1. DergiPark
  2. Pamukkale Tıp Dergisi
  3. Arşiv
  4. Cilt 14, Sayı 1
Yıl 2021, Cilt 14 , Sayı 1, Sayfalar 49 - 56 2021-01-04

Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin Türkçeye kültürel ve dil uyarlaması
Parent attitudes about childhood vaccines scala: Turkish cultural and linguistic validation

İrem AKDEMİR KALKAN [1] , Meryem Merve ÖREN [2] , Omer KARASAHİN [3] , Yeşim YILDIZ [4] , Yakup DEMİR [5] , Tuba DAL [6] , Fesih AKTAR [7] , Selim BADUR [8] , Merve AYHAN [9] , Mustafa Kemal ÇELEN [10]

Öz

Amaç: Aşı tereddüdü hem Türkiye hem de dünya için toplumsal tehdit oluşturan bir tutumdur. Bu konuda Türkçeye validasyonu yapılmış bir ölçek bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı Opel ve ark. tarafından 2011 yılında geliştirilip 2013 yılında revize edilen ve ‘Parent Attitudes About Childhood Vaccines Survey ‘isimli ölçeğin Türkçeye dil validasyonunun yapılmasıdır. Gereç ve Yöntem : Çalışma bir dil validasyonu çalışması olarak gerçekleştirilmiştir. Opel DJ ve arkadaşları tarafından geliştirilen ölçek için ‘Seri yöntem’ kullanılarak dil validasyonu çalışması yapılmıştır. Ölçeğin çeviri, gözden geçirme, geri çeviri, açıklığın ve aynılığın değerlendirmesi ile çevirisi sağlanmış ve Modifiye Lawshe yöntemiyle kapsam geçerlilik analizi yapılarak son hali verilmiştir. Uzmanların ölçek maddelerine yönelik içerik uygunluğu yönünden belirtmiş oldukları görüşlere göre her madde için kapsam geçerlilik oranı ve kapsam geçerlilik indeksi hesaplanmıştır. Bulgular. Tüm ölçek soruları için kapsam geçerlilik oranı kritik değer olan 0,455’in üzerinde saptanmıştır. Ölçeğin kapsam geçerlilik indeksi değeri ise 0,630 olup ölçek sorularının kapsam geçerliliğinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Çıkarımlar: Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin dil validasyonunun tamamlanması ve kapsam geçerlilik testlerinden istatistik olarak anlamlı sonuçlar alınmış olması bu ölçeğin Türkçe anlaşılırlığının sağlandığını göstermektedir. Sonrasında yapılacak geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları ile ölçeğin Türkiye’de aşı tereddüdü konusunda ebeveyn tutumlarını ölçebilir hale gelmesi hedeflenmektedir. Böylece daha geniş kitlelerde çalışılarak aşı tereddüdü ve mücadelesi konusunda yapılacak çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Aşı, aşı tereddüttü, validasyon, ölçek, tutum

Kaynakça

  • Kaynaklar 1. MacDonald NE. SAGE Working Group on Vaccine Hesitancy. Vaccine hesitancy: definition, scope and determinants. VACCINE. 2015;33(34):4161-4. 2. Gür E. Aşı kararsızlığı-aşı reddi. Turk Pediatri Ars. 2019;54(1):1-2. 3. Dubé E, Laberge C, Guay M, Bramadat P, Roy R, Bettinger JA. Vaccine hesitancy: an overview. Hum Vaccin Immunother. 2013;9(8):1763-73. 4. World Health Organİzİtaİon. Ten threats to global health in 2019. October 27, 2019 [Available from: https://www.who.int/emergencies/ten-threats-to-global-health-in-2019. 5. Çapanoğlu E. Sağlık Çalışanı ve Ebeveyn Perspektifinden Çocukluk Çağı Aşılarının Reddi Niteliksel Bir Araştırma: Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2018. 6. Eskola J, Duclos P, Schuster M, MacDonald NE. How to deal with vaccine hesitancy? VACCINE. 2015;33(34):4215-7. 7. Salmon DA, Dudley MZ, Glanz JM, Omer SB. Vaccine hesitancy: causes, consequences, and a call to action. VACCINE. 2015;33:D66-D71. 8. Domek GJ, O'Leary ST, Bull S, et al. Measuring vaccine hesitancy: Field testing the WHO SAGE Working Group on Vaccine Hesitancy survey tool in Guatemala. VACCINE. 2018;36(35):5273-81. 9. Larson HJ, Jarrett C, Eckersberger E, Smith DM, Paterson P. Understanding vaccine hesitancy around vaccines and vaccination from a global perspective: a systematic review of published literature, 2007–2012. VACCINE. 2014;32(19):2150-9. 10. Opel DJ, Taylor JA, Mangione-Smith R, et al. Validity and reliability of a survey to identify vaccine-hesitant parents. VACCINE. 2011;29(38):6598-605. 11. Opel DJ, Mangione-Smith R, Taylor JA, et al. Development of a survey to identify vaccine-hesitant parents: the parent attitudes about childhood vaccines survey. Hum Vaccin. 2011;7(4):419-25. 12. Opel DJ, Taylor JA, Zhou C, Catz S, Myaing M, Mangione-Smith R. The relationship between parent attitudes about childhood vaccines survey scores and future child immunization status: a validation study. JAMA Pediatr. 2013;167(11):1065-71. 13. Ayre C, Scally AJ. Critical values for Lawshe’s content validity ratio: revisiting the original methods of calculation. Meas Eval Couns Dev. 2014;47(1):79-86. 14. Lawshe CH. A quantitative approach to content validity 1. Personnel psychology. 1975;28(4):563-75. 15. Helps C, Leask J, Barclay L, Carter S. Understanding non-vaccinating parents’ views to inform and improve clinical encounters: a qualitative study in an Australian community. BMJ Open. 2019;9(5):e026299. 16. Cunningham RM, Kerr GB, Orobio J, et al. Development of a Spanish version of the parent attitudes about childhood vaccines survey. Hum Vaccin Immunother. 2019;15(5):1106-10.

Ayrıntılar

Birincil Dil tr
Konular Enfeksiyon Hastalıkları
Yayınlanma Tarihi Ocak 2021
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Orcid: 0000-0001-5136-9148
Yazar: İrem AKDEMİR KALKAN (Sorumlu Yazar)
Kurum: ANKARA ÜNİVERSİTESİ, TIP FAKÜLTESİ
Ülke: Turkey

Orcid: 0000-0002-3383-7830
Yazar: Meryem Merve ÖREN
Kurum: İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ, İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ
Ülke: Turkey

Orcid: 0000-0001-7045-1462
Yazar: Omer KARASAHİN
Kurum: ERZURUM BÖLGE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
Ülke: Turkey

Orcid: 0000-0003-3006-4112
Yazar: Yeşim YILDIZ
Kurum: MARDİN DEVLET HASTANESİ
Ülke: Turkey

Orcid: 0000-0003-2419-3436
Yazar: Yakup DEMİR
Kurum: DİCLE ÜNİVERSİTESİ
Ülke: Turkey

Orcid: 0000-0002-4245-1534
Yazar: Tuba DAL
Kurum: ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ
Ülke: Turkey

Orcid: 0000-0002-3383-7832
Yazar: Fesih AKTAR
Kurum: DİCLE ÜNİVERSİTESİ
Ülke: Turkey

Orcid: 0000-0002-0490-7203
Yazar: Selim BADUR
Kurum: GSK
Ülke: Turkey

Orcid: 0000-0003-3145-4059
Yazar: Merve AYHAN
Kurum: Serbest Eczacı
Ülke: Turkey

Orcid: 0000-0001-5876-2241
Yazar: Mustafa Kemal ÇELEN
Kurum: DİCLE ÜNİVERSİTESİ
Ülke: Turkey
Tarihler

Yayımlanma Tarihi : 4 Ocak 2021

Kaynak Göster

Bibtex @araştırma makalesi { patd748886, journal = {Pamukkale Tıp Dergisi}, issn = {}, eissn = {1308-0865}, address = {Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Blokları Kınıklı kampüsü 20070 Kınıklı, Denizli}, publisher = {Pamukkale Üniversitesi}, year = {2021}, volume = {14}, pages = {49 - 56}, doi = {10.31362/patd.748886}, title = {Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin Türkçeye kültürel ve dil uyarlaması}, key = {cite}, author = {Akdemi̇r Kalkan, İrem and Ören, Meryem Merve and Karasahi̇n, Omer and Yıldız, Yeşim and Demi̇r, Yakup and Dal, Tuba and Aktar, Fesih and Badur, Selim and Ayhan, Merve and Çelen, Mustafa Kemal} }
APA Akdemi̇r Kalkan, İ , Ören, M , Karasahi̇n, O , Yıldız, Y , Demi̇r, Y , Dal, T , Aktar, F , Badur, S , Ayhan, M , Çelen, M . (2021). Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin Türkçeye kültürel ve dil uyarlaması . Pamukkale Tıp Dergisi , 14. Cilt 1. Sayı , 49-56 . DOI: 10.31362/patd.748886
MLA Akdemi̇r Kalkan, İ , Ören, M , Karasahi̇n, O , Yıldız, Y , Demi̇r, Y , Dal, T , Aktar, F , Badur, S , Ayhan, M , Çelen, M . "Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin Türkçeye kültürel ve dil uyarlaması" . Pamukkale Tıp Dergisi 14 (2021 ): 49-56 <https://dergipark.org.tr/tr/pub/patd/issue/56734/748886>
Chicago Akdemi̇r Kalkan, İ , Ören, M , Karasahi̇n, O , Yıldız, Y , Demi̇r, Y , Dal, T , Aktar, F , Badur, S , Ayhan, M , Çelen, M . "Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin Türkçeye kültürel ve dil uyarlaması". Pamukkale Tıp Dergisi 14 (2021 ): 49-56
RIS TY - JOUR T1 - Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin Türkçeye kültürel ve dil uyarlaması AU - İrem Akdemi̇r Kalkan , Meryem Merve Ören , Omer Karasahi̇n , Yeşim Yıldız , Yakup Demi̇r , Tuba Dal , Fesih Aktar , Selim Badur , Merve Ayhan , Mustafa Kemal Çelen Y1 - 2021 PY - 2021 N1 - doi: 10.31362/patd.748886 DO - 10.31362/patd.748886 T2 - Pamukkale Tıp Dergisi JF - Journal JO - JOR SP - 49 EP - 56 VL - 14 IS - 1 SN - -1308-0865 M3 - doi: 10.31362/patd.748886 UR - https://doi.org/10.31362/patd.748886 Y2 - 2020 ER -
EndNote %0 Pamukkale Tıp Dergisi Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin Türkçeye kültürel ve dil uyarlaması %A İrem Akdemi̇r Kalkan , Meryem Merve Ören , Omer Karasahi̇n , Yeşim Yıldız , Yakup Demi̇r , Tuba Dal , Fesih Aktar , Selim Badur , Merve Ayhan , Mustafa Kemal Çelen %T Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin Türkçeye kültürel ve dil uyarlaması %D 2021 %J Pamukkale Tıp Dergisi %P -1308-0865 %V 14 %N 1 %R doi: 10.31362/patd.748886 %U 10.31362/patd.748886
ISNAD Akdemi̇r Kalkan, İrem , Ören, Meryem Merve , Karasahi̇n, Omer , Yıldız, Yeşim , Demi̇r, Yakup , Dal, Tuba , Aktar, Fesih , Badur, Selim , Ayhan, Merve , Çelen, Mustafa Kemal . "Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin Türkçeye kültürel ve dil uyarlaması". Pamukkale Tıp Dergisi 14 / 1 (Ocak 2021): 49-56 . https://doi.org/10.31362/patd.748886
AMA Akdemi̇r Kalkan İ , Ören M , Karasahi̇n O , Yıldız Y , Demi̇r Y , Dal T , Aktar F , Badur S , Ayhan M , Çelen M . Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin Türkçeye kültürel ve dil uyarlaması. Pamukkale Tıp Dergisi. 2021; 14(1): 49-56.
Vancouver Akdemi̇r Kalkan İ , Ören M , Karasahi̇n O , Yıldız Y , Demi̇r Y , Dal T , Aktar F , Badur S , Ayhan M , Çelen M . Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin Türkçeye kültürel ve dil uyarlaması. Pamukkale Tıp Dergisi. 2021; 14(1): 49-56.
IEEE İ. Akdemi̇r Kalkan , M. Ören , O. Karasahi̇n , Y. Yıldız , Y. Demi̇r , T. Dal , F. Aktar , S. Badur , M. Ayhan ve M. Çelen , "Çocukluk çağı aşılarına yönelik ebeveyn tutumları ölçeğinin Türkçeye kültürel ve dil uyarlaması", Pamukkale Tıp Dergisi, c. 14, sayı. 1, ss. 49-56, Oca. 2021, doi:10.31362/patd.748886
Makalenin Yazarları
İrem AKDEMİR KALKAN [1]
Meryem Merve ÖREN [2]
Omer KARASAHİN [3]
Yeşim YILDIZ [4]
Yakup DEMİR [5]
Tuba DAL [6]
Fesih AKTAR [7]
Selim BADUR [8]
Merve AYHAN [9]
Mustafa Kemal ÇELEN [10]
Makale Gönder
Kabul Edilmiş Makaleler
Arşiv
Editör Kurulu
İletişim
TR Dizin
TR Dizin

14721

14718

14715

14716