BİR MESLEK YÜKSEKOKULUNDA ÖĞRENİM GÖREN BEŞİKTAŞ TARAFTARLARININ LİSANSLI ÜRÜN SATIN ALMA NEDENLERİNİN AHP YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 2, 1028 - 1037, 15.07.2022

Hazal Akbal

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1099624

Cited By: 1

Öz

Çalışmanın amacı profesyonel bir spor kulübü olan Beşiktaş takımı taraftarlarının lisanslı ürün satın alma nedenlerini önceliklendirmektir. Bu amaçla Niğde ilinde bir meslek yüksekokulunda öğrenim gören lisanslı ürün satın alan Beşiktaş taraftarı 20 öğrenci ile görüşülmüştür. Çalışma 2021 yılının Mayıs ayında gerçekleştirilmiştir. Lisanslı ürün satın alma nedenlerini önceliklendirmek amacıyla çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında 3 ana kriter ve 9 alt kriterden oluşan hiyerarşik bir yapı kurulmuştur. Çalışma sonucuna göre taraftarların lisanslı ürünleri satın almalarının en öncelikli nedeni taraftarlıkla ilgili olan takıma duyulan sadakat olarak tespit edilmiştir. Bu kapsamda spor kulüpleri, lisanslı ürün üreticileri ve pazarlama uygulayıcıları uygulamaya geçirecekleri taraftarların takıma olan sadakatini artıracak farklı pazarlama uygulamaları ve stratejileri ile hem maddi hem de manevi açıdan çeşitli kazanımlar sağlayacaklardır.

Anahtar Kelimeler

AHP, Beşiktaş, Satın Alma, Çok kriterli karar verme teknikleri, Lisanslı ürün

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Argan, M. ve Katırcı, H. (2002). Spor Pazarlaması. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Asoğlu İ., Eren T. (2018). AHP, TOPSIS, PROMETHEE yöntemleri ile bir işletme için kargo şirketi seçimi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16), 102-122.
• Aydın, Ö., Öznehir, S. ve Akcalı, E. (2009). Ankara için optimal hastane yeri seçiminin analitik hiyerarşi süreci ile modellenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 69- 86.
• Ayhan, B., Aktaş, H. ve Çelik, F. (2017). Lisanslı taraftar ürünlerinin kullanım motivasyonları: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(2), 548-573.
• Beşiktaş JK Resmi İnternet Platformu (2021). https://bjk.com.tr/tr/cms/tarihce/2/73 Erişim tarihi (12.04.2021).
• Bozyiğit, E., ve Doğan, F. (2018). Examination of the psychological commitment to team of the students of Faculty of Sports Sciences. Journal of Human Sciences, 15(4), 2159-2167.
• Derbaix, C., Decrop, A. & Cabossart, O. (2002). Colors and scarves: the symbolic consumption of material possessionsby soccer fans, Advances in Consumer Research, 29, 511-518.
• Dikici, S.T. (2008). Türkiye'de taraftarın sosyal ve siyasal profili: Beşiktaş JK çarşı grubu örneği (Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Kocaeli). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Dinç, S. ve Demircan, M. (2016). Tribünde güncel tartışma; takıma psikolojik bağlılığın passolig uygulamasına ilişkin taraftar görüşleri üzerine etkisi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(2), 25 – 38.
• Doğan, N. Ö., ve Derici, S. Tarımsal Ürün Depolama ve Lojistik Şirketi İçin Yer Seçimi: Bir AHP Uygulaması. Türkiye Vizyonu: Multidisipliner Çalışmalar 2019 (Turkey Vision: Multidisciplinary Studies 2019). Ekin Yayınevi, TÜRKİYE. | ISBN: 978-605-327-870-2 Eker, G.Ö. (2010). Futbolun dayanılmaz çekiciliği, büyülenen taraftar portresi, fanatizm ve Beşiktaş. Milli Folklor, 22(85), 173-182.
• Katlav, T.ve Öney, E. (2018). Türkiye’deki taraftarların spor kulüplerindeki lisanslı ürünlere ilişkin satın alma niyetinin planlanmış davranış teorisine göre incelenmesi. International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), 4(1), 139-162.
• Kazançoğlu, İ. ve Baybars, M. (2016). Lisanslı spor ürünlerinin algılanan değer bileşenlerinin satın alma niyeti ile ilişkisi: Türkiye’nin en büyük üç futbol kulübünün incelenmesi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 17 (1), 51-66.
• Kuyrukçu, Z. ve Alkan, A. (2020). Üniversitelerin kuruluş yeri seçiminin AHP ve TOPSIS yöntemleri kullanılarak değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(69), 625-638.
• Or, E. (2009). Taraftar Memnuniyeti, No:7, İstanbul: TFF-FGM Futbol Eğitim Yayınları.
• Polat, E., Sönmezoğlu, U., Yıldız, K. ve Çoknaz, D. (2019). Futbol taraftarlarının takım imajı, takım sadakati ve takımla özdeşleşme düzeylerinin belirlenmesi. Uluslararası Spor, Egzersiz ve Antrenman Bilimi Dergisi, 5(3), 143–153.
• Saaty, T.L. (1980). The Analytic Hierarchy Process. U.S.A: McGraw-Hill Comp
• Shank, M.D. ve Lyberger, MR. (2015). Sports marketing: A strategic perspective (5 th. edition) Routledge.
• Taş, C., Bedir, N., Eren, T., Alağaş, H.M. ve Çetin, S. (2018). AHP-TOPSIS yöntemleri entegrasyonu ile poliklinik değerlendirilmesi: Ankara’da Bir Uygulama. Sağlık Yönetimi Dergisi, 2(1), 1-17.
• Tepeköylü, İ. (2016). Türkiye’de futbol, taraftar olgusu ve Beşiktaş Çarşı Grubu. Akademik Bakış Dergisi, 56, 380-390.
• Torlak, Ö., Özkara, B.Y. ve Doğan, V. (2014). Taraftarların takımlarla özdeşleşme düzeylerinin, takımların lisanslı ürünlerine yönelik kalite algısı ve satın alma niyetine etkisi. Ege Akademik Bakış, 14(1), 73-81.
• TDK (2021). Türk Dil Kurumu. https://kelimeler.gen.tr/taraftar-nedir-ne-demek-294111. Erişim tarihi (11.04.2021).
• Yanık, L. ve Eren, T. (2017). Borsa İstanbul’da işlem gören otomotiv imalat sektörü firmalarının finansal performanslarının AHP, TOPSIS, ELECTRE ve VIKOR yöntemleri ile analizi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 8(13), 165- 187.
• Yıldırım, B.F. ve Önder E. (2015). Operasyonel, yönetsel ve stratejik problemlerin çözümünde çok kriterli karar verme yöntemleri. (2. Baskı). Bursa: Dora Basım-Yayın Dağıtım