Organizational Commitment Levels of Teachers Working in Private and Public Institutions: The Interactive Impact Model

Yıl 2021, Cilt: 17 Sayı: 38, 4983 - 5005, 15.06.2021

Pelin Kösece Sait Akbaşlı , Lütfi Üredi , Buse Özaksoy

https://doi.org/10.26466/opus.858602

Öz

The purpose of the research to examine the organizational commitment levels of the teachers working in private and public educational organizations within the framework of the separately and common effect of different variables. Relational model was used in the study. Random sampling method which is the one of the probability sampling methods has been used in the study. The research that carried out with totally 343 teachers working in public and private education institutions in Ankara in the first term of 2019-2020 academic year. Personal information form and two-factor measurement tool consisting of 15 items prepared to measure the organizational commitment levels of teachers were used as data collection tools in this study. The data was analyzed by using Factorial Anova, independent groups t-test for categorical independent variables and one-way analysis of variance to see the interactional effect. According to the findings, the findings revealed that the organizational commitment levels of teachers working in private and public educational organizations significantly differantiated in favor of classroom teachers and significiantly differantiated in favor of teachers working in private schools. It is concluded that teachers working in private schools have an effective performance in terms of organizational commitment. The results were discussed and recommendations for future research were offered.

Anahtar Kelimeler

Organizational commitment, interactional effect, educational institutions

Özel ve Kamu Eğitim Örgütlerinde Çalışan Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri: Etkileşimsel Etki Modeli

Öz

Bu araştırma, özel ve kamu eğitim örgütlerinde çalışan öğretmenlerin çalıştıkları kuruma örgütsel bağlılık düzeylerini, farklı değişkenlerin ayrı ayrı ve ortak etkisi çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Araştırma 2019-2020 eğitim-öğretim yılı güz döneminde Ankara ilinde özel ve kamu kurumlarında görev yapan 343 öğretmen ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu ve öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeylerini ölçmek üzere hazırlanan 15 maddelik iki faktörlü ölçme aracı kullanılmıştır. Verilerin analizinde etkileşimsel etkiyi görmek amacıyla Faktöryel ANOVA, kategorik bağımsız değişkenlere yönelik bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, özel ve kamu eğitim örgütlerinde çalışan öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeylerinin sınıf öğretmenleri lehine anlamlı olarak farklılaştığı ve çalıştığı okul türüne göre özel okulda çalışan öğretmenler lehine anlamlı olarak farklılaştığı ortaya çıkmıştır. Özel okulda çalışan öğretmenlerin, örgütsel bağlılık durumları yönünden etkili bir performansa sahip oldukları sonucu elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlar tartışılmış ve gelecekteki araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel bağlılık, etkileşimsel etki, eğitim kurumları

Kaynakça

• Ahuja, S. ve Gupta, S. (2019). Organizational commitment and work engagement as a facilitator for sustaining higher education professionals. International Journal of Recent Technology and Engineering, 7(6), 1846-1851.
• Akan, D. ve Kılıç, M. E. (2019). Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri ile okul etkililiği arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ekev Akademi Dergisi, (80), 123-136.
• Akyol, P., Atan, T. ve Gökmen, B. (2013). Beden eğitimi ve sınıf öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeylerinin incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 4(1), 38-45.
• Ateş, Ö. T. ve Buluç, B. (2018). İlköğretim öğretmenlerinde motivasyon ve örgütsel bağlılığın demografik değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (48), 1-30.
• Bayram, L. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: örgütsel bağlılık. Sayıştay Dergisi, 59, 125-139.
• Berberoğlu, A. (2018). Impact of organizational climate on organizational commitment and perceived organizational performance: empirical evidence from public hospitals. BMC Health Services Research, 18(1), 399.
• Berkovich, I. (2018). Effects of principal-teacher gender similarity on teacher’s trust and organizational commitment. Sex Roles, 78(7-8), 561-572.
• Celep, C. (2014). Eğitim örgütlerinde örgütsel adanma. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Chor, L. T. (1991). Development of organizational commitment in Hong Kong aided secondary school christian teachers -- a case study. 09.01.2021 tarihinde http://www.fed.cuhk.edu.hk/ceric/cuma/91tcleung/conclusion.htm adresinden erişildi.
• Çatal, M. (2019). İlkokul öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeylerinin incelenmesi. Tezsiz yüksek lisans projesi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Çetin Gürkan, G. (2006). Örgütsel bağlılık: örgütsel iklimin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi ve Trakya Üniversitesi’nde örgüt iklimi ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin araştırılması. (Yüksek lisans tezi) Ulusal Tez Merkezi (206826)
• Çoban, D. ve Demirtaş, H. (2011). Okulların akademik iyimserlik düzeyi ile öğretmenlerin örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 17(3), 317-348.
• Çolakoğlu, Ü., Ayyıldız, T. ve Cengiz, S. (2009). Çalışanların demografik özelliklerine göre örgütsel bağlılık boyutlarında algılama farklılıkları: Kuşadası’ndaki beş yıldızlı konaklama işletmeleri örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1), 77-89.
• Dou, D., Devos, G. ve Valcke, M. (2017). The relationships between school autonomy gap, principal leadership, teachers’ job satisfaction and organizational commitment. Educational Management Administration & Leadership, 45(6), 959-977.
• Durna, U. ve Eren, V. (2005). Üç bağlılık unsuru ekseninde örgütsel bağlılık. Doğus Üniversitesi Dergisi, 6(2), 210-219.
• Faraji, M. ve Begzadeh, S. (2017). The relationship between organizational commitment and spiritual intelligence with job performance in physical education staff in east Azerbaijan province. International Journal of Management, Accounting and Economics, 4(5), 565-577.
• Güçlü, N. ve Zaman, O. (2011). Alan dışından atanmış rehber öğretmenlerin iş doyumları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 541-576.
• Gün, F., Turabik, T., Arastaman, G. ve Akbaşlı, S. (2019). Adaptation of university student engagement inventory to Turkish culture: Validity and reliability study. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 20(2), 507-520.
• İlter, P. (2019). Resmi eğitim kurumlarında görev yapan rehber öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve motivasyon düzeyleri arasındaki ilişki. (Yüksek lisans tezi). Ulusal Tez Merkezi (569422)
• John, M. C. ve Taylor, J. W. (1999). Leadership style, school climate, and the institutional commitment of teachers. In International Forum Journal, 2(1), 25-57.
• Korkmaz, M. (2011). İlköğretim okullarında örgütsel iklim ve örgüt sağlığının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 17(1), 117-139.
• Maroco, J., Maroco, A. L., Campos, J. A. D. B. ve Fredricks, J. A. (2016). University student’s engagement: development of the University Student Engagement Inventory (USEI). Psicologia: Reflexão e Crítica, 29(21), 1-12.
• Nacar, D. ve Demirtaş, Z. (2017). Lise öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2017(9), 547-558.
• Nikpour, A. (2017). The impact of organizational culture on organizational performance: The mediating role of employee’s organizational commitment. International Journal of Organizational Leadership, 6, 65-72.
• Kurşunoğlu, A., Bakay, M. E., ve Tanrıöğen, A. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 101-115.
• Pelit, E., Boylu, Y. ve Güçer, E. (2007). Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi akademisyenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri üzerine bir araştırma. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 86-114.
• Roncesvalles, M. C. T. ve Gaerlan, A. A. (2020). Authentic leadership and teacher morale: effects on organizational commitment ın higher education. International Journal of Advanced Research and Publications, 4(3), 85-94.
• Rosenholtz, S. ve Simpson, C. (1990). Workplace conditions and the rise and fall of teachers’ commitment. Sociology of Education, 63, 241-257.
• Sarıdere, U. (2004). Eğitim örgütlerinde örgütsel bağlılığın işten ayrılma niyetine etkisi. (Yüksek lisans tezi). Ulusal Tez Merkezi ( 147182)
• Scholl, R. (2008). What is organizational commitment. Scholl WebNotes.
• Uğurlu, C. T. ve Üstüner, M. (2011). Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeylerine yöneticilerinin etik liderlik ve örgütsel adalet davranışlarının etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(41), 434-448.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9.bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yörük, S. ve Sağban, Ş. (2012). Okul müdürlerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyine etkisi. Electronic Turkish Studies, 7(3).2795-2813.