Sınıf Yönetiminde Mizah Ölçeğinin Geliştirilmesi, Güvenirliği ve Geçerliği

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: Eğitim Bilimleri Özel Sayısı, 4568 - 4597, 15.09.2021

Ahmet Saylık Numan Saylık

https://doi.org/10.26466/opus.879699

Cited By: 1

Öz

Öğretmenlik mesleğinin ve öğretim süreçlerinin en önemli unsurlarından biri sınıf yönetimidir. Mizahın derslerde bir öğretim tekniği olarak kullanılmasının sınıf iklimine olumlu yansımaları göz ardı edilmemelidir. Farklı branşlarda görev yapan öğretmenlerin sınıf yönetiminde mizah kullanımını ölçebilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmeyi amaçlayan bu araştırmanın çalışma grubunu 303 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın kapsam geçerliği uzman görüşleri doğrultusunda sağlanmıştır. Cronbach Alfa katsayısı ile ölçeğin güvenirliği, düzeltilmiş madde toplam korelasyonları ile ölçek maddelerinin ayırt ediciliği incelenmiştir. Ölçek, toplam varyansın % 62.85’ini açıklayan, 27 maddeden oluşan ve uyum indekslerinin kabul edilebilir olduğu dört faktörlü bir yapı ortaya koymaktadır. Ölçeğin alt boyutları, boyut altında toplanan maddelerin içerikleri esas alınarak, “güdüleyici mizah”, “sınıf iklimini düzenleyici mizah”, “öğrenciyi geliştirici mizah” ve “öğrenciyi onaylayıcı mizah” şeklinde isimlendirilmiştir. Analizler sonucunda ölçeğin faktör yük değerlerinin .49 ile .83 arasında; ortak varyans değerinin .44 ile .77 arasında değiştiği saptanmıştır. Analizler, ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğu, dolayısıyla sınıf ortamlarında eğitimcilerin mizah kullanım düzeylerini belirlemede kullanılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Mizah, sınıf yönetimi, ölçek geliştirme, güvenirlik, geçerlik

Teşekkür

Prof. Dr. Şule Erçetin'e desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.

Humor Scale in Classroom Management: Development, Reliability and Validity

Öz

One of the most important elements of the teaching profession and teaching processes is classroom management. The positive effects of the use of humor as a teaching technique in lessons on the classroom climate should not be ignored. The aim of this research is to develop a valid and reliable measurement tool that can measure the use of humor in teachers' classroom management. The study group of the research consists of 303 teachers. Content validity of the study was provided in line with expert opinions. The reliability of the scale was examined with the Cronbach Alpha coefficient. The corrected item-total correlations and the discrimination of scale items were examined. The scale explains 62.85% of the total variance. The scale presents a four-factor structure that consists of 27 items and compliance indexes are acceptable. The sub-dimensions of the scale were named as “motivational humor”, “humor that regulates the classroom climate”, “humor that improves students’ individuality”, and “student affirmative humor”, based on the contents of the items collected under the dimension. As a result of the analysis, the factor load values of the scale were between .49 and .83; It was determined that the common variance value varied between .44 and .77. Analyzes show that the scale is valid and reliable and can be used to determine the level of humor use of educators in classroom settings.

Anahtar Kelimeler

Humor, classroom management, scale development, reliability, validity

Kaynakça

• Açıkgöz, K. Ü. (1998). Etkili öğrenme ve öğretme. (2. baskı). İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
• Aristoteles (2014) Poetika. Şiir sanatı üstüne. (Çev: Samih Rifat). Can Yayınları. (E-kitap) İstanbul. (2014).
• Aslan, H. S., Alparslan, Z. N., Aslan, O., Evlice, Y. E. ve Cenkseven, F. (1999). Çok Boyutlu Mizah Duygusu Ölçeği: Faktör yapısı, güvenirlik ve geçerlik çalışması. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi, 7(1), 33-39.
• Aydın, G. (1993). İç-dış kontrol odağı inancı ile durumluk mizah tepkisi arasındaki ilişki. II. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bilimsel Çalışmaları, 87-98.
• Balcı, A. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Binbaşıoğlu, C. (1991). Genel öğretim bilgisi, ilk ve orta dereceli okul öğretmenleri için öğretimde ilke, yöntem ve teknikler. (6.Basım). Ankara: Kadıoğlu.
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York & London: The Guilford Press. Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Eğitim Yönetimi Dergisi, 32(32), 470-483.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. Celep, C. (2001). Sınıf yönetiminde öğretmen-öğrenci ilişkisi. Çağdaş Eğitim, 284, 1-12. Celep, C. ve Erdoğan, S. (2002). Orta öğretimde olumlu öğretmen-öğrenci ilişkileri. Eğitim ve Bilim, 27(124), 13-22. Cemaloğlu, N., Recepoğlu, E., Şahin, F., Daşçı, E. ve Köktürk, O. (2012). Mizah davranışları ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(4), 694-716.
• Comrey, A. L. and Lee, H. B. (2013). A first course in factor analysis. Psychology press.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Craik, K. H., Lampert, M. D. and Nelson, A. J. (1996). Sense of humor and styles of everyday humorous conduct. Humor: International Journal of Humor Research, 9(3-4), 273–302. https://doi.org/10.1515/humr.1996.9.3-4.273
• Davies, A.P. ve Apter, M.J. (1980). Humor and its effect on learning in children. In P.McGhee ve A. Chapman (Eds.), Children’s humour (p.237-253). New Jersey: John Wiley & Sons.
• Deneire, M. (1995).Humor and foreign language teaching. Humor, 8, 285-298.
• Fenwick, D. T. (1998). Managing space, energy, and self: Junior high teachers' experiences of classroom management. Teaching and Teacher Education, 14(6), 619-631.
• Field, A. (2000). Discovering statistics using SPSS for windows. London: Sage Publications.
• Getzels, J. W. and Jackson, P. W. (1962). Creativity and intelligence: Explorations with gifted students. Wiley. Gözütok, F. D. (2004). Öğretmenliğimi geliştiriyorum. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Hill, D. J. (1988). Humor in the classroom: A handbook for teachers and other entertainers. springfield,III, Charles C. Thomas.
• Hofstede, G. (1980). Motivation, leadership, and organization: Do American theories apply abroad? Organizational dynamics, 9(1), 42-63.
• Hofstede, G. (2001). Culture's consequences: Comparing values, behaviors, institutions and organizations across nations. 2.Edition. Sage.
• Hoftede, G., Hofstede, G. J. and Minkov, M. (2010). Cultures and organizations: Software of the mind: İntercultural cooperation and its importance for survival. McGraw-Hill.
• Hu, L. and Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Huck, S. W. (2008). Reading statistics and research (fifth edition). New York: Addison Wesley Longman.
• Kaplan, R. M. and Pascoe, G. C. (1977). Humorous lectures and humorous examples: Some effects upon comprehension and retention. Journal of Educational Psychology, 69(1), 61-65.
• Kazarian S. S. and Martin R. A., (2004). Humour Styles, Personality, and Well-Being among Lebanese University Students. European Journal of Personality Eur. J. Pers., 18, 209–219.
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3rd ed.). New York: The Guilford Press.
• Lomax, R. G. and Moosavi, S. A. (2002). Using humor to teach statistics: Must they be orthogonal? Understanding statistics, 1(2), 113-130.
• Martin, R. A. and Lefcourt, H. M. (1983). Sense of humor asa moderator of the relation between stressors and moods. Journal of Personality and Social Psychology,45(6), 1313-1324.
• Martin, R. A. and Lefcourt, H. M.(1984). The situational humor response questionnaire: A qualitative measure of sense of humor. Journal of Personality and Social Psychology, 47(1), 145-155.
• Martin, W.B.W. and Baksh, I.J. (1995). School humour: Pedagogical and sociological considerations. St. John’s: Faculty of Education, Memorial University of Newfoundland.
• Martin, R. A., Puhlik-Doris, P., Larsen, G., Gray, J. and Weir, K. (2003). Individual differences in uses of humor and their relation to psychological well-being: Development of the humor styles questionnaire. Journal of Research in Personality, 37(1), 48.
• McGreevy, A. (1990). Tracking the creative teacher. Momentum, 21(1), 57-59.
• Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık. Moran, B. (1994). Edebiyat kuramları ve eleştiri. İstanbul: Cem Yayınları.
• Morga, G. A., Leech, N. L., Gloeckner, G. N. and Barrett, K.C. (2004). SPSS for introductory statistics use and interpretation. London: Lawrence Erlbaum Associates.
• Morin, G. (2003). Does sex matter? Gender-related beliefs of male and female junior high school math teachers. [Online] http://suse-ice.stanford.edu/monographs/Morin.pdf Erişim tarihi: 11.11.2020
• Morreall, J. (1991). Weighing delight and dole: A study of comedy, tragedy and anxiety. Journal of Aesthetics & Art Criticism, 49(1), 96-98.
• Marzano, R. J., Marzano, J. S. and Pickering, D. J. (2003). Classroom management that works: Researchbased strategies for every teacher. Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development (ASCD).
• Nunnally, J. C. and Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory (3rd edition). New York: McGraw-Hill. Oral, G. (2004). Ergenlikte mizah ölçeği. Eğitim ve Bilim, 29(133), 20-27.
• Oruç, Ş. (2010). Sosyal bilgiler öğretiminde mizah kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi.Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,3, 56-73.
• Platon, (1999). Devlet. (Çev: Sabahattin Eyüboğlu - M. Ali Cimcoz). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları. 1999.
• Rareshide S.W. (1993). Implications for teachers’ use of humor in the classroom. Unpublished doctoral dissertation. Curry School of Education University of Virginia.
• Romero, E.J. and Cruthirds, K.W. (2006). The use of humor in the workplace. Academy of Management Perspectives, May, 58-69.
• Scarborough, J. S. (2014). Student perceptions of instructional use of humor in the online classroom. Doctoral dissertation. Regent University.
• Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Shevlin, M. E. and Lewis, C. A. (1999). The revised social anxiety scale: Exploratory and confirmatory factor analysis. The journal of social psychology, 2, 250-252.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulama. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-73.
• Svebak, S. (1974). Revised questionnaire on the sense of humor. Scandinavian journal of psychology, 15(1), 328-331.
• Svebak, S. (1996). The development ofthe Sense ofHumor Questionnaire: From SHQ to SHQ-6.Humor: lnternational Journal of Humar Research, 9(3/4), 341-361.
• Şahin. İ. ve Altunay, U. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin sınıf yönetimi davranışları. İlköğretim Online, 10(3), 905-918, 2011.
• Şimşek Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.
• Tabachnick, B. G. and Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th ed.). USA: Pearson and Allyn and Bacon.
• Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Thorson, J. A. and Powell, F. C. (1993). Development and validation of a multidimensional sense of humor scale. Journal of Clinical Psychology, 49(1), 13-23.
• Wanzer, M. B. and Frymier, A. B. (1999). The relationship between student perceptions of instructor humor and students' reports of learning. Communication Education 48(1), 48-62.
• White, G.W. (2001). Teachers’ report of how they used humor with students: Perceived use of such humor. Education, 108(2), 167-169.
• Yavuz, S. (2005). Developing a technology attitude scale for pre-service chemistry teachers. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4(1), 17-25.
• Yerlikaya E. E. (2003). Mizah tarzları ölçeği (Humor styles questionnaire) uyarlama çalışması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Yerlikaya E. E. (2009). Üniversite öğrencilerinin mizah tarzları ile algılanan stres, kaygı ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Ziv, A. (1981). Psychology of humor (Hebrew). Tel-Aviv, Israel: Yahdav.
• Ziv,A. (1984). Personality and sense of humor. New York, NY: Springer.
• Ziv, A. (1988). Teaching and learning with humor: Experiment and replication. Journal of Experimental Education, 57, 4-15. doi: 10.1080 / 00220973.1988.10806492