Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (ODÜSOBİAD)'nin amacı, nitelikli ve özgün çalışmaları bilimsel ilkelere ve bilim etiğine uygun şekilde titizlikle değerlendirerek, düzenli aralıklarla yılda 3 sayı (Mart,Temmuz, Kasım) olmak üzere yayımlanan ve sosyal bilimler alanında tercih edilen öncelikli online dergiler arasında yer almaktır.
Nitelikli akademik bilginin üretilebilmesi ve açık erişim sistemi ile bilime ilgi duyan herkese ulaştırabilmeyi kendine görev edinmiştir. Bu düşünce ile dergimizdeki bütün yazılarımız web sayfamızda arşivlenmiş ve değerli okuyucularımıza üyelik gerekmeden sunulmaktadır.
Derginin yayın dili, Türkçe, İngilizce, Rusça ve Almancadır.
Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi
• Dergiye gönderilen makaleler, uygun görülürse ön kontrolden sonra alan editörü aracılığıyla 2 hakeme (kör hakemlik) gönderilir, gerekirse 3. hakeme gönderilebilir. Alan editörü, gönderilen makaleyi hakem olarak da inceleyebilir. Gelen makalelerin, alan yoğunluğuna bağlı olarak, makalenin ilk gönderim tarihinden sonraki ilk sayıda yayınlanması beklenmemelidir.
• Dergiye gönderilen yazılar daha önce yayımlanmamış veya başka bir dergiye yayımlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır.
• Yazıların intihal (benzerlik) oranı raporu yazar tarafından alınmalı ve makale ile birlikte gönderilmelidir. Çalışmanın yayınlanması için benzerlik oranı %20'yi geçmemelidir. Gönderilen makalelerin benzerlik oranı da iThenticate programı ile dergimiz tarafından alınmaktadır.
• Yayınlanmak üzere gönderilen yazılar, akademik yazım kurallarına uygun olarak Türkçe veya İngilizce olarak hazırlanmalıdır.
• Yayınlanan her türlü çalışmanın telif hakkı dergiye aittir. Telif hakkı formu doldurulmalı ve makale ile birlikte gönderilmelidir.
• İlgili editör gerekli gördüğü imla düzeltmelerini yapabilir. Yabancı dildeki özet, yabancı dil editörü tarafından gerekli görüldüğü takdirde düzeltilebilir.
• Dergide yayınlanan makalelerde ifade edilen görüşlerden yazarları sorumludur. Makalelerin tüm yasal sorumluluğu yazarlarına aittir.
• Dergiye gönderilecek bilimsel çalışmalarda araştırma ve yayın etiğine uyulmasına azami özen gösterilmelidir. Gönderilen yazılar için etik kuruldan izin alınması gerekiyorsa izin belgesi eklenmelidir. Yazınızın etik kurul izni gerektirmediğini düşünüyorsanız "Etik Kurul Muafiyet Bildirimi"ni doldurarak sisteme yükleyiniz.
• Uluslararası uyumluluk için makaleler yazmak için Zotero, Mendeley veya Endnote kullanılması önerilir.
•Zotero Kullanım Kılavuzu için TIKLAYINIZ.
• Mendeley Kullanım Kılavuzu için TIKLAYINIZ.
•Makale önerileri dergimizin web sayfasından makale şablonu indirilerek , şablon bozulmadan hazırlanmalıdır.
Kitap İncelemesi Yazma Kuralları
Bir kitap sunumu, sadece bir özet değil, bir çalışmanın eleştirel bir değerlendirmesi olmalıdır. Yazar, kitapla aynı fikirde değilse, kitabın örnek yönlerini veya eksikliklerini belirtmeli, kitap yazarı ile aynı fikirdeyse bunu dile getirmelidir. Kitabın tanıtımını yapan yazar, kullandığı kaynakların yeterli olup olmadığına bakılmaksızın yayının bilim dünyasına katkısını ele almalıdır.
Kitap inceleme yazarı,
• Kitabın neden okumaya değer olduğunu açıklayın,
•Yeni bir yaklaşım getiriyorsa yazarın kullandığı yöntemleri incelemeli,
• Yazarın amacını kitabında açıkça belirtmeli,
• Kitap incelemesi yazarı olumlu veya olumsuz bir yorumda bulunursa bunu örnek gerekçelerle açıklamalıdır,
• Yazar her zaman tarafsızlığını korumalı ve kişisel yorumlardan kaçınmalıdır,
• Kitap inceleme metinleri 1500-3000 kelime arasında olmalıdır,
• İnceleme yapılan eserin kapak sayfası makaleye eklenmelidir.
• Başlık bilgileri, tanıtılan veya incelenen eserin adı, yazarı, yayınlandığı şehir ve yayıncı, yayın yılı, sayfa sayısı ve ISBN numarasını içermelidir. Yazarın adı ve soyadı sağa dayalı olarak başlık bilgilerinin altına açıklama işareti konulmalı ve yazar bilgileri sayfanın altında yer almalıdır. Kitabın kapak fotoğrafı ilk sayfada yer almalıdır.
Gönderim Kuralları
Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi'ne (ODÜSOBİAD) gönderilen makaleler, Amerikan Psikologlar Derneği (APA) 7.0 atıf tarzında referans sistemi, dipnot formatı ve kaynakça düzeninde hazırlanmalıdır. Bunların dışında yazılan yazılar kabul edilmeyecektir. Gönderilen makalenin daha önce yayınlanmamış ve değerlendirilmek üzere herhangi bir dergiye gönderilmemiş olması gerekir.
Etik Kurul Onayı
TÜBİTAK ULAKBİM TR DİZİN'in ilgili kurulları tarafından alınan kararlara göre, 2020 yılı için TR DİZİN'de indekslenen ve değerlendirme aşamasında olan tüm dergilerde yayınlanmak üzere sunulacak makalelerin yazarları arasından; Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar şunlardır:
• Anket, görüşme, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel veya nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırma.
• Deneysel veya diğer bilimsel amaçlar için insan ve hayvanların (materyal/veri dahil) kullanımı,
• İnsanlar üzerinde klinik araştırmalar,
• Hayvanlar üzerinde araştırma,
• Kişisel verilerin korunması kanunu uyarınca geriye dönük çalışmalar,
Ayrıca;
• Olgu sunumlarında "bilgilendirilmiş onam formu" alındığını belirten,
• Başkalarına ait ölçek, anket ve fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin almak ve belirtmek,
• Kullanılan fikir ve sanat eserlerinde telif haklarına uyulduğunun belirtilmesi.
Ayrıntılı bilgi için bkz;
https://tubitak.gov.tr/sites/default/files/20689/ekbn_2020.pdf
https://tubitak.gov.tr/sites/default/files/20689/ legal_ozel_izin_belgesi_bilgi_notu.pdf
NOT: Verileri kullanılmış, yüksek lisans/doktora çalışmalarından üretilmiş (makalede belirtilmelidir), dergiye bir önceki yıl içinde gönderilmiş, kabul edilmiş ancak henüz yayımlanmamış makaleler için retrospektif etik kurul onayı aranmaz. Lütfen çalışmanızın bu durumu taşıdığını beyan formunda belirtiniz.
“TÜBİTAK ULAKBİM şartlarına uygun olarak dergiye gönderilecek makaleler için,
Ölçek, anket, görüşme, gözlem gibi yöntemlerle veri toplamayı gerektiren araştırmalar için etik kurul onayının (etik kurul adı, karar tarihi ve numarası) belirtilmesi ve belgelenmesi, makalenin ilk ve son sayfasında ve yöntem bölümünde ,
Aydınlatılmış onam/rıza formunun imzalandığına dair bilgilerin yazıda yer alması,
Makalede, veri toplama sürecinde etik ilkelere gösterilen özenin kanıtları (ölçek, anket, doküman kullanımı için başkalarından izin alınması gibi) sunulmakta,
Makalelerde araştırma ve yayın etiğine uyulduğu belirtilmelidir.”
Yukarıda verilen bilgilere bağlı olarak;
Etik kurul onayı gerektiren çalışmalarda izin ile ilgili bilgilere (kurulun adı, tarih ve numarası) yöntem bölümünde ve ayrıca makalenin ilk/son sayfasında yer verilmelidir.
Sayfa Biçimi:
Yazı, A4 kağıdına sağdan, soldan, alttan ve üstten 2,54 cm boşluk bırakılarak hazırlanmalıdır.
Başlık:
Başlık, makaleyi açıklayıcı olmalı, makalenin ana kavramlarını, tartışmalarını ve ana argümanını yansıtmalı ve mümkünse 12 kelimeyi geçmemelidir. Calibri yazı tipinde 12 punto, her kelimenin ilk harfi büyük yazılmalı, makale ve özetlerde sadece makalenin başlığı yazılmalı, yazar adı yer almamalıdır. Toplantıda tebliğ edilen ancak yayımlanmayan yazılarda toplantının adı, tarihi ve yeri belirtilmelidir.
Yazarlar bilgilerini (isimleri, açık ve açık kurum adresleri, telefon ve faks numaraları, e-posta adresleri ve ORCID kimlikleri) yazının metninde değil dergi sisteminde bildirmelidir. Bu bilgiler hakemlere gönderilmeyecektir.
Etik Kurul İzin bilgileri başlığa dipnot verilerek belirtilmelidir.
Öz:
Makalenin ana bölümlerinin (giriş, bulgular ve yöntem, sonuçlar, tartışma ve öneriler) her birinin kısa bir özetini içermeli ve okuyucunun makalenin içeriğini hızlı ve kesin bir şekilde belirlemesine, makalenin içeriğiyle ilgisini belirlemesine olanak tanımalıdır. ve böylece makaleyi bütünüyle okumaları gerekip gerekmediğine karar verirler.
Makale Başlığı Calibri, 12 Punto Bold, Sola Hızalı ve Sadece İlk Harfler Büyük
Diğer Dilde Makale Başlığı Calibri, 12 Punto, Sola Hizalı ve Sadece İlk Harfler Büyük
Öz başlığı Calibri bold, 11 punto
Özet metni Calibri, 9 punto, çift satır aralığı olmalı, en az 150 en fazla 300 kelimeden oluşan Türkçe “Öz”’ün İngilizce çevirisi eklenmelidir. Yabancı dildeki yazılarda Türkçe öz olmalıdır.
Anahtar Kelimeler En az 5 anahtar kelime olmalıdır.
Abstract başlığı Calibri bold, 11 punto
Abstract metni calibri, italik, 9 punto, çift satır aralığı olmalıdır.
Keywords En az 5 anahtar kelime olmalıdır.
Giriş başlığı Calibri, 11 Punto
Metin, calibri fontuyla 10 punto, özet de dahil olmak üzere APA 7 stili ile hazırlanmış bir kâğıdın tüm bölümleri 1,5 satır aralıklı olmalıdır.
Metin, alıntılar, tablo ve şekil numaraları, başlıklar, notlar ve referans listesi (girişler arası ve içi dahil).
Paragraflardan önce veya sonra fazladan boşluk eklenmemelidir.
Metinde her paragrafın ilk satırı sol kenar boşluğundan 0,5 inç kadar girintili yapılmalıdır. Girintiyi elde etmek için TAB tuşu veya kelime işlemci programının otomatik paragraf biçimlendirme işlevi kullanılmalıdır. (varsayılan ayar muhtemelen 0,5 inçtir).Girinti oluşturmak için boşluk çubuğu kullanılmamalıdır. (İstisnalar için bknz: APA 7 yazım stili).
Ana metin öz, abstract, görsel yazıları ile kaynakça hariç 4000-9000 kelime arasında olmalıdır.
Metin içinde vurgulanması gereken kısımlar eğik harflerle (italik) yazılmalıdır. Başlıklar numaralandırılmamalıdır.
Yazı görseller dahil 30 sayfayı aşmamalıdır.
Alt Başlık Calibri , İtalik, 11 punto (Düzey başlıkları için bknz: APA 7 yazım stili)
Makalede Calibri yazı fontu, 10 punto kullanılmalıdır. Ancak bazı alanların gereği olarak yazım esnasında özel font kullanılmış ise bu fontlar makale ile birlikte sisteme yüklenmelidir.
Makalelerde kullanılacak kısaltmalarda TDK Yazım Kılavuzu esas alınmalıdır.
Makaledeki blok alıntılar şu şekilde düzenlenmelidir: Tüm blok teklifini sol kenardan 0,5 inç girintili olarak girilmelidir.
Blok alıntı birden fazla paragrafı kapsıyorsa, ikinci satırın ilk satırı ve blok alıntıdaki sonraki paragraflar, bu ilk satırlar toplam 1 inç girintili olacak şekilde başka bir 0,5 inç girintili olmalıdır.
* Makale yazımında “uzun alıntı, 40 kelimeden az kısa alıntı ve 40 kelime ile üzeri alıntılar vb. alıntı çeşitlemeleri için APA 7.0 yazım stilini inceleyiniz.
"TÜBİTAK ULAKBİM’in şartları doğrultusunda; dergiye gönderilecek yazılar için:
Ölçek, anket, görüşme, gözlem gibi yollarla veri toplamayı gerektiren araştırmalar için etik kurul onayı alındığının (etik kurul adı, karar tarihi ve sayısı) makalenin ilk-son sayfasında ve yöntem bölümünde belirtilmesi ve belgelendirilmesi,
Bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına ilişkin bilgiye makalede yer verilmesi,
Veri toplama sürecinde etik ilkelere özen gösterildiğinin kanıtlarının (başkalarının ölçek, anket, belgelerinin kullanılması için izin alınması gibi) makale içinde sunulması,
Makalelerde araştırma ve yayın etiğine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir." buna dayalı olarak,
Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk sayfasında yer verilmelidir.
Tablo ve Görseller, Calibri, bold,11 punto
Makalede kullanılan tablo ve şekil numaraları (kalın), başlıklar (italik) ve notlar sola yaslanmalıdır, calibri, 10 punto olmalı ve Tablo dışındaki bütün şekiller “Görsel” olarak adlandırılmalıdır.
Tablolar ve Görseller ardışık olarak numaralandırılmalıdır. Bunlara metin içinde (Tablo 1, Görsel 1) şeklinde atıfta bulunulmalıdır. Her bir görsel ve tablo için uygun bir kısa tanım kullanılmalı ve tanım görselin altına numarasıyla birlikte yazılmalıdır; ayrıca görsel veya tablo bir başka kaynaktan alındıysa kaynak bilgisine de yer verilmelidir.
Makaledeki tüm tablo ve görseller en fazla 20 adet olmalıdır.
** Makale içerisinde kullanılan “tablo bilgileri” tablonun üzerinde; “görsel bilgileri” ise görselin altında ortalı bir şekilde yazılmalıdır.
Sonuç ve Öneriler başlığı calibri, bold, 11 punto
Sonuç metni calibri, 10 punto olarak, paragraf girintisiz yazılmalıdır.
Yazar Katkıları başlığı calibri, bold, 11 punto ( 2 veya daha fazla yazarlı yazılar için hakem sürecinden sonra doldurulacak)
Yazar katkıları metni 10 Punto, paragraf girintisiz, calibri yazı karakteri, çift satır aralığı
Çalışmaya 1. Yazar: %....., 2. Yazar: %....., oranında katkı sağlamıştır.
Çıkar Çatışması Beyanı başlığı calibri, bold, 11 punto (hakem sürecinden sonra doldurulacak)
“…………………………………………………………………” başlıklı makalemiz ile ilgili herhangi bir kurum, kuruluş, kişi ile mali çıkar çatışması yoktur ve yazarlar arasında da herhangi bir çıkar çatışması bulunmamaktadır.
Çıkar çatışması olması halinde aşağıdaki alana çıkar çatışmasının kapsamını açıklayınız.
Kaynakça Calibri bold, 11 punto
Kaynakça 10 punto, paragraf girintisiz, asılı, 1,25, iki yana hizalı ve çift satır aralığı olarak yazılmalıdır.
Extended Abstract (Genişletilmiş Özet), Calibri, bold, 11 punto (makale kabulünden sonra yazılacak)
Metin Calibri İtalik, 9 punto, en az 500 en fazla 1000 kelime olmak kaydı ile Türkçe yazılarda genişletilmiş İngilizce özet (Extended Abstract), İngilizce yazılarda ise Genişletilmiş Türkçe Özet olmalıdır.
KAYNAKÇA YAZIM ÖRNEĞİ
Makale kaynakları:
Grady, J. S., Her, M., Moreno, G., Perez, C., & Yelinek, J. (2019). Emotions in storybooks: A comparison of storybooks that represent ethnic and racial groups in the United States. Psychology of Popular Media Culture, 8(3), 207– 217. https://doi.org/10.1037/ppm0000185
Parantez içinde alıntı: (Grady et al., 2019: 3) Anlatı alıntı: Grady et al. (2019)
Sayfası eksik olan makale yazımı: Butler, J. (2017). Where access meets multimodality: The case of ASL music videos. Kairos: A Journal of Rhetoric, Technology, and Pedagogy, 21(1). http://technorhetoric.net/21.1/topoi/butler/index.html
Parantez içinde alıntı: (Butler, 2017; Sanchiz et al., 2017; Stegmeir, 2016)
Anlatı alıntı: Butler (2017), Sanchiz et al. (2017), and Stegmeir (2016)
Kitap yayınlarının gösterimi:
Jackson, L. M. (2019). The psychology of prejudice: From attitudes to social action (2nd ed.). American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/0000168-000
Sapolsky, R. M. (2017). Behave: The biology of humans at our best and worst. Penguin Books.
Svendsen, S., & Løber, L. (2020). The big picture/Academic writing: The one-hour guide (3rd digital ed.). Hans Reitzel Forlag. https://thebigpicture-academicwriting.digi.hansreitzel.dk/
Parantez içinde alıntı: (Jackson, 2019; Sapolsky, 2017; Svendsen & Løber, 2020: 3)
Anlatı alıntı: Jackson (2019), Sapolsky (2017), and Svendsen and Løber (2020)
Editörlü kitap: Watson, J. B., & Rayner, R. (2013). Conditioned emotional reactions: The case of Little Albert (D. Webb, Ed.). CreateSpace Independent Publishing Platform. http://a.co/06Se6Na (Original work published 1920)
Parantez içinde alıntı: (Watson & Rayner, 1920/2013: 3)
Anlatı alıntı: Watson and Rayner (1920/2013)
Konferans Sunumları ve Bildiriler: Evans, A. C., Jr., Garbarino, J., Bocanegra, E., Kinscherff, R. T., & Márquez-Greene, N. (2019, August 8–11). Gun violence: An event on the power of community [Conference presentation]. APA 2019 Convention, Chicago, IL, United States. https://convention.apa.org/2019-video
Parantez içinde alıntı: (Evans et al., 2019: 3)
Anlatı alıntı: Evans et al. (2019)
Dergide yayımlanan konferans bildirileri: Duckworth, A. L., Quirk, A., Gallop, R., Hoyle, R. H., Kelly, D. R., & Matthews, M. D. (2019). Cognitive and noncognitive predictors of success. Proceedings of the National Academy of Sciences, USA, 116(47), 23499– 23504. https://doi.org/10.1073/pnas.1910510116
Parantez içinde alıntı: (Duckworth et al., 2019: 3)
Anlatı alıntı: Duckworth et al. (2019)
Kitap olarak yayımlanan konferans bildirileri: Kushilevitz, E., & Malkin, T. (Eds.). (2016). Lecture notes in computer science: Vol. 9562. Theory of cryptography. Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-662-49096-9
Parantez içinde alıntı: (Kushilevitz & Malkin, 2016: 3)
Anlatı alıntı: Kushilevitz and Malkin (2016)
Kitap bölümü olarak yayımlanan konferans bildirileri: Bedenel, A.-L., Jourdan, L., & Biernacki, C. (2019). Probability estimation by an adapted genetic algorithm in web insurance. In R. Battiti, M. Brunato, I. Kotsireas, & P. Pardalos (Eds.), Lecture notes in computer science: Vol. 11353. Learning and intelligent optimization (pp. 225–240). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030- 05348-2_21
Parantez içinde alıntı: (Bedenel et al., 2019: 3)
Anlatı alıntı: Bedenel et al. (2019)
Tez Kaynakları: (Yayınlanmış Tez Kaynakçaları): Kabir, J. M. (2016). Factors influencing customer satisfaction at a fast food hamburger chain: The relationship between customer satisfaction and customer loyalty (Publication No. 10169573) [Doctoral dissertation, Wilmington University]. ProQuest Dissertations & Theses Global.
Parantez içinde alıntı: (Kabir, 2016: 3)
Anlatı alıntı: Kabir (2016)
(Yayınlanmamış Tez Kaynakçaları): Harris, L. (2014). Instructional leadership perceptions and practices of elementary school leaders [Unpublished doctoral dissertation]. University of Virginia.
Parantez içinde alıntı: (Harris, 2014: 3)
Anlatı alıntı: Harris (2014)
Web Sayfalarının ve Sitelerin Gösterimi: Bologna, C. (2019, October 31). Why some people with anxiety love watching horror movies. HuffPost. https://www.huffpost.com/entry/anxiety-love-watching
Parantez içinde alıntı: (Bologna, 2019)
Anlatı alıntı: Bologna (2019)
National Institute of Mental Health. (2018, July). Anxiety disorders. U.S. Department of Health and Human Services, National Institutes of Health. https://www.nimh.nih.gov/health/topics/anxiety-disorders/index.shtml
Parantez içinde alıntı: (National Institute of Mental Health, 2018)
Anlatı alıntı: National Institute of Mental Health (2018)
APA 7.0 SİSTEM KAYNAKLARI VE REFERANSLAR İÇİN TIKLAYINIZ.
Yazarların Etik Sorumlulukları
ODÜSOBİAD'a çalışma gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir;
Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.
Çalışmanın oluşturulmasında içeriğe entelektüel açıdan katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir.
Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.
Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmalıdır.
Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma tarafımıza gönderilemez.
Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.
Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları
ODÜSOBİAD editör ve alan editörleri, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan "COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelinesfor Journal Editors" ve "COPE Best Practice Guidelines for JournalEditors" rehberleri temelinde aşağıdaki etik görev ve sorumluluklara sahip olmalıdır:
Genel görev ve sorumluluklar
Editörler, dergide yayınlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki rol ve yükümlülükleri taşımaktadır:
-Okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarf etme,
-Sürekli olarak derginin gelişimini sağlama,
-Dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme,
-Düşünce özgürlüğünü destekleme,
-Akademik açıdan bütünlüğü sağlanma,
-Fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme,
-Düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterme.
Okuyucu ile ilişkiler
-Editörler tüm okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcıların ihtiyaç duydukları bilgi, beceri ve deneyim beklentilerini dikkate alarak karar vermelidir. Yayınlanan çalışmaların okuyucu, araştırmacı, uygulayıcı ve bilimsel alan yazına katkı sağlamasına ve özgün nitelikte olmasına dikkat etmelidir. Ayrıca editörler okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirim vermekle yükümlüdür.
Yazarlar ile ilişkiler
Editörlerin yazarlara karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:
-Editörler, çalışmaların önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar vermelidir.
-Yayın kapsamına uygun olan çalışmaların ciddi problemi olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır.
-Editörler, çalışma ile ilgili ciddi bir sorun olmadıkça, olumlu yöndeki hakem önerilerini göz ardı etmemelidir.
-Yeni editörler, çalışmalara yönelik olarak önceki editör(ler) tarafından verilen kararları ciddi bir sorun olmadıkça değiştirmemelidir.
-"Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" mutlaka yayınlanmalı ve editörler tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek sapmaların önüne geçmelidir.
-Editörler yazarlar tarafından kendilerinden beklenecek her konuyu ayrıntılı olarak içeren bir "Yazar Rehberi" yayınlamalıdır. Bu rehberler belirli zaman aralıklarında güncellenmelidir.
-Yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlanmalıdır.
Hakemler ile ilişkiler
Editörlerin hakemlere karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:
-Hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak belirlemelidir.
-Hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla yükümlüdür.
-Yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmek durumundadır.
-Körleme hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.
-Hakemleri tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir.
-Hakemleri zamanında dönüş ve performans gibi ölçütlerle değerlendirmelidir.
-Hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlemelidir.
-Hakem havuzunun dinamik şekilde güncellenmesi konusunda gerekli adımları atmalıdır.
-Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir.
-Hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması için adımlar atmalıdır.
Yayın kurulu ile ilişkiler
Editörler, tüm yayın kurulu üyelerinin süreçleri yayın politikaları ve yönergelere uygun ilerletmesini sağlamalıdır. Yayın kurulu üyelerini yayın politikaları hakkında bilgilendirmeli ve gelişmelerden haberdar etmelidir. Yeni yayın kurulu üyelerini yayın politikaları konusunda eğitmeli, ihtiyaç duydukları bilgileri sağlamalıdır.
Ayrıca editörler;
-Yayın kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır.
-Yeni yayın kurulu üyelerini, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte belirlemelidir.
-Yayın kurulu üyelerinin uzmanlık alanına uygun çalışmaları değerlendirme için göndermelidir.
-Yayın kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır.
-Yayın kurulu ile belirli aralıklarla yayın politikalarının ve derginin gelişimi için toplantılar düzenlemelidir.
Dergi sahibi ve yayıncı ile ilişkiler;
Editörler ve yayıncı arasındaki ilişki editöryal bağımsızlık ilkesine dayanmaktadır. Editörler ile yayıncı arasında yapılan yazılı sözleşme gereği, editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncı ve dergi sahibinden bağımsızdır.
Editöryal ve kör hakemlik süreçleri
Editörler; dergi yayın politikalarında yer alan "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlar.
Kalite güvencesi:
Editörler; dergide yayınlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayınlanmasından sorumludur.
Kişisel verilerin korunması:
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda yer alan deneklere veya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan bireylerin açık rızası belgeli olmadığı sürece çalışmayı reddetmekle görevlidir. Ayrıca editörler; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.
Etik kurul, insan ve hayvan hakları:
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludur.
Olası suistimal ve görevi kötüye kullanmaya karşı önlem:
Editörler; olası suistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikayetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.
Akademik yayın bütünlüğünü sağlamak:
Editörler çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.
Fikri mülkiyet haklarının korunması:
Editörler; yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür. Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.
Yapıcılık ve tartışmaya açıklık:
Editörler; dergide yayınlanan eserlere ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir.
Eleştirilen çalışmaların yazar(lar)ına cevap hakkı tanımalıdır.
Olumsuz sonuçlar içeren çalışmaları göz ardı etmemeli ya da dışlamamalıdır.
Şikayetler:
Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür.
Politik ve Ticari kaygılar:
Dergi sahibi, yayıncı ve diğer hiçbir politik ve ticari unsur, editörlerin bağımsız karar almalarını etkilemez.
Çıkar çatışmaları:
Editörler; yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti eder.
Hakemlerin Etik Sorumlulukları:
-Tüm çalışmaların "Körleme Hakemlik" ile değerlendirilmesi yayın kalitesini doğrudan etkilemektedir. Bu süreç yayının nesnel ve bağımsız değerlendirilmesi ile güven sağlar. ODÜSOBİAD değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla yazar(lar)a iletilir. Bu bağlamda dergimiz için çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:
-Sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışma değerlendirmeyi kabul etmelidir.
-Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır.
-Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirmelidir.
-Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilir.
-Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir.
-Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamalıdır.
-Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.
Yayıncının Etik Sorumlukları
Dergi Yönetim Kurulu, aşağıdaki etik sorumlulukların bilinciyle hareket etmektedir:
Editörler, dergiye gönderilen çalışmaların tüm süreçlerinden sorumludur. Bu çerçevede ekonomik ya da politik kazançlar göz önüne alınmaksızın karar verici kişiler editörlerdir.
Bağımsız editör kararı oluşturulmasını taahhüt eder.
ODÜSOBİAD yayınlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkını korur ve yayınlanmış her kopyanın kaydını saklama yükümlüğünü üstlenir.
Editörlere ilişkin her türlü bilimsel suistimal, atıf çeteciliği ve intihalle ilgili önlemleri alma sorumluluğuna sahiptir.
Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşırsanız:
Dergimizde yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar ve dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen odudergi@gmail.com adresine e-posta yoluyla bildiriniz.
Dergimizde yayımlanan makaleler için herhangi bir ücret alınmamaktadır.
Article submission / process operation is free of charge
Bilginin ışığında aydınlanmak dileğiyle....
ODÜSOBİAD