Amaç: Bu çalışmanın amacı sezaryen sonrası gelişen ağrı, bulantı-kusma, abdominal şişkinlik ve anksiyetenin yönetiminde aromaterapi uygulamasının etkinliğini incelemektir.
Yöntem: Bu sistematik derleme ve meta-analiz için taramalar Mart-Nisan 2021 tarihleri arasında “aromaterapi (aromatheraphy) AND sezaryen (cesarean section)” anahtar kelimeleri ile PubMed, EBSCO, Embase, Web of Science, PsycINFO, Cochrane, Türkiye Klinikleri, TR Dizin ve Ulusal Tez Merkezi veri tabanlarında yapılmıştır. Araştırmaların metodolojik kalitesi Joanna Briggs Institute tarafından geliştirilen deneysel ve yarı deneysel çalışmalar için Kritik Değerlendirme Kontrol Listeleri ile değerlendirilmiştir. Veriler meta-analiz yapılarak sentez edilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya 2011–2021 yıllarında yayımlanan 14’i randomize plesebo kontrollü deneysel ve biri yarı deneysel olmak üzere toplam 15 araştırma dâhil edilmiştir. Araştırmaların toplam örneklem hacmi 1430’dur (aromaterapi: 762 ve plasebo: 668). Sekiz çalışmanın birleştirilmiş sonuçları aromaterapi grubunda ağrı yoğunluğunun kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde daha düşük olduğunu göstermiştir (MD: -1.61, Z= 5.15, p< 0.0001). Üç araştırmanın birleştirilmiş sonuçlarına göre aromaterapi grubunun anksiyete puan ortalamasının (MD: -9.68, Z= 3.52, p= 0.0004) ve dört araştırmada da bulantı-kusma görülme olasılığının (OR: 0.29, Z= 3.17, p= 0.002) kontrol grubuna göre daha az olduğunu gösterilmiştir. Yine iki araştırmanın sonuçları da aromaterapi grubunun orta ve şiddetli düzeylerde abdominal şişkinlik görülme olasılığı bakımından kontrol grubuna benzer iken (OR: 0.39, Z= 1.04, p= 0.30), şişkinliğe bağlı ağrının aromaterapi grubunda daha az olduğu (OR: 0.16, Z= 3.18, p= 0.001) saptanmıştır.
Sonuç: Bu çalışma bazı bitkiler ile yapılan aromaterapilerin sezaryen sonrası gelişen postoperatif ağrı, anksiyete, bulantı-kusma ve abdominal şişkinliğe bağlı ağrıyı azaltmada etkili olduğunu göstermiştir.
Aromaterapi sezaryen postoperatif period ağrı aksiyete bulantı-kusma abdominal şişkinlik
YOK
PROSPERO kayt No: CRD42021246167
Çalışmamızda yararlandığımız tüm eserlerin yazarlarına teşekkür ederiz.
Objective: The aim of this study is to examine the effectiveness of aromatherapy application in the management of pain, nausea-vomiting, abdominal tension and anxiety after caesarean section.
Methods: This is systematic review and meta-analysis, and searches were performed between March and April 2021. The data were synthesized by meta-analysis.
Results: Fifteen studies included in the study, 14 of which were randomized placebo-controlled experimental and one quasi-experimental and published in 2011-2021. The total sample size of the studies was 1430 (aromatherapy: 762 and placebo: 668). The combined results of eight studies showed that the pain intensity in the aromatherapy group was statistically significantly lower than in the control group (MD: -1.61, Z= 5.15, p< 0.0001). The combined results of the three studies shown that the mean anxiety score of the aromatherapy group has been to be less than the control group (MD: -9.68, Z= 3.52, p= 0.0004), and four studies reported that the probability of nausea and vomiting was less than the control group (OR: 0.29, Z= 3.17, p= 0.002). Again, the results of the two studies showed that while the aromatherapy group was similar to the control group in terms of the possibility of moderate and severe abdominal tension (OR: 0.39, Z=1.04, p=0.30), tension-related pain was less common in the aromatherapy group (OR: 0.16, Z=. 3.18, p= 0.001).
Conclusion: This study showed that aromatherapies with some herbs are effective in reducing postoperative pain, anxiety, nausea-vomiting and pain due to abdominal tension after caesarean section.
Aromatherapy Caesarean Section Postoperative Period Pain Anxiety Nausea-Vomiting Abdominal Tension
PROSPERO kayt No: CRD42021246167
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Klinik Tıp Bilimleri |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Proje Numarası | PROSPERO kayt No: CRD42021246167 |
Yayımlanma Tarihi | 30 Mayıs 2022 |
Gönderilme Tarihi | 3 Ocak 2022 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin süreli bilimsel yayınıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz. Makalelerin sorumlulukları yazarlara aittir
Kapak
Ayşegül Tuğuz
İlter Uzel’in “Dioskorides ve Öğrencisi” adlı eserinden
Adres
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Çiftlikköy Kampüsü
Yenişehir/ Mersin