Examining the Relationship Between the Levels of Curiosity and Mindfulness of High School Students

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 42, 5577 - 5609, 13.10.2021

Gürbüz Ocak , Emine Akkaş Baysal , Ulviye Yer

https://doi.org/10.26466/opus.919627

Öz

The aim of this study was to determine the relationship between the curiosity levels and mindfulness levels of high school students according to their gender, class, school type and academic achievement variables. The research was designed as relational scanning in the survey model. 367 high school students participated in this study, in which the stratified sampling method, one of the random sampling types, was used. The "Curiosity Scale" was developed by Kashdan, Gallagher, Silvia, Winterstein, Breen, Terhar, and Steger (2009) and adapted into Turkish by Acun, Kapıkıran and Kabasakal (2013), and by Brown and Ryan (2003); "Mindfulness Scale" was used, which was adapted into Turkish by Özyeşil, Arslan, Bıçak and Deniz (2011). Demographic features were collected with the "Personal Information Form". As a result of the research, it was determined that there was a positive weak relationship between the curiosity levels and mindfulness levels of high school students. There was a weak negative correlation in terms of women. In male students, it was observed that there was a positive and weak relationship in the acceptance dimension of the curiosity scale. In the research, while a meaningful relationship was found only in 11th grades and school type. It could be stated that there was a significant difference between the tendency for curiosity and mindfulness levels in favor of Social Sciences High School students. As a result, it can be said that the curiosity levels of students effect the mindfulness levels of high school students.

Anahtar Kelimeler

Mindfulness, Curiosity, High School Students, Discovery

Lise Öğrencilerinin Merak Düzeyleri İle Bilinçli Farkındalık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin cinsiyet, sınıf, okul türü ve akademik başarı değişkenlerine göre meraklılık düzeyleri ile bilinçli farkındalık düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma, tarama modelinde ilişkisel tarama olarak desenlenmiştir. Seçkisiz örnekleme türlerinden tabakalı örnekleme yönteminin kullanıldığı bu araştırmaya 367 lise öğrencisi katılmıştır. Araştırmada Kashdan, Gallagher, Silvia, Winterstein, Breen, Terhar, ve Steger (2009) tarafından geliştirilen ve Acun, Kapıkıran ve Kabasakal (2013) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Meraklılık Ölçeği” ile Brown ve Ryan (2003) tarafından geliştirilen; Özyeşil, Arslan, Kesici ve Deniz (2011) tarafından Türkçe’ye uyarlan “Bilinçli Farkındalık Ölçeği” kullanılmıştır. Demografik özellikler “Kişisel Bilgi Formu” ile toplanmış-tır. Araştırma sonucunda, lise öğrencilerinin meraklılık düzeyleri ile bilinçli farkındalık düzeyleri arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Kadınlarda negatif yönde zayıf ilişki tespit edilmiştir. Erkek öğrencilerde ise meraklılık ölçeğinin kabullenme boyutunda pozitif yönde, zayıf bir ilişki olduğu görülmüştür. Yapılan araştırmada sınıf bazında anlamlı ilişki sadece 11. sınıflarda ve okul türü açısından görülürken, pozitif yönde orta düzeye yakın bir ilişki bulunmuştur. Meraklılık eğilimi ile bilinçli farkındalık düzeyleri arasında Sosyal Bilimler Lisesi öğrencileri lehine anlamlı farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu durum Sosyal Bilimler Lisesi öğrencilerinin merak düzeyleri ve bilinçli farkındalık düzeylerinin, diğer okul türlerine göre pozitif yönde bir farklılık gösterdiğini ortaya çıkarmaktadır. Sonuç olarak öğrencilerin merak düzeylerinin onların bilinçli farkındalık düzeylerini etkilediği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Bilinçli Farkındalık, Merak, Lise Öğrencileri, Keşfetme

Kaynakça

• Acun, N., Kapıkıran, Ş. ve Kabasakal, Z. (2013). Merak ve Keşfetme Ölçeği II: Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 16(31), 74-85.
• Ağ, C. ve Bağcı, O. (2018). Psikolojik örgütsel sermayenin merak ve keşfetme ile ilişkisi: Bir bilişim sektörü örneği. International Social Sciences Studies Journal, 4(24), 5137-5180. http://dx.doi.org/10.26449/sssj.981.
• Arana, D. (2006). The practice of mindfulness meditation to alleviate the symptoms of chronic shyness and social anxiety. Yayınlanmamış doktora tezi. Institute of Transpersonal Psychology, Kaliforniya.
• Arslan, M. (2008). Günümüzde montessori pedagojisi. Milli Eğitim Dergisi, 177, 65-79.
• Azak, A. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin bilinçli farkındalık düzeylerinin belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15(3), 170-176. http://dx.doi.org/10.5222/HEAD.2018.170.
• Baysal, N. ve Demirbaş, B. (2012). Sınıf öğretmenliği adaylarının bilinçli farkındalıkları ile yansıtıcı düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 12-20.
• Brown K.W. and Ryan, R.M. (2003). The benefits of being present, mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822-848.
• Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çatak, P. D. ve Ögel, K. (2010). Farkındalık temelli terapiler ve terapötik süreçler. Klinik Psikiyatri, 13, 85-91.
• Çelik, E. ve Topçuoğlu, P.(2017). Proaktif kişiliğin öznel zindelik ile merak arasındaki ilişkide aracılık etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 1221-1240.
• Darancık, Y. (2018). Merak duygusu ile etkili yabancı dil öğretimi. Turkish Studies, 13(4), 421-437. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13084.
• Demir, V. (2014). Bilinçli farkındalık temeli hazırlanan eğitim programının bireylerin depresyon ve stres düzeyleri üzerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Demir, V. (2017). Bilinçli farkındalık temelli bilişsel terapi programının üniversite öğrencilerinin kaygı düzeylerine etkisi. Uluslararası Toplum Araştırma Dergisi, 7(12), 98-118.
• Deringöl, Y., Yaman, Y., Özsarı, İ. ve Gülten, D. Ç. (2010). İlköğretim öğretmen adaylarının meraklılık düzeylerinin incelenmesi. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11-13 November, Antalya, 492-497.
• Germer, C. K., Siegel, R. D. and Fulton, P. R. (2005). Mindfulness and psychotherapy. NY: Guilford Press.
• Gündüz, H. (2016). Yetişkinlerde bilinçli farkındalık (mindfulness) ve duygu düzenleme arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nişantaşı Üniversitesi, İstanbul.
• Hocaoğlu, N. ve Baysal, E. A.( 2019). Bilimsel araştırma yöntemleri. G.Ocak (Ed.), Nicel Araştırma Modelleri-Desenleri içinde (s.66-113). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Karabacak, A. ve Demir, M. (2017). Özerklik, bağlanma stilleri, bilinçli farkındalık ve duygu düzenleme arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 271-291.
• Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Kaya, G. İ.(2016). Eğitimde merak ve ilgi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi,13(25), 103-114. Langenscheidt.(2019). Güncel Sözlük. Erişim: https://tr.langenscheidt.com/
• Langer, Á., Schmidt C., Mayol R., Díaz, M., Lecaros J., Krogh E., Pardow A., Vergara C., Vergara G., Pérez-Herrera B., Villar M., Maturana A. and Gaspar P. (2017). The effect of a mindfulness-based intervention in cognitive functions and psychological well-being applied as an early intervention in schizophrenia and high-risk mental state in a chilean sample. Study Protocol For A Randomized Controlled Trials, 18(1), 233-243. http://dx.doi.org/10.1186/s13063-017-1967-7.
• Ludwig, H. (2015). Praxishandbuch der montessori-methode. Verlag Herder: Germany. Erişim: https://books.google.com.tr/ 17.12.2020.
• Özen, Y. ve Gül, A. (2007) Sosyal ve eğitim bilimleri araştırmalarında evren örneklem sorunu. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 394 – 422.
• Özer, B. ve Korkmaz, C. (2016) Yabancı dil öğretiminde öğrenci başarısını etkileyen unsurlar. Ekev Akademi Dergisi, 20(67), 59-84.
• Özyeşil, Z. (2011). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayış düzeylerinin bilinçli farkındalık, kişilik özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Özyeşil, Z., Arslan, C., Kesici, Ş. ve Deniz, M. E. (2011). Bilinçli farkındalık ölçeğini Türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 36(160), 226-227.
• Sekreter, S. ve Akyüz, G. (2003). Pazarlama araştırmalarında kullanılan ölçeklere ilişkin bir yayın taraması. Akdeniz Üniversitesi İİBF Dergisi, 6, 123-150.
• Soydan, S. (2013). Çocuklarda merak duygusunu uyandırmada montessori öğretmenlerinin kullandıkları stratejiler. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 269 – 290.
• Şahin, A. (2019). Üniversite öğrencilerinde bilinçli farkındalık ile yaşam doyumu ve iyi oluş arasındaki ilişkiler, Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 151-176. http://dx.doi.org/10.32739/uskudarsbd.5.8.61.
• Şahin, Ç. ve Karakuş, G. (2019). Bilimsel araştırma yöntemleri. G.Ocak (Ed.). Katılımcıları Seçme: Evren ve Örneklem içinde (s.187). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• TDK. (2019). Güncel Sözlük. Erişim: http://tdk.gov.tr/ 17.01.2021.
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. İkinci baskı, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayını.
• Ülev, E. (2014). Üniversite öğrencilerinde bilinçli farkındalık düzeyi ile stresle başa çıkma tarzının depresyon, kaygı ve stres belirtileriyle ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.