Türkiye’de Yayılış Gösteren Lomelosia argentea ve Lomelosia polykratis (Caprifoliaceae) Türlerinin Anatomik Karşılaştırılması

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 2, 31 - 39, 08.12.2022

Aleyna Aykut Uğurcan Baran Jale Çelik Ahmet Aksoy

https://doi.org/10.17100/nevbiltek.1141259

Öz

İki yakın akraba tür olan Lomelosia argentea ve Lomelosia polykratis türlerinin anatomik özellikleri ilk defa bu çalışmada incelenerek farklılıklarının ortaya konulması ve taksonomik çalışmalarda yaşanabilecek potansiyel karışıklıkların önüne geçilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla mikroskobik gözlemler için parafin metodu kullanılarak türlerin kök, gövde ve yapraklarından HM310 Mikrotom yardımıyla kesitler alınmıştır. Alınan enine kesitler safranin ve fast-green boyaları ile boyandıktan sonra Leica DM750 ışık mikroskobunda incelenmiş ve ölçümleri alınarak fotoğraflanmıştır. L. argentea ve L. polykratis türlerinin bazı benzer anatomik özellikleri bulunmasına rağmen, çeşitli anatomik farklılıkları olduğu da ortaya konulmuştur. Kökte korteks parankiması, floem ve trake; gövdede epidermis, korteks parankiması, floem, öz parankiması, trake ve kutikula; yaprak için üst ve alt kutikula, üst epidermis, trake ve mezofil ölçüm sonuçları, L. polykratis ile L. argentea bitkileri karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Anatomi, Caprifoliaceae, Lomelosia argentea, Lomelosia polykratis, Türkiye

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK, Akdeniz Üniversitesi BAP

Proje Numarası

KBAG-117Z826, FDK 2017-2429

Teşekkür

Bu araştırmanın laboratuvar çalışmalarına katkı sağlayan Cansu GÜLCEMAL ile Mert Can VARDAR’a ve çalışmayı maddi olarak destekleyen TÜBİTAK’a (Proje No: KBAG-117Z826) ve Akdeniz Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi’ne (Proje No: FDK 2017-2429) teşekkür ederiz. A.A: laboratuvar çalışması ve veri analizi; U.B: veri analizi ve makale yazımı; J.Ç: örneklerin fotoğraflanması ve laboratuvar çalışması; A.AK: çalışma kurgusunun oluşturulması, materyal temini ve makale yazımı.

Kaynakça

• Yıldız, B., Aktoklu, E., “Bitki Sistematiği (İlkin Karasal Bitkilerden Bir Çeneklilere)” Palme Yayıncılılık, Ankara, Türkiye, 2010.
• Wang, H. X., Moore, M. J., Landrein, S., Liu, B., Zhu, Z. X., Wang, H. F., “Plastid phylogenomic insights into the evolution of the Caprifoliaceae sl. (Dipsacales)” Molecular Phylogenetics and Evolution, 142: 106641, 2020 doi: 10.1016/j.ympev.2019.106641
• Güner, A., Akyıldırım, B., Alkayış, M.F., Çıngay, B., Kanoğlu, S.S., Özkan, A.M., Öztekin, M., Tuğ, G.N., “Türkçe Bitki Adları” Editted by Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. ve Babaç, M.T., Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayınları, TR, 2012
• Çelik, J., “Türkiye’de Yayılış Gösteren Scabiosa L. Sensu Lato (Caprifoliaceae) Cinsinin Taksonomik Revizyonu.”, Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Antalya, Türkiye, 2021
• Aksoy, A., Çelik, J., Bozkurt, M., Uysal, T., “Türkiye Florası İçin Yeni Bir Tür Kaydı: Scabiosa lucida Vill. (Caprifoliaceae)” Bağbahçe Bilim Dergisi, 7(3), 49-57, 2020 doi: 10.35163/bagbahce.800995
• Angiosperm Phylogeny Group, “An update of the Angiosperm phylogeny group classification for the orders and families of flowering plants: APG III” Botanical Journal of the Linnean Society, 161 (2): 105-121, 2009
• Matthews, W.A., “Scabiosa L.” Editted by Davis, P.H, “Flora of Turkey and the East Aegean Islands” Edinburgh at the University Press, ENG, 583-625, 1972
• Dimopoulos, P., Raus, T., Bergmeier, E., Constantinidis, T., Iatrou, G., Kokkini, S., Strid, A., Tzanoudakis, D, “Vascular plants of Greece: an annotated checklist”, Berlin; Athens: Botanic Garden and Botanical Museum Berlin Dahlem. Hellenic Botanical Society, 372, 2013
• Johansen, D. A., “Plant microtechnique”, McGraw-Hill Book Company Press, Newyork, 1940
• Meinder H., Mansfield, T.A., “Physiology of stomata” Mc Graw-Hill Book Company Press, Newyork, 179s, 1969
• Panayır, T., Baykal, T., “Scabiosa rotata Bieb. (Dipsacaceae) Üzerine Morfolojik ve Anatomik Araştırmalar” Ankara Eczacılık Fakültesi Dergisi, 26(1): 22-35, 1997 doi: 10.1501/Eczfak_0000000311
• Girişken, H., “Türkiye'de Yayılış Gösteren Scabiosa columbarıa L. Taksonlarının Morfolojik, Anatomik ve Palinolojik Özelliklerinin Araştırılması” Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Antalya, Türkiye, 2020
• Akyol, Y., Kocabaş, O., Kayacan, E., Minareci, E., Özdemir, C., “Scabiosa hispidula Boiss. (Caprifoliaceae) Türüne Ait Anatomik Bir Çalışma” Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(1), 10-15, 2016 doi:10.17100/nevbiltek.52239
• Erarslan, Z.B., Yeşil, Y., The anatomical properties of Scabiosa atropurpurea L. (Caprifoliaceae). İstanbul Journal of Pharmacy, 48(1): 1-5, 2018