Evaluation of 8th-Grade Students’ Approaches to Solving New-generation Science Questions Based on Variable Determination from Scientific Process Skills

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 17 - 27, 29.06.2022

Şirin İlkörücü , Rukiye Altaş

Öz

Son yıllarda ülkemiz eğitim sisteminde öğrencilerin bilme ve hatırlamasını hedefleyen sorular yerine, onların araştırma ve akıl yürütme becerisini öne çıkaran sorulara önem verildiği bunun yanında eleştirel düşünme, yorumlama, tahmin etme ve benzeri zihinsel becerilerin sınanmasının hedeflendiği dikkat çekmektedir Bu bağlamda, bu çalışma ile öğrencilerin fen bilimleri ile ilgili yeni nesil sorularındaki, bilimsel süreç becerilerinden bağımlı-bağımsız ve kontrol değişkenlerine ilişkin soruları çözebilmelerini etkileyen durumlarının anlaşılması hedeflenmiştir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden, bütüncül tek durum çalışması olarak desenlemiştir. Araştırma Bursa’da bir devlet okulunda eğitim gören 18 öğrenci ile yürütülmüştür.. LGS’de çıkan fen bilgisi değişkenleri belirlemeyi hedefleyen toplam 25 soru seçilerek test olarak uygulanmıştır. Bu sorulardan en az cevaplanan sorular seçilerek durumun ayrıntılı olarak betimlenmesi amacıyla gönüllü 6 öğrenci ile görüşme yapılmıştır. Öğrencilerin yeni nesil soruları okuma stratejilerini anlamak amacıyla okuma stratejileri üst farkındalık envanteri uygulanmıştır Bulgular değerlendirildiğinde somut düşünme ve soyut düşünmeyi gerektiren, deney düzeneği kurmayı ve deney düzeneğinden çıkarımı temel alan 4 kategoride toplam 25 soru tespit edilmiştir. Bu sorulardan en az doğru yanıtlanan sorular öğrencilere sorulduğunda, öğrencilerin sorularla ilk karşılaştıklarında ve soruları çözerken, derin ve yüzeysel alt temalarını temel alan stratejilerden yararlandıkları anlaşılmıştır. Öğrencilerin okuma stratejileri üst farkındalık ve alt düzeylerinin (genel okuma, problem çözme, okuma stratejilerini destekleme) orta düzeyin üstünde olduğu anlaşılmıştır. Ancak envanter maddeleri değerlendirildiğinde, okurken okuduğumu anlamak için not alırım, ana bilgiyi belirlemek için yazımsal yardımlar alırım, metindeki önemli noktalar üzerinde düşünmek için okuduğumu özetlerim maddelerine düşük puan verdikleri fark edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilimsel Süreç Becerileri, değişken belirleme, fen Bilimleri

Kaynakça

• Arıkan, O., & Kırındı, T. (2020). OKS, SBS, TEOG Fen Bilimleri Testi Sorularının Bilimsel Süreç Becerileri ve Eleştirel Düşünme Becerilerine Göre İncelenmesi. Turkish Journal of Primary Education, 5(2), 155-170.
• Başar, T. 2018 Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nda Yer Alan Kazanımların Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Analizi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 218-235.
• Çepni, S., & Çil, E. (2013). Fen ve teknoloji programı (Tanıma, planlama, uygulama ve SBS'yle ilişkilendirme): İlköğretim 1. ve 2. kademe öğretmen el kitabı. Pegem Akademi.
• Creswell, J. W. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni, (Çev. Ed: Bütün, M. & Demir, S.B.). 5. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Entwistle N. (2005). Contrasting perspectives on learning. In: F. Marton, D. Hounsell & N. Entwistle (Eds.) The experience of learning: Implications for teaching and studying in higher education. Edinburgh: University of Edinburgh, Centre for Teaching, Learning and Assessment.
• Erden, B. (2020). Türkçe, Matematik ve Fen Bilimleri Dersi Beceri Temelli Sorularına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 270-292.
• Facione, P. (1998). Critical thinking. L Lea d er Sh Ip, 104.
• Güneş, F. (2016). Eğitimde sorgulamanın gücü. Bartın University Journal of Faculty of Education, 5(2), 188-204.
• Fealy, GM, McNamara, MS, Casey, M., O'Connor, T., Patton, D., Doyle, L., & Quinlan, C. (2015). Ulusal bir klinik liderlik geliştirme programının hizmet etkisi: nitel bir çalışmanın bulguları. Hemşirelik yönetimi dergisi , 23 (3), 324-332.
• Karakaya, F. , Bulut, A. E. & Yılmaz, M. (2020). Fen Lisesi Öğretmenlerinin Teog Ve Lgs Sistemlerine Yönelik Görüşleri . Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi , 5 (1) , 116-126 .
• Kocakülah, M. S., Turan, A., & Kocakülah, A. (2020). Fen ve Teknoloji Dersi İle Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programlarının Öğrencilerin Araştırma Becerilerine Etkilerinin Karşılaştırılması. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(34), 633-661.
• Marton, F., & Säljö, R. (2005). Approaches to learning. In: F. Marton, D. Hounsell & N. Entwistle (Eds.) The experience of learning: Implications for teaching and studying in higher education. Edinburgh: University of Edinburgh, Centre for Teaching, Learning and Assessment.
• MEB (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB (2017). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB, (2018). 2023 Eğitim Vizyonu. Milli Eğitim Bakanlığı. http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf (29.10.2021) Tarihinde İndirilmiştir)
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi. Çev. Ed Sadegül Akbaba Altun ve Ali Ersoy). Ankara: Pegem Akademi.
• Mokhtari, K., & Reichard, C. A. (2002). Assessing students' metacognitive awareness of reading strategies. Journal of educational psychology, 94(2), 249.
• Özgür, H. & Tosun, N. (2013). Öğretmen Adaylarının Derin ve Yüzeysel Öğrenme Yaklaşımlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (24) , 113-125.
• Öztürk, E. (2012). The Validity and Reliability of the Turkish Version of the Metacognitive Awareness of Reading Strategies Inventory. Ilkogretim Online, 11(2).
• Sanca, M., Artun, H., Bakırcı, H., & Murat, O. K. U. R. Ortaokul Beceri Temelli Soruların Yeniden Yapılandırılmış Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 219-248.
• Temiz, BK, Taşar, MF & Tan, M. (2006). Bilimsel süreç becerilerinin çoklu format testinin geliştirilmesi ve doğrulanması. Uluslararası Eğitim Dergisi , 7 (7), 1007-1027.
• Türnüklü, E. B. & Yeşildere, S. (2005). Problem, Problem Çözme ve Eleştirel Düşünme . Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (3) , 107-123
• Yin, R.K. (2009). Case Study Research Design and Methods (4th Edition). Applied Social Research Method Series, V.5. London: Sage Publications Ltd.