Ergenlerde Algılanan Psikolojik İstismar İle Öznel İyi Oluş İlişkisinde Psikolojik Sağlamlık ve Sosyal Bağlılığın Rolü

Yıl 2019, Cilt: 47, 205 - 224, 12.09.2019

Beyhan Ceren Bostan , Erdinç Duru

https://doi.org/10.9779/pauefd.568123

Cited By: 6

Öz

Bu
çalışmanın amacı, algılanan psikolojik istismar-öznel iyi oluş ilişkisinde
psikolojik sağlamlık ve sosyal bağlılığın olası rollerini araştırmaktır.
Araştırmanın çalışma grubunu, Denizli ilinde lise öğrenimi gören 1247 öğrenci
oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında, Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık
Ölçeği, Sosyal Bağlılık Ölçeği, Psikolojik İstismar Ölçeği, Pozitif ve Negatif
Duygu Ölçeği ve Yaşam Doyumu Ölçeği kullanılmıştır. Ergenlerde algılanan
psikolojik istismar-öznel iyi oluş ilişkisinde psikolojik sağlamlık ve sosyal
bağlılığın aracı rolünü inceleyen bu çalışmada, değişkenler arasındaki ilişkiler
Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ile analiz edilmiştir. Araştırma bulguları,
psikolojik istismarın öznel iyi oluş, sosyal bağlılık ve psikolojik sağlamlıkla
olumsuz yönde ilişkili olduğunu göstermektedir. Aracılık analizi sonuçları,
sosyal bağlılığın, psikolojik istismar-psikolojik sağlamlık ilişkisinde kısmi
aracılık rolü; psikolojik istismar-öznel iyi oluş ilişkisinde, psikolojik
sağlamlığın ise tam aracılık rolü üstlendiğini göstermektedir. Bulgular ilgili
alan yazın ışığında tartışılmış, araştırmacı ve uygulayıcılara önerilerde
bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

psikolojik istismar, öznel iyi oluş, psikolojik sağlamlık, sosyal bağlılık

Destekleyen Kurum

Pamukkale Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP)

Proje Numarası

2016EGBE013

The Role of Psychological Resilience and Social Connectedness in the Relationship between Perceived Psychological Maltreatment and Subjective Well-being among Adolescents

Öz

The aim of this study is to investigate the role of psychological resilience and social connectedness in the relationship between perceived psychological maltreatment and subjective well-being among Adolescents. The participants of the study consist of 1247 high school students in Denizli. Data was collected through the Child and Youth Resilience Scale, Social Connectedness Scale, Psychological Maltreatment Scale, Positive and Negative Affect Schedule and Satisfaction with Life Scale. The relationships among the variables were analyzed through Structural Equation Modelling (SEM). Research findings show that psychological maltreatment is negatively correlated with subjective well-being, social connectedness, and psychological resilience. The results of the mediation analysis show that social connectedness has a partial mediating role in the relationship between psychological maltreatment and psychological resilience. The findings also show that psychological resilience plays a fully mediating role in the relationship between psychological maltreatment and subjective well-being. The findings of the study are discussed in line with the relevant literature and some suggestions are provided for both researchers and practitioners.

Anahtar Kelimeler

Psychological maltreatment, psychological resilience, social connectedness subjective well-being

Proje Numarası

2016EGBE013

Kaynakça

• Abramson, L. Y., Seligman, M. E., ve Teasdale, J. D. (1978). Learned helplessness in humans: Critique and reformulation. Journal of Abnormal Psychology, 87(1), 49.
• Agaibi, C. E., ve Wilson, J. P. (2005). Trauma, PTSD, and resilience: A review of the literature. Trauma, Violence and Abuse, 6, 195–216.
• Arslan, G. (2015). Çocuk ve genç psikolojik sağlamlık ölçeği’nin (çgpsö-12) psikometrik özellikleri: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 16, 1-12
• Arslan, G. (2014). Psikolojik sağlamlık ölçeği: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. 3rd World Conference On Educational and Instructional Studies- Wceıs,Antalya,Türkiye.
• Arslan, G. (2015). Psikolojik istismar, psikolojik sağlamlık, sosyal bağlılık ve aidiyet duygusu arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 47-58
• Arslan, G., ve Balkıs, M. (2016). Ergenlerde Duygusal İstismar, Problem Davranışlar, Öz-Yeterlik ve Psikolojik Sağlamlık Arasındaki İlişki. Sakarya University Journal of Education, 6 (1), 8-22.
• Baumeister, R. F., ve Leary, M. R. (1995). The need to belong: desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation. Psychological Bulletin, 117(3), 497-529.
• Belsky, J. (1980). Child maltreatment: an ecological integration. American Psychologist, 35(4), 320.
• Binggeli, N. J., Hart, S. N., ve Brassard, M. R. (2001). Psychological maltreatment of children. [Elektronik versiyon]. https://books.google.com.tr/ sayfasından elde edilmiştir.
• Bolger, K. E., Patterson, C. J. ve Kupersmidt, J. B. (1998). Peer Relationships and Self-Esteem among Children Who Have Been Maltreated. Child Development, 69, 1171–1197.
• Bolger, K.E. ve Patterson, C.J. (2003). Sequelae of child maltreatment: Vulnerability and resilience. Luthar, S.S. (Ed.) Resilience and Vulnerability: Adaptation in the Context of Childhood Adversities, 156-181. [Elektronik versiyon]. 3 Şubat 2016 tarihinde https://books.google.com.tr/ sayfasından elde edilmiştir.
• Bonanno, G. A. (2004). Loss, trauma and human resilience: Have we underestimated the human capacity to thrive after extremely aversive events?. American Psychologist, 59, 20–28.
• Bronfenbrenner, U. (1986). Ecology of the family as a context for human development: Research perspectives. Developmental Psychology, 22(6), 723.Bulut Serin, N. (2012). Erkek ergenlerin anne-baba ve genç ilişkilerine yönelik duygusal istismar algıları. Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counseling, 1, 18-26.
• Cicchetti, D. (1993). Developmental psychopathology: Reactions, reflections, projections. Developmental Review, 13(4), 471-502.
• Cicchetti, D. (2013). Annual research review: Resilient functioning in maltreated children–past, present, and future perspectives. Journal of Child Psychology And Psychiatry, 54, 402-422.
• Cicchetti, D. (2014). Internalizing and externalizing expressions of dysfunction (Vol. 2). [Elektronik versiyon]. 25 Kasım 2016 tarihinde https://books.google.com.tr/ sayfasından elde edilmiştir.
• Cicchetti, D., Rogosch, F. A., Lynch, M., ve Holt, K. D. (1993). Resilience in maltreated children: Processes leading to adaptive outcome. Development and Psychopathology, 5(4), 629-647.
• Cicchetti, D., ve Rogosch, F. A. (1997). The role of self-organization in the promotion of resilience in maltreated children. Development and psychopathology, 9, 797-815.
• Claussen, A. H., ve Crittenden, P. M. (1991). Physical and psychological maltreatment: Relations among types of maltreatment. Child Abuse and Neglect, 15(1-2), 5-18.
• Colarossi, L. G., ve Eccles, J. S. (2003). Differential effects of support providers on adolescents' mental health. Social Work Research, 27, 19-30.
• Colman, R. A., ve Widom, C. S. (2004). Childhood abuse and neglect and adult intimate relationships: A prospective study. Child Abuse and Neglect, 28(11), 1133-1151.
• Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., ve Griffin, S. (1985) The satisfaztion with life scale. Journal of Personality Assessment, 49, 71-75
• Duru, E. (2007). Sosyal Bağlılık Ölçeği’nin Türk kültürüne uyarlanması. Eğitim Araştırmaları Dergisi,26, 85-94.
• Duru, E. (2008). The predictive analysis of adjustment difficulties from loneliness, social support, and social connectedness. Kuram ve Uygulamada Egitim Bilimleri, 8(3), 849.
• Egeland, B., Sroufe, L. A., ve Erickson, M. (1983). The developmental consequence of different patterns of maltreatment. Child Abuse and Neglect, 7(4), 459-469.
• Erickson, M. F., Egeland, B., ve Pianta, R. (1989). The effects of maltreatment on the development of young children. D. Cicchetti ve V. Carlson (Ed.). Child maltreatment: Theory and research on the causes and consequences of child abuse and neglect, (647-684). [Elektronik versiyon]. 24 Nisan 2016 tarihinde https://books.google.com.tr/ sayfasından elde edilmiştir.
• Evans, C. B., ve Burton, D. L. (2013). Five types of child maltreatment and subsequent delinquency: Physical neglect as the most significant predictor. Journal of Child and Adolescent Trauma, 6(4), 231-245.
• Farber, E. A., ve Egeland, B. (1987). Invulnerability among abused and neglected children. Anthony, E. J. ve Cohler, B. J. (Ed.) The invulnerable child, 253-288. [Elektronik versiyon]. 25 Nisan 2016 tarihinde https://books.google.com.tr/ sayfasından elde edilmiştir.
• Gençöz T (2000) Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Turkısh Psychology Journal, 15, 19-26.
• Gizir, C. A. (2007). Psikolojik Sağlamlık, Risk Faktörleri ve Koruyucu Faktörler Üzerinde Bir Derleme Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3, 113-128.
• Glaser, D. (2002). Emotional abuse and neglect (psychological maltreatment): A conceptual framework. Child Abuse & Neglect, 26, 697–714.
• Greene, R., ve Conrad, A. P. (2002). Basic Assumptions and Terms. R. Greene, (Ed.), Resiliency: An İntegrated Approach to Practice, Policy, and Research. (29-62). Washington: NASW Press.
• Gross, A. B., ve Keller, H. R. (1992). Long-term consequences of childhood physical and psychological maltreatment. Aggressive Behavior, 18(3), 171-185.
• Hart, S., Brassard, M., ve Karlson, H. (1996). Psychological maltreatment. L. Berliner, J. Briere, J. Bulkley, C. Jenny, ve T. Reid (Ed.), The APSAC handbook on child abuse and neglect, (72–89). London: Sage.
• Herrenkohl, R. C., Egolf, B. P., ve Herrenkohl, E. C. (1997). Preschool antecedents of adolescent assaultive behavior: a longitudinal study. American Journal of Orthopsychiatry, 67(3), 422
• Hibbard, R., Barlow, J., MacMillan, H., Christian, C. W., Crawford-Jakubiak, J. E., Flaherty, E. G., ve Sege, R. D. (2012). Psychological maltreatment. Pediatrics, 130(2), 372-378.
• Iwaniec, D. (2006). The emotionally abused and neglected child: Identification, assessment and intervention: A practice handbook. [Elektronik versiyon]. 13 Aralık 2016 tarihinde https://books.google.com.tr/ sayfasından elde edilmiştir.
• Iwaniec, D., Larkin, E. ve McSherry, D. (2007). Emotionally Harmful Parenting, Child Care in Practice, 13, 203-220.
• Iwaniec, D., Larkin, E., ve Higgins, S. (2006). Research review: Risk and resilience in cases of emotional abuse. Child and Family Social Work, 11(1), 73-82.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Benlik, aile ve insan gelişimi: Kültürel psikoloji. İstanbul: Koç Üniversitesi.
• Kaya, I., ve Çeçen-Erogul, A. R. (2015, Şubat). Relationship Between Resilience and Childhood Abuse/Neglect in Adolescent. 2nd International Conference on Education and Social Sciences, İstanbul
• Kim, J., ve Cicchetti, D. (2003). Social self-efficacy and behavior problems in maltreated and nonmaltreated children. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 32(1), 106-117.
• Kohut, H. (1984). How does analysis cure? [Elektronik versiyon]. 30 Aralık 2016 tarihinde https://books.google.com.tr/ sayfasından elde edilmiştir.
• Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeylerinin karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Kulaksızoğlu, A. (1998). Ergenlik Psikolojisi. İstanbul, Remzi Kitabevi.
• Lee, R. M. ve Robbins (1995). Measuring belongingness: The social connectedness and the social assurance scales, Journal of Counseling Psychology, 42, 232-241.
• Lee, R. M. ve Robbins, S. B. (1998). The Relationship between social connectedness and anxiety, self- esteem, and social identity. Journal of Counseling Psychology, 45, 338-345.
• Lee, R. M., Draper, M., ve Lee, S. (2001). Social connectedness, dysfunctional interpersonal behaviors, and psychological distress: Testing a mediator model. Journal of Counseling Psychology, 48(3), 310-318.
• Liebenberg, L., Ungar, M., ve LeBlanc, J. C. (2013). The CYRM-12: A brief measure of resilience. Canadian Journal of Public Health, 104(2), e131-e135.
• Lynch, M., ve Cicchetti, D. (1998). An ecological-transactional analysis of children and contexts: The longitudinal interplay among child maltreatment, community violence, and children's symptomatology. Development and psychopathology, 10(2), 235-257.
• Lynch, M., ve Cicchetti, D. (1998). An ecological-transactional analysis of children and contexts: The longitudinal interplay among child maltreatment, community violence, and children's symptomatology. Development and psychopathology, 10(2), 235-257
• Masten, A. S. (1994). Resilience in individual development: Successful adaptation despite risk and adversity. M.C. Wang ve E.W. Gordon (Ed.). Educational resilience in inner-city America: Challenges and prospects, 3-27. [Elektronik versiyon]. 4 Mart 2016 tarihinde https://books.google.com.tr/ sayfasından elde edilmiştir.
• Masten, A. S. (2001). Ordinary magic: Resilience processes in development. American Psychologist, 56, 227–238.
• Miller-Perrin, C. L. ve Perrin, R. D. (2007). Child Maltreatment: An Introduction, SagePublication, London.
• Moran, P. B., ve Eckenrode, J. (1992). Protective personality characteristics among adolescent victims of maltreatment. Child Abuse and Neglect, 16(5), 743-754.
• Moran, P. B., Vuchinich, S., ve Hall, N. K. (2004). Associations between types of maltreatment and substance use during adolescence. Child Abuse and Neglect, 28(5), 565-574.
• Mullen, P. E., Martin, J. L., Anderson, J. C., Romans, S. E., ve Herbison, G. P. (1996). The long-term impact of the physical, emotional, and sexual abuse of children: A community study. Child Abuse and Neglect, 20(1), 7-21
• Myers, J. E. (2002). The APSAC handbook on child maltreatment. [Elektronik versiyon]. https://books.google.com.tr/ sayfasından elde edilmiştir.
• Ney, P. G., Fung, T., ve Wickett, A. R. (1994). The worst combinations of child abuse and neglect. Child Abuse and Neglect, 18(9), 705-714.
• Peterson, C., ve Seligman, M. E. (1984). Causal explanations as a risk factor for depression: Theory and evidence. Psychological Review, 91(3), 347.
• Polat, O. (2007), Tüm Boyutları ile Çocuk İstismarı, İstanbul: Seçkin Yayınları.
• Rak, C.F., ve Patterson L.E. (1996). Promoting resilience in at-risk children. Journal of Counseling and Development, 74, 368-373.
• Sneddon, H. (2003). The effects of maltreatment on children's health and well-being. Child Care in Pratice, 9, 236-249
• Steinberg, L. ( 2007). Ergenlik, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Toth, S. L., Manly, J. T., ve Cicchetti, D. (1992). Child maltreatment and vulnerability to depression. Development and Psychopathology, 4(1), 97-112.
• Türkdoğan, T., ve Duru, E. (2012). Üniversite öğrencilerinde öznel iyi oluşun yordanmasında temel ihtiyaçların karşılanmasının rolü [The role of basic needs fulfillment in prediction of subjective well-being among university students]. Educational Sciences: Theory and Practice, 12(4), 2429-2446.
• Uslu, R. İ. (2014). Duygusal istismar. Çocuk İstismarına ve İhmaline Yaklaşım. Temel Bilgiler. O. Derman (Ed.), Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevi,
• Watson, D., Clark, L. A., ve Tellegen, Auke (1988). Development and validation of brief measures of positive and negative affect: The PANAS scales. Journal of
• Personality & Social Psychology, 54, 1063-1070.
• Windle, M. (1999). Critical conceptual and measurement issues in the study of resilience. Glantz, M. D. ve Johnson, J. L. (Ed.). Resilience and development: Positive life adaptations, 161-179. [Elektronik versiyon]. 4 Mart 2016 tarihinde https://books.google.com.tr/ sayfasından elde edilmiştir.
• World Health Organization. (2006). The world health report 2006: working together for health. World Health Organization. [Elektronik versiyon]. 4 Mart 2016 tarihinde https://books.google.com.tr/ sayfasından elde edilmiştir.