Güncel Eğilimler Açısından Fen Bilimleri Öğretim Programına Yönelik Öğretmen ve Uzman Değerlendirmelerinin Karşılaştırılması

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 19, 116 - 145, 30.09.2019

Oğuzhan Nacaroğlu , Davut Sarıtaş , Oktay Kızkapan

https://doi.org/10.26466/opus.563758

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmada, STEM, Kariyer Bilinci, Girişimcilik gibi fen eğitiminde güncel ve benimsenmiş bazı eğilimler açısından, yenilenen fen bilimleri öğretim programlarına yönelik öğretmen ve uzman değerlendirmelerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırmada nitel desenlerinden fenomenoloji kullanılmıştır. Araştırma verileri, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında dört fen bilimleri öğretmeni ve bu konuda araştırmaları olan dört alan uzmanından toplanmıştır. Veri toplamada yarı yapılandırılmış görüşme kullanılmıştır. İçerik analizi ile işlenen verilerden kodlar ve bu kodları birleştiren bazı ana ve alt kategoriler oluşturulmuştur. Ardından uzman ve öğretmen değerlendirmeleri bu kategoriler ve bağlı veriler üzerinden karşılaştırılmıştır. Araştırma bulgularına göre; uzman ve öğretmenlerin görüşleri arasında uyum olmadığı görülmüştür. Uzmanlar fen okuryazarlığı, bilimsel süreç becerileri ve sürdürülebilir kalkınma eğilimlerini programın yeterli düzeyde karşıladığını, STEM, kariyer bilinci ve girişimcilik eğilimlerini ise nispeten düşük düzeyde karşıladığını değerlendirmektedirler. Öğretmenler ise daha olumsuz değerlendirmelerle; programın fen okuryazarlığı ve sürdürülebilir kalkınma eğilimlerinde daha düşük düzeyde olmak üzere, STEM, bilimsel süreç becerileri, kariyer bilinci ve girişimcilik eğilimlerini yetersiz düzeyde karşıladığı kanaatindedirler. Ayrıca öğretmenler programa göre hazırlanmış olan ders kitabına tüm eğilimlerin yansımasının yetersiz kaldığını değerlendirmektedirler. Bu sonuçlar dikkate alındığında öğretmenlerin programda güncel eğilimler açısından daha fazla yönlendirici bilgiye ihtiyaç duydukları söylenebilir. Ayrıca uzmanlar tarafından yeterli görülen bazı eğilimlerin öğretmenlerce yetersiz görülmesi, programın alandaki karşılığının program geliştirme sürecinde daha fazla göz önünde tutulmasını gerektiğini göstermesi bakımından önemlidir. 

Anahtar Kelimeler

Fen öğretim programı, STEM, Kariyer bilinci ve girişimcilik, Sürdürülebilir kalkınma, Öğretmen ve uzman değerlendirmesi

Comparison of Teachers and Expert Evaluations for Science Curriculum in Terms of Current Trends

Öz

In this study, it is aimed to compare teachers and expert evaluations about renewed science education programs in terms of current and adopted trends in science education such as STEM, Career Awareness and Entrepreneurship. Phenomenology design was used in the study. The research data were collected from four field experts and four science teachers in the 2018-2019 academic years. Semi-structured interview was used for data collection. Codes from the data analyzed by content analysis and some main and subcategories that combine these codes have been created. Then, expert and teacher evaluations were compared over these categories and related data. According to the research findings; it was found that there was no agreement between the opinions of the experts and teachers. Experts consider that the program meets sufficiently science literacy, scientific process skills and sustainable development trends, but meets STEM and career awareness and entrepreneurship trends relatively low levels. Teachers with more negative evaluations; believes that with a lower level in science literacy and sustainable development trends; program meets the scientific process skills, STEM, career awareness and entrepreneurship trends in an insufficient level. Considering these results, it can be said that teachers need more guiding in terms of current trends in the program. In addition, it is important that some of the trends considered adequate by the experts are considered as insufficient by the teachers, and that the provision of the program in the field should be taken into consideration in the program development process.

Anahtar Kelimeler

STEM, Science curriculum, Career awareness and entrepreneurship, Sustainable development, Teacher and expert evaluation

Kaynakça

• Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M. S., Öner, T., ve Özdemir, S. (2015). STEM eğitimi Türkiye raporu. İstanbul: Scala Basım.
• Alakuş, M. (2005). Bilgi evreninden evrensel bilgi merkezine: İnternet’in düzenlenmesi, X. “Türkiye'de İnternet” Konferansı, 9-11 Aralık 2005: Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Ayaz, F. M. (2015). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin fen derslerindeki akademik başarılarına etkisi: Bir meta-analiz çalışması. Turkish Studies-International Peridical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(3) 139-160.
• Bahar, M., Yener, D., Yılmaz M., Emen, H. ve Gürer, F. (2018). 2018 Fen bilimleri öğretim programı kazanımlarındaki değişimler ve fen teknoloji matematik mühendislik (STEM) entegrasyonu. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2), 702-735.
• Balanskat, A. ve Engelhardt, K. (2014). Computing our future: Computer programming and coding - Priorities, school curricula and initiatives across Europe. European Schoolnet. Çevrim-içi: http://www.eun.-org/resources/detail?publicationID=481.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Bybee, R. W. (2010). The teaching of science: 21st century perspectives. Arlington, Virginia: NSTA Press.
• Care, E., Kim, H., Anderson, K. ve Gustafsson-Wright, E. (2017). Skills for a changing world: National perspectives and the global movement. The Center for Universal Education at Brookings project report. https://www. brookings. edu/wp-content/uploads/2017-/03/global-20170324-skillsfor-a-changing-world. Pdf.
• Cheung, D. ve Ng, P. (2000). Science teachers’ beliefs about curriculum design. Research in Science Education, 30, 357-375.
• Cohen, L. ve Manion, L. (1994). Research methods in education (4. ed.). London: Routlenge.
• Conklin, W. (2011). Higher-order thinking skills to develop 21st century learners. Huntington Beach: Shell Education Publishing.
• Creswell, J. W. (2009). Research design, qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (3rd ed.). California: SAGE Publications.
• Cropley, A. (2002). Qualitative research methods: An introduction for students of psychology and education. University of Latvia: Zinatne.
• Çepni, S. (2009). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş̧. Genişletilmiş 4. baskı, Celepler Matbaacılık, Trabzon.
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. 5.Baskı, Trabzon: Akademi Kitabevi
• D’Angelo, A.J. (1995). The college blue book: A few thoughts, reflections & reminders on how to get the most out of college & life (5th Ed.).New Jersey: Arkad Press.
• Demirel, Ö. (2004). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. (7.Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Demirel, Ö. (2012). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Deveci, İ, Konuş, F. ve Aydız, M . (2018). 2018 yılı fen bilimleri dersi öğretim programı kazanımlarının yaşam becerileri açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47(2), 765-797.
• Deveci, İ. (2018). Türkiye’de 2013 ve 2018 yılı fen bilimleri dersi öğretim programlarının temel öğeler açısından karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 799-825. DOI: 10.17860/mersinefd.342260
• European Commission, (2011). Entrepreneurship education: Enabling teachers as a critical success factor. a report on teacher education and training to prepare teachers for the challenge of entrepreneurship education. Bruxelles: Entrepreneurship Unit Directorate-General for Enterprise and Industry.
• Fullan, M. (1991). The new meaning of educational change. London: Cassell.
• Gezer, M., Şahin, İ. F., Sünkür, M. Ö. ve Meral, E. (2014). 8. sınıf Türkiye Cumhuriyeti inkılâp tarihi ve Atatürkçülük dersi öğretim programı kazanımlarının revize edilmiş Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 433-455.
• Henson, K. T. (2006). Curriculum planning: Integrating multiculturalism, constructivism and education reform. United States: Waveland Inc.
• Huinker, D. ve Madison, S. K. (1997), Preparing efficacious elementary teachers in science and mathematics: The influence of methods courses, Journal of Science Teacher Education, 8, 107-126. Kaptan, F. & Kuşakcı, F. (2002). Fen öğretiminde beyin fırtınası tekniğinin öğrenci yaratıcılığına etkisi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiriler Kitabı, içinde 197-202. ODTÜ: Ankara. Karaman, M. (2010). Öğretmen adaylarının TV ve internet teknolojilerini kullanma amaç ve beklentilerinin medya okuryazarlığı bağlamında değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 3(2), 51-62. Karaman, P. ve Karaman, A. (2016). Fen bilimleri öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri öğretim programına yönelik görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 243-269.
• Karatepe, A., Yıldırım, H.İ., Şensoy, Ö. ve Yalçın, N. (2004). Fen bilgisi öğretimi amaçlarının gerçekleştirilmesinde mevcut fen bilgisi müfredat programının amaçlar boyutunda uygunluğu konusunda öğretmen görüşleri, Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 5(2), 165-175.
• Kelly, A. V. (2009). The curriculum: Theory and practice. (6. baskı). London: Sage Publications.
• Kırıkkaya, E. B. (2009). İlköğretim okullarındaki fen öğretmenlerinin fen ve teknoloji programına ilişkin görüşleri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6(1), 133-148.
• Kober, N. (1992). What we know about science teaching and learning. Washington, DC: Council for Educational Development and Research
• Kubat, U. (2015). Beşinci sınıf fen bilimleri öğretim programının içerik ve kazanım ilişkisinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. International Periodical for the Languages. Literature and History of Turkish or Turkic, 10(11), 1061-1070.
• MEB, (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
• Polat, M. ve Sarıtaş, D. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının üst düzey bilişsel beceri gerektiren bazı kazanımlara yönelik değerlendirmeleri; kazanımların ders kitabında verilme şekli ve karşılanma düzeyi. Electronic Turkish Studies, 12(33), 361-378.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (Third Edition). California: Sage Publications.
• Ridwan, A., Rahmawati, Y. ve Hadinugrahaningsih, T. (2018). STEAM integration in chemistry learning for developing 21st century skills. MIER Journal of Educational Studies, Trends and Practices, 7(2), 184 – 194.
• Saban, A. ve Ersoy, A. (Eds.). (2017). Eğitimde nitel araştırma desenleri. Anı Yayıncılık.
• Sayın, Z., ve Seferoğlu, S. S. (2016). Yeni bir 21. yüzyıl becerisi olarak kodlama eğitimi ve kodlamanın eğitim politikalarına etkisi. Akademik Bilişim Konferansı, 3-5.
• Schremer, O.D. (1991), The teacher a category in curriculum evaluation, Studies in Educational Evaluation, 17, 23-39.
• Seidman, İ., E. (1991). Interviewing as qualitative research: A guide for researchers in education and the social sciences. New York: Teachers College Press.
• Tekbıyık, A. ve Akdeniz, A. R. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programını kabullenmeye ve uygulamaya yönelik öğretmen görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 2 (2), 23-27.
• Thoman, E. ve Jolls, T. (2003). Literacy for the 21st Century. An Overview & Orientation Guide to Media Literacy Education. Part I: Theory CML MediaLit Kit™ A Framework for Learning and Teaching in a Media Age. Center for Media Literacy / 14.03.2019 tarihinde www.medialit.org adresinden erişildi.
• Toraman, S. ve Alcı, B. (2013). Science and technology teachers’ opinions about renewed science lesson curriculum. EKEV Akademi Dergisi, 56, 11-22.
• Uslu, S. ve Akgün, A. (2016). İlköğretim II. kademede fen ve teknoloji öğretiminde çalışma yapraklarının akademik başarı üzerine etkisinin incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 157-168. Wagner, T. (2008). Rigor redefined. Educational Leadership, 66(2), 20-24.
• Wang, H. (2012). A new era of science education: science teachers‘ perceptions and classroom practices of science, technology, engineering, and mathematics (stem) integration. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Minnesota Üniversitesi, Minnesota.
• Windschitl, M. (2009). Cultivating 21st century skills in science learners: how systems of teacher preparation and professional development will have to evolve. Paper commissioned by National Academy of Science’s Committee on the development of 21st century skills. Paper No: 072614. Washington, DC. 18.04.2019 tarihinde http://si-tes.nationalacademies.org/cs/groups/dbassesite/documents/webpage/dbasse_072614.pdf adresinden erişildi.
• Yetişir, M. İ. (2007). İlköğretim fen bilgisi öğretmenliği ve sınıf öğretmenliği birinci sınıfında okuyan öğretmen adaylarının fen ve teknoloji okuryazarlık düzeyleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldırım, A. ve Şimsek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, N. ve Güngör Akgün, Ö. (2015). İlkokul 3. sınıf öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri dersine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 199-218.
• Yılmaz, Ö. (2013). Fen öğretiminde öğrenci başarısını ve öz düzenleme becerilerini geliştiren sınıf ortamının oluşturulmasında mobil teknoloji kullanımı. Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.