Roman kadınlarının erken evlilik olgusu üzerine deneyimleri: Nitel bir çalışma

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 1, 397 - 425, 23.03.2025

Ömer Büber , Sarenur Beyenal , İsmail Akyüz

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1469333

Öz

Çocukların bilişsel ve psikososyal yönden hazır olmadığı bir yaşta evlenmesi anlamına gelen erken evlilik kavramı birçok olumsuz sonucu içinde barındırmaktadır. Romanlar Türkiye’de erken evliliklerin yaygın olduğu toplulukların arasında yer almaktadır. Amaç: Çalışmada erken evlenen Romanların erken evlilik nedenleri, evlilik süreçleri, evliliklerinin getirdiği zorluklar, zorluklarla başa çıkma yöntemleri ve erken evliliğe dair genel görüşleri incelenmiştir. Yöntem: Çalışma nitel araştırma deseninde ve derinlemesine görüşme tekniğiyle ile yarı yapılandırılmış soru formu kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubunu olasılıksal olmayan örneklem türünden amaçlı örneklem yöntemiyle seçilmiş 18 yetişkin kadın roman oluşturmuştur. Veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Bulgular: Katılımcıların 13-17 yaş aralığında evlendiği, 15-24 yaş aralığında ilk kez anne oldukları, yarısının okuma yazma bilmediği tespit edilmiştir. Eğitim erken evliliği önleyen önemli bir faktördür. Erken evliliğine neden olan en önemli iki risk faktörü kök ailede yaşanan huzursuzluk ve düşük eğitim seviyesidir. Sonuç: Çalışma erken evliliğin önlenmesinde eğitimin önemli bir yere sahip olduğunun altını çizmiştir. Bulgular, Romanlarda erken yaşta yapılan evliliklerin önlenmesi için gelişmiş farkındalık ve müdahale stratejilerine duyulan ihtiyacı vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Roman, kadın, erken evlilik, cinsel istismar

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

Experiences of Roma women with the phenomenon of early marriage: A qualitative study

Öz

The concept of early marriage, which refers to the marriage of children at an age when they are not cognitively and psychosocially ready, has many negative consequences. The Roma are among the communities where early marriages are common in Türkiye. Objective: In this study, the reasons for early marriage, marriage processes, difficulties of marriage, methods of coping with difficulties, and general views on early marriage of Roma women who married early were examined. Method: The study was conducted using a qualitative research design, in-depth interviews and a semi-structured questionnaire. The study group consisted of 18 adult Roma women selected by a purposive sampling method from the non-probability sampling type. The data were analyzed using the content analysis method. Findings: It was determined that the participants were married between the ages of 13-17, became mothers for the first time between the ages of 15-24, and half of them were illiterate. Education is an important factor in preventing early marriage. The two most important risk factors for early marriage were family unrest and a low education level. Conclusion: The study underlined the importance of education in preventing early marriage. The findings emphasize the need for improved awareness and intervention strategies to prevent early marriage among the Roma.

Anahtar Kelimeler

Roma, women, early marriage, sexual abuse

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Ataman Polat, E. (2015). Kocaeli Romanlarında (Akçakayran, Kozluk, Serdar, Tavşantepe) geçiş dönemleri (Doğum, evlenme, ölüm) (Yayın No. 393305) [Yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Aydemir, E. (2011). Evlilik mi evcilik mi? Erken ve zorla evlilikler: Çocuk gelinler. International Strategic Research Organization (USAK).
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/898942
• Burcu, E., Yıldırım, F., Sırma, Ç. S., & Sanıyaman, S. (2015). Çiçeklerin kaderi: Türkiye’de kadınların erken evliliği üzerine nitel bir araştırma. Bilig, (73), 63-98. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/234231
• Coşan, B. (2021). Türkiye’de ilk evlilik yaşının artışının nedenleri ve sonuçları: Doğurganlık üzerine ekonometrik bir analiz (Yayın No. 700611) [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Davis, A., Postles, C., & Rosa, G. (2013). A girl’s right to say no to marriage: Working to end child marriage and keep girls in school. Plan Limited.
• Eskiocak, M., & Akbaşak, D. (2017). Roma health in Edirne: Social determinants of health and health status. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 136-149. https://doi.org/10.20518/tjph.341169
• Genç, Y., Taylan, H. H., & Barış, İ. (2015). Roman çocuklarının eğitim süreci ve akademik başarılarında sosyal dışlanma algısının rolü. International Journal of Social Science, 33(1), 79-97. https://doi.org/10.9761/JASSS2796
• Kavas, S. (2022). Early marriage and motherhood from an intergenerational perspective: The case of Turkey. Population Research and Policy Review, 41(5), 2143-2175. https://doi.org/10.1007/s11113-022-09718-2
• Kolk, M. (2014). Understanding transmission of fertility across multiple generations – Socialization or socioeconomics? Research in Social Stratification and Mobility, 35, 89-103. https://doi.org/10.1016/j.rssm.2013.09.006
• Köseli, A., & Çelik, K. (2020). Çocuk yaşta, erken ve zorla evliliklerin sağlık riskleri ve sonuçlarına çok sektörlü yaklaşım. Odak Ofset. https://turkiye.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/unfpa_cyeze_sagliksonuclariraporu_turkce.pdf
• Kuzucu, G. (2020). Kocaeli Romanlarında erken evliliğin araştırılması (Yayın No. 624314) [Yüksek lisans tezi, Üsküdar Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Mahdaviazad, H., Malekmakan, L., Sayadi, M., & Tadayon, T. (2019). Trends in age at first marriage in women and related factors: A population-based study in southwestern Iran. Women & Health, 59(2), 171-180. https://doi.org/10.1080/03630242.2018.1449776
• Taylan, H. H. (2016). Sakarya Roman ailelerinde erken evlilik araştırması. The Journal of Academic Social Science Studies, 11(52), 221-228. https://doi.org/10.9761/JASSS4875
• Türk Medeni Kanunu (2001, 22 Aralık). Resmî Gazete (Sayı: 4721). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.4721.pdf
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). Türkiye aile yapısı araştırması 2021. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=nufus-ve-demografi-109&dil=1
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2024). Türkiye 2023 yılı evlenme ve boşanma istatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2023-53707
• Uçum, Ö. (2008). Kocaeli Çingenelerinde evlenme geleneği (Yayın No. 229483) [Yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• UNICEF. (2018). Child marriage: Latest trends and future prospects. UNICEF.
• Ültay, E., Akyurt, H., & Ültay, N. (2021). Sosyal bilimlerde betimsel içerik analizi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 188-201. https://doi.org/10.21733/ibad.871703
• Yaşar, E., & Kayli, D. Ş. (2021). Roman kültüründe evlilik olgusu üzerine nitel bir çalışma. Sosyoloji Dergisi, 41, 25-51. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2098983
• Zeren, F., & Gürsoy, E. (2020). The factors causing early marriages, their attitudes and their effects on women’s health. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 12(1), 124-132. https://doi.org/10.5336/nurses.2019-70358