A QUANTITATIVE RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN ECONOMIC LITERACY AND BUDGET BEHAVIOUR IN YOUTH

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 67 - 83, 29.12.2022

Yusuf Kaderli Dilara Altınkan

Öz

Developing knowledge and skills in economics is of great importance for personal and social welfare. This is important, especially for young people to have awareness of the economy and finance, and their ability to make rational decisions on issues such as budgeting and basic vital necessities.
In this study, it is aimed to reveal the economic literacy and budgeting behaviour of young students and determine the relationship between these two variables statistically. In the study, it is also aimed to determine whether the demographic characteristics and economic-financial habits of young students differ significantly in terms of variables. For these purposes, data were obtained from 392 undergraduate students studying at a state university within the scope of quantitative research based on the survey method, and the data were analyzed in SPSS 24 statistical software.
The findings obtained as a result of the analyses showed that the young students, who constitute the sample of the research, have a moderate level of economic literacy and budgeting behaviour. According to the findings, there is a linear positive relationship between economic literacy and budgeting behaviour, and economic literacy predicts budgeting behaviour. In addition, some demographic characteristics and economic-financial habits of the students showed statistically significant differences in terms of variables.

Anahtar Kelimeler

Budgeting Behaviour, Young People, Economic Literacy, Students

GENÇLERDE EKONOMİ OKURYAZARLIĞI VE BÜTÇELEME DAVRANIŞI ARASINDAKİ İLİŞKİYE YÖNELİK NİCEL BİR ARAŞTIRMA

Öz

Ekonomi konusunda bilgi ve becerilerin geliştirilmesi, bireylerin kişisel refahları ve toplumsal refah bakımından büyük bir önem taşımaktadır. Bu husus özellikle gençlerin ekonomi ve finans konularında farkındalık sahibi olmaları ve bütçeleme ve temel yaşamsal gereklilikler gibi konularda rasyonel kararlar alabilmeleri bakımından önemli görülmektedir.
Bu araştırmada genç öğrencilerde ekonomi okuryazarlığı ve bütçeleme davranışının ortaya konulması ve bu iki değişken arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ayrıca genç öğrencilerin demografik özellikle ve ekonomik-finansal alışkanlıklarının değişkenler bakımından anlamlı farklılık gösterip göstermediğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda, bir nicel araştırma kapsamında bir devlet üniversitesinde öğrenim gören 392 lisans öğrencisinden anket yöntemine dayalı olarak veri elde edilmiş ve veriler SPSS 24 istatistik yazılımında analiz edilmiştir.
Yapılan analizler sonucunda elde edilen bulgular, araştırmanın örneklemini oluşturan genç öğrencilerin orta düzeyde ekonomi okuryazarlığı ve bütçeleme davranışı bulunduğunu göstermiştir. Bulgulara göre ekonomi okuryazarlığı ve bütçeleme davranışı arasında doğrusal pozitif bir ilişki söz konusudur ve ekonomi okuryazarlığı bütçeleme davranışını yordamaktadır. Ayrıca öğrencilerin bazı demografik özellikleri ve ekonomik-finansal alışkanları değişkenler bakımından istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar sergilemiştir.

Anahtar Kelimeler

Bütçeleme Davranışı, Gençler, Ekonomi Okuryazarlığı, Öğrenciler

Kaynakça

• Acharya, P. U. (2015). Literacy in money management–A path to sustainable growth. International Journal of Management, Innovation & Entrepreneurial Research (Ijmier), 1(2), 43-47.
• Akdoğan, N. (2009). Tekdüzen muhasebe sisteminde maliyet muhasebesi uygulamaları. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Akhan, N. E. (2013). Economy literacy step by step: The alternative ways for the social studies lessons. Adıyaman University Journal of Social Sciences Institute, 6(14), 1-36.
• Akhan, N. E. (2015). Economic literacy levels of social studies teacher candidates. World Journal of Education, 5(1), 25-39.
• Alhabeeb, M. J. (1996). Teenagers’ money, discretionary spending and saving. Journal of Financial Counseling and Planning, 7, 123-132.
• Altınok, S. (2000). İktisada giriş. Konya: Kuzucular Yayıncılık.
• ANZ (2008). ANZ survey of adult financial literacy in Australia. The Social Research Centre, Melbourne, Australia. URL: https://www.anz.com/Documents/AU/Aboutanz/AN_5654_Adult_Fin_Lit_Report_08_Web_Report_full.pdf Erişim Tarihi: 21.06.2022
• Aydoğan, E. (2020). Türkiye’de finansal okuryazarlık oranlarının incelenmesi ve finansal okuryazarlığın bütçeleme davranışı üzerine etkileri: İstanbul ili uygulaması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bamforth, J., Jebarajakirthy, C., & Geursen, G. (2018). Understanding undergraduates’ money management behaviour: A study beyond financial literacy. International Journal of Bank Marketing, 2017, 1-27.
• Barış, S. (2016). Finansal okuryazarlık ve bütçeleme davranışı: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. TESAM Akademi Dergisi, 3(2), 13-38.
• Barış, S., & Şeker, H. (2017). Ekonomi okuryazarlığı: Amasya Üniversitesi’nde bir araştırma. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 624, 79-93.
• Berber, M., & Nakiboğlu, A. (2022). Banka çalışanlarının ekonomi okuryazarlık düzeylerinin performansları üzerindeki etkisi. Journal of History School, 57, 1509-1538.
• Bingöl, U., & Ayhan, F. (2020). Gençlerde ekonomi okuryazarlığı düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 8(22), 5-31.
• Dilek, S., Keskingöz, H., & Nergiz, E. (2019). Ekonomi okuryazarlığının girişimcilik niyeti üzerine etkisi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54/1(2019), 89-107.
• Dilek, S., Küçük, O., & Eleren, A. (2016). Kastamonu Üniversitesi öğrencilerinin ekonomi okuryazarlığı. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 5(7), 1865-1878.
• Durmuş, M. E., Yardımcıoğlu, F. (2018). İlahiyat öğrencileri ne kadar İslami finans okuryazarı. Siyaset Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 167-183.
• Engelbrecht, L. (2008). Economic literacy and the war on poverty: A social work challenge? International Journal of Social Welfare, 17(2), 166-173.
• Jappelli, T. (2010). Economic literacy: An international comparison. The Economic Journal, 120(548), 429-451.
• Gençtürk, M., & Bağcı, G. (2012). Şirketlerin bütçe ve bütçe uygulamalarına genel bir bakışı: Burdur İlindeki şirketlere yönelik nitel bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 53, 49-68.
• Gerek, S., & Kurt, A. A. (2008). Economic literacy of university students: A sample from Anadolu University. SSRN Electronic Journal, 1, 1-32.
• Gerek, S., & Kurt, A. A. (2011). Ekonomi okuryazarlığı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1), 59-73.
• Gök, G. (2020). Ekonomi eğitiminin ekonomi okuryazarlık düzeyine etkisinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Gümüshane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 11(2), 430-447.
• Gönen, E., & Özgen, Ö. (2001). Aile ekonomisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
• Gönen, E., Özgen, Ö., Babekoğlu, Y., & Hatun, U. (2001). Gençlerin tüketici davranışlarının bir model yaklaşımı ile incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 137-166.
• Hayta, A. B. (2011). Aile finans sistemi ilişkileri. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Hayta, N., & Akhan, N. E. (2014). İlköğretim sosyal bilgiler derslerinde ekonomi okuryazarlığının geliştirilmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(1), 205-230.
• Karyağdı, N. G. (2018). Bütçeleme ve para yönetimine ilişkin kredi kartı kullanım anlayışının öğrenciler açısından değerlendirilmesine yönelik bir çalışma: Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO örneği. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 123-142.
• Koo, M., & Fishbach, A. (2012). The small-area hypothesis: Effects of progress monitoring on goal adherence. Journal of Consumer Research, 39(3), 493-509.
• Koshal, R. K., Gupta, A. K., Goyal, A., & Navin Choudhary, V. (2008). Assessing economic literacy of Indian MBA students. American Journal of Business, 23(2), 43-52.
• Köroğlu, Ç., Kazan, H. G., & Temel, E. (2022). Covid-19 pandemi sürecinde finansal yatırım alışkanlıkları ve davranışsal finans eğilimleri. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 29(1), 1-25.
• Kutlu, A. (2019). Finansal okuryazarlık ile bütçeleme ve tasarruf davranışı: Manisa Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü öğrencileri üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• Lusardi, A., & Mitchell, O.S. (2006). Financial literacy and retirement preparedness: Evidence and implications for financial education. Working Paper, Michigan Retirement Research Center, USA.
• Lusardi, A., & Mitchell, O. S. (2007). Financial literacy and retirement preparedness: Evidence and implications for financial education. Business Economics, 42(1), 35-44.
• Melendez, W. R., Beck, V., & Fletcher, M. (2000). Teaching social studies in early education. USA: Thomson Learning.
• Navickas, M., Gudaitis, T. & Krajnakova, E. (2014). Influence of financial literacy on management of personal finances in a young household. Business: Theory and Practice, 15(1), 32-40.
• North Central Regional Educational Laboratory (2003). 21st century skills: Economic literacy. USA: NCREL.
• Özgür Güler, E., & Veysikarani, D. (2019). Ekonomi okuryazarlığı üzerine ampirik bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(1), 126-141.
• Öztürk, E. (2014). Finansal okuryazarlık ve para yönetimi: Süleyman Demirel Üniversitesi akademik personel üzerine bir uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Parlakkaya, R. (2004). Faaliyet tabanlı maliyetleme ortamında esnek bütçeleme ve sapma analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 229-243.
• Piprek, G., Dlamini, P., & Coetzee, G. (2004). Financial literacy scoping study and strategy project. Final Report. FinMark Trust, South Africa: ECIAfrica Consulting (Pty) Ltd.
• Savaş, V. F. (1998). İktisadın tarihi. İstanbul: Avcıol Yayın.
• Serido, J., Shim, S., & Tang, C. (2013). A developmental model of financial capability: A framework for promoting a successful transition to adulthood. International Journal of Behavioral Development, 37(4), 287-297.
• Shipley, C., & Shetty, S. (2008). Factors affecting economic literacy of college students: Some additional evidence. Journal of Economics & Economic Education Research, 9(1), 13-18.
• Singh, S., Gupta, S., Jain, S., Kabra, S., & Gupta, S. (2020). Student budgeting and spending behaviour. International Journal of Creative Research Thoughts (IJCRT), 8(7), 2426-2435.
• Staubs, M. O. (2007). Economics education: Attitudes and practices of elementary and middle grade teacher candidates. Degree of Doctor of Philosophy in the Department of Elementary Education in the Graduate School of the University of Alabama, Alabama: Tuscaloosa, USA.
• Sundarasen, S. D. D., & Rahman, M. S. (2017). Attitude towards money: Mediation to money management. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 21(1), 80-96.
• Suratno, A. W., & Narmaditya, B. S. (2021). Family economic education, peer groups and students’ entrepreneurial intention: the mediating role of economic literacy. Heliyon, 7(4), 1-9.
• Şantaş, F., & Demirgil, B. (2015). Ekonomi okuryazarlığı düzeyinin tespitine ilişkin bir araştırma. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 48, 46-60.
• Tomášková, H., Mohelská, H. & Němcová, Z. (2011). Issues of financial literacy education. procedia-social and behavioral sciences. World Conference on Educational Technology Researches, 28, 365-369.
• Ünal, S., Düğer, Y. S., & Söylemez, C. (2015). Ekonomi okuryazarlığı ve kredi kartı tutumunun rasyonel kredi kartı kullanımına etkisi: Dumlupınar Üniversitesi Tavşanlı MYO örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(1), 31-52.
• Xiao, J. J., Chen, C., & Chen, F. (2014). Consumer financial capability and financial satisfaction. Social Indicators Research, 118(1), 415-432.
• Xiao, J. J., Tang, C., & Shim, S. (2009). Acting for happiness: Financial behavior and life satisfaction of college students. Social Indicators Research, 92(1), 53-68.
• Xu, L., & Zia, B. (2012). Financial literacy around the world: an overview of the evidence with practical suggestions for the way forward. World Bank Policy Research Working Paper, (6107). Washington, DC, USA: World Bank.
• Winick, D., Ford, S.M., Smith, C., Shakrani, S. & Crovo, M. (2006). Economics framework for the 2006 national assessment of educational progress. USA: National Assessment Governing Board U.S. Department of Education.
• Yasmin, F., Kouser, R., & Ahmad, W. (2014). Determinants of economic literacy at university level: A case of Pakistan. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences (PJCSS), 8(3), 914-924.
• Yayar, R., & Karaca, Ö. E. (2017). Economic literacy levels of public officers in Turkey. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences (PJCSS), 11(1), 49-65.
• Yıldırım, G., & Öztürk, C. (2017). Ekonomi okuryazarlığı ve eğitimine ilişkin alan uzmanı ve öğretmen görüşlerinin belirlenmesi. Erciyes Journal of Education, 1(2), 1-22.
• Zhang, Y., Sussman, A., Lyu, J., & Wang-Ly, N. (2020). Understanding the drivers of household budgeting: How consumers budget. In Jennifer Argo, Tina M. Lowrey, and Hope Jensen Schau (Eds.), Advances in consumer research (pp. 925-929). Duluth, MN: Association for Consumer Research.