Toprakların uygun nem düzeyinde işlenmesi, tarımsal üretimin
ve doğal kaynakların sürdürülebilirliği için temel esastır. Bu çalışma, toprak
strüktürüne en az zararla, toprak işlemenin yapılabileceği en uygun nem
aralığını ve işleme zamanını değerlendirmek amacıyla Samsun İli Bafra ilçesine
bağlı Dedeli ve Çetinkaya köyleri ile yakın çevresini kapsayan, yaklaşık
1762.4ha’lık alanda yürütülmüştür. Çalışma alanına ait haritalama birimleri ve
gerekli olan bazı toprak parametrelerinin belirlenmesinde, daha önce yapılmış
olan detaylı toprak haritasından yararlanılmıştır. Alanın arazi kullanımı ve
toprak özellikleri dikkate alınarak, toplam 50 adet bozulmuş toprak örneğinde
(0-20 cm) tekstür, organik madde (OM), tarla kapasitesi (TK), plastik limit
(PL), likit limit (LL) ve doğrusal genişleyebilirlik katsayısı (COLE) gibi
toprak özellikleri belirlenmiş ve bu özellikler kullanılarak plastiklik indeksi
(Pİ) ve kıvam indeksi (Ic) hesaplanmıştır. Kıvam indeksi (Ic) değerleri,
detaylı toprak haritası ile birlikte her bir toprak serisinde toprakların toprak
işleme için uygun nem aralıklarının belirlenmesi amacıyla değerlendirilmiştir.
Ayrıca, Ic değerleri jeoistatistiksel ve CBS yöntemleri ile değerlendirilerek
toprak serilerinin toprak işleme zamanı için en uygun nem düzeylerini gösteren
kriging haritası üretilmiştir. Elde edilen kriging haritası, çalışma alanında
dağılım gösteren toprak serilerinin çoğunluğunda uygun olmayan nem koşullarında
yapılacak toprak işlemelerinin, toprak strüktüründe önemli bozulmaların meydana
geleceğini ortaya koymuştur. Araştırma alanında dağılım gösteren farklı
topraklarda, uygun olmayan nem koşullarındaki toprak işlemelerine bağlı toprak
strüktüründeki bozulmaları azaltmak için, araştırma alanı topraklarının toprak
işleme zamanındaki nem içerikleri dikkate alınarak toprak işleme yapılması
gerektiği önerilmektedir.
Uygun toprak nemi Toprak işlenebilirliği Jeoistatistik Toprak haritası
Workability of soils in
suitable moisture condition is essential in order to maintain sustainability of
agricultural production and natural resources. This study was carried out with
the aim of determining the most suitable moisture content and workability time
of soils in Dedeli and Çetinkaya villages’ area and close area,s about 1762.4
ha, located in Bafra- Samsun. Land units and required some soil data of the
study area were taken from detailed soil map. By taking into consideration of
land use and soil properties, total 50 disturbed soil samples were collected
from 0-20 cm soil depth. In these soil samples, some soil properties such as
texture, organic matter (OM), field capacity (FC), plastic limit (PL), licit
limit (LL) and coefficient of lineal extensibility (COLE) were analyzed and
plastic (PI) and consistency indexes were also calculated (Ic). The values of Ic were evaluated to determine
workability in the most suitable moisture for each soil series in detailed soil
map . Furthermore, the kriging maps, which show the most suitable moisture
values for workability times of each soil serial, were produced by evaluating of Ic values by
using geostatistical and GIS techniques.The produced kriging map showed that
the tillage practices applied under unsuitable moisture conditions would lead
to serious damages in soil texture in most of the soil series found in study
area. In order to decrease destruction of soil structure in unsuitable moisture
condition when applied soil tillage in the study area, it should be taken into
consideration of soil moisture condition for each soil workability time.
Suitable soil moisture Soil workability Geostatistic Soil map
Bölüm | Toprak Bilimi ve Bitki Besleme |
---|---|
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 15 Şubat 2017 |
Kabul Tarihi | 15 Mart 2016 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 32 Sayı: 1 |