Teaching the Skills of Solving Shopping Problems and Generalizing to Daily Life to Students with Learning Disabilities

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 3, 613 - 636, 01.09.2022

Samed Yenioğlu , Kübra Sayar Nevin Güner Yıldız

https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.841368

Cited By: 1

Öz

Introduction: Mathematics skills are frequently needed in daily life. The importance of mathematics in daily life necessitates the acquisition of basic mathematical skills by all individuals, including those with special needs. In particular, teaching the concept of money and how to spend money is very important for students with special needs to survive without being dependent on others. In this study, the effectiveness of education given by using direct instruction on the ability of students with learning difficulties in general education schools to acquire the ability to solve mathematical problems consisting of transactions used in shopping and to use this skill while shopping in daily life was examined.
Method: This research was designed according to the multiple probe design with probe conditions across participants. Participants of the research consist of three male students between the ages of 10-12 who continue their education through inclusion in public schools in Eskisehir and receive support from a special education and rehabilitation center.
Findings: In the study, the participants were taught the ability to solve mathematical problems consisting of operations used while shopping with direct instruction method, and the level of using the skills learned by the participants while shopping in a market was evaluated. According to the findings obtained as a result of the research, the participant students gained the ability to solve problems involving the processes used in shopping and were able to generalize this skill to their daily lives by using them in grocery shopping.
Discussion: The findings of the study are consistent with the results of the studies in the literature that examine the teaching of mathematics skills to students with special needs. The obtained results were compared with similar studies and discussed.

Anahtar Kelimeler

Shopping skills, daily life skills, problem solving, mathematics teaching, direct instruction method, learning disability

Öğrenme Güçlüğü Olan Öğrencilere Alışveriş Problemleri Çözme Becerisinin Kazandırılması ve Günlük Yaşama Genellenmesi

Öz

Giriş: Günlük yaşamda matematik becerilerine sıklıkla gereksinim duyulmaktadır. Matematik, zamanı öğrenmede, alışveriş yapmada, çalışma hayatında, hatta çocukların oynadığı oyunlarda bile karşımıza çıkmaktadır. Matematiğin günlük yaşamdaki önemi temel matematik becerilerinin özel gereksinimi olanlar da dâhil olmak üzere tüm bireylere kazandırılmasını zorunlu kılmaktadır. Özellikle para kavramını ve paranın nasıl harcanacağını öğretmek öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin başkalarına bağımlı olmadan yaşamlarını sürdürebilmeleri için oldukça önemlidir. Bu araştırmada, doğrudan öğretim yöntemi kullanılarak verilen eğitimin genel eğitim okullarındaki öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin alışveriş yapmada kullanılan işlemlerden oluşan matematik problemlerini çözme becerisini kazanma ve bu beceriyi günlük yaşamda alışveriş yaparken kullanmaları üzerindeki etkililiği incelenmiştir.
Yöntem: Bu araştırma, tek denekli araştırma modellerinden katılımcılar arası yoklama evreli çoklu yoklama modeline göre desenlenmiştir. Çalışmanın katılımcıları, Eskişehir’de devlet okullarında kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitime devam eden ve bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinden destek eğitim alan 10-12 yaş aralığında üç erkek öğrenciden oluşmaktadır.
Bulgular: Araştırmada katılımcılara doğrudan öğretim yöntemi ile alışveriş yaparken kullanılan işlemlerden oluşan matematik problemlerini çözme becerisi öğretilmiş ve katılımcıların öğrendikleri beceriyi bir markette alışveriş yaparken kullanma düzeyleri değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre katılımcı öğrenciler alışveriş yapmada kullanılan işlemleri içeren problemleri çözme becerisini kazanmış ve bu beceriyi market alışverişinde kullanarak günlük yaşamlarına genelleyebilmiştir.
Tartışma: Araştırmanın bulguları, alanyazında yer alan ve özel gereksinimi olan öğrencilere matematik becerilerinin öğretimini inceleyen araştırmaların sonuçlarıyla tutarlıdır. Elde edilen sonuçlar benzer araştırmalarla karşılaştırılarak tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Alış-veriş yapma becerisi, günlük yaşam becerisi, problem çözme, Matematik öğretimi, Doğrudan öğretim yöntemi, öğrenme güçlüğü

Kaynakça

• Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademede gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi (Tez Numarası: 190366) [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Albert, L. R., & Antos, J. (2000). Daily journals connect mathematics to real life. Mathematics Teaching in the Middle School, 5(8), 526-531.
• Altun, M. (2000). İlköğretimde problem çözme öğretimi [Teaching problem solving in primary education]. Milli Eğitim Dergisi, 147(3), 27-33.
• Altun, M. (2016). İlkokullarda Matematik Öğretimi [Teaching Mathematics in Primary Schools] (20. Baskı). Alfa Aktüel Yayınları.
• Arı, A., Deniz, L., & Düzkantar, A. (2010). Özel gereksinimli bir öğrenciye toplama ve çıkarma işlem süreçlerinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği [The effectiveness of simultaneous prompting procedure on teaching addition and subtraction operations to a mentally handicapped child]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(1), 48-67.
• Artut, P. D. & Tarım, K. (2006). İlköğretim öğrencilerinin rutin olmayan sözel problemleri çözme düzeylerinin, çözüm stratejilerinin ve hata türlerinin incelenmesi [Investigation of the elementary school students’ problem solving levels, problem solving strategies and error types in the nonroutine word problems]. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 39-50.
• Bağlama, B. (2018). Zihin Yetersizliği Olan Öğrencilere Matematik Problem Çözme Becerisinin Öğretiminde Doğrudan Öğretim Yöntemiyle Sunulan Bilgisayar Destekli Video ile Model Olma Öğretiminin Etkililiği (Tez Numarası: 6686846107) [Doktora tezi, Yakın Doğu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Baki, K. (2014). Şemaya dayalı öğretim stratejisinin zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin matematikte sözel problem çözme becerilerine etkililiği [The effects of schema-based strategy instruction on the mathemati̇cal word problem solving skills of students with intellectual disabilty] (Tez Numarası: 375309) [Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Bouck, E. C. & Flanagan, S. (2009). Assistive technology and mathematics: what is there and where can we go in special education. Journal of Special Education Technology, 24(2), 17-30. https://doi.org/10.1177/016264340902400202
• Browder, D. M. & Grasso, E. (1999). Teaching money skills to individuals with mental retardation: A research review with practical applications. Remedial and Special Education, 20(5), 297-308. https://doi.org/10.1177/074193259902000506
• Bryant, D. P., Bryant, B. R., & Hammill, D. D. (2000). Characteristic behaviors of students with LD who have teacher-identified math weaknesses. Journal of Learning Disabilities, 33(2), 168-177. https://doi.org/10.1177/002221940003300205
• Carnine, D., Silbert, J., Kameenui, E. J., & Tarver, S. G. (1997). Direct instruction reading. Merrill.
• Cass, M., Cates, D., Smith, M., & Jackson, C. (2003). Effects of manipulative instruction on solving area and perimeter problems by students with learning disabilities. Learning Disabilities Research & Practice, 18(2), 112-120. https://doi.org/10.1111/1540-5826.00067
• Cooper, J. O., Heron, T. E., & Heward, W. L. (2019). Applied behavior analysis (3rd ed.). Pearson Prentice Hall. Dağseven, D. (2001). Zihinsel engelli öğrencilere temel toplama ve saat okuma becerilerinin kazandırılması, sürekliliği ve genellenebilirliğinde, doğrudan ve basamaklandırılmış öğretim yaklaşımlarına göre hazırlanan öğretim materyalinin farklılaşan etkililiği (Tez Numarası: 108833) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Dağseven-Emecen, D. (2008). Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilere sosyal becerilerin kazandırılmasında doğrudan öğretim ve bilişsel süreç yaklaşımları ile yapılan öğretimin etkililiklerinin ve verimliliklerinin karşılaştırılması (Tez Numarası: 219032) [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Erbaş, D. (2012). Bilimsel araştırmalarda güvenirlilik. Elif Tekin-İftar (Ed.). Eğitim ve davranış bilimlerinde tek-denekli araştırmalar [Within single-subject research in education and behavioral sciences] içinde (ss. 217-254). Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Freeman‐Green, S. M., O'Brien, C., Wood, C. L., & Hitt, S. B. (2015). Effects of the SOLVE strategy on the mathematical problem solving skills of secondary students with learning disabilities. Learning Disabilities Research & Practice, 30(2), 76-90. https://doi.org/10.1111/ldrp.12054
• Gainsburg, J. (2008). Real-worlds connections in secondary mathematics classrooms. Journal of Mathematics Teacher Education, 11(3), 199-219.
• Gobadze, T. & Düzkantar, A. (2019). Özel eğitimde matematik ile ilgili yapılan çalışmaların incelenmesi. Journal of Gifted Education and Creativity, 6(2), 147-165.
• Güzel, R. (1998). Alt özel sınıflardaki öğrencilerin sesli okudukları öyküyü anlama becerilerini kazanmalarında doğrudan öğretim yöntemiyle sunulan bireyselleştirilmiş okuduğunu anlama materyalinin etkililiği [The effectiveness of the individualized reading comprehension material offered by direct instruction method on the ability of students in subspecific classes to acquire the ability to tell stories they read aloud.] (Tez Numarası: 73975) [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Hunt, J. H., & Vasquez, E. (2014). Effects of ratio strategies intervention on knowledge of ratio equivalence for students with learning disability. The Journal of Special Education, 48(3), 180-190. https://doi.org/10.1177/0022466912474102
• Jitendra, A. K., & Hoff, K. (1996). The effects of schema-based instruction on the mathematical word-problem solving performance of students with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 29, 422-431. https://doi.org/10.1177/002221949602900410
• Jitendra, A., DiPipi, C. M., & Perron-Jones, N. (2002). An exploratory study of schema-basedword-problem solving instruction for middle school students with learning disabilities: An emphasis on conceptual and procedural understanding. The Journal of Special Education, 36(1), 23-38. https://doi.org/10.1177/00224669020360010301
• Karabulut, A., & Yıkmış, A. (2016). Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 103-113.
• Karabulut, A., Yıkmış, A., Özak, H., & Karabulut, H. (2015). Şemaya dayalı problem çözme stratejisinin zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin problem çözme performanslarına etkisi [The effect of schema based problem solving strategy on problem solving performance of students with intellectual disabilities]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(Özel Sayı), 243-258.
• Karakoç, T. (2002). Görme engelli öğrencilere matematikte sözlü problem çözümünün öğretiminde doğrudan öğretim yaklaşımına göre hazırlanan öğretim programının akranlar aracılığıyla sunulmasının etkililiği [The effectiveness of the peer-to-peer presentation of the curriculum prepared according to the direct teaching approach in teaching the verbal problem solving in mathematics to visually impaired students] (Tez Numarası: 113248) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Kingsdorf, S., & Krawec, J. (2014). Error analysis of mathematical word problem solving across students with and without learning disabilities. Learning Disabilities Research & Practice, 29(2), 66-74. https://doi.org/10.1111/ldrp.12029
• Kot, M., & Yıkmış, A. (2018). Zihin yetersizliği olan öğrencilere problem çözme becerisinin öğretiminde şemaya dayalı öğretim stratejisinin etkisi [The effects of schema-based instruction on the mathematical problem solving skills of children with mental retardation]. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 335-358. https://doi.org/10.23863/kalem.2019.107
• Kroesbergen, E. H., & Van Luit, J. E. H. (2003). Mathematics interventions for children with special educational needs: A meta-analysis. Remedial and Special Education, 24(2), 97-114. https://doi.org/10.1177/07419325030240020501
• Mechling, L. C., Gast, D. L., & Barthold, S. (2003). Multimedia computer-based instruction to teach students with moderate intellectual disabilities to use a debit card to make purchases. Exceptionality, 11(4), 239-254. https://doi.org/10.1207/S15327035EX1104_4
• Miller, S., & Mercer, C. (1997). Education aspects of mathematics disabilities. Journal of Learning Disabilities, 30(1), 47-56. https://doi.org/10.1177/002221949703000104
• Millî Eğitim Bakanlığı [Ministry of National Education]. (2018). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) [Mathematics lesson curriculum (Primary and secondary school 1st, 2nd, 3rd, 4th, 5th, 6th, 7th and 8th grades)]. MEB Yayınları.
• Montague, M., & Applegate, B. (1993). Mathematical problem solving characteristics of middle school students with learning disabilities. Journal of Special Education, 27(2), 175-201. https://doi.org/10.1177/002246699302700203
• National Council of Teachers of Mathematics. (2000). Principles and standarts for school mathematics. NCTM. Olkun, S., & Toluk, Z. (2009). İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi [Activity-based mathematics teaching in primary education] (4.baskı). Maya Akademi.
• Ostad, A., & Sorensen, P. M. (2007). Private speech and strategy-use patterns: Bidirectional comparisons of children with and without mathematical difficulties in a developmental perspective. Journal of Learning Disabilities, 40(1), 2-14. https://doi.org/10.1177/00222194070400010101
• Özkubat, U., & Özmen, E. R. (2018). Öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin matematik problemi çözme süreçlerinin incelenmesi: Sesli düşünme protokolü uygulaması [Analysis of mathematical problem solving process of students with learning disability: Implementation of think aloud protocol]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(1), 155-180. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.299494
• Özkubat, U., Karabulut, A., & Sert, C. (2021). Öğrenme güçlüğü olan ortaokul öğrencilerine uygulanan matematik problemi çözme müdahaleleri: Kapsamlı alanyazın incelenmesi [Math problem solving interventions for middle school students with learning disabilities: A comprehensive literature review]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, Erken Görünüm. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.774650
• Özsoy, Y., Özyürek, M., & Eripek, S. (2001). Özel eğitime giriş [Introduction to special education] (11. baskı). Karatepe Yayınları.
• Preston, A. I. (2016). Effects of Singapore model method with explicit instruction on math problem solving skills of students at risk for or identified with learning disabilities [Unpublished doctoral dissertation]. The University of North Carolina at Charlotte.
• Rosenzweig, C., Krawec, J., & Montague, M. (2011). Metacognitive strategy use of eighth-grade students with and without learning disabilities during mathematical problem solving: a think-aloud analysis. Journal of Learning Disabilities, 44(6) 508-520. https://doi.org/10.1177/0022219410378445
• Shin, M., & Bryant, D. P. (2015). A synthesis of mathematical and cognitive performances of students with mathematics learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 48(1), 96-112. https://doi.org/10.1177/0022219413508324
• Small, H. H. (2011). The effects of direct instruction in teaching addition and subtraction of decimals and decimal word problems on students at risk for mathematics failure [Unpublished master’s thesis, Utah State University]. http://digitalcommons.usu.edu/etd/1020
• Sparrow, L. (2008). Real and relevant mathematics: Is it realistic in the classroom? Australian Primary Mathematics Classroom, 13(2), 4-8.
• Swanson, H. L., & Jerman, O. (2006). Math Disabilities: A Selective Meta-Analysis of the Literature. Review of Educational Research, 76(2), 249-274. https://doi.org/10.3102/00346543076002249
• Tekin-İftar, E. (2012). Çoklu yoklama modelleri. E. Tekin-İftar (Ed), Eğitim ve davranış bilimlerinde tek-denekli araştırmalar [Within single-subject research in education and behavioral sciences] içinde (ss. 217-254). Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Tufan, S., Ti̇ryaki̇, D., & Altunay-Arslanteki̇n, B. (2020). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere tam saatleri ayırt etme becerisinin öğretiminde doğrudan öğretim modelinin etkililiği [Effectiveness of direct instruction model on teaching identification of full hours to students with intellectual disabilities]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, Erken Görünüm. 1-31. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.595152
• Tuncer, A. T. (2009). Şemaya dayalı sözlü matematik problemi çözme stratejisinin görme yetersizliği olan öğrencilerin sözlü problem çözme performanslarına etkisi [The effects of schema based word problem solving strategy on problem solving performance of students with visual impairment]. Eğitim ve Bilim, 34(153), 183-197.
• Xin, Y. P., Grasso, E., Dipipi-Hoy, C. M., & Jitendra, A. (2005). The effects of purchasing skill instruction for individuals with developmental disabilities: A meta-analysis. Exeptional Children, 71(4), 379-400.
• Yantır, N. (2007). İlköğretim matematik öğretmenliği öğrencilerinin işbirlikçi öğrenme yöntemiyle geometri dersine ilişkin erişi düzeylerinin belirlenmesi [To Set Access Level of Geometry Lesson With Cooperative Learning at Primary Maths Schoolteaching Students] (Tez Numarası: 211585) [Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Zawaiza, T. R. W. & Gerber, M. M. (1993). Effects of explicit instruction on math word-problem solving by community college students with learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 16(1), 64-79. https://doi.org/10.2307/1511159
• Zhang, D. (2017). Effects of Visual Working Memory Training and Direct Instruction on Geometry Problem Solving in Students with Geometry Difficulties. Learning Disabilities: A Contemporary Journal, 15(1), 117-138.