Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Analyze the Examination of Educational Spending In Turkey

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 37 - 53, 01.05.2021
https://doi.org/10.21666/muefd.744910

Öz

In this study, the aim is to analyze the examination of educational spending in Turkey and comparison between Turkey’s and the Organization for Economic Cooperation and Development (OECD) countries’ educational spending. In the analysis of the research, Turkey Statistical Institute (TSI) and OECD (2019) data were used. In the analysis of the research, a comparison between countries’ education expenditures and its change by years was examined and interpreted. The model of this research, which is a qualitative research type, is the survey model. Document analysis was used in the analysis of the data. As a result of the analysis; it has been observed that the total expenditure on education in Turkey, which allows the assessment in terms of quality of educational services and quantity of educational institutions, ratio of expenditures made to educational institutions in gross domestic product (GDP), share of the resources allocated to the Ministry of National Education, Higher Education Institution and universities in GDP and central government budget has increased regularly in recent years. When Turkey’s education expenditures are compared with OECD countries, it is observed that spending per student in Turkey falls behind other countries and the ratio of expenditure on educational institutions in terms of GDP is seen in the middle level.

Kaynakça

  • Afşar, M. (2009). Türkiye’de eğitim yatırımları ve ekonomik büyüme ilişkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 85-98.
  • Akgül, I., & Koç, S. (2011). Türkiye Cumhuriyeti tarihinde eğitim ve büyüme ilişkisi: Eşik otoregresif yaklaşım. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 1-36.
  • Akça, Ş. (2002). Ailelerin ilköğretim kademesinde yaptıkları eğitim harcamaları (Ankara ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi EğitimBilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Akdoğan, A. (2008). Kamu Maliyesi. (12. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Akıncı, A. (2017). Türkiye’de eğitim harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi. Maliye Dergisi, (173), 387-397.
  • Aktan, O., & Akkutay, Ü. (2014). OECD ülkelerinde ve Türkiye’de okulöncesi eğitim. Asya Öğretim Dergisi, 2(1), 64-79.
  • Altundemir, M. E. (2008). Eğitim harcamalarında Türkiye ve OECD ülkeleri. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, XXVII (2), 51- 70.
  • Arabacı, İ.B. (2011). Türkiye’de ve OECD ülkelerinde eğitim harcamaları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(35), 100-112.
  • Arthaud, K. (2008). Household Expenditure for Children’s Education (Unpublished master thesıs). School of Applied Statistics National Institute of Development Administration, Bangkok, Tayland.
  • Ayaz, B. H. (2017). Türkiye’deki eğitim harcamalarının gelir dağılımı kapsamında karşılaştırmalı olarak incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Aykut, N. (2019). Kamu harcaması olarak eğitim harcamaları ve finansmanı: Türkiye OECD ülkeleri karşılaştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
  • Ayrangöl, Z., & Tekdere, M. (2014). Türkiye ve OECD ülkelerinde yapılan eğitim harcamalarının karşılaştırmalı analizi. Lefke Avrupa Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 5(2): 1-30.
  • Bailey, K. (1982). Methods of social research, 4th Edition. https://books.google.com.tr/boo ks?hl=tr&lr=&id=NT8eiiYhIpoC&oi=fnd&pg=PR15&dq=bailey+methods+of+soci &ots=6eEQRe9Z&sig=VuFxsVPfGblL7rmXyyDFeciIik8&redir_esc=y#v=onepage q=bailey%20methods%20of 20social&f=false (25.05.2020).
  • Balcı, G. (2019). Türkiye’de eğitim sisteminin gelişimi ve eğitim harcamalarının ekonomik büyümeye etkisi: OECD ülkeleri ile karşılaştırılması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bandırma.
  • Barro, R. J. (1991).Economic Growth in a Cross Section of Countries. The Quarterly Journalof Economics, 106(2), 407-443.
  • Baykal, Ö. (2006). 1980 sonrası Türkiye’de kamusal eğitim harcamalarının analizi (19802003) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Bayoğlu, N. (2018). Beşeri sermaye göstergelerinden eğitim harcamalarının ekonomik büyüme ile ilişkisi: 1998:Q1-2016:Q2 dönemi Türkiye örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Boztunç, N. (2010). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı (PISA)’na katılan Türk öğrencilerin 2003 ve 2006 yıllarındaki matematik ve fen bilimleri başarılarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Ceğer, B. (2018). OECD ülkeleri ile Türkiye'nin eğitim harcamalarının karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Çalışkan-Maya, İ. (2006). AB sürecinde Türkiye ile AB Ülkeleri eğitim istatistiklerinin karşılaştırması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4), 375-394.
  • Çalışkan, S., Karabacak, M., & Meçik, O. (2013). Türkiye’de eğitim-ekonomik büyüme ilişkisi: 1923-2011 (Kantitatif Bir Yaklaşım). Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(21), 29-48.
  • Çelebi, N., & Gökmen, B. (2014). Vergi gelirleri ve eğitim harcamaları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(5), 141-164.
  • Çetin, B. (2014). Eğitim ve kalkınma ilişkisi: Türkiye örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
  • Çetinkaya, R. (2017). Yükseköğretimin finansmanı; Türkiye’deki yükseköğretimde eğitim harcamalarının etkinliğini arttırmaya yönelik bir model önerisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çankırı.
  • Çondur, F., & Cömertler-Şimşir, N. (2017). Türkiye’de eğitim harcamaları, ekonomik büyüme ve genç işsizlik ilişkilerinin analizi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 2(6), 44-59.
  • Dal, E. (2014). Ekonomik büyüme ile eğitim harcamaları ilişkisi: Türkiye üzerine bir uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Doğrul, A. N. (2009). Ekonomik büyümede eğitim harcamalarının etkisi: panel veri analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (25), 175-184.
  • Döş, İ., & Atalmış, E. H. (2016). OECD verilerine göre PISA sınav sonuçlarının değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 432-450
  • Egeli, H., & Hayrullahoğlu, B. (2014). Türkiye ve OECD ülkelerinde eğitim harcamalarının analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 51(593), 93-108.
  • Ekinci, C. E. (2009). Türkiye’de yükseköğretimde öğrenci harcama ve maliyetleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 34(154), 119-133.
  • Ergen, H., (1999). Türkiye’de eğitim harcamalarının analizi ve yükseköğretimde maliyetler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Eriçok, R. E., & Yılancı, V. (2013). Eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: sınır testi yaklaşımı. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 8(1), 87-101.
  • Ertürk, S. (1975). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları.
  • Gölpek, F. (2012). Eğitim getirilerinin özel ve sosyal açıdan incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 43-53.
  • Güngör, G., & Göksu, A. (2013). Türkiye’de eğitimin finansmanı ve ülkelerarası bir karşılaştırma. Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 20(1), 59-72.
  • Gürbüz, S., & Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Gürez, M. F. (2018). Üniversite öğrenci harcamalarının analizi ve karşılaştıkları sorunlar hakkında bir araştırma: Şanlıurfa Örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
  • Hoşgörür, V., & Gezgin, G. (2005). Ekonomik ve sosyal kalkınmada eğitim. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1).
  • Hüseynov, Y. (2018). Sosyal refah devleti yaklaşımı açısından Türkiye’de 1980 sonrası eğitim harcamalarının gelişimi: Türkiye-OECD Ülkeleri üzerine bir karşılaştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kahveci, S. S. (2009). Ortaöğretim kurumlarına geçiş sisteminde uygulanan sınavların ailelere maliyetinin ailelerin toplam eğitim harcamaları içindeki payı (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kar, M., & Ağır, H. (2003). Türkiye’de beşeri sermaye ve ekonomik büyüme: Nedensellik testi. II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı, 181-190.
  • Karaarslan, E. (2005). Kamu kesimi eğitim harcamalarının analizi. Maliye dergisi, 149(42), 36-73.
  • Karabacak, T. (2018). Türkiye’de hane halklarının eğitim harcamalarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Karadeniz, O., Durusoy, S., & Köse, S. (2007). Avrupa Birliği yolunda Türkiye'de eğitim ve beşeri sermaye. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Keller, K. R. I. (2006a). Investment in primary, secondary, and higher education and the effects on economic growth. Contemporary Economic Policy. 24(1), 18-34.
  • Kızılkaya, O., & Koçak, E. (2014). Kamu eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: seçilmiş OECD ülkeleri üzerine bir panel veri analizi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 6(1), 17-32.
  • Kızıloluk, H. (2007). Ekonominin eğitimin amaçları ve içeriği üzerindeki etkileri. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 8(1), 21-30.
  • Koçak, A. (2016). Eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkileri: Türkiye ve G8 ülkeleri üzerine bir uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
  • Konan, N., Çetin, R. B., & Bozanoğlu, B. (2018). Pisa’da başarılı olan ülkelerin eğitim finansmanının uluslararası göstergeler ışığında analizi. Scientific Educational Studies, 2(1), 56-70.
  • Köktaş, M. A. (2009). Türkiye’de hane halkı eğitim harcamaları analizi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kurban, S. (2018). OECD “bir bakışta eğitim raporu 2017” bağlamında Türkiye’de finans ve insan kaynakları yatırımlarının değerlendirilmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(68), 437-452.
  • Kurt, A. İ., & Aksoy, H. H. (2009). Eğitim maliyeti: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi'nde eğitim maliyeti üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42 (2), 1-26.
  • Landau, D. (1983). Hükümet harcamaları ve ekonomik büyüme: Ülkeler arası bir çalışma. Southern Economic Journal, 49(4),783-792.
  • MEB, SGB (2015). http://sgb.meb.gov.tr/ Milli Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim, 2015-16.
  • MEB (2019). TC. Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı 2019 Yılı Bütçe Sunuşu, 17.12.2019.
  • OECD (2000), Education at a Glance 2019: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris. https://stats.oecd.org/ adresinden erişilmiştir (25.05.2020).
  • OECD (2019), Education at a Glance 2019: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris. https ://doi.org/10.1787/f8d7880d-en (25.05.2020).
  • Ömür, Ö. M., & Giray, F. (2016). Kamusal mal ve hizmet olarak eğitim hizmeti ve harcamaları: Türkiye ve diğer OECD ülkeleri karşılaştırması. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 129-160.
  • Özer, R. (2010). Türkiye’de 1990 sonrası yapılan eğitim harcamalarının bütçe politikaları çerçevesinde incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
  • Özgür, E. (2005). Türkiye’de kalkınmaya yönelik eğitim politikaları ve eğitim yatırımlarının geri dönüşü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Öztürk, N. (2005). İktisadi Kalkınmada Eğitimin Rolü. Sosyoekonomi, 1(1), 27-44.
  • Pamuk, M., & Bektaş H., (2014). Türkiye’de eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 77-90.
  • Prior, L. (2003). Using documents in social research. Sage.
  • Recepoğlu, M., & Zuhal, M. (2017). Türkiye’de eğitim yatırımları ile yerel ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Bölgesel dinamik panel nedensellik analizleri. The Journal of International Scientific Researches, 2(8), 1-11.
  • Sakallı, F., 2010. İlköğretim okulu öğrenci velilerinin eğitim harcamaları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Sarı, R., & Soytaş, U. 2006). Income and Education In Turkey: A Multivariate Analysis. Education Economics, 14(2), 181-196.
  • Sarıer, Y. (2010). Ortaöğretime giriş sınavları ve PISA sonuçları ışığında eğitimde fırsat eşitliğinde olduğu. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 107-129.
  • Selim, S., Purtaş, Y., & Uysal, D. (2014). G-20 ülkelerinde eğitim harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(2), 93 102.
  • Sülkü, S., N., & Abdioğlu, Z. (2014). Cepten yapılan eğitim harcamalarının hane halkı gelirine mali yükü: Türkiye için istatistiksel bir analiz. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, (2), 338-355.
  • Tamang, P. (2011). The impact of education expenditure on India's economic growth. Journal of International Academic Research, 11(3), 14-20.
  • Tansel, A., & Bircan, F. (2006). Türkiye'de eğitim talebi: Özel ders harcamalarının bir tobit analizi. Eğitimin gözden geçirilmesi ekonomisi, 25 (3), 303-313.
  • Tarı, R., Çalışkan Ş., & Bayraktar, Y., (2006) Kocaeli Üniversitesi öğrencilerinin gelir ve tüketim ilişkisi üzerine ekonometrik bir inceleme. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 168-179.
  • Tezcan, M. (1985). Eğitim sosyolojisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
  • Tiryaki, A. (2013). 1980 sonrası kamu gelirleri ile eğitim harcamaları arasındaki ilişki: Granger nedensellik analizi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
  • Toprak, D., Ağcakaya, S., & Gül, H. (2016). Sosyal devlet yaklaşımı açısından Türkiye’de 1980 sonrası eğitim harcamalarının analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(1), 123-165.
  • Tunç, M. (1993). Türkiye’de eğitimin ekonomik kalkınmaya etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İİBF Dergisi, 8(2), 1-32.
  • Tunç, M. (1998). Kalkınmada insan sermayesi iç getiri oranı yaklaşımı ve Türkiye nalizi. D.E.Ü. İ.İ. B.F. Dergisi, 13(1), 83-106.
  • Tüleykan, H., & Parlak, M. A. (2018). Türkiye’de kamu kesiminin eğitim harcamalarının değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim Eğitim ve Ekonomik Perspektifler Dergisi, 6(2), 34-53.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2018). Eğitim Harcamaları İstatistikleri, Sayı: 30588, 18 Aralık 2019. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30588 sayfasından erişilmiştir (25.05.2020).
  • Türkmen, F. (2002). Eğitimin ekonomik ve sosyal faydaları ve Türkiye'de eğitim ekonomik büyüme ilişkisinin araştırılması: uzmanlık tezi. Devlet Planlama Teşkilatı. Yayın No:2655, DPT Yayınları,
  • Uçan, O., & Yeşilyurt, H. (2016). Türkiye’de eğitim harcamaları ve büyüme ilişkisi. Niğde Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 9(2), 179-185.
  • Ulusoy, B. (2013). Ailelerin ilköğretim düzeyinde yapmış oldukları hane halkı eğitim harcamaları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.
  • Yalçınkaya, Ö., & Kaya, V. (2016). Eğitimin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: düşük, orta ve yüksek gelirli ülkeler üzerinde bir uygulama (1991-2011). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 27-60.
  • Yardımcıoğlu, F. (2012). Eğitim harcamaları, ekonomik büyüme ve gelir dağılımı ilişkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Yaylali, M., & Lebe, F. (2011). Beşerî sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. Marmara University Journal of the Faculty of Economic & Administrative Sciences, 30(1), 23-51.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Genişletilmiş Baskı) Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Yolcu, H. (2011). Hanehalkının eğitim harcamalarını etkileyen etmenler: Kuramsal bir çalışma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 12 35.
  • Yorulmaz, Y. İ., Çolak, İ., & Ekinci, C. E. (2017). An evaluation of PISA 2015 achievements of OECD countries within income distribution and education expenditures. Turkish Journal of Education, 6(4),169-185.
  • Yükseköğretim Bilgi Sistemi (2018). 2018-2019 öğretim yılı yükseköğretim istatistikleri, öğrenci sayıları özet tablosu. https://istatistik.yok.gov.tr/ (25.05.2020).

Türkiye’deki Eğitim Harcamalarının Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 37 - 53, 01.05.2021
https://doi.org/10.21666/muefd.744910

Öz

Bu araştırmada, Türkiye’deki eğitim harcamalarının incelenmesi, Ekonomik
İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ülkeleri ile Türkiye’deki eğitim harcamalarının karşılaştırılarak analiz edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın analizinde, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve OECD (2019) verilerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın analizinde, eğitim harcamalarına ilişkin ülkelerarası karşılaştırma yapılmış ve yıllara göre değişimi incelenmiş ve yorumlanmıştır. Nitel araştırma türünde olan bu araştırmanın modeli, tarama modelidir. Verilerin analizinde, doküman incelemesinden yararlanılmıştır. Gerçekleştirilen analizin sonucunda; Türkiye’deki eğitim harcamalarının son yıllarda, eğitim hizmetlerinin nitelik ve nicelik açısından değerlendirilmesine olanak sağlayan toplam eğitim harcamaları, eğitim kurumlarına yapılan harcamaların gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki oranı, Milli Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurumu ve üniversitelere ayrılan kaynakların GSYH ve merkezi yönetim bütçesi içindeki payı açısından düzenli artış gösterdiği görülmüştür. Ancak eğitim harcamaları açısından OECD ülkeleri ile kıyaslandığında; öğrenci başına düşen harcamada Türkiye’nin diğer ülkelerin gerisinde kaldığı, eğitim kurumlarına yapılan harcamaların GSYH’ya oranı açısından ise orta seviyelerde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Kaynakça

  • Afşar, M. (2009). Türkiye’de eğitim yatırımları ve ekonomik büyüme ilişkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 85-98.
  • Akgül, I., & Koç, S. (2011). Türkiye Cumhuriyeti tarihinde eğitim ve büyüme ilişkisi: Eşik otoregresif yaklaşım. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 1-36.
  • Akça, Ş. (2002). Ailelerin ilköğretim kademesinde yaptıkları eğitim harcamaları (Ankara ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi EğitimBilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Akdoğan, A. (2008). Kamu Maliyesi. (12. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Akıncı, A. (2017). Türkiye’de eğitim harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi. Maliye Dergisi, (173), 387-397.
  • Aktan, O., & Akkutay, Ü. (2014). OECD ülkelerinde ve Türkiye’de okulöncesi eğitim. Asya Öğretim Dergisi, 2(1), 64-79.
  • Altundemir, M. E. (2008). Eğitim harcamalarında Türkiye ve OECD ülkeleri. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, XXVII (2), 51- 70.
  • Arabacı, İ.B. (2011). Türkiye’de ve OECD ülkelerinde eğitim harcamaları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(35), 100-112.
  • Arthaud, K. (2008). Household Expenditure for Children’s Education (Unpublished master thesıs). School of Applied Statistics National Institute of Development Administration, Bangkok, Tayland.
  • Ayaz, B. H. (2017). Türkiye’deki eğitim harcamalarının gelir dağılımı kapsamında karşılaştırmalı olarak incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Aykut, N. (2019). Kamu harcaması olarak eğitim harcamaları ve finansmanı: Türkiye OECD ülkeleri karşılaştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
  • Ayrangöl, Z., & Tekdere, M. (2014). Türkiye ve OECD ülkelerinde yapılan eğitim harcamalarının karşılaştırmalı analizi. Lefke Avrupa Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 5(2): 1-30.
  • Bailey, K. (1982). Methods of social research, 4th Edition. https://books.google.com.tr/boo ks?hl=tr&lr=&id=NT8eiiYhIpoC&oi=fnd&pg=PR15&dq=bailey+methods+of+soci &ots=6eEQRe9Z&sig=VuFxsVPfGblL7rmXyyDFeciIik8&redir_esc=y#v=onepage q=bailey%20methods%20of 20social&f=false (25.05.2020).
  • Balcı, G. (2019). Türkiye’de eğitim sisteminin gelişimi ve eğitim harcamalarının ekonomik büyümeye etkisi: OECD ülkeleri ile karşılaştırılması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bandırma.
  • Barro, R. J. (1991).Economic Growth in a Cross Section of Countries. The Quarterly Journalof Economics, 106(2), 407-443.
  • Baykal, Ö. (2006). 1980 sonrası Türkiye’de kamusal eğitim harcamalarının analizi (19802003) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Bayoğlu, N. (2018). Beşeri sermaye göstergelerinden eğitim harcamalarının ekonomik büyüme ile ilişkisi: 1998:Q1-2016:Q2 dönemi Türkiye örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Boztunç, N. (2010). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı (PISA)’na katılan Türk öğrencilerin 2003 ve 2006 yıllarındaki matematik ve fen bilimleri başarılarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Ceğer, B. (2018). OECD ülkeleri ile Türkiye'nin eğitim harcamalarının karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Çalışkan-Maya, İ. (2006). AB sürecinde Türkiye ile AB Ülkeleri eğitim istatistiklerinin karşılaştırması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4), 375-394.
  • Çalışkan, S., Karabacak, M., & Meçik, O. (2013). Türkiye’de eğitim-ekonomik büyüme ilişkisi: 1923-2011 (Kantitatif Bir Yaklaşım). Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(21), 29-48.
  • Çelebi, N., & Gökmen, B. (2014). Vergi gelirleri ve eğitim harcamaları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(5), 141-164.
  • Çetin, B. (2014). Eğitim ve kalkınma ilişkisi: Türkiye örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
  • Çetinkaya, R. (2017). Yükseköğretimin finansmanı; Türkiye’deki yükseköğretimde eğitim harcamalarının etkinliğini arttırmaya yönelik bir model önerisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çankırı.
  • Çondur, F., & Cömertler-Şimşir, N. (2017). Türkiye’de eğitim harcamaları, ekonomik büyüme ve genç işsizlik ilişkilerinin analizi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 2(6), 44-59.
  • Dal, E. (2014). Ekonomik büyüme ile eğitim harcamaları ilişkisi: Türkiye üzerine bir uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Doğrul, A. N. (2009). Ekonomik büyümede eğitim harcamalarının etkisi: panel veri analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (25), 175-184.
  • Döş, İ., & Atalmış, E. H. (2016). OECD verilerine göre PISA sınav sonuçlarının değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 432-450
  • Egeli, H., & Hayrullahoğlu, B. (2014). Türkiye ve OECD ülkelerinde eğitim harcamalarının analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 51(593), 93-108.
  • Ekinci, C. E. (2009). Türkiye’de yükseköğretimde öğrenci harcama ve maliyetleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 34(154), 119-133.
  • Ergen, H., (1999). Türkiye’de eğitim harcamalarının analizi ve yükseköğretimde maliyetler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Eriçok, R. E., & Yılancı, V. (2013). Eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: sınır testi yaklaşımı. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 8(1), 87-101.
  • Ertürk, S. (1975). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları.
  • Gölpek, F. (2012). Eğitim getirilerinin özel ve sosyal açıdan incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 43-53.
  • Güngör, G., & Göksu, A. (2013). Türkiye’de eğitimin finansmanı ve ülkelerarası bir karşılaştırma. Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 20(1), 59-72.
  • Gürbüz, S., & Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Gürez, M. F. (2018). Üniversite öğrenci harcamalarının analizi ve karşılaştıkları sorunlar hakkında bir araştırma: Şanlıurfa Örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
  • Hoşgörür, V., & Gezgin, G. (2005). Ekonomik ve sosyal kalkınmada eğitim. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1).
  • Hüseynov, Y. (2018). Sosyal refah devleti yaklaşımı açısından Türkiye’de 1980 sonrası eğitim harcamalarının gelişimi: Türkiye-OECD Ülkeleri üzerine bir karşılaştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kahveci, S. S. (2009). Ortaöğretim kurumlarına geçiş sisteminde uygulanan sınavların ailelere maliyetinin ailelerin toplam eğitim harcamaları içindeki payı (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kar, M., & Ağır, H. (2003). Türkiye’de beşeri sermaye ve ekonomik büyüme: Nedensellik testi. II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı, 181-190.
  • Karaarslan, E. (2005). Kamu kesimi eğitim harcamalarının analizi. Maliye dergisi, 149(42), 36-73.
  • Karabacak, T. (2018). Türkiye’de hane halklarının eğitim harcamalarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Karadeniz, O., Durusoy, S., & Köse, S. (2007). Avrupa Birliği yolunda Türkiye'de eğitim ve beşeri sermaye. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Keller, K. R. I. (2006a). Investment in primary, secondary, and higher education and the effects on economic growth. Contemporary Economic Policy. 24(1), 18-34.
  • Kızılkaya, O., & Koçak, E. (2014). Kamu eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: seçilmiş OECD ülkeleri üzerine bir panel veri analizi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 6(1), 17-32.
  • Kızıloluk, H. (2007). Ekonominin eğitimin amaçları ve içeriği üzerindeki etkileri. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 8(1), 21-30.
  • Koçak, A. (2016). Eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkileri: Türkiye ve G8 ülkeleri üzerine bir uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
  • Konan, N., Çetin, R. B., & Bozanoğlu, B. (2018). Pisa’da başarılı olan ülkelerin eğitim finansmanının uluslararası göstergeler ışığında analizi. Scientific Educational Studies, 2(1), 56-70.
  • Köktaş, M. A. (2009). Türkiye’de hane halkı eğitim harcamaları analizi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kurban, S. (2018). OECD “bir bakışta eğitim raporu 2017” bağlamında Türkiye’de finans ve insan kaynakları yatırımlarının değerlendirilmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(68), 437-452.
  • Kurt, A. İ., & Aksoy, H. H. (2009). Eğitim maliyeti: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi'nde eğitim maliyeti üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42 (2), 1-26.
  • Landau, D. (1983). Hükümet harcamaları ve ekonomik büyüme: Ülkeler arası bir çalışma. Southern Economic Journal, 49(4),783-792.
  • MEB, SGB (2015). http://sgb.meb.gov.tr/ Milli Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim, 2015-16.
  • MEB (2019). TC. Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı 2019 Yılı Bütçe Sunuşu, 17.12.2019.
  • OECD (2000), Education at a Glance 2019: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris. https://stats.oecd.org/ adresinden erişilmiştir (25.05.2020).
  • OECD (2019), Education at a Glance 2019: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris. https ://doi.org/10.1787/f8d7880d-en (25.05.2020).
  • Ömür, Ö. M., & Giray, F. (2016). Kamusal mal ve hizmet olarak eğitim hizmeti ve harcamaları: Türkiye ve diğer OECD ülkeleri karşılaştırması. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 129-160.
  • Özer, R. (2010). Türkiye’de 1990 sonrası yapılan eğitim harcamalarının bütçe politikaları çerçevesinde incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
  • Özgür, E. (2005). Türkiye’de kalkınmaya yönelik eğitim politikaları ve eğitim yatırımlarının geri dönüşü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Öztürk, N. (2005). İktisadi Kalkınmada Eğitimin Rolü. Sosyoekonomi, 1(1), 27-44.
  • Pamuk, M., & Bektaş H., (2014). Türkiye’de eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 77-90.
  • Prior, L. (2003). Using documents in social research. Sage.
  • Recepoğlu, M., & Zuhal, M. (2017). Türkiye’de eğitim yatırımları ile yerel ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Bölgesel dinamik panel nedensellik analizleri. The Journal of International Scientific Researches, 2(8), 1-11.
  • Sakallı, F., 2010. İlköğretim okulu öğrenci velilerinin eğitim harcamaları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Sarı, R., & Soytaş, U. 2006). Income and Education In Turkey: A Multivariate Analysis. Education Economics, 14(2), 181-196.
  • Sarıer, Y. (2010). Ortaöğretime giriş sınavları ve PISA sonuçları ışığında eğitimde fırsat eşitliğinde olduğu. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 107-129.
  • Selim, S., Purtaş, Y., & Uysal, D. (2014). G-20 ülkelerinde eğitim harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(2), 93 102.
  • Sülkü, S., N., & Abdioğlu, Z. (2014). Cepten yapılan eğitim harcamalarının hane halkı gelirine mali yükü: Türkiye için istatistiksel bir analiz. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, (2), 338-355.
  • Tamang, P. (2011). The impact of education expenditure on India's economic growth. Journal of International Academic Research, 11(3), 14-20.
  • Tansel, A., & Bircan, F. (2006). Türkiye'de eğitim talebi: Özel ders harcamalarının bir tobit analizi. Eğitimin gözden geçirilmesi ekonomisi, 25 (3), 303-313.
  • Tarı, R., Çalışkan Ş., & Bayraktar, Y., (2006) Kocaeli Üniversitesi öğrencilerinin gelir ve tüketim ilişkisi üzerine ekonometrik bir inceleme. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 168-179.
  • Tezcan, M. (1985). Eğitim sosyolojisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
  • Tiryaki, A. (2013). 1980 sonrası kamu gelirleri ile eğitim harcamaları arasındaki ilişki: Granger nedensellik analizi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
  • Toprak, D., Ağcakaya, S., & Gül, H. (2016). Sosyal devlet yaklaşımı açısından Türkiye’de 1980 sonrası eğitim harcamalarının analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(1), 123-165.
  • Tunç, M. (1993). Türkiye’de eğitimin ekonomik kalkınmaya etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İİBF Dergisi, 8(2), 1-32.
  • Tunç, M. (1998). Kalkınmada insan sermayesi iç getiri oranı yaklaşımı ve Türkiye nalizi. D.E.Ü. İ.İ. B.F. Dergisi, 13(1), 83-106.
  • Tüleykan, H., & Parlak, M. A. (2018). Türkiye’de kamu kesiminin eğitim harcamalarının değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim Eğitim ve Ekonomik Perspektifler Dergisi, 6(2), 34-53.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2018). Eğitim Harcamaları İstatistikleri, Sayı: 30588, 18 Aralık 2019. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30588 sayfasından erişilmiştir (25.05.2020).
  • Türkmen, F. (2002). Eğitimin ekonomik ve sosyal faydaları ve Türkiye'de eğitim ekonomik büyüme ilişkisinin araştırılması: uzmanlık tezi. Devlet Planlama Teşkilatı. Yayın No:2655, DPT Yayınları,
  • Uçan, O., & Yeşilyurt, H. (2016). Türkiye’de eğitim harcamaları ve büyüme ilişkisi. Niğde Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 9(2), 179-185.
  • Ulusoy, B. (2013). Ailelerin ilköğretim düzeyinde yapmış oldukları hane halkı eğitim harcamaları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.
  • Yalçınkaya, Ö., & Kaya, V. (2016). Eğitimin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: düşük, orta ve yüksek gelirli ülkeler üzerinde bir uygulama (1991-2011). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 27-60.
  • Yardımcıoğlu, F. (2012). Eğitim harcamaları, ekonomik büyüme ve gelir dağılımı ilişkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Yaylali, M., & Lebe, F. (2011). Beşerî sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. Marmara University Journal of the Faculty of Economic & Administrative Sciences, 30(1), 23-51.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Genişletilmiş Baskı) Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Yolcu, H. (2011). Hanehalkının eğitim harcamalarını etkileyen etmenler: Kuramsal bir çalışma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 12 35.
  • Yorulmaz, Y. İ., Çolak, İ., & Ekinci, C. E. (2017). An evaluation of PISA 2015 achievements of OECD countries within income distribution and education expenditures. Turkish Journal of Education, 6(4),169-185.
  • Yükseköğretim Bilgi Sistemi (2018). 2018-2019 öğretim yılı yükseköğretim istatistikleri, öğrenci sayıları özet tablosu. https://istatistik.yok.gov.tr/ (25.05.2020).
Toplam 91 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler - Makaleler
Yazarlar

Özlem Akın Mart 0000-0002-1597-1200

Sadık Kartal 0000-0001-6049-5656

Yayımlanma Tarihi 1 Mayıs 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 8 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Mart, Ö. A., & Kartal, S. (2021). Türkiye’deki Eğitim Harcamalarının Değerlendirilmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 37-53. https://doi.org/10.21666/muefd.744910