Eğitim fakültesi öğrencilerinin hizmet kalitesine yönelik memnuniyet düzeylerinin incelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 81 - 98, 08.03.2024

Fatma Karaçoban , Melis Yeşilpınar Uyar

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1211551

Öz

Araştırmanın amacı eğitim fakültesi öğrencilerinin kendilerine sunulan eğitim hizmetlerine yönelik memnuniyet düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmada nedensel karşılaştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 867 eğitim fakültesi öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmanın verileri “Eğitim Fakültesi Öğrenci Memnuniyet Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistik teknikleri, bağımsız gruplar t testi, ANOVA ve MANOVA kullanılmıştır. Sonuç olarak araştırmada, eğitim fakültesi öğrencilerinin kendilerine sunulan hizmetlere ilişkin memnuniyetlerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin genel memnuniyet düzeylerinin; ana bilim dalına, öğrenim gördükleri programı isteyerek tercih edip etmeme durumuna ve öğrenim türüne göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı ortaya konmuştur. Bu doğrultuda bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi ana bilim dalında (BÖTE) öğrenim gören, öğrenim gördüğü programı isteyerek tercih eden ve birinci öğretim öğrencilerinin genel memnuniyetlerinin anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlenmiştir. Kaynaklara ilişkin memnuniyetin sınıf düzeyine göre, dersler ve ders programlarına ilişkin memnuniyetin ise genel not ortalamasına göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı ortaya konmuştur. Bununla birlikte sınıf düzeyi ve genel not ortalamasının ortak etkisinin, ölçeğin genelinden ve alt boyutlarından alınan puanlar üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim fakültesi, öğrenci memnuniyeti, yüksek eğitim, yüksek eğitimde kalite

Investigation of Education Faculty Students’ Satisfaction Levels with Service Quality

Öz

The aim of this study was to examine the satisfaction levels of education faculty students regarding the educational services they were provided with in terms of different variables. Ex post facto research design was used in the study. The sample of the research consisted of 867 education faculty students. The data of the study was obtained using “Education Faculty-Student Satisfaction Scale”. For the analysis of the data, descriptive statistics, independent samples t-test, ANOVA and MANOVA were utilized. As a result of the research, it was determined that the students' overall satisfaction was at the medium level. Their level of general satisfaction significantly differed based on department, the state of having preferred their department willingly and the type of instruction. In this context, it was determined that the general satisfaction of students who studied in the computer education and instructional technologies (CEIT) department, who preferred their department willingly and who were attending daytime instruction is significantly high. Also, it was revealed that the students' satisfaction with resources significantly differed based on grade level, while their satisfaction with courses and curricula significantly differed based on grade point average. However, it was concluded that the common effect of grade level and grade point average did not lead to a significant change in the scores from the whole scale and its sub-dimensions.

Anahtar Kelimeler

Education faculty, student satisfaction, higher education, quality in higher education, pre-service teacher

Kaynakça

• Açan, B., & Saydan, R. (2009). Öğretim elemanlarının akademik kalite özelliklerinin değerlendirilmesi: Kafkas Üniversitesi İİBF Örneği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 225-253.
• Ada, S., Baysal, Z. N., & Şahenk-Erkan, S. (2017). An evaluation of service quality in higher education: Marmara and Nigde Omer Halisdemir Universities' department of education students. Universal Journal of Educational Research, 5(11), 2056-2065. https://doi.org/10.13189/ujer.2017.051122
• Adıgüzel, A., & Sağlam, M. (2009). Öğretmen eğitiminde program standartları ve akreditasyon. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 83-103.
• Aksu, H. H. (2016). Eğitim fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin bölümleri hakkındaki görüşleri: Giresun Üniversitesi örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 299-316.
• Ardi, R., Hidayatno, A., & Zagloel, T. Y. M. (2012). Investigating relationships among quality dimensions in higher education. Quality Assurance in Education, 20(4), 408-428. https://doi.org/10.1108/09684881211264028
• Astin, A. W. (1993). What matters in college? Four critical years revisited. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
• Azar, A. (2011). Türkiye’deki öğretmen eğitimi üzerine bir söylem: nitelik mi, nicelik mi? Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(1), 36-38. https://doi.org/10.5961/jhes.2011.004
• Bakır, O. N., Arslan, M. F., & Gegez, E. A. (2016). Üniversite öğrencilerinde memnuniyet oluşturan unsurların saptanması: Marmara Üniversitesi işletme fakültesi öğrencileri ile bir araştırma. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(1), 93-125. https://doi.org/10.14780/iibd.69451
• Barutçu-Yıldırım, F., Yerin-Güneri, O., &Çapa-Aydın, Y. (2015). University students' satisfaction level and related variables. Journal of Theory and Practice in Education, 11(2), 521-533.
• Başoğlu, T. (2019). Yükseköğretim kurumlarında toplam kalite yönetimi kapsamında çalışan memnuniyeti ile öğrenci memnuniyeti arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Esenyurt Üniversitesi.
• Benton, S. L., & Cashin, W. E. (2014). Student ratings of instruction in college and university courses. In Higher education: Handbook of theory and research (s. 279-326). Springer, Dordrecht.
• Biber, A. Ç. (2013). Öğretmen adaylarının ilköğretim matematik öğretmenliği lisans programı hakkındaki memnuniyet düzeylerinin araştırılması: Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 1253-1270.
• Bitner, M. J., &Hubbert, A. R. (1994). Encounter satisfaction versus over-all satisfaction versus quality: The customer’s voice. In Rust, R. T., ve Oliver, R. L. (Eds.), Service quality: New directions in theory and practice (s. 72-94). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Boran, M., & Yanpar-Yelken, T. (2020). Öğretmen adaylarının eğitim fakültesindeki hizmet kalitesine yönelik memnuniyet düzeyleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 1-19. https://doi.org/10.9779/pauefd.518787
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (24. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• CAEP (The Council for the Accreditation of Educator Preparation) (2019, Temmuz 20). Board of directors governance policy. http://caepnet.org/~/media/Files/caep/accreditation-resources/caep-governance-policy-with-amendments-e.pdf?la=en
• Çokluk-Bökeoğlu, Ö., & Yılmaz, K. (2007). Üniversite öğrencilerinin fakülte yaşamının niteliğine ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(2), 179-204.
• Diktaş, A. (2015). Eğitim fakültesi öğrencilerinin şehre, üniversiteye ve öğrenim gördükleri bölümlere ilişkin memnuniyet durumları. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 51-77.
• Donat-Bacıoğlu, S., & Vural, L. (2018). Öğretmen adaylarının akademik hizmetlere ilişkin görüşleri ve memnuniyet düzeyleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47, 158-178. https://doi.org/10.21764/ maeuefd.364465
• Efil, İ. (1999). Toplam kalite yönetimi ve ISO 9000 kalite güvence sistemi. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Ekinci, C. E., & Burgaz, B. (2007). Hacettepe üniversitesi öğrencilerinin bazı akademik hizmetlere ilişkin beklenti ve memnuniyet düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 120-134.
• EPDAD. (2019, Haziran 24). Akredite edilen programlar. https://epdad.org.tr/icerik/akredite-edilen-programlar
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: a simple guide and reference 17.0 update (10a ed.). Boston: Pearson
• Gruber, T., Fuß, S., Voss, R., ve Gläser‐Zikuda, M. (2010). Examining student satisfaction with higher education services: Using a new measurement tool. International Journal of Public Sector Management, 23(2), 105-123. https://doi.org/10.1108/09513551011022474
• Guolla, M. (1999). Assessing the teaching quality to student satisfaction relationship: Applied customer satisfaction research in the classroom. Journal of marketing theory and practice, 7(3), 87-97. https://doi.org/10.1080/10696679.1999.11501843
• Güven, Ş. D., Ünsal, A., & Çakıcı, N. (2021). Hemşirelik öğrencilerinin eğitimlerine ilişkin memnuniyet düzeylerinin belirlenmesi. Ekev Akademi Dergisi, 25(86), 583-596.
• Harvey, L. (1997). Student satisfaction manual. SRHE: Open University Press.
• Jafarova, M., & Demirtaş, Z. (2020). Eğitim fakültelerinde öğrenci memnuniyeti (Sakarya Üniversitesi örneği). Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 175-193.
• Kara, Ö. T. (2017). Çukurova üniversitesi Türkçe öğretmenliği bölümünde okuyan öğrencilerin Türkçe öğretmenliği programı ve program dâhilinde sunulan hizmetler konusundaki memnuniyet düzeyleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(1), 144-157.
• Karadağ, E. & Yücel, C. (2022). Türkiye üniversite memnuniyet araştırması 2022. Üniar Yayınları.
• Kılıçlar, A., Sarı, Y., & Seçilmiş, C. (2012). Türk dünyasından gelen öğrencilerin yaşadıkları sorunların akademik başarılarına etkisi: Turizm öğrencileri örneği. Bilig-Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 61, 157-172.
• Kunter, M., & Baumert, J. (2006). Who is the expert? Construct and criteria validity of student and teacher ratings of instruction. Learning Environments Research, 9(3), 231-251. https://doi.org/10.1007/s10984-006-9015-7
• Marzo-Navarro, M., Pedraja-Iglesias, M., & Rivera-Torres, M. P. (2005). Measuring customer satisfaction in summer courses. Quality Assurance in Education, 13(1), 53-65. https://doi.org/10.1108/09684880510578650
• McCuddy, M. K., Pinar, M. & Gingerich, E. F. R. (2008). Using student feedback in designing student- focused curricula. International Journal of Educational Management, 22(7), 611-37.
• Meyer, A. G., Hanson, A. R., & Hickman, D. C. (2017) Perceptions of institutional quality: Evidence of limited attention to higher education rankings. Journal of Economic Behavior ve Organization, 142, 241-258. https://doi.org/10.1016/j.jebo.2017.07.036
• Nadiri, H., Kandampully, J., & Hussain, K. (2009). Students' perceptions of service quality in higher education. Total Quality Management, 20(5), 523-535. https://doi.org/ 10.1080/14783360902863713
• Özçakır Sümen, Ö., & Çağlayan, K. T. (2013). Öğretmen memnuniyet düzeyleri ve hayal ettikleri eğitim ortamı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 249-272.
• Özçetin, S., & Gök, R. (2017). Akdeniz üniversitesi eğitim fakültesi öğrencilerinin hizmet kalitesi ile ilgili memnuniyet düzeylerinin ölçülmesi. Journal of Educational Sciences Research, 7(1), 301-311.http://dx.doi.org/10.22521/jesr.2017.71.10
• Özdemir, M. (2012). Üniversite öğrencilerinin okul yaşamının niteliğine ilişkin algılarının cinsiyet ve fakülte değişkenlerine göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(2), 225- 242.
• Özdemir, S., Kılınç, A. Ç., Öğdem, Z., & Er, E. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinin fakülte yaşamının niteliğine ilişkin memnuniyet düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 3(3), 228-235. http://dx.doi.org/10.5961/jhes.2013.081
• Özok, H. İ., Kayri, M., & Tanhan, F. (2022). Üniversite öğrencilerinde memnuniyet ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 446-461. https://doi.org/:10.33711/yyuefd.1108292
• Penny, A. R. (2003). Changing the agenda for research into students’ views about university teaching: Four shortcomings of SRT research. Teaching in Higher Education, 8(3), 399-411. https://doi.org/10.1080/13562510309396
• Perez-Esparrells, C., & Orduna-Malea, E. (2018) Do the technical universities exhibit distinct behaviour in global university rankings? A Times Higher Education (THE) case study. Journal of Engineering and Technology Management, 48, 97-108. https://doi.org/10.1016/j.jengtecman.2018.04.007
• Popli, S. (2005). Ensuring customer delight: a quality approach to excellence in management education. Quality in Higher Education, 11(1), 17-24. https://doi.org/10.1080/13538320500078874
• Razali, N., & Wah, Y. B. (2011). Power comparisons of shapiro-wilk, kolmogrovsmirnov, lilliefors and anderson-darling tests. Journal of Statistical Modeling and Analysis, 2(1), 21–33.
• Richmond, A. S., Berglund, M. B., Epelbaum, V. B., & Klein, E. M. (2015). a+(b1) Professor–student rapport+(b2) humor+(b3) student engagement=(Ŷ) Student ratings of instructors. Teaching of Psychology, 42(2), 119-125. https://doi.org/10.1177/0098628315569924
• Rienzi, B. M., Allen, M. J., Sarmiento, Y. Q., & McMillin, J. D. (1993). Alumni perception of the impact of gender on their university experience. Journal of College Student Development, 34(2), 154-157.
• Sayeda, B., Rajendran, C., & Lokachari, P. S. (2010). An empirical study of total quality management in engineering educational institutions of India: perspective of management. Benchmarking: An International Journal, 17(5), 728-67. https://doi.org/10.1108/14635771011076461
• Sohaıl, M. S., & Shaıkh, N. M. (2004). Quest for excellence in business education: A Study of student ımpressions of service quality. The International Journal of Educational Management, 18(1), 58-65. https://doi.org/10.1108/0951354041052163
• Sopon, D., Ilies, L., & Petean, F. I. (2013). Quality of educational services: The influence of external factors on university student satisfaction – A case study, managerial challenges of the contemporary society. Proceedings; Cluj-Napoca, 6, 112-116.
• Soran, H., Akkoyunlu, B., & Kavak, Y. (2006). Yaşam boyu öğrenme becerileri ve eğiticilerin eğitimi programı: Hacettepe üniversitesi örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 201-210.
• Şahin, A. E. (2009). Eğitim fakültesinde hizmet kalitesinin eğitim fakültesi öğrenci memnuniyet ölçeği (EF-ÖMÖ) ile değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 106-122.
• Tatlı-Haliloğlu, Z., Kokoç, M., & Karal, H. (2011). Satisfaction state of computer education and instructional technologies students: Karadeniz Technical University case. Elementary Education Online, 10(3), 836-849.
• Tehci A. (2022). Yükseköğretimde hizmet kalitesi ve öğrenci memnuniyeti: Görsel haritalama tekniği ile bibliyometrik analiz. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 808-821.
• Tezbaşaran, A. A. (1996). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikoloji Derneği Yayınları.
• Tsinidou, M., Gerogiannis, V., & Fitsilis, P. (2010). Evaluation of the factors that determine quality in higher education: an empirical study. Quality Assurance in Education, 18(3), 227-244. https://doi.org/10.1108/09684881011058669
• Umbach, P. D., & Porter, S. R. (2002). How do academic departments impact student satisfaction? Understanding the contextual effects of departments. Research in Higher Education, 43(2), 209- 234.
• Uzgören, N., & Uzgören, E. (2007). Dumlupınar Üniversitesi lisans öğrencilerinin memnuniyetini etkileyen bireysel özelliklerin istatistiksel analizi-hipotez testi, ki-kare testi ve doğrusal olasılık modeli. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 173-193.
• Vlăsceanu, L., Grünberg, L., & Pârlea, D. (2004). Quality assurance and accreditation: A glossary of basic terms and definitions. Bucharest: Unesco-Cepes.
• Voss, R., & Gruber, T. (2006). The desired teaching qualities of lecturers in higher education: A means end analysis. Quality Assurance in Education, 14(3), 217-242.
• YÖK (Yükseköğretim Kurulu) (2020). Yüksek öğretim bilgi yönetim sistemi. https://istatistik.yok.gov.tr.
• YÖK (Yükseköğretim Kurulu) (1999). Türkiye’de öğretmen eğitiminde akreditasyon ve standartlar. Ankara
• YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi.https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/turkiyede_ogretmen_egitiminde_standartlar_ve_akreditasyon.pdf
• Yükseköğretim Kalite Güvencesi Yönetmeliği. (2015, Temmuz 23). Resmi gazete (Sayı: 29423). http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/07/20150723-3.htm
• Zeydan, İ., & Gürbüz, A. (2019). Yükseköğretimde kalite ve öğrenci memnuniyeti. Euroasia Journal of Social Sciences ve Humanities, 6(10), 37-44.