Music for Violoncello 94’ and Usmanbaş’s Modernism

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 3, 421 - 432, 28.07.2025

Mert Necati Kocadayı

https://doi.org/10.31811/ojomus.1653156

Öz

This article aims to analyze İlhan Usmanbaş’s Viyolonsel için Müzik 94’ through moment form and to discuss the relationship of the composer’s music with post-1945 modernism. The main topics of the study are the composer’s connection with different styles over the years, the definition of moment form, the analysis of Viyolonsel için Müzik 94’ based on moment form and Usmanbaş’s relationship with new modernist tendencies. The method used in the analysis of the work is based on placing the music on principles of moment form and analyzing all other parameters such as rhythmic-harmonic structure in this context. Following a general definition of the moment form, the article aims to explain this form structure and the method of composition more clearly through the analysis of the work, and also touches upon Usmanbaş’s and the moment form structure’s connection with concepts such as aleatory and undeterminedness. Throughout the work, each section that constitutes the moment form is examined separately, their characters and relationships with other sections, if there is any, are explained, and finally its structure is revealed in accordance with the definitions of moment form by different composers and theorists ranging from K. Stockhausen to J. Kramer. As a natural consequence of the moment form construction, each section is categorized and analyzed separately. Structural differences of the work from other works composed with the same method are also explained and the possible reasons for these differences are determined. In the last part of the article, Usmanbaş’s interaction with the moment form and many styles that emerged in Contemporary Music after 1945 is analyzed according to D. Metzer’s concept of new modernism, and the area in which the composer’s style is positioned in 20th century music is discussed both intellectually and musically.

Anahtar Kelimeler

Usmanbaş , Contemporary Western Music , moment form , solo music for cello , new modernism

Viyolonsel için müzik 94’ ve İlhan Usmanbaş’ın modernizmi

Öz

Bu makale, İlhan Usmanbaş’ın Viyolonsel için Müzik 94’ adlı eserinin anlık form üzerinden analiz edilmesini ve bestecinin müziğinin 1945 sonrası modernizmi ile ilişkisini tartışmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın ana konularını bestecinin yıllar içinde farklı stillerle kurduğu bağ, anlık formun tanımlanması, Viyolonsel için Müzik 94’ün anlık form üzerinden analizi ve Usmanbaş’ın 1945 öncesi ve sonrası modernist yönelimlerle ilişkisi oluşturmaktadır. Eser analizinde kullanılan yöntem, müziğin anlık form üzerine oturtulması ve ritmik-armonik yapı gibi tüm diğer parametrelerin bu bağlamda incelenmesi üzerine kuruludur. Anlık formun genel bir tanımının yapılmasının ardından gelen eser analizi ile birlikte bu form yapısı ve besteleme yöntemini daha net bir şekilde açıklamayı hedefleyen makale, Usmanbaş’ın ve anlık form yapısının raslamsallık ve belirlenmemişlik gibi kavramlarla kurduğu bağa da değinmektedir. Eser boyunca anlık formu oluşturan her bölme ayrı ayrı incelenmiş, karakterleri analiz edilmiş, varsa diğer bölmelerle ilişkileri açıklanmış ve K.Stockhausen’dan J.Kramer’e kadar farklı besteci ve teorisyenlerin anlık form tanımlamalarına uygun yapısı ortaya konmuştur. Anlık form kurgusunun doğal bir sonucu olarak, her bölmenin kategorize edilip ayrı ayrı analiz edildiği çalışmada, eserin aynı yöntem ile bestelenmiş diğer eserlerden farkları da açıklanmış ve bu farkların olası nedenleri saptanmıştır. Makalenin son kısmında Usmanbaş’ın anlık form ve 1945 sonrası Çağdaş Batı Müziğinde ortaya çıkan birçok stil ile girdiği etkileşim, D.Metzer’in yeni modernizm kavramına göre incelenmiş ve bestecinin stili üzerinden 20. Yüzyıl müziğinde konumlandığı alan hem fikirsel hem de müzikal anlamda tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Usmanbaş , Çağdaş Batı Müziği , anlık form , solo viyolonsel müziği , yeni modernizm

Kaynakça

• Cone, E. T. (1962). Stravinsky: The progress of a method. Perspectives of New Music, 1(1), 19-30.
• Dack, J. (1999). Kontakte and narrativity. eContact!, 2(2).
• Hopkins, G. W. (1968). Stockhausen, form, and sound. The Musical Times, 109(1499), 60-62.
• Hutchinson, M. (2016). Shape, continuity, development. Coherence in new music: Experience, aesthetics, analysis içinde (s. 99-143). Routledge.
• İlyasoğlu, E. (2000). İlhan Usmanbaş: Ölümsüz deniz taşlarıydı. Yapı Kredi Yayınları.
• Kramer, J. D. (1981). New temporalities in music. Critical Inquiry, 7(3), 547-561.
• Levinson, J. (2006). Concatenationism, architectonicism, and the appreciation of music. Revue Internationale de Philosophie, 60(238), 505-514.
• Mahnkopf, F. (1998). Neue Musik am Beginn der Zweiten Moderne. Musik und Gesellschaft, 873-875.
• Mahnkopf, F. (2016). When is great music possible?. D. P. Biró & K. J. Polzhofer (Ed.), Perspectives for contemporary music in the 21st century içinde (s. 135-150). Wolke.
• Metzer, D. (2003). Musical modernism at the turn of the twenty-first century. Cambridge University Press.
• Nishida, E. M. Y. (2023). İlhan Usmanbaş, keman-piyano için beş etüd: II. E. Erdoğan’ın (Ed.), Güzel sanatlar üzerine araştırmalar içinde (s. 85-100). Özgür Yayınları.
• Stockhausen, K. (1972). Momentform. Texte zur elektronischen und instrumentalen Musik içinde (vol.1, s. 189-210), DuMont Buchverlag.
• Usmanbaş, İ. (1994). Viyolonsel için Müzik 94 [Müzik notası].