Examining the Digital Literacy Levels and Writing Skills of Fourth Grade Primary School Students

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 115 - 134, 31.12.2024

Tufan Bitir , Erol Duran

https://doi.org/10.35233/oyea.1347252

Öz

The aim of the study is to examine the relationship between the digital literacy levels of fourth-grade primary school students and their writing skills. Since both survey model and case study designs were used in the study, the study was designed as a sequential explanatory mixed model. The study group of the research was determined by the convenience sampling method and consisted of 115 fourth-grade students studying in a primary school in Aydın province in the 2022-2023 academic year and five teachers who are the classroom teachers of these students. Three different data collection tools were used in the research. These tools are; “Digital Literacy Scale”, “Writing Evaluation Form” and “Semi-Structured Interview Form”. First of all, “Digital Literacy Scale” was used in the research to determine the digital literacy level of fourth-grade primary school students. The data obtained from the digital literacy scale were examined through the SPSS program and the descriptive statistics results of the research were obtained. Then, the notebooks of 37 students whose digital literacy levels were determined to be low and 29 students whose digital literacy levels were determined to be high were examined using the content analysis technique, taking into account the writing evaluation criteria determined by the Ministry of National Education for fourth-grade primary school students. As a result of examining the notebooks with content analysis, it was determined whether the students' writings were in accordance with the fourth-grade writing rules. Finally, interviews were conducted with the teachers of the students whose digital literacy levels were determined to be low and high using a semi-structured interview form. The interviews were recorded on a voice recorder and then the similarities and differences in the teachers' opinions were determined, and the related expressions were grouped and themed directly into tables. In line with the data obtained from the digital literacy scale used as a data collection tool in the study, the digital literacy status of the students was determined as "low, medium and high" levels. In addition, the notebooks of the students were examined using content analysis and it was determined that low-level digitally literate students wrote in accordance with the writing rules; high-level digitally literate students did not write in accordance with the writing rules. Interviews were conducted with the teachers regarding these findings and the teachers generally expressed opinions supporting the research findings.

Anahtar Kelimeler

Digital literacy, writing skills, primary school students

Etik Beyan

In this study, the rules specified in the “Higher Education Institutions Scientific Research and Publication Ethics Directive” were followed, and the actions specified under the title “Actions Contrary to Scientific Research and Publication Ethics” were avoided. There is no conflict of interest among the authors, all authors contributed to the study. The ethics committee permission for this study was given by the Rectorate of Uşak University, Social and Human Sciences Scientific Research and Publication Ethics Committee with the decision numbered 2023-183 dated 20.09.2023.

İlkokul Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Dijital Okuryazarlık Düzeyleri ve Yazma Becerilerinin İncelenmesi

Öz

Çalışmanın amacı, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeyleri ile yazı yazma becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmada, hem tarama modeli hem de durum çalışması desenleri kullanıldığı için çalışma sıralı açıklayıcı karma model olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu uygun örnekleme yöntemi ile belirlenen ve 2022-2023 eğitim öğretim yılında Aydın ilindeki bir ilkokulda öğrenim gören 115 dördüncü sınıf öğrencisi ve bu öğrencilerin sınıf öğretmenleri olan beş öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada üç farklı veri toplama aracı kullanılmıştır. Bu araçlar; “Dijital Okuryazarlık Ölçeği”, “Yazı Değerlendirme Formu” ve “Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu”dur. Araştırmada öncelikle ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeyini belirlemek için “Dijital Okuryazarlık Ölçeği” kullanılmıştır. Dijital okuryazarlık ölçeğinden elde edilen veriler SPSS programı yoluyla incelenerek araştırmanın betimsel istatistik sonuçlarına ulaşılmıştır. Ardından dijital okuryazarlık düzeyleri düşük olarak belirlenen 37 ve yüksek olarak belirlenen 29 öğrencinin defterleri Millî Eğitim Bakanlığının ilkokul dördüncü sınıf öğrencileri için belirlediği yazı değerlendirme kriterleri göz önünde bulundurularak içerik analizi tekniği ile incelenmiştir. Defterlerin içerik analizi ile incelenmesi sonucunda öğrencilerin yazılarının dördüncü sınıf yazı kurallarına uygun olup olmadığı belirlenmiştir. Son olarak dijital okuryazarlık düzeyleri düşük ve yüksek olarak belirlenen öğrencilerin öğretmen-leriyle yarı yapılandırılmış görüşme formu ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler ses kayıt cihazına kaydedilmiş ve daha sonra öğretmenlerin görüşlerindeki benzerlik ve farklılık içeren ifadeler tespit edilmiş, birbiriyle ilişkili olan ifadeler gruplanarak doğrudan ifadelerle temalandırılarak tablolaştırılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak kullanılan dijital okuryazarlık ölçeğinden elde edilen veriler doğrultusunda öğrencilerin dijital okuryazarlık durumları “düşük, orta ve yüksek” düzey olarak belirlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin defterleri içerik analizi ile incelenerek düşük düzeyde dijital okuryazar öğrencilerin yazı yazma kurallarına uygun yazılar yazdıkları; yüksek düzeyde dijital okuryazar öğrencilerin ise yazı yazma kurallarına uygun yazılar yazmadıkları tespit edilmiştir. Bu tespitlerle ilgili öğretmenlerle görüşmeler yapılmış ve öğretmenler genel olarak araştırma bulgularını destekler görüşler belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Dijital okuryazarlık, yazma becerisi, ilkokul öğrencileri

Etik Beyan

Bu çalışmada “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” kapsamında belirtilen kurallara uyulmuş, “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” başlığı altında belirtilen eylemlerden kaçınılmıştır. Yazarlar arasında çıkar çatışmasının yoktur, tüm yazarlar çalışmaya katkı sağlamıştır. Bu çalışmanın etik kurul izni Uşak Üniversitesi Rektörlüğü Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu’nun 20.09.2023 tarih ve 2023-183 sayılı kararı ile verilmiştir.

Kaynakça

• Akyol, H. (2008). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi (7. baskı). Pegem Akademi.
• Akyol, H. (2019). Türkçe öğretim yöntemleri (9. baskı). Pegem Akademi.
• Altun, A. (2003). E-okuryazarlık. Milli Eğitim Dergisi, 158, Erişim Adresi: http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/158/altun.htm
• Artut, K. ve Demir, H. (2003). Güzel yazı teknikleri ve öğretimi. Anı.
• Aydın, G. (2019). Yazma eğitimi ile ilgili temel kavramlar. Halit Karatay (ed.) Dil eğitiminin temel kavramları içinde (s.73-101). Pegem Akademi.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
• Becel, A. (2013). Bilişim teknolojileri ekseninde yazarlik ve yazma becerileri dersine yönelik bir değerlendirme. Turkish Studies, 8(3), 61-80.
• Blikstad-Balas, M. (2015). Digital literacy in upper secondary school–what do students use their laptops for during teacher ınstruction? Nordic Journal of Digital Literacy, 10, 122-137. https://doi.org/10.18261/ISSN1891-943X-2015-Jubileumsnummer-09
• Bozkurt, F. ve Çoşkun, D. (2018). 21. yy okuryazarlığı: Öğretmen adaylarının medya algılarına genel bir bakış. Erciyes İletişim Dergisi, 5(4), 493-511. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.381046
• Buckingham, D. (2008). Defining digital literacy—what do young people need to know about digital media? Digital literacies: Concepts, policies and practices, 30, 73-91. https://doi.org/10.18261/ISSN1891-943X-2015-Jubileumsnummer-03
• Buckingham, D. (2010) Defining Digital Literacy. Bachmair, B. (ed.), Medienbildung in neuen kulturräumen (s. 59-71). VS Verlag für Sozialwissenschaften. https://doi.org/10.1007/978-3-531-92133-4_4
• Büyükkarcı, A. ve Müldür, M. (2017). Teknoloji kullanımının yazma becerisine yansımalarına ilişkin öğretmen görüşleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (27), 22-38.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Calp, Ş. (Ed.). (2010). Özel eğitim alanı olarak Türkçe öğretimi. Nobel.
• Churchill, N., Lim, C. P., Oakley, G. ve Churchill, D. (2008). Digital Storytelling and Digital Literacy Learning. In Readings in Education and Technology: Proceedings of ICICTE 2008 (s. 418-430). University of the Fraser Valley Press.
• Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches (2. Ed). SAGE.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches. SAGE.
• Creswell, J. W. (2017). Karma yöntem araştırmalarına giriş (Mustafa Sözbilir, çev.). Pegem Akademi.
• Çifci, C. (2013). Edebiyat öğretiminde teknoloji kullanımı, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri: Bir durum çalışması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Bilkent Üniversitesi.
• Davey, L. (2009). The application of case study evaluations. (Tuba Gökçek, çev.). Elementary Educatıon Online, 8(2), 1-3. https://doi.org/10.7275/02g8-bb93
• Demirel, Ö. ve Şahinel, M. (2006). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. (7.baskı). Pegem Akademi.
• Dinç, B. ve Parpucu, N. (2019). Okul Öncesi Eğitimde Bir Erken Okuryazarlık Becerisi: Fonolojik Farkındalık (Kuramdan Etkinlik Uygulamalara). Anı.
• Elçi, C. A. ve Sarı, M. (2016). Bilişim Teknolojileri ve yazılım dersi öğretim programına yönelik öğrenci görüşlerinin dijital vatandaşlık bağlamında incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(3), 87-102.
• Erbilen, M. (2021). Yazma öncesi etkinliklerinin yazma motivasyonuna ve yazma başarısına etkisi [Doktora tezi]. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi.
• Eshet-Alkalai, Y. ve Chajut, E. (2009). Changes over time in digital literacy. CyberPsychology & Behavior, 12(6), 713-715. https://doi.org/10.1089/cpb.2008.0264
• Feder, K. P. ve Majnemer, A. (2007) Handwriting development, competency and intervention. Developmental Medicine ve Child Neurology, 49(4), 312–317. https://doi.org/10.1111/j.1469-8749.2007.00312.x
• Fox, L.C.C. (2014). Effects of technology on literacy skills and motivation to read and write [Master's Theses]. State University of New York at Brockport.
• Gilster, P. (1997). Digital Literacy. Wiley Computer.
• Göçer, A. (2007). Türkçe öğretimi. Öncü Kitap.
• Graham, S. ve Harris, K. (1989). Improving learning disabled students’ skills at composing essays: self-instruction al strategy traing. Exceptional Children, 56(3), 2001-2014. https://doi.org/10.1177/001440298905600305
• Günay, G., & Özden, M. (2022). Dijital okuryazarlık becerisi ve ana dili eğitimi çerçevesinde dijital okuryazarlığa ilişkin öğrenci ve akademisyen algıları. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (27), 163-183.
• Güneş, F. (2006). Niçin bitişik eğik yazı?. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 71(1), 17-19.
• Gürol, A. ve Yıldız, E. (2015). İlk okuma yazma öğretiminde bilgisayar destekli eğitimin ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin ilk okuma yazma becerilerine etkisi. International Journal of Field Education, 1 (1), 1-18.
• Hague, C. ve Payton, S. (2010). Digital literacy across the curriculum. Bristol, Retrieved from http://www.nfer.ac.uk/publications/FUTL06/FUTL06.pdf.
• Hutchison, A. ve Wang, W. (2012). Blogging within a social networking site as a form of literature response in a teacher education course. Educational Media International, 49(4), 263-275. https://doi.org/10.1080/09523987.2012.741197
• Karabacak, Z. İ. ve Sezgin, A. A. (2019). Türkiye’de dijital dönüşüm ve dijital okuryazarlık. Türk İdare Dergisi, 91(488), 319-343.
• Karadağ, Ö. ve Maden, S. (2019). Yazma eğitimi: kuram, uygulama, ölçme ve değerlendirme. Türkçe öğretimi el kitabı içinde (s.265-306). Pegem Akademi.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (24. baskı). Nobel.
• Keskinkılıç, K. ve Keskinkılıç, B. (2007). Türkçe ve ilk okuma yazma öğretimi. Pegem Akademi.
• Keys, C. W. (2000). Investigating the thinking processes of eighth grade writers during the composition of a scientific laboratory report. Journal of Research in Science Teaching: The Official Journal of the National Association for Research in Science Teaching, 37(7), 676-690. https://doi.org/10.1002/1098-2736(200009)37:7%3C676::AID-TEA4%3E3.0.CO;2-6
• Kılınç, A. ve Tok, M. (2012). Yabancı dil olarak Türkçe yazma öğretimi. Kılınç, A. ve Şahin, A. (ed.), Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi içinde (s. 255-280). Pegem Akademi.
• Kıyıcı, M. (2008). Öğretmen adaylarının sayısal okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. [Yayımlanmamış Doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
• Leu, D.J., Everett-Cacopardo, H., Zawilinski, L., McVerry, J.G. ve O’Byrne, W. I. (2012). The new literacies of online reading comprehension. In C.A. Chapelle (ed.), The Encyclopedia of Applied Linguistics. (s. 4239-4247). WileyBlackwell.
• Leu, D. J., Kinzer, C. K., Coiro, J., Castek, J. ve Henry, L. A. (2013). New literacies: A Dual-level theory of the changing nature of literacy, ınstruction, and assessment. In D. E. Alvermann, N. J. Unrau, ve R. B. Ruddell (ed.), Theoretical models and processes of reading (s. 1150–1181). International Reading Association.
• Leu, D. J., Zawilinski, L., Forzani, E. ve Timbrell, N. (2015). Best practices in teaching the new literacies of online research and comprehension. In L.B. Gambrell ve L.M. Morrow (ed.), Best practices in literacy instruction (s. 343–364). Guilford.
• Martin, A. (2005). DigEuLit – a European framework for digital literacy: A progress report. Journal of e-Literacy, 2(2), 130-136.
• MEB. (2006). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (6, 7, 8. sınıflar). Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• MEB. (2015). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1.-8. Sınıflar). Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• MEB. (2018). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1.-8. sınıflar). Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• MEB. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1.-8. sınıflar). Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• MEB. (2020). Dijital Okuryazarlık Öğretmen Kılavuzu. Devlet Kitapları Müdürlüğü. http://cdn.eba.gov.tr/kitap/digital/#p=1
• MEB (2022). İlkokul Türkçe dersi süreç değerlendirmeye yönelik etkinlik kitabı (Yardımcı ve kaynak kitaplar dizisi). Özgün.
• Meyers, E. M., Erickson, I. ve Small, R. V. (2013). Digital literacy and informal learning environments: an introduction. Learning, media and technology, 38(4), 355-367. https://doi.org/10.1080/17439884.2013.783597
• Myklebust, H.R.(1973). Development and disoders o f written language. Vol. 2: studies o f normal and exceptional children. Grune& Stratton.
• Özcan, P.G. (2021). Teknolojik uygulamaların yazma becerisi ile yazma tutumu arasındaki ilişkisinin ve öğrenci deneyimlerinin incelemesi. MEF Yayınları.
• Özdemir, E. (1999). Yazınsal Türler. Bilgi.
• Özerbaş, M. A. ve Kuralbаyeva, A. (2018). Türkiye ve Kazakistan öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 16-25. https://doi.org/10.21666/muefd.314761
• Pala, Ş. M. ve Başıbüyük, A. (2020). Ortaokul beşinci sınıf öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 9(3), 897-921. https://doi.org/10.30703/cije.672882
• Pang, S., Reinking, D., Hutchison, A. ve Ramey, D. (2015). South Korean teachers’ perceptions of integrating information and communication technologies into literacy instruction. Education Research International, 2015, 1-13. https://doi.org/10.1155/2015/783593
• Ribble, M. (2011). Digital citizenship in schools. International Society for Technology in Education (ISTE).
• Saygıner, Ş. (2016). Öğretmen adaylarının bilgisayar yeterlilik düzeyleri ile teknolojiye yönelik algıları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 298-312.
• Shanahan, T.(2004). Overcoming the dominance o f communication: Writing to think and to learn. In T.L. Jetton & J .A. Dole (ed.), Adolescent literacy research and practice (s. 59-73 ). Guildford.
• Soby, M. (2008). Digital Competence from Education Policy to Pedagogy: The Norwegian Context. M. Soby, C. Lankshear ve M. Knobel (ed.), Digital literacies (s. 119-150). Peter Lang.
• Sperling M. ve Freedman S.W. (2001) Research on Writing, in Richardson V. (Ed.) Handbook on Research on Teaching, 4th edn, pp. 370–389. Washington, DC: American Educational Research Association.
• Stripling, B. (2010). Teaching students to think in the digital environment: digital literacy and digital inquiry. School Library Monthly, 26(8), 16-19.
• Şahin, A., Asal Özkan, R., ve Turan, B. N. (2022). İlkokul öğrencilerine yönelik dijital okuryazarlık ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 10(3), 619-630.
• Türe, G. (2021). Dijital dünyanın okuma ve yazma becerileri üzerindeki etkisi. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi, 4(2), 148-164.
• Tyger, R. L. (2011). Teacher candidates' digital literacy and their technology integration efficacy. [Doctoral dissertation]. Georgia Southern University.
• Ungan, S. (2007). Yazma becerisinin geliştirilmesi ve önemi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 461-472.
• Walker, B., Shippen, M.E., Alberto, P., Houchins, D.E. ve Cihak, D.F. (2005). Using the Expressive Writing Program to Improve the Writing Skils of High School Student with Learning Disabilities. Learning Disabilities Research and Pratice, 20(3), 175- 183. https://doi.org/10.1111/j.1540-5826.2005.00131.x
• Yamaç, A. (2019). Dijital okuma ve yazma uygulamalarının ilkokul düzeyinde kullanımına yönelik sınıf öğretmeni adaylarının algıları. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 1-25.
• Yıldız, C. ,Okur, A., Arı, G. ve Yılmaz, Y. (2013). Türkçe öğretimi. Pegem Akdemi.
• Yousaf, Z. ve Ahmed, M. (2013). Effects of sms on writing skills of the university students in Pakistan (A case study of University of Gujrat). Asian Economic and Financial Review, 3(3), 389-398.
• Yürektürk, F. N. ve Coşkun, H. (2020). Türkçe öğretmenlerinin teknoloji kullanımına ve teknoloji destekli Türkçe öğretiminin etkililiğine dair görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 986-1000. https://doi.org/10.16916/aded.748300