Öğretmen Mesleki Motivasyonu Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Çevrimiçi ve Kâğıt Kalem Uygulamalarının Karşılaştırılması

Yıl 2021, Sayı: 51, 479 - 498, 14.01.2021

Esra Karabağ Köse , Erdem Karataş , Mehmet Küçükçene , Ali Taş

https://doi.org/10.9779/pauefd.707619

Cited By: 7

Öz

Bu çalışmada, öğretmenlerin mesleki motivasyon düzeylerinin belirlenmesine yardım edecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırmaya toplam 1054 ilkokul, ortaokul ve lise öğretmeni katılmıştır. Uygulamanın son aşamasında doğrulayıcı faktör analizi verileri çevrimiçi uygulama ile toplanmıştır. Araştırma bulguları, Öğretmen Mesleki Motivasyonu Ölçeği’nin okul içi faktörler, okul dışı faktörler, mesleki gelişim ve saygınlık ve fiziki imkânlar olmak üzere dört alt boyuttan oluştuğunu göstermektedir. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, ölçeğin dört faktörlü yapısının kabul edilebilir uyum gösterdiğini ortaya koymaktadır. Kâğıt kalem testi uygulamasının ortaya koyduğu faktör yapısı çevrimiçi uygulama ile de doğrulanmıştır. Ölçeğin alt boyutlarına ilişkin iç güvenirlik katsayıları, hem kâğıt kalem uygulaması için hem de çevrimiçi uygulama için kabul edilebilir sınırların üzerindedir. Araştırma sonucunda, ölçeğin kâğıt kalem ve çevrimiçi formlarının okullarda öğretmen motivasyonunu değerlendirmek üzere kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğuna ilişkin güçlü kanıtlara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen motivasyonu, Ölçek geliştirme, Çevrimiçi uygulama, Kağıt kalem uygulaması

Destekleyen Kurum

Kırıkkale Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri

Proje Numarası

2017/054

Validity and Reliability Study of Teacher Professional Motivation Scale: A Comparison of Online and Paper-Pencil Administration

Öz

The study aims to develop a valid and reliable measurement tool that evaluates the motivational dynamics of teaching within its unique conditions, and that can be used to determine the levels of teachers' professional motivation. A total of 1054 primary, secondary, and high school teachers at three different stages were included in the study. In the final stage of the process, the confirmatory factor analysis data were collected through the online administration. The findings of the research have indicated that Teacher Professional Motivation Scale consists of four sub-dimensions as in-school factors, out-of-school factors, professional development and respectability, and physical facilities. The results of the confirmatory factor analysis revealed that the four-factor structure of the scale showed acceptable agreement. The factor structure of the paper-pencil administration was also confirmed by the online administration. The internal reliability coefficients of the sub-scales are above acceptable limits for both for paper-pencil administration and online administration. As a result, the study shows strong evidence that both the paper-pencil form and the online form of the scale are a valid and reliable assessment tool that can be used to evaluate teacher motivation in schools.

Anahtar Kelimeler

Teacher motivation, Online administration, Paper-and-pencil administration, Scale development

Proje Numarası

2017/054

Kaynakça

• Ada, Ş., Akan, D., Ayık, A., Yıldırım, İ. & Yalçın, S. (2013). Öğretmenlerin motivasyon etkenleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 151-166.
• Akdemir E. & Arslan A. (2013). Development of motivation scale for teacher. Procedian Social and Behavioral Sciences, 106, 860-864.
• Akman, Y. (2018). Investigating the relationship between organizational justice, work motivation and teacher performance. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47(1), 164-187. https://doi.org/10.14812/cuefd.371642
• Aksel, N. & Elma, C. (2018). Ortaokul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışları ile öğretmenlerin motivasyonu arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1252-1268.
• Bektaş, A. (2010). İlköğretim okulu yöneticilerinin sosyal iletişim becerileri ile sınıf öğretmenlerinin motivasyonu arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Börü, N. (2018). The factors affecting teacher-motivation. International Journal of Instruction, 11(4), 761-776. https://doi.org/10.12973/iji.2018.11448a Can, S. (2015). Investigation of the motivation level of teachers working at state schools in relation to some variables. International Journal of Progressive Education, 11(3), 153-161.
• Carson, R.L & Chase, M. A. (2009) An examination of physical education teacher motivation from a self-determination theoretical framework. Physical Education and Sport Pedagogy, 14(4), 335-353. https://doi.org/10.1080/17408980802301866
• Ceviz, H. (2018). Toplumdaki öğretmenlik mesleğine ilişkin algı ile öğretmenin mesleki motivasyonu arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Düzce Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
• Choi, S. (2014). A measure of English teacher motivation: Scale development and preliminary validation. Advanced Science and Technology Letters, 59, 85-88. https://doi.org/10.14257/astl.2014.59.19
• Claeys, L. (2011). Teacher motivation to teach and to remain teaching culturally and linguistically diverse students. Unpublished doctoral dissertation University of Texas, San Antonio.
• Cole, D. A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55, 1019-1031.
• Çivilidağ, A. & Şekercioğlu, G. (2017). Çok boyutlu iş motivasyonu ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması, Mediterranean Journal of Humanities, 7(1), 143-156. https://doi.org/10.13114/MJH.2017.326
• Davis, J. & Wilson, S. M. (2000). Principals' efforts to empower teachers: Effects on teacher motivation and job satisfaction and stress. The clearing house, 73(6), 349-353.
• de Jesus, S. N. & Lens, W. (2005). An integrated model for the study of teacher motivation. Applied Psychology: An International Review, 54, 119-134. https://doi.org/10.1111/j.1464- 0597.2005.00199.x
• Deci, E. L. & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. Plenum.
• Demir, H. & Okan, T. (2009). Motivasyon üzerinde ulusal kültür etkisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 121-142.
• Doğan, S. & Koçak, O. (2014). Okul yöneticilerinin sosyal iletişim becerileri ile öğretmenlerin motivasyon düzeyleri arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 20(2), 191-216.
• Dündar, S., Özutku, H. & Taşpınar, F. (2007). İçsel ve dışsal motivasyon araçlarının işgörenlerin motivasyonları üzerindeki etkisi: Ampirik bir inceleme. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 107-108.
• Emirbey, A. R. (2017). Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışları İle Öğretmen Motivasyonu Arasındaki İlişki. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi, Uşak.
• Eren, E. (2004). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. Beta.
• Ergeneli, A. & Eryiğit, M. (2001). Öğretim elemanlarının iş tatmini: Ankara’da devlet ve özel üniversite karşılaştırması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 159-178.
• Ertürk, R. & Aydın B. (2017). Öğretmenlerin iş motivasyonunu artıran ve olumsuz etkileyen durumların incelenmesi. The Journal of Academic Social Science, 5(58), 582-603.
• Fernet, C., Senécal, C., Guay, F., Marsh, H. & Dowson, M. (2008). The work tasks motivation scale for teachers (WTMST). Journal of Career Assessment, 16(2), 256-279. https://doi.org/10.1177/1069072707305764
• Güçlü, N., Recepoğlu, E. & Kılınç, A. Ç. (2014). İlköğretim okullarının örgütsel sağlığı ile öğretmenlerin iş motivasyonları arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 140-156.
• Han, J. & Yin, H. (2016). Teacher motivation: Definition, research development and implications for teachers. Cogent Education, 3(1), 1217819.
• Hinkin, T. R. (1995). A review of scale development practices in the study of organizations. Journal of Management, 21(5), 967-988.
• Hofstede, G. (2001). Culture's consequences: comparing values, behaviors, institutions, and organizations across nations. Sage.
• Karabağ-Köse, E., Taş, A., Küçükçene, M. & Karataş, E. (2018). Öğretmen motivasyonunu etkileyen faktörlere ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri üzerine karşılaştırmalı bir inceleme. MAKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 255-277. https://doi.org/10.21764/maeuefd.424729
• Karaköse, T. & Kocabaş, İ. (2006). Özel ve Devlet Okullarında Öğretmenlerin Beklentilerinin İş Doyumu Ve Motivasyon Üzerine Etkileri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 2(1), 3-14.
• Kauffman, D. F., Yılmaz-Soylu, M. & Duke, B. (2011). Öğretme motivasyonu ölçeğinin geçerlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 279-290.
• Koçel, T. (2005). İşletme yöneticiliği. Arıkan Yayınevi.
• Kurt, T. (2005). Herzberg in çift faktörlü güdüleme kuramının öğretmenlerin motivasyonu açısından çözümlenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 285-299.
• Küçüközkan, Y. (2016). Liderlik ve motivasyon teorileri: kuramsal bir çerçeve. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(2), 86-115.
• Lind, T. C. (2017). Relationships among principal leadership behaviors, teachers' motivation, and teacher job satisfaction. Unpublished doctoral dissertation, Northern University of Illinois.
• Mahaney, C. R. & Lederer, A. L. (2006). The effect of intrinsic and extrinsic rewards for developers on information systems project success. Project Management Journal, 37(4), 42-54.
• Ng, C. F. & Ng, P. K. (2015). The motivation of English language teachers in a language centre. International Journal of Languages, Literature and Linguistics, 1(2), 87-92.
• Nie, Y., Chua, B.L., Yeung, A.S., Ryan, R.M. & Chan, W.Y. (2014). The importance of autonomy support and the mediating role of work motivation for well being: Testing self determination theory in a Chinese work organisation. International Journal of Psychology, 50(4), 245-255. https://doi.org/10.1002/ijop.12110
• Oksay, A. (2005), Çalışanlarda iş tatmini: Sağlık sektörü üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Öztürk, E. & Uzunkol, E. (2013). İlkokul öğretmeni motivasyon ölçeğinin psikometrik özellikleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 421-435.
• Pinder, C. C. (2014). Work motivation in organizational behavior. Psychology Press.
• Polat, S. (2010). Okul öncesi yöneticilerinin kullandıkları yönetsel güç kaynaklarına ilişkin öğretmen algıları ile öğretmen motivasyonu arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Roth, G., Assor, A., Kanat-Maymon, Y. & Kaplan, H. (2007). Autonomous motivation for teaching: How self-determined teaching may lead to self-determined learning. Journal of Educational Psychology, 99(4), 761-774. https://doi.org/10.1037/0022-0663.99.4.761
• Ryan, R. M. & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25, 54-67, https://doi.org/10.1006/ceps.1999.1020.
• Ryan, R. M. & Deci, E. L. (2011). A self-determination theory perspective on social, institutional, cultural, and economic supports for autonomy and their importance for well-being. In C. V., R.R. & S. K. (Eds.) Human Autonomy in Cross-cultural Context (s. 45-64). Springer.
• Sieberer-Nagler, K. (2016). Effective classroom-management & positive teaching. English Language Teaching, 9(1). 163-172.
• Stirling, D. (2014). Motivation in education. Learning Development Institute.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Pearson Publication, Inc.
• Thoonen, E. E. J., Sleegers, P. J. C., Oort, F. J., Peetsma, T. T. D. & Geijsel, F. P. (2011). How to improve teaching practices: The role of teacher motivation, organizational factors, and leadership practices. Educational Administration Quarterly, 47(3), 496-536. https://doi.org/10.1177/0013161X11400185
• Tinsley, H. E. & Tinsley, D. J. (1987). Uses of factor analysis in counseling psychology research. Journal of Counseling Psychology, 34(4), 414-424.
• Viseu, J., Neves de Jesus, S., Rus, C. & Canavarro, J. M. (2016). Teacher motivation, work satisfaction, and positive psychological capital: a literature review, Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 14(2), 439–461.
• Visser-Wijnveen, G. J., Stes, A. S. & Petegem, P. V. (2012). Development and validation of a questionnaire measuring teachers’ motivations for teaching in higher education. Higher Education, 64, 421–436. https://doi.org/10.1007/s10734-011-9502-3
• Yılmaz, F. (2009). Eğitim örgütlerinde örgüt kültürünün öğretmenlerin iş motivasyonu üzerindeki etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.