Ay’ın Evreleri ve Oluşumu Konusunda İşitme Engelli Öğrencilerin Kavram Değişimlerinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 40 Sayı: 2, 657 - 688, 30.12.2021

Ebru Karadağ , Sedat Uçar

Öz

İşitme engelli öğrencilerde dil gelişimindeki yetersizliklerden dolayı kavram öğrenmede işitme engelli olmayan öğrencilere göre daha çok zorluklar yaşamaktadır. Bu yüzden öğrenme esnasında kavram yanılgılarının oluşma olasılığı daha yüksektir. Bu çalışmanın amacı altıncı sınıfta öğrenim gören işitme engelli öğrencilerin Ay’ın evreleri ve evrelerin oluşum sebepleri konusundaki kavramsal anlama düzeylerini belirlemek ve bilgisayar destekli sorgulamaya dayalı öğretim yönteminin işitme engelli öğrencilerin kavramsal değişimlerine etkisini incelemektir. Araştırma yatılı bir işitme engelliler devlet ortaokulunda gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubunda üçü kız biri erkek toplamda dört tane altıncı sınıf öğrencisi yer almıştır. Öğrencilerin kavramsal anlama düzeyini öğrenebilmek için yarı yapılandırılmış görüşme kayıtları, öğrenci çizimleri, beden dilleri, yazılı ve sözlü cevapları (işaret dili aracılığıyla) veri kaynağı olarak kullanılmıştır. Veriler yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Veri analizinde öğrenci cevapları bilimsel ve alternatif olarak kodlanmış ve bu kodların görünme durumuna göre öğrenci bilimsel, bilimsel bölümlü, bilimsel bölümlü ve alternatif, alternatif, alternatif bölümlü, hiçbir şey olarak sınıflandırılmıştır. Analizler sonunda Ay’ın evreleri konusunda sahip olunan kavramsal anlama düzeyleri ve öğretim öncesi ve sonrası kavramsal değişimler belirlenmiştir. Ayrıca alan yazındakilere benzer kavram yanılgılarının yanında yeni kavram yanılgıları belirlenmiştir. Ay’ın evreleri ve oluşum sırası çizimlerinde yanlış ve eksik çizimlerin çoğunlukta olduğu tespit edildi. Ayrıca öğretim öncesi ön görüşmelerde kavram yanılgıları çoğunlukta iken öğretim sonrasında yapılan son görüşmelerde kavram yanılgılarında azalma, bilimsel kavramalarda artış görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

işirme engeli, fen öğretimi, ayın evreleri, ortaokul

Destekleyen Kurum

Çukurova Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

SYL-2017-8714

Teşekkür

Bu çalışma Ebru Karadağ’ın yüksek lisans tezinden üretilmiştir ve Çukurova Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından SYL-2017-8714 kodlu proje tarafından desteklenmiş olup ilgili birime teşekkür ederiz.

Examining the Conceptual Changes of Hearing Impaired Students on the Phases and Formation of the Moon

Öz

Hearing impaired students have more difficulties in learning concepts than non-hearing impaired students due to the inadequacy of language development. Therefore, misconceptions are more likely to occur during learning. The purpose of this study is to determine the conceptual understanding of the sixth grade deaf students about the phases of the Moon and the reasons for the formation of the phases, and to examine the effect of computer-aided inquiry-based teaching method on the conceptual changes of hearing-impaired students. The research was carried out in a boarding state secondary school for the hearing impaired. A total of four sixth grade students, three girls and one boy, took part in the study group. In order to learn the conceptual understanding of the students, semi-structured interview records, student drawings, body languages, written and oral answers (via sign language) were used as data sources. The data were collected by face to face interview method. In data analysis, student responses were coded as scientific and alternative, and according to the appearance of these codes, the student was classified as scientific, scientific, scientific and alternative, alternative, alternative, nothing. At the end of the analysis, the conceptual understanding levels of the phases of the Moon and the conceptual changes before and after the instruction were determined. In addition to the misconceptions similar to the ones in the literature, new misconceptions were determined. It was determined that the majority of incorrect and incomplete drawings are in the drawings of the phases and formation order of the moon. In addition, while misconceptions were prevalent in pre-teaching interviews, there was a decrease in misconceptions and an increase in scientific concepts in the last interviews made after the instruction.

Anahtar Kelimeler

hearing impairment, science teaching, astronomy, moon phases,

Proje Numarası

SYL-2017-8714

Kaynakça

• Acker, S. F. (1996). Identifying and correcting misconceptions about the solar system through a constructivist learni g approach. Unpublished master thesis, Texas Woman’s University, Texas.
• Akçamete, G. & Ceber, H. (1999). Kaynaştırma sınıflarındaki işitme engelli ve işiten öğrencilerin sosyometrik statülerinin karşılaştırılmalı olarak incelenmesi. Özel Eğitim Dergisi, 2(3). 64-74.
• Aslan, Z. (2006, 27-29 Mart). Astronomi neden okutulmalı? 2006 Tam Güneş Tutulması ve Astronominin Fen Bilimleri Eğitimindeki Yeri Sempozyumunda sunuldu, Antalya.
• Avcıoğlu, H. (2013).İşitme yetersizliği olan çocuklar. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Bell R.L. &Trundle K.C. (2008). The use of a computer simulation to promote scientific conception of moon phases. Journal of Research in Science Teaching. 45(3), 346-372.
• Bolat, A. , Aydoğdu R. Ü. , Sağır Ş. &Değirmenci S. (2014). 5. Sınıf öğrencilerinin güneş, dünya ve ay kavramları hakkındaki kavram yanılgılarının tespit edilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 3(1), 218-229.
• Bostan, A. (2008). Farklı yaş grubu öğrencilerinin astronominin bazı temel kavramlarına ilişkin düşünceleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Büyüköztürk, Ş. , Çakmak E. K. , Akgün Ö. E. , Karadeniz Ş. ve Demirel F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Cahyadi, V. (2004). The effect of interactive engagement teaching on student understanding of introductory physics at the faculty of engineering, University of Surabaya, Indonesia. Higher Education Research and Development, 23(4), 455-464.
• Coll, R. K., France, B. & Taylor, I., (2005). The role of models/and analogies in science education: implications from research. International Journal of Science Education, 27(2), 183-198.
• Çepni, S. , Küçük, M. & Ayvacı, H. ( 2003). İlköğretim birinci kademedeki fen bilgisi programının uygulanması üzerine bir çalışma. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(3), 131-145.
• Çiftçi, E. (2009). İşitme engelli öğrenciler için hazırlanan bilgisayar destekli yazılı anlatım becerisi geliştirme materyalinin tasarımı, uygulanması ve değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Ekiz, D.,& Akbaş, Y. (2005). İlköğretim 6. Sınıf öğrencilerinin astronomi ile ilgili kavramları anlama düzeyi ve kavram yanılgıları. Milli Eğitim Dergisi, 165.
• Gallegos, L.,Jerezano, M.E. & Flores, F. (1994). Preconceptions and relations used by children in the construction of food chains. Journal of Research in Science Teaching, 31, 259-272.
• Gerring, J. (2007). Case study research: Principles and practices. New York: Cambridge University Press.
• Girgin, C. (2005). İşitme engelli çocuklar için eğitici etkinlikler. işitme, konuşma ve görme sorunu olan çocukların eğitimi(3.Basım). Ed: Umran Tüfekçioğlu. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No:1514. Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 803.
• Girgin, Ü. (1987).Doğal işitsel- sözel yöntemle eğitim gören işitme engelli çocuklarda okuma-anlama davranışlarının irdelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Girgin, Ü. (1999).Eskişehir ili ilkokulları 4. ve 5. sınıf işitme engelli öğrencileri okumayı öğrenme durumlarının çözümleme ve anlama düzeylerine göre değerlendirilmesi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları no: 1168, Eğitim Fakültesi Yayınları No: 62.
• Girgin, Ü. (2002). İşitme engelli çocuklarda yazma süreci. 12.Ulusal Özel Eğitim Kongresi, Ankara.
• Girgin, Ü. (2003). Okuduğunu anlamada işitme engelli çocukların soru yanıt stratejilerini etkin kullanımı. Çağdaş Eğitim Dergisi, 302, 29-36.
• Girgin, Ü. (2005). İşitme engelli çocuklarda bireyselleştirilmiş okuma eğitimi. The Turkısh Online Journal of EducationTechnology,4(3), 143-150.
• Gülbudak Kılıç, B. (2007). İşitme engelli öğrencilerin fen bilimleri deneysel etkinliklerindeki bilimsel süreç becerilerinin değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Hammer, D. (1996). More than misconception: Multiple perspectives on student knowledge and reasoning, and an appropriate role for education research. American Journal of Physics, 64(10), 1316-1325.
• İçden, G. (2003).Üniversite hazırlık sınıfı işitme engelli öğrencilerinin okuma sonrası soruları yanıtlamalarında ‘soru yanıt ilişkileri’ stratejisinin kullanımı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Kalkan, H., Ustabaş, R., &Kalkan, S. (2007). İlk ve orta öğretim öğretmen adaylarının temel astronomi konularındaki kavram yanılgıları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (23), 1-11.
• Kargın, T. (2004). Kaynaştırma: Tanımı, gelişimi ve ilkeleri. Özel Eğitim Dergisi. 5(2),1-19.
• Kelly, R. R.,Lang, H. G. &Pagliora, C. M. (2003). Mathematics word problem solving for deaf education: Asurvey of practices in grades: 6–12. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 8, 104–119.
• Kolomuç, A.,& Çalık, M. (2012). A comparison of chemistry teachers’ and grade 11 students’ alternative conceptions of ‘Rate of Reaction’. Journal of Baltic Science Education, 11(4), 3334.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• MEB.(2003). İşitme engelliler öğretmen el kitabı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• MEB. (2013). İlköğretim fen bilimleri dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• MEB. (2017). İlköğretim fen bilimleri dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. (2012).
• Öztürk, D. (2011). İlköğretim 6. ve 8. sınıf öğrencilerinin Ay’ın Evreleri konusunda kavram yanılgıları ve kavram değişimlerinin işbirliğine dayalı ortamda incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Öztürk, D. &Uçar, S. (2012).İlköğretim öğrencilerinin Ay’ın evreleri konusunda kavram değişimlerinin işbirliğine dayalı ortamda incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(2), 98-112.
• Palmer, D. (1993). How consistently do students use their alternative conceptions? Research in Science Education, 23, 228-235.
• Roald, I. & Mikalsen, Q. (2000). What are the earth and the heavenly bodies like? A study of objectual conceptions among Norwegian deaf and hearing pupils. International Journal of Science Education, 22(4), 337-355.
• Roald, I. &Mikalsen, Q. (2001).Configuration and dynamics of the earth-sun-moon system: on investigation into conceptions of deaf and hearing pupils. International Journal of Science Education, 23(4), 423-440.
• Sağban, K. (2002). Fen bilgisi öğretimi amacıyla Ahmet Yesevi işitme engelliler ilköğretim okulu 5.sınıf öğrencileriyle yapılan farklı öğretim uygulamalarının karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Sharp, J. G. &Kuerbis, P. (2005). Children’s ideas about the solar system and the chaos in learning science. Science Education, 90(1), 124–147.
• Smith, E. L. &Anderson, C.W. (1984). Plants as a producers. Journal of Research in Science Teaching, 21, 685- 698.
• Smith, J. P.,DiSessa, A. A. &Roscheile, J. (1993).Misconceptions reconceived: A constructivist analysis of knowledge in transition. The Journal of the Learning Sciences, 3(2), 115-163.
• Stahly, L., Krockover, G. H. & Shepardson, D. P. (1999). Third grade students’ ideas about the lunar phases. Journal of Research in Science Teaching, 36(2), 159-177.
• Şahin, F. (2001). İlköğretim 2. sınıf öğrencilerinin uzay hakkındaki bilgilerinin değerlendirilmesi. Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 156-169.
• Taber, K. S. (2003).Understanding Ionisation Energy: Physical, Chemical And Alternative Conceptions, Chemıstry Educatıon: Research And Practıce, 4(2), 149-169.
• Trnova, E. &Trna, J. (2015). Formation of science concepts in pre-school science education. Procedia- Social and Behavioral Science. 197 (2015), 2339-2346.
• Trumper, R. (2006). Teaching future teachers’ basic astronomy concepts-seasonal changes-at a time of reform in science education. Journal of Research in Science Teaching, 43, 879-906.
• Trundle K. &Troland T. (1996).The Moon in children’s literature. National Science Education Standards, 40-44.
• Trundle K.,Willmore S. &Smith W.(1996), The moon Project, Science and Children, 43 (6), 52-55.
• Trundle, K. C.,Atwood, R. K., &Christopher, J. E. (2002). Preservice elementary teachers’ conceptions of moon phases before and after instruction. Journal of Research in Science Teaching. 39(7), 633–658.
• Trundle K.,Atwood R. &Christopher J.(2007).Fourth grade elementary students’ conceptions of standards based lunar concepts. International Journal of Science Education. 29(5), 595-616.
• Trundle K.,Atwood R. &Christopher J. (2006).Preservice elementary teachers’ knowledge of observable Moon phases and pattern of changes in phases, Journal of Science Teacher Education, 17, 87-101.
• Turgut, N. (2012). İşitme engelli 10-14 yaş arası çocuklarda işitme düzeyi ile yazılı dil becerisi ilişkisinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Tüfekçioğlu, U. & Erdiken, B. (1991). İşitme engelli çocuklar için Anadolu üniversitesi İÇEM’de lise uygulaması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(12), 179-199.
• Tüfekçioğlu, U. (1992). Kaynaştırmadaki işitme engelli çocuklar. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Tüfekçioğlu, U. (1998). Farklı eğitim ortamlarındaki işitme engelli öğrencilerin konuşma dillerinin incelenmesi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları No: 141.
• Tüfekçioğlu ve Ark. (2001). Çocukta dil gelişimi. Yayınlanmamış Ders Notları. Eskişehir, Anadolu Ünv. Açıköğretim Fak. Okul Öncesi Öğretmenliği Bölümü
• Tüfekçioğlu, U. (2005). Çocuklarda işitme kaybının etkileri. işitme konuşma ve görme sorunu olan çocukların eğitimi (3. Basım). Ed: Umran Tüfekçioğlu. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 1514 Açıköğretim Fakültesi Yayın No: 803.
• Türk, C. (2010). İlköğretim temel astronomi kavramlarının öğretimi, Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Uğurlu, B. N. (2005). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin dünya ve evren konusu ile ilgili kavram yanılgıları, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 229- 246.
• Uçar, S. (2009), A comparative analysis of earth science education practices in elementary schools in Turkey and in the USA, Problem of Education in the 21stCentury: Trends and Problems in Science and Technology Education, 11 (11), 170-182.
• Uçar S. (2014). The effects of simulation based and model-based education on the transfer of teaching with regard to moon phases. Journal of Baltic Science Education. 13 (3), 327-338.
• Ülgen, G. (2001).Kavram geliştirme kuramlar ve uygulamalar. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Ünsal, Y., Güneş, B., & Ergin, İ. (2001). Yükseköğretim öğrencilerinin temel astronomi konularındaki bilgi düzeylerinin tespitine yönelik bir araştırma, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 21(3), 47-60.