Örgütsel Meşruiyet Aracı Olarak Kurumsal Sosyal Sorumluluk Uygulamaları: Koza Maden İşletmesi Örneği

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 3, 1777 - 1814, 30.11.2022

Bayram İlter

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1101743

Öz

Bu çalışmadaki amacımız, Koza Maden İşletmesinin kurumsal sosyal sorumluluk uygulamalarını kurumsal mekanizmalar perspektifinden değerlendirmek ve özellikle kavramı açıklayıcı önceki çalışmalarda yetersiz düzeyde kalan toplum temelli doğasını ortaya çıkarmaktır. Özellikle kurumsal çevrenin araştırmacılar tarafından yetersiz düzeyde incelemeye konu olması ve şimdiye kadar yapılan araştırmaların ağırlıklı olarak, finansal performansla ilişkili sorumluluk uygulamalarının yeri üzerine yapılması kavramın yazında sınırlı düzeyde araştırmaya konu olmasına neden olmuştur. Çalışma, Koza Maden İşletmesine yönelik en çok idari dava açılan üç maden sahasında (Bergama, Balıkesir ve Gümüşhane) firma yetkilileri ile derinlemesine yapılan mülakatlar ve arşiv taramaları ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden örnek olay yöntemi seçilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre firmanın kurumsal sosyal sorumluluk uygulamalarını bölgede yaşadığı yerel veya ulusal kaynaklı sorunları çözmek (kurumsal meşruiyet krizi) veya bertaraf etmek için halkla ilişkiler politikası şeklinde kullandığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Yeni Kurumsal Kuram, Örgütsel Meşruiyet

Destekleyen Kurum

Gümüşhane Üniversitesi Bilimsel Araştırma Fonu

Proje Numarası

13.F2911.02.3

Corporate Social Responsibility Practices as a Tool of Organizational Legitimacy: The Case of Koza Mining

Öz

Our aim in this study is to evaluate the corporate social responsibility practices of Koza Mining Operations from the perspective of institutional mechanisms, and to reveal the society-based nature, which was inadequate in previous studies that explain the concept in particular.In particular, the fact that the institutional environment is subject to insufficient scrutiny by researchers and the studies conducted so far mainly on the place of responsibility practices related to financial performance have caused the concept to be subject to limited research in the literature. The study was carried out through in-depth interviews and archive scans with company officials in three mining sites (Bergama, Balıkesir and Gümüşhane) where the highest number of administrative lawsuits were filed against Koza Mining Operations. The case study method was chosen among the qualitative research methods in the study. According to the findings obtained from the study, it was determined that the company uses its corporate social responsibility practices as a public relations policy to solve or eliminate local or national problems (corporate legitimacy crisis) in the region.

Anahtar Kelimeler

Corporate Social Responsibility, New Institutional Theory, Organizational Legitimacy

Proje Numarası

13.F2911.02.3

Kaynakça

• Aktan, Coşkun Can ve Börü, Deniz (2007), “Kurumsal Sosyal Sorumluluk”, Kurumsal Sosyal Sorumluluk İşletmeler ve Sosyal Sorumluluk içinde, Derleyenler: Coşkun Can Aktan ve Deniz Börü, İstanbul: İGİAD Yayınları: 4.
• Ayhan, Berkay (2009), “Siyasal İktisat ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk”, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 9(2): 173-187.
• Becan, Cihan (2011), “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kavramının Paydaş Teorisi ve İletişim Yaklaşımı Açısından Değerlendirilmesi: Bankaların Basın Bültenlerine Yönelik Bir İçerik Analizi”, Selçuk İletişim Dergisi, 7(1): 16-35.
• Bowen, Howart (1953), “Social Responsibility of the Businessman”, New York: Harper and Row.
• Campbell, John L. (2007), “Why Would Corporations Behave in Socially Responsible Ways? An Institutional Theory of Corporate Social Responsibility”, Academy of Management Review, 32(3): 946–967.
• Dahlsrud, Alexander (2008), “How Corporate Social Responsibility is Defined: An Analysis of 37 Definitions”, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, (15): 1-13.
• DiMaggio, Paul J. ve Powell, Walter W. (1983), “The Iron Cage Revisited: Institutional Isomorphism and Collective Rationality in Organizational Fields”, American Sociological Review, 48(2): 147-160.
• Ertuna, Bengi ve Tükel, Ali (2009), “Türkiye’de KSS Uygulamaları: Geleneksel ve Küresel Arasında”, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 9(2): 145-172.
• G. McMahon (2010), “The World Bank’s Evolutionary Approach to Mining Sector Reform”, Extractive Industries for Development Series #19, World Bank - Oil, Gas, and Mining Unit Working Paper. http://siteresources.worldbank.org/INTOGMC/Resources/336099-1288881181404/7530465-1288881207444/eifd19_mining_sector_reform.pdf(Erişim tarihi: 22/05/2014).
• Garriga, Elisabet ve Mele, Domenec (2004), “Corporate Social Responsibility Theories: Mapping the Territory”, Journal of Business Ethics, (53):51-71.
• Griffin, J. and Mahon, J. (1997) The Corporate Social Performance and Corporate Financial Performance Debate. Business and Society, 36, 5-31.
• Het Hof, S. D. (2009), “Türkiye’de Kurumsal Sosyal Sorumluluk Üçgeni: Şirketler, Toplum ve Toplum Kuruluşları”, TÜBİTAK Proje No: 107K18. http://www.yasamadair.org/Adminjkl/4.pdf (Erişim Tarihi: 18/03/2014)
• http://ekonomi.haber7.com/ekonomi/haber/220012-havranda-altin-madeni-yeniden-acildi (Erişim Tarihi: 27/11/2014).
• http://tmder.org.tr/hakkimizda/uyelerimiz/tuzel-kisi-uye-listesi (Erişim Tarihi: 27/11/2014).
• http://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye'deki_madencilik_kazalar%C4%B1 (Erişim Tarihi: 20/11/2014).
• http://www.forbes.com/sites/csr/2012/02/23/why-the-future-of-mining-depends-on-social-change/ (Erişim Tarihi: 26/05/2014).
• http://www.tuprag.com.tr/tr/sorumluluklarimiz/sosyal-sorumluluk-anlayisimiz/14 (Erişim tarihi: 22/05/2014).
• Humphreys, D. (2000). A business perspective on community relations in mining. Resources Policy, 26(3), 127-131. http://www.forbes.com/sites/csr/2012/02/23/why-the-future-of-mining-depends-on-social-change/ (Erişim Tarihi: 26/05/2014).
• Margolis, Joshua D. ve Walsh, James P. (2003), “Misery Loves Companies: Rethinking Social Initiatives by Business”, Administrative Science Quarterly, 48 (2): 268-305.
• Marquis, Christopher, Glynn, Mary Ann ve Davis, Gerald F. (2007), “Community Isomorphism and Corporate Social Action”, Academy of Management Review, 32(3): 925-945.
• Matten, Dirk ve Moon, Jeremy (2008), “Implicit' and 'Explicit' CSR: A Conceptual Framework for a Comparative Understanding of Corporate Social Responsibility”, Academy of Management Review, 33(2): 404 – 424.
• Özen, Şükrü (2010), “Yeni Kurumsal Kuram: Örgütleri Çözümlemede Yeni Ufuklar ve Yeni Sorunlar”, Örgüt Kuramları içinde, Derleyen: A. Selami Sargut, Şükrü Özen, 2.Baskı, Ankara: İmge Kitabevi.
• Özen, Şükrü (2013), “Yeni Kurumsal Kuram”, Örgüt Kuramları içinde, Derleyenler: Deniz Taşcı ve Erkan Erdemir, 1. Baskı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 2949. Roman, Ronald M.; Hayibor, Sefa ve Agle, Bradley R. (1999), “The Relationship Between Social and Financial Performance: Repainting a Portrait”, Business and Society, 38(1): 109-125, 1999.
• Scott, W. Richard (2001), “Institutions and Organizations”, 2.th Edition, Sage Publications Inc, California.
• Suchman, Mark C. (1995), “Managing Legitimacy: Strategic and Institutional Approaches”, Academy of Management Review, 20(3): 571-610.
• Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (2010), “Madenlerde Yaşanan İş Kazaları ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme”, ss. 1-6, (Erişim Tarihi: 20/11/2014) http://www.tepav.org.tr/upload/files/1279030826-2.Madenlerde_Yasanan_Is_Kazalari_ve_Sonuclari_Uzerine_Bir_Degerlendirme.pdf .
• Tüzüner, Lale ve Özaslan, Burcu Özge (2009), “Kurumsal Sosyal Sorumluluğa Yön Veren Yönetim Teorileri Açısından Türk İşletmelerinin Kurumsal Sosyal Sorumluluk Anlayışı”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, ss. 212-216.
• Votaw, D. (1973), “Genius becomes rare”, The corporate dilemma içinde, Derleyenler: D. Votaw, S. P. Sethi, Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Yamak, Sibel (2007), “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kavramının Gelişimi”, 1.Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
• Yamak, Sibel (2009), “Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Yerel Farklılıklar, Küresel Aynılıklar”, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 9(2): 95-101.