Ortaokul Matematik Öğretmenlerinin Öğretimleri Sürecinde Kullandıkları Soru Sorma Yaklaşımlarına İlişkin Görüşleri

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 740 - 762

Ayça Şahbaz , Semiha Kula Ünver

Öz

Bu araştırmanın amacı ortaokul matematik öğretmenlerinin öğretimleri sürecinde kullandıkları soru sorma yaklaşımlarına ilişkin görüşlerini ortaya çıkarmaktır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışmasından yararlanılarak yürütülmüştür. Araştırmanın katılımcıları 2021-2022 eğitim öğretim yılında Manisa ilinde görev yapan olan on dokuz ortaokul matematik öğretmenleridir. Araştırmanın verileri yarı-yapılandırılmış görüşmeler yardımıyla toplanmıştır. Araştırmacılar tarafından oluşturulan Ortaokul Matematik Öğretmenlerinin Öğretimleri Sürecinde Kullandıkları Soru Sorma Yaklaşımlarını Belirlemeye İlişkin Görüşme Formu ile bir ders saati süren görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Her bir görüşme transkript edilmiştir. Elde edilen transkriptlerden tematik kodlamadan ve rastlanma sıklığına göre içerik analizi kullanılmıştır. Öğretmenlerin genel anlamda soru sormanın öneminin farkında oldukları ancak öğretim süreçlerinde soru sormanın avantajlarından yeteri kadar yararlanamadıkları ortaya çıkmıştır. Ortaokul matematik öğretmenlerinin soru sorma ile ilgili hizmet-içi eğitim almaları, eğitim fakültelerinde soru sorma ile ilgili eğitimlerin arttırılması, benzer bir çalışmanın sınıf ortamında gerçekleştirilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Soru sorma, Öğretmen görüşleri, Ortaokul matematik öğretmeni

The Views of Secondary School Mathematics Teachers on Their Questioning Approaches Used in Teaching Processes

Öz

The purpose of this research is to reveal the opinions of secondary school mathematics teachers about the questioning approaches they use in their teaching process. The research was carried out by using case study, which is one of the qualitative research methods. The participants of the study are nineteen secondary school mathematics teachers working in the province of Manisa in the 2021-2022 academic year. The data of the research are semi-structured interviews. Interview Form for Determining the Questioning Approaches Used by Secondary School Mathematics Teachers in the Process of Teaching, which was developed by the researchers, was used to conduct one-hour interviews. Each interview was transcribed. Thematic coding was used from the obtained transcripts and content analysis was used according to the frequency of occurrence. It has been revealed that teachers are generally aware of the importance of questioning, but they do not benefit sufficiently from the advantages of asking questions in the teaching process. It can be suggested that secondary school mathematics teachers receive in-service training on asking questions, increasing the training on asking questions in education faculties, and carrying out a similar study in the classroom.

Anahtar Kelimeler

Questioning, Teacher opinions, Secondary school mathematics teacher.

Kaynakça

• Albergaria-Almeida, P. (2010). Classroom questioning: Teachers’ perceptions and practices. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 305-309.
• Bay, N. (2011). Okul öncesi öğretmenlerine verilen soru sorma becerisi öğretiminin etkisinin incelenmesi [Doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Bozkurt, A. ve Polat, S. (2018). Öğrencilerin matematiksel düşüncelerini ortaya çıkarmaya yönelik öğretmen sorularının incelenmesi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 9(1), 72-96.
• Büyükalan Filiz, S. (2009). Soru cevap yöntemi eğitiminin öğretmenlerin soru sorma bilgisi ve soru sorma tekniklerine etkisi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 1(3), 167-195.
• Caram, C. A., & Davis, P. B. (2005). Inviting student engagement with questioning. Kappa DeltaPi Record, 42(1), 18-23.
• Cheminais, R. (2008). Every child matters: A practical guide for teaching assistants. David Fulton Publishers.
• Cotton, K. (1988). Classroom questioning. School improvement research series, 5, 1-22.
• Cumhur, F. (2016). Matematik öğretmeni adaylarının soru sorma davranışlarının gelişiminin incelenmesi: Bir ders imecesi çalışması [Doktora Tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Cumhur, F. ve Güven, B. (2018). Matematik öğretmeni adaylarının kullandıkları soruların incelenmesi: Öğretmenlik uygulaması dersinden yansımalar. Journal of Computer and Education Research, 6(12), 195-221.
• Çevikbaş M. ve Argün Z. (2016). Matematik öğretmenlerinin yanlış̧ cevaplara verdikleri dönütlerin öğrenci öz saygıları üzerindeki rolü̈. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(3), 523–555.
• Döş, B., Bay, E., Aslansoy, C., Tiryaki, B., Cetin, N., & Duman, C. (2016). An analysis of teachers questioning strategies. Educational Research and Reviews, 11(22), 2065-2078.
• Ellis, K. (1993). Teacher questioning behavior and student learning: What research says to teachers. Albuquerque, NM: Paper presented at the Annual Meeting of the Western States Communication Association.
• Frager, A. (1979). Questioning Strategies: Implications for Teacher Training. Information Analyses, Reports, Descriptive. ERIC Education Resources Information Center. (ED 238 845).
• Gall, M. D. (1970). The use of questions in teaching. Review of Educational Research, 40(5), 707–21.
• Geçer, K. (2004). Temel eğitim ikinci kademe birinci sınıf Türkçe öğretmenlerinin sınıf içi etkinliklerde soru sorma stratejileri üzerinde bir araştırma [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Glenn, R. E. (2001). What teachers need to be. Education Digest, 67(1), 19-22.
• Harris, R. L. (2000). Batting 1,000: questioning techniques in student-centered classrooms. Clearing House, 74(1), 25-26.
• Hickman, S. (2006). “Social significance of patterns of questioning in classroom discourse” avaliable, 25.06.2006: http://cla.libart.calpoly. edu/-jbattenb/papers/hickman.html).
• Hunkins, F.P. (1972). Questioning Strategies and Techniques. America: Allyn & Bacon.
• Kerry, T. (2002). Explaining and questioning. London: Nelson Thornes.
• Kılıç, D. (2010). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin tarih konuları ile ilgili soru sorma becerilerinin Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Küçük, E. E. (2008). İlköğretim 6. sınıf Türkçe çalışma kitabındaki soruların eleştirel düşünme açısından incelenmesi. e-Journal of New World Science Academy Social Sciences, 3(3), 492-504.
• Loughran J. (2012). What expert teachers do: Enhancing professional knowledge for classroom practice. Routledge
• Mann, E. L. (2006). Creativity: The essence of mathematics. Journal for the Education of the Gifted, 30(2), 236-260.
• Martino, A. M., & Maher, C. A. (1999). Teacher questioning to promote justification and generalization in mathematics: What research practice has taught us. The Journal of Mathematical Behavior, 18(1), 53-78.
• McComas, W. F. & Abraham, L. (2004). Asking more effective questions. Rossier School of Education.
• McCullough, D., & Findley, E. (1983). Teaching: How to ask effective questions. Arithmetic Teacher, 30(7), 8-9.
• Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Ortaöğretim matematik dersi (5, 6, 7, 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara.
• National Council of Teacher of Mathematics [NCTM]. (1991). Professional standards for teaching mathematics. Reston, VA: Author.
• Özaltun Çelik, A. ve Bukova Güzel, E. (2016). Bir matematik öğretmenin ders imecesi boyunca öğrencilerin düşüncelerini ortaya çıkaracak soru sorma yaklaşımları. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 7(2),365-392.
• Özgeldi M. ve Osmanoğlu A. (2017). Matematiğin gerçek hayatla ilişkilendirilmesi: Ortaokul matematik öğretmeni adaylarının nasıl ilişkilendirme kurduklarına yönelik bir inceleme. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 8(3), 438-458
• Özkan, H. H. (2011). Matematik derslerinde öğretmenlerin ders içi yönelttiği sorular ve öğrenci cevapları düzeyi. Electronic Journal of Social Sciences, 10(35), 64-81.
• Öztürk, A. (2019). Ortaöğretim matematik öğretmen adaylarının soru sorma stratejilerinin incelenmesi̇ [Yüksek Lisans Tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
• Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. 2nd ed. Thousand Oaks, CA, US: Sage Publications.
• Popova, A., Kirschner, P. A., & Joiner, R. (2014). Effects of primer podcasts on stimulating learning from lectures: How do students engage? British Journal of Educational Technology, 45(2), 330-339.
• Ramsey, I., Gabbard, C., Clawson, K., Lee, L., & Henson, K. T. (1990). Questioning: An effective teaching method. The Clearing House: A Journal of Educational Strategies, Issues and Ideas, 63(9), 420–422.
• Ropo, E. (1987, April). Teachers’ conceptions of teaching and teaching behavior: Some differences between expert and novice teachers. In Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, Washington, DC (ERIC Document Reproduction No. ED287824).
• Rowe, M. B. (1986). Wait time: slowing down may be a way of speeding up! Journal of Teacher Education, 37(1), 43-49.
• Shahrill, M. (2013). Review of teacher questioning in mathematics classrooms. International Journal of Humanities and Social Science, 3(17), 224-231.
• Siraj‐Blatchford, I., & Manni, L. (2008). ‘Would you like to tidy up now?’ An analysis of adult questioning in the English foundation stage. Early Years, 28(1), 5-22.
• Springer, G.T., & Dick, T. (2006) Making the right (discourse) moves: Facilitating discussion in the mathematics classroom. Mathematics Teacher, 100(2), 105- 109.
• Stevens, R. (1912). The question as a measure of efficiency in instruction: A critical study of class-room practice (No. 48). Teachers College, Columbia University.
• Storey, S. (2004). Teacher questioning to improve early childhood reasoning [Doctoral dissertation]. Arizona University.
• Sullivan, P., & Clarke, D. J. (1991). Communication in the classroom: The importance of good questioning. Geelong: Deakin University.
• Şahin, A. (2007). The effects of types, quantity, and quality of questioning in improving students” understanding [Unpublished Ph.D. Dissertation]. Texas A&M University.
• Şahin, A., & Kulm, G. (2008). Sixth grade mathematics teachers’ intentions and use of probing, guiding, and factual questions. Journal of Mathematics Teacher Education, 11(3), 221-241.
• Şevik, M. (2005). Questions, student responses, and teacher behaviours in the teaching of modern foreign languages. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(2), 1-19.
• Westman, A. M. (2006). How positive and negative feedback affect future intended behavioral responses as a function of self-esteem and how credibility and accuracy of the appraiser moderates that relationship. Beaumont: Lamar University.
• Wilen, W. (1991). Questioning skills for teachers. What research says to the teacher. Third edition. Washington DC: National Education Association.
• Yin, R. K. (1984). Case study research: Design and methods. SAGE.