greif Green, J., Gerald Reid, M. A., DiMeo, A., Espelage, D. L.,… Sharkey, J. D. (2014). Associations between past bullying experiences and psychosocial and academic functioning among college students. Journal of American College Health, 62 (8), 552-560. doi: 10.1080/07448481.2014.947990
• Huang, J., Nigatu, Y. T., Smail-Crevier, R., Zhang, X. ve Wang, J. (2018). Interventions for common mental health problems among university and college students: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Psychiatric Research, 107, 1-10. doi: 10.1016/j.jpsychires.2018.09.018
• Huang, Y. Y. ve Chou, C. (2010). An analysis of multiple factors of cyberbullying among junior high school students in Taiwan. Computers in Human Behavior, 26 (6), 1581-1590. doi: 10.1016/j.chb.2010.06.005
• Karataş, Z. ve Öksüz, M. (2020). Sosyal çalışmacı adaylarının koşulsuz kendini kabul etme ve merhamet düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (4), 2547-2559. doi: 10.33206/mjss.721325
• Kaşıkçı, M., İpek Çoban, G., Ünsal, A. ve Avşar, G. (2009). Üniversite son sınıf öğrencilerinde aileden ve arkadaştan algılanan sosyal destek ve benlik saygısı. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 17 (3), 158-165. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/95191
• Kişi, F. A. (2019). Üniversite öğrencilerinde koşulsuz kendini kabulün algılanan stres ile ilişkisi ve anne kabul/reddinin bu ilişkideki aracı rolü (Yüksek Lisans Tezi). Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Koç, H. ve Arslan, C. (2019). Üniversite öğrencilerinde algılanan sosyal destek, benlik saygısı ve sabır arasındaki ilişkiler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9 (54), 821-840. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/813517
• Köse, S., Özdilek, R., Doğan, P. ve Göktaş, S (2018). Üniversite öğrencilerinin sanal zorba/sanal kurban olma durumları üzerine bir araştırma. İstanbul Journal of Social Sciences, 20, 54-70.
• Kuyumcu, B. ve Rohner, R. P. (2018). The relation between remembered parental acceptance in childhood and self-acceptance among young Turkish adults. International Journal of Psychology, 53 (2), 126-132. doi: 10.1002/ijop.12277
• Kuyumcu, B. (2012). Üniversite öğrencilerinin duygularını fark etmeleri ve ˙ifade etmeleri ile psikolojik ˙iyi oluşları: kültürlerarası bir karşılaştırma (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Lee, E. ve Kim, Y. (2019). Effect of university students' sedentary behavior on stress, anxiety, and depression. Perspectives in Psychiatric Care, 55 (2), 164-169. doi: 10.1111/ppc.12296
• Mercan, H. ve Yıldırım Sarı, H. (2018). Lise öğrencilerinde akran zorbalığı ve sosyodemografik değişkenlerle ilişkisi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 26 (1), 21-29.
• Olweus, D. (1994). Bullying at school: basic facts and effects of a school based intervention program. The Journal of Child Psychology and Psychiatry, 35 (7), 1171-1190. doi: 10.1111/j.1469-7610.1994.tb01229.x
• Özkal, U. Ü. ve Pişkin, M. (2011). Üniversite öğrencileri arasında zorbalık ve zorbalığın psikolojik sorunlarla ilişkisi (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Palaz, S. (2013). Turkish nursing students’ perceptions and experiences of bullying behavior in nursing education. Journal of Nursing Education and Practice, 3 (1), 23-30. doi: 10.5430/jnep.v3n1p23
• Papanikolaou, M., Chatzikosma, T. ve Kleio, K. (2011). Bullying at school: The role of family. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 29, 433-442. doi: 10.1016/j.sbspro.2011.11.260
• Polat Külcü, D. ve Çetin, H. (2021). Çocuklarda akran zorbalığı ve benlik saygısının incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5 (2), 261-274
• Pontzer, D. (2010). A theoretical test of bullying behavior: Parenting, personality, and the bully/victim relationship. Journal of Family Violence, 25 (3), 259-273. doi: 10.1007/s10896-009-9289-5
• Pörhölä, M., Cvancara, K., Kaal, E., Kunttu, K., Tampere, K. ve Torres, M. B. (2020). Bullying in university between peers and by personnel: Cultural variation in prevalence, forms, and gender differences in four countries. Social Psychology of Education, 23, 143-169. doi: 10.1007/s11218-019-09523-4
• Rengi, Ö. ve Polat, S. (2014). Sınıf öğretmenlerinin kültürel farklılık algıları ve kültürlerarası duyarlılıkları. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 6 (3), 135-156. Erişim adresi: https://www.dieweltdertuerken.org/index.php/ZfWT/article/view/639/639
• Ryff, C. D. (2014). Psychological well-being revisited: Advances in the science and practice of eudaimonia. Psychotherapy and Psychosomatics, 83, 10-28. doi: 10.1159/000353263
• Sánchez, F. C., Navarro-Zaragoza, J., Ruiz-Cabello, A. L., Romero, M. F. ve Maldonado, A. L. (2017). Association between bullying victimization and substance use among college students in Spain. Adicciones, 29 (1), 22-32. doi: 10.20882/adicciones.827
• Sinkkonen, H. M., Puhakka, H. ve Meriläinen, M. (2014). Bullying at a university: students' experiences of bullying. Studies in Higher Education, 39 (1), 153-165. doi: 10.1080/03075079.2011.649726
• Tepeli Temiz, Z. ve Ulusoy Gökçek, V. (2020). Yurtta kalan üniversite öğrencilerinin anksiyete, sosyal destek ve yaşam doyum düzeyleri ile baş etme stillerinin incelenmesi. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 15, 431-458. Erişim adresi: https://acikerisim.istinye.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12713/1157/74.pdf
• Terzi, Ş. (2008). Üniversite öğrencilerinin psikolojik dayanıklılıkları ve algıladıkları sosyal destek arasındaki ilişki. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3 (29), 1-11.
• Thompson, B. L. ve Waltz, J. A (2008). Mindfulness, self-esteem and unconditional self-acceptance. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 26 (2), 119-126. doi: 10.1007/S10942-007-0059-0
• Turgut, T. ve Yücel, S. (2020). Beliren ve genç yetişkinlerde koşulsuz kendini kabul ve ilişki bağımlılığı arasındaki ilişkide olumsuz değerlendirilme korkusunun aracı rolünün incelenmesi. Humanistic Perspective, 2 (3), 316-334.
• Türk Kurtça, T., Ermağan Çağlar, E. ve Sanal Özcan, Y. (2020). Akran zorbalığı ve travma sonrası stres bozukluğu arasındaki ilişkinin gözden geçirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28 (2), 584-595.
• Whitted, K. S. ve Dupper, D. R. (2005). Best practices for preventing or reducing bullying in schools. Children and Schools, 27 (3), 167-175.
• Yılmaz-Bingöl, T. ve Vural Batık, M. (2018). Psikolojik danışman adaylarının koşulsuz kendini kabul düzeyleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7 (4), 2438-2453.
• Ying, J., You, J., Liu, S. ve Wu, R. (2021). The relations between childhood experience of negative parenting practices and nonsuicidal self-injury in Chinese adolescents: The mediating roles of maladaptive perfectionism and rumination. Child Abuse & Neglect, 115, 104992. doi: 10.1016/j.chiabu.2021.104992
• Young-Jones, A., Fursa, S., Byrket, J. S. ve Sly, J. S. (2015). Bullying affects more than feelings: The long-term implications of victimization on academic motivation in higher education. Social Psychology of Education, 18 (1), 185-200.
• Zahra, S. T., Saleem, S., Subhan, S. ve Mahmood, Z. (2021). Role of social comparison and interpersonal skills in positive parenting and self-esteem in Pakistani adolescents: A serial mediation analysis. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 1-7. doi: 10.1177/1066480720988095