Nitelikli liselerde öğrenim gören öğrencilerin müziğe yönelik ilgilerinin incelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 488 - 507, 19.06.2024

Hüseyin Parpucu

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1304329

Öz

Nitelikli liselerde öğrenim gören öğrencilerin hem ders yüklerinin fazla olması hem de üniversite sınavına sıkı sıkıya hazırlanmaları ve çoğunlukla kendi alanları ile ilgili sürekli ders çalışmaları sebebiyle müziğe olan ilgilerinin hangi düzeyde olduğu merak konusudur. Bu sebeple bu araştırma ile, nitelikli liselerde yer alan öğrencilerin müziğe yönelik ilgi düzeylerinin incelenerek ortaya çıkartılması amaçlanmaktadır. Araştırma, betimsel bir nitelik taşımakta olup tarama çalışması ile şekillenmiştir. Toplamda 389 lise öğrencisinden yüz yüze görüşme yöntemi ile elde edilmiş olan veriler normal bir dağılım göstermektedir. Bu sebeple veriler, çeşitli değişkenlere göre “İlişkisiz örneklemlerde T-testi” ile “İlişkisiz örneklemlerde Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA)” teknikleriyle ve genel ilgiye yönelik ise “Betimsel analiz” tekniğiyle analiz edilmiştir. Bu analizler SPSS 25. İstatistik programı aracılığıyla yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre ölçekteki: Cinsiyet, lise türü ve ailede müzikle ilgilenme durumu değişkenlerinden kaynaklı bütün alt boyutlarda; ders programında müzik dersinin var olma durumu değişkeninden kaynaklı 2 alt boyutta; sınıf düzeyi değişkeninden kaynaklı 1 alt boyutta anlamlı bir farklılaşmanın olduğu ile ilgili sonuçlara ulaşılmıştır. Ayrıca, öğrencilerin müziğe yönelik biraz ilgili oldukları da araştırmanın genel sonucudur.

Anahtar Kelimeler

Nitelikli lise, İlgi, Tutum, Müziğe ilgi, Müzik

Examining the Interests of the Students Studying in Qualified High Schools towards Music

Öz

It is a matter of curiosity at what level the students studying in qualified high schools have a high level of interest in music due to both the high course load, their strict preparation for the university exam, and their constant study in their fields. For this reason, with this research, it is aimed to reveal the interest levels of the students in qualified high schools by examining them. The research has a descriptive nature and has been shaped by a survey study. The data obtained by face-to-face interview method from a total of 389 high school students show a normal distribution. For this reason, the data were analyzed with the "T-test in unrelated samples" and "One-Way Analysis of Variance (ANOVA) in unrelated samples" techniques according to various variables, and with "Descriptive analysis" technique for general interest. These analyzes were made using the SPSS 25. Statistics program. According to the findings obtained: There is a significant difference in all sub-dimensions arising from the variables of gender, high school type and family interest in music; in 2 sub-dimensions arising from the variable of the presence of music course in the curriculum; in 1 sub-dimension arising from the variable of class level. In addition, the general result of the study was that the students were somewhat interested in music.

Anahtar Kelimeler

Qalified high school, İnterest, Attitude, İnterest in music, Music

Kaynakça

• Adar, Ç. ve Eroğlu, M. S. (2021). İmam Hatip (Ortaokul-lise) okullarında okumakta olan öğrencilerin müzik algıları üzerine bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi, 7(14), 270-297. https://doi.org/10.36442/AMADER.2021.47
• Akarsu, S. (2019). İmam hatip ortaokullarındaki öğrencilerin müzik dersine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(4), 1334-1346. https://dx.doi.org/10.17240/aibuefd.2019..-447699
• Aksu, T. ve Sarıoğlu, S. (2021). Merkezi sınavla öğrenci alan ortaöğretim kurumları yöneticilerinin okul merkezli yönetime ilişkin görüşleri. Asya Studies-Academic Social Studies / Akademik Sosyal Araştırmalar, 5(17), 33-48.
• Apaydın, Ö. (2018). İmam-hatip liselerinde görevli müzik öğretmenlerinin dini musiki dersine karşı yeterlikleri. Bülent Ecevit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(1), 1-14.
• Argon, T. ve Soysal, A. (2012). Seviye belirleme sınavına yönelik öğretmen ve öğrenci görüşleri. International Journal of Human Sciences, 9(2), 446-474.
• Atalay, E. (1998). Temel eğitim 2. kademe öğrencilerinin müziğe ilişkin tutumlarının ölçülmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Ataman, G. Ö. (2014). Ortaokul öğrencilerinin matematik dersi başarısında Mozart müziği etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 81-93.
• Ayhan, M. (2019). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin müzik dersine ilişkin tutumları (Ağrı-Patnos örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Balch, J. F., & Balch, P. A. (1997). Second edition prescription for nutritional healing. Avery Publishing Group.
• Baydağ, C. (2020). Üniversitelerin farklı lisans bölümlerinde öğrenim gören öğrencilerin müziğe yönelik ilgi düzeylerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(1), 145–158.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (16. baskı). Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum (27. baskı). Pegem Akademi.
• Biricik, S. (2019). Ortaokul öğrencilerinin müziğe yönelik ilgilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
• Bowman, B. A. (1976). A cross-sectional descriptive study of intermediate elementary students’ attitudes toward scholl music activities [Unpublished master’s thesis]. University of Kansas.
• Cemaloğlu, N. (2018). Eğitimin pin kodu. Pegem Akademi.
• Chen, A., & Darst, P. W. (2002). Individual and situational interest: The role of gender and skill. Contemporary Educational Psychology, 27, 250-269. https://doi.org/10.1006/ceps.2001.1093
• Cevahir, E. (2020). SPSS ile nicel veri analizi rehberi. Kibele.
• Çelik, Ç. ve Karabilgin, B. N. (2019). Müziğin sporcular üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Düzce Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 38-44.
• Çeşit, C. (2016). Müzik eğitimi alan ve almayan lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(9), 70-89.
• Çuhadar, C. H. (2016). Müzik ve müzik eğitimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(1), 217-230.
• Deniz, K. Z. (2008). Uzmanlık gerektiren mesleklere yönelik bir ilgi envanteri geliştirme çalışması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Glenn Schellenberg, E. (2004). Music lessons enhance IQ. Pscychological Science, 15(8), 511-514.
• Gün, D. E. ve Köse, H. S. (2012). Klasik müzik dinlemenin ilköğretim öğrencilerinin sınav başarılarına etkisi. e-Journalof New World Sciences Academy, 7(2), 143-149.
• Gündoğdu, K., Kızıltaş, E. ve Çimen, N. (2010). Seviye belirleme sınavına (SBS) ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri (Erzurum il örneği). İlköğretim Online, 9(1), 316-330.
• Güven, E. ve Erol, İ. L. (2019). 12-14 yaş grubun müziğe ilişkin tutumları ile sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences, 5(1), 174-189. https://doi.org/10.34137/jilses.584278
• Hardalaç, N. ve Akyüz, M. (2021). Öğrencilerin müzik dersine yönelik tutumları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Dergisi, 10(29), 375-403.
• İmik, Ü. ve Dönmez, Y. E. (2017). Özengen müzik eğitimi veren kurumlarda Türk müziği ilgisi: Malatya örneği. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 3(2), 114-128.
• İmik, Ü. ve Haşhaş, S. (2020). Müzik nedir ve hayatımızın neresindedir. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 6(2), 196-202. https://doi.org/10.22252/ijca.854961
• Kabataş, M. (2017). Müzik dersine karşı tutumların hayatla ilişkilendirebilmedeki rolü. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 5(12), 837-864. https://doi.org/10.7816/ulakbilge-05-12-06
• Kaya, G. İ. (2016). Eğitimde merak ve ilgi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 13-2(25), 103-114.
• Kaya, N. (2022). Müzik öğretmeni adaylarının geleneksel türk müziği derslerine yönelik tutumları (Balıkesir Üniversitesi örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
• Kılıç, I. (2016). Ortaokul öğrencilerinin müzik ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 360-371.
• Korkmaz, C. ve Şahin, M. (2019). Liselere kayıt sistemine yönelik öğretmen görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(4), 9-20. https://doi.org/10.31455/asya.936181
• London, H. J. E., Würzburg, W. A., & Berne, R. M. (Eds.). (1972). Encyclopedia of psychology. The Seabury Press.
• MEB. (2018a). Millî Eğitim Bakanlığı ortaöğretime geçiş yönergesi. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_03/26191912_yonerge.pdf
• MEB. (2018c). Anadolu imam hatip liseleri ve imam hatip ortaokulları. Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2018d). Sınavla öğrenci alacak ortaöğretim kurumlarına ilişkin merkezî sınav başvuru ve uygulama kılavuzu. https://www.meb.gov.tr/sinavlar/dokumanlar/2018/MERKEZI_SINAV_BASVURU_VE_UYGULAMA_KILAVUZU.pdf
• MEB. (2021). Okul türleri. https://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_12/09162636_Okul_Turleri.pdf
• Okay, H. H., Gençel Ataman, Ö. ve Kırtak Ad, V. N. (2015). Müziğe yönelik ilgi ölçeği (MYİÖ)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Akademik Bakış Dergisi, 51, 62-71.
• Otlak, S. S. (2019). Lise öğrencilerinin müzik dersine ilişkin tutum ve algıları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Özdaş, F. (2019). Merkezi yerleştirme sınav sistemine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi. Mukaddime, 10(2), 688-707. https://doi.org/10.19059/mukaddime.509244
• Özdaş, F., Akpınar, B., Batdı, V., Karahan, O. ve Yıldırım, B. (2014, 20-21 March). The whole human being paradigm and holistic curriculum approach[Sözel bildiri]. A Conference proceeding of International Conference New Perspectives in Science Education, Florence, Italy. https://conference.pixel-online.net/NPSE/files/npse/ed0003/FP/0155-CSP134-FP-NPSE3.pdf
• Özmenteş, S. (2012). İlköğretim öğrencilerinin evdeki müziksel ortamları, müzik dersine yönelik tutumları ve kişisel değişkenleri arasındaki ilişkiler. Eğitim ve Bilim, 37(163), 53-66.
• Renninger, K. A. (2000). Individual interest and its implications for understanding intrinsic motivation. C. Sansone, & J. M. Harackiewicz (Eds.), Intrinsic and extrinsic motivation: the search for optimal motivation and performance (pp. 373–404). Academic Press.
• Sakar, M. H. (2009). Popüler müzik ve müzik eğitimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(8), 385-393.
• Saruhan, Ş. ve Deniz, J. (2011). Temel eğitim 2. kademe öğrencilerinin müzik dersine karşı tutumları. İlköğretim Online, 10(2), 695-702.
• Sarıoğlu, S. (2019). Merkezi sınavla öğrenci alan ortaöğretim kurumları yöneticilerinin okul merkezli yönetime ilişkin görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
• Sarıer, Y. (2010). Ortaöğretime giriş sınavları (OKS-SBS) ve PISA sonuçları ışığında eğitimde fırsat eşitliğinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 107-129.
• Savickas, M. L. (1999). The Psychology of Interests. In M. L. Savickas & A. R. Spokane (Eds.), Vocational interests: Meaning, measurement and counseling use(pp. 19-56). Davies-Black Publishing.
• Şeker, S. S. ve Çilingir, V. (2022). Sınıf öğretmenlerinin müzik eğitimine ilişkin tutumları ve müzik öğretimine ilişkin öz-yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 57, 74-85.
• Şendurur, Y. ve Barış, D. A. (2002). Müzik eğitimi ve çocuklarda bilişsel başarı. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 165-174.
• Türkmen, U. (2010). Çocuğun bireysel ıoplumsal ve kültürel gelişiminde amatör müzik eğitiminin yeri problemleri ve çözüm önerileri. İlköğretim Online, 9(3), 960-970.
• Uçan, A. (1997). Müzik eğitimi temel kavramlar-ilkeler-yaklaşımlar. Müzik Ansiklopedisi.
• Uçan, A. (2005). Müzik eğitimi (3. baskı). Evrensel.
• Uzumdaş, S. ve Kızıklı, H. O. (2018). İlköğretim öğrencilerinin müzik dersine ilişkin tutumları. International Journal of Human Sciences, 15(3), 1561-1567.
• Yavuz, K. E. (2005). Çoklu zekâ teorisi uygulama rehberi (2. baskı). Ceceli.
• Yener, S. ve Öztürk, E. (2008). İlk ve orta öğretim kurumlarında şiddetin önlenmesinde müzik eğitiminin önemi. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 14(5), 111-115.
• Yüksel, R. (2007). Genel lise ve imam hatip lisesi öğrencilerinin popüler müziğe yaklaşımı [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Weinberger, N. M. (2004). Music and the brain. Scientific American, 291(5). 88-95.
• Wolman, B. B. (Eds.). (1973). Dictionary of behavioral science. Van Nostrand Reinhold Company.