The Nexus between Credit Default Swaps (CDS), Inflation, BIST100 Index and CBOE VIX Index: An Application on Türkiye

Yıl 2024, Sayı: 104, 71 - 94, 16.10.2024

Emre Esat Topaloğlu , Serkan Şahin , Büşra Görgel

https://doi.org/10.25095/mufad.1500311

Öz

This study analyzes the short- and long-term relationships between credit default swaps and inflation, the BIST100 index, and the VIX index. For this purpose, short and long-run elasticity coefficients are estimated for 2008-2024 using the ARDL-PMEG model. The Granger causality test was applied to determine the causality between the variables. As a result of the study, according to the ARDL estimation method, there is a long-run relationship between CDS and explanatory variables. According to the long-run estimation results, CDS is positively correlated with inflation and the VIX index and negatively correlated with the BIST00 index. Short-run estimation results show that short-run imbalances can be eliminated by inflation and BIST100 variables, but the VIX index is not effective on CDS. Causality analysis reveals that inflation and the BIST100 index are Granger causes of CDS. Therefore, policymakers in high-risk countries are advised to develop policies that support a safe, low-risk, high-return market environment, especially for foreign investors.

Anahtar Kelimeler

cds, inflation, VIX index, ARDL, BIST100

Kredi Temerrüt Takasları (CDS) ile Enflasyon, BIST100 Endeksi ve CBOE VIX Endeksi İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama

Öz

Bu çalışmada, kredi temerrüt takası ile enflasyon, BIST100 endeksi ve VIX endeksi arasındaki kısa ve uzun dönemli ilişkilerin incelenmesini amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, 2008-2024 dönemi için ARDL-PMEG modeliyle kısa ve uzun dönemli esneklik katsayıları tahmin edilmiştir. Değişkenler arasındaki nedenselliğin belirlenmesi amacıyla Granger nedensellik testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, ARDL tahmin yöntemine göre CDS ile açıklayıcı değişkenler arasında uzun dönemde ilişki olduğu belirlenmiştir. Uzun dönem tahmin sonuçlarına göre CDS’in enflasyon ve VIX endeksiyle pozitif, BIST00 endeksiyle negatif ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Kısa dönem tahmin sonuçları kısa dönemde ortaya çıkan dengesizliklerin enflasyon ve BIST100 değişkenleri ile giderilebildiğini ancak VIX endeksinin CDS üzerinde etkili olmadığını göstermektedir. Nedensellik analizleri sonucunda, enflasyon ve BIST100 endeksinin CDS’in Granger nedeni olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla, yüksek risk seviyesine sahip ülkelerin politika yapıcılarının özellikle yabancı yatırımcılar için güvenilir, düşük riskli, yüksek getirili piyasa ortamını destekleyen politikalar geliştirmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

CDS, Enflasyon, BIST100 Endeksi, VIX Endeksi, ARDL

Kaynakça

• Açcı, Yunus - Kayhan, Selim - Bayat, Tayfur (2018). “The effect of credit default swap premiums on developing markets’ economies: The case of exchange rates”. Theoretical and Applied Economics, 25(617), 235-252.
• Agrawal, Anup - Chadha, Sahiba (2005). “Corporate governance and accounting scandals”. Journal of Law and Economics, 48(2), 371-406.
• Akgüneş, Ahmet Oğuz (2021). “Kredi temerrüt takasları, borsa endeksleri, tahvil faizleri ve döviz kuru arasındaki ilişki: Türkiye örneği”. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 6(14), 71-83.
• Akkaya, Murat (2017). “Türk tahvillerinin CDS primlerini etkileyen içsel faktörlerin analizi”. Maliye Finans Yazıları, 1(107), 129-146.
• Aksoylu, Esra - Görmüş, Şakir (2018). “Gelişmekte olan ülkelerde ülke riski göstergesi olarak kredi temerrüt swapları: Asimetrik nedensellik yöntemi”. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(1), 15-33.
• Ayaydın, Hasan - Çam, Alper Veli - Barut, Abdulkadir - Pala, Fahrettin (2018). “Kredi temerrüt swaplarının belirleyicileri: Türkiye için ekonometrik bir analiz”. TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 10(40), 539-546.
• Başarır, Çağatay - Keten, Murat (2016). “Gelişmekte olan ülkelerin CDS primleri ile hisse senetleri ve döviz kurları arasındaki kointegrasyon ilişkisi”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 369-380.
• Bayhan, Semiha - Kömür, Selin - Yıldız, Ümit (2021). “Türkiye için döviz kuru ve CDS primleri arasındaki ilişkinin frekans alanı nedensellik analizi”. Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi, 5(2), 329-339.
• Bektaş, Nil Çağlar - Babuşcu, Şenol (2019). “VIX korku endeksi ve CDS primlerinin büyüme ve döviz kuruna etkisi, Türkiye örneği”. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 97-111.
• Brown, Robert L. - Durbin, James - Evans, James M. (1975). “Techniques for testing the constancy of regression relations overtime”. Journal of the Royal Statistical Society, 37(2), 149-163.
• Coronado, Maria - Corzo, M.Teresa - Lazcano, Laura (2012). “A case for Europe: The relationship between Sovereign CDS and stock indexes”. Frontiers in Finance and Economics, 9(2), 32-63.
• Czech, Robert (2021). “Credit default swaps and corporate bond trading”. Journal of Financial Intermediation, 48, 1-19.
• Çetin, Ali Cüneyt (2022). “Kredi temerrüt takasları primi ile BIST100 endeksi, döviz kuru ve faiz arasındaki ilişki: Türkiye örneği”. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 39-77.
• Çonkar, Mehmet Kemalettin - Vergili, Gizem (2017). “Kredi temerrüt swapları ile döviz kurları arasındaki ilişki: Türkiye için ampirik bir analiz”. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(4), 59-66.
• Demir, Yusuf - Dinç, Mehmet (2021). “Kredi temerrüt swapları, döviz kuru ile borsa İstanbul arasındaki ilişkinin analizi”. Yaşar Üniversitesi Dergisi, 16(64), 1642-1657.
• Dickey, A. David - Fuller, Wayne. A. (1981). “Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root”. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 49(4), 1057-1072.
• Duffie, Darrell (1999). “Credit swap valuation”. Financial Analysts Journal, 55(1), 73-87.
• Durgun Kaygısız, Ayşe- İşcan, Hüseyin (2021). “Kredi temerrüt takası ve döviz kuru ilişkisi, Türkiye örneği”. Sakarya İktisat Dergisi, 10(2), 167-179.
• Ergenç, Serpil - Güneren Genç, Elif (2020). “Türkiye’de kredi temerrüt takası primlerindeki değişimin incelenmesi”. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 449-461.
• Evci, Samet (2020). “Kredi temerrüt swapları ile borsa İstanbul arasındaki eşbütünleşme ilişkisinin analizi”. Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 100-117.
• Fan, Xi - Guo, Xin - Chen, Qi - Chen, Yishuang- Wang, Tongyao - Zhang, Yuxin (2022). “Data augmentation of credit default swap transactions based on a sequence GAN”. Information Processing and Management, 59(3), 1-13.
• Gareyev, Bakhtiyar - Çelik Keçili, Merve - Esen, Ethem - Temizel, Fatih (2021). “CDS primi ve faiz oranının BİST banka endeksine etkisi: Türkiye üzerine ampirik bir inceleme”. Alanya Akademik Bakış, 5(1), 231-244.
• Granger, Clive William John (1969). “Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral models”. Econometrica, 37(3), 424-438.
• Gün, Musa - Kutlu, Melih- Karamustafa, Osman (2016). “Gezi parkı olaylarının Türkiye kredi temerrüt swapları (CDS) üzerine etkisi”. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(1), 556-575.
• Hair, J. - Anderson, R. E. - Tatham, R. – William, C.B. (1998). Multivariate Data Analysis. New Jersey: PrenticeHall.
• Hassan, M. Kabir - Kayhan, Selim - Bayat, Tayfur (2017). “Does credit default swap spread affect the value of the Turkish LIRA against the U.S. dollar?”. Borsa Istanbul Review, 17(1), 1-9.
• Horcher, Karen A. (2005). “Essentials of financial risk management”. John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey.
• https://www.investing.com/rates-bonds/turkey-cds-5-year-usd-historical-data (Erişim Tarihi: 20.02.2024).
• Hull, John - White, Alan (2001). “Valuing credit default swaps II: Modeling default correlations”. The Journal of Derivatives, 8(3), 12-21.
• Liu, Yang - Morley, Bruce (2012). “Sovereign credit default swaps and the macroeconomy”. Applied Economics Letters. 19(2), 129-132.
• Longstaff, Francis A. - Pan, Jun- Pedersen, Lasse H. - Singleton, Kenneth J. (2011). “How sovereign is sovereign credit risk?”. American Economic Journal: Macroeconomics, 3(2), 75-103.
• Münyas, Turgay (2018). “CDS primi ve piyasa göstergeleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi üzerine ekonometrik bir analiz: Türkiye örneği”. Atlas International Refereed Journal on Social Sciences, 4(15), 1689-1696.
• Nur, Tuğba. (2022). “Relationship between financial services confidence index and CDS premiums: Time series analysis with structural breaks”. Reviews in Administrative and Economic Science Methodology, Research and Application, Livre de Lyon.
• Omachel, Marcel - Rudolf, Markus (2015). “The linkage between sovereign defaults and exchange rate shocks in the Eurozone: A measure for systemic risk”. SSRN, 1-32.
• Özekenci, Süreyya Yılmaz (2023). “Kredi temerrüt takasının (CDS) Borsa İstanbul 100 endeksine uzun dönemdeki etkisinin FMOLS, DOLS ve CCR yöntemleri ile tahmini”. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(03), 133-146.
• Özpınar, Ömer- Özman, Hamit- Doru, Osman (2018). “Kredi temerrüt takası (CDS) ve kur-faiz ilişkisi: Türkiye örneği”. Bankacılık ve Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi, 2(4), 31-45.
• Pan, Jun – Singleton, Kenneth J. (2008). “Default and recovery implicit in the term structure of sovereign CDS spreads”. The Journal of Finance, 63(5), 2345-2384.
• Pesaran, M. Hashem - Shin, Yongcheol - Smith, Richard J. (2001). “Bounds testing approaches to the analysis of level relationships”. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289–326.
• Phillips, Peter C. - Perron, Pierre (1988). “Testing for a unit root in time series regression”. Biometrika, 75(2), 335-346.
• Saretto, Alessio - Tookes, Heather E. (2012). “Corporate leverage, debt maturity and credit supply: The role of credit default swaps”. The Review of Financial Studies, 26(5), 1190-1247.
• Sarı, Sacit (2024). “Ülke ekonomilerinde bir gösterge olarak kredi temerrüt takası (CDS) ve makro belirleyicileri: Türkiye örneği”. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 19(1), 10-20.
• Sunal, Onur - Yağcı, Filiz. (2024). “The determinants of Turkish CDS volatility: An ARDL approach covering COVID period”. The Quarterly Review of Economics and Finance, 97(101887), 1-7.
• Şahin, Eyyüp Ensari- Özkan, Oktay (2018). “Kredi temerrüt takası, döviz kuru ve BIST100 endeksi ilişkisi”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 1939-1945.
• Şenol, Zekai (2021). “Borsa endeksi, döviz kuru, faiz oranları ve CDS primleri arasındaki oynaklık yayılımları: Türkiye örneği”. Business and Economics Research Journal, 12(1), 111-126.
• Tabachnick, Barbara G. - Fidell, L. S. (1983). “Using multivariate statistics”. HarperCollins Publishers.
• Topaloğlu, Emre Esat - Ege, İlhan (2020). “Kredi temerrüt swapları (CDS) ile Borsa İstanbul 100 endeksi arasındaki ilişki: Kısa ve uzun dönemli zaman serisi analizleri”. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1373-1393.
• www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Enflasyon+Verileri/Tuketici+Fiyatlari (Erişim Tarihi: 21.02.2024)
• Zhang, Gaiyan - Yau, Jot - Fung, Hung Gay (2010). “Do credit default swaps predict currency values?”. Applied Financial Economics, 20(6), 439-458.
• Zivot, Eric - Andrews, Donald. W. K. (1992). “Further evidence on the great crash, the oil-price shock, and the unit-root hypothesis”. Journal of Business and Economic Statistics, 10(3), 251-270.