Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Okul Müdürlerinin Görüşleri Doğrultusunda Türkiye’de Mahremiyet Eğitimi

Yıl 2022, Sayı: 54, 385 - 409, 02.01.2022
https://doi.org/10.9779/pauefd.963546

Öz

Günümüzde daha çok cinsel eğitim olarak ifade edilen mahremiyet eğitimi, bireyin kadın ya da erkek olarak, cinsiyetine ilişkin gereklilikleri ve sorumlulukları öğrenmesi için alması gereken eğitim olarak tanımlanabilir. Toplumun talep ettiği mahremiyet eğitimi; zaman, kültürel altyapı, aile, coğrafya gibi birçok değişkene göre farklılık gösterebilir. Bu araştırmada okul müdürlerinin görüşleri doğrultusunda, Türkiye’de mahremiyet eğitiminin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma gurubu basit seçkisiz örnekleme tekniğiyle belirlenmiş olup Türkiye’deki çeşitli devlet okullarında görev yapan 40 okul müdüründen oluşmaktadır. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik yaklaşıma göre desenlenmiştir. Araştırma verileri içerik analiz tekniğiyle analiz edilmiş ve tematik kodlar araştırmacılar tarafından oluşturulmuştur. Veri toplamak amacıyla, araştırmacılar tarafından hazırlanmış yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma verileri, görüşme formunda yer alan sorular yoluyla okul müdürleriyle yapılan çevrimiçi mülakatlardan toplanmıştır. Çalışmada ulaşılan bulgular tablo ve şekillerle sunulmuştur. Yapılan çalışmada ulaşılan bulgulara bakıldığında, mahremiyet eğitiminin cinsel farkındalık temasıyla açıklanması, okullarda mahremiyet eğitiminin birey açısından güvenli bir yaşam olanağı sağlaması nedeniyle gerekli olması, bireysel farkındalığı arttırmak amacıyla okullarda mahremiyet eğitimine yönelik çalışmaların son yıllarda artarak devam etmesi gibi dikkat çekici birçok sonuca ulaşıldığı söylenebilir.

Kaynakça

  • Altunışık, R., Coşkun, R., Yıldırım, E., & Bayraktaroğlu, S. (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
  • Aydın Avşar, S.(2018). Anne-baba ve ergen çocukların mahremiyet algısındaki farklılıkların sosyal medya üzerinden okunması. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Baştürk-Akca, E., Sayımer, İ., & Ergül, S. (2015). Ortaokul öğrencilerinin sosyal medya kullanımları ve siber zorbalık deneyimleri: Ankara örneği. Global Media Journal: Turkish Edition. 5(10), 71-86.
  • Baysal Berkup, S. (2015). Sosyal ağlarda bireysel mahremiyet paylaşımı: x ve y kuşakları arasında karşılaştırmalı bir analiz. Yayımlanmamış doktora tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
  • Culver, S. H., & Grizzle, A. (2017). Survey on privacy in media and information literacy with youth perspectives. Paris: UNESCO Publishing.
  • Çakır, S. (2015). 4-6 yaş aralığındaki çocuklara mahremiyet eğitimi verilmesinde din eğitiminin rolü (Sivas Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sivas.
  • Çalışkan, H. (2019). Okul öncesi dönemde çalışan öğretmenlerin mahremiyet eğitimi konusunda bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
  • Çekiç, S. (2019). İslam hukukunda mahremiyet ve sosyal medya. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Çanakkale.
  • Çelikoğlu, N. (2007). Türkiye’de üniversite gençliğinde mahremiyetin dönüşümü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İstanbul.
  • Duran, H. E. (2018). Değerler Eğitimi Bağlamında Mahremiyet Eğitimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Samsun.
  • Elektronic Frontier Foundation, (2017). Öğrenci casusluğu, okul tarafından verilen cihazlar ve öğrenci gizliliği. https://www.eff.org/tr/node/95598 Erişim tarihi: 28.11.2020.
  • Elem Yıldırım, F. (2017). Medya psikolojisi bağlamında internet kullanıcılığı ile oluşan endişeler: mahremiyet endişesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Eraslan, E., Ergüt İ.K., Uysal, T., & Bulut, G. (2017). Mahremiyet eğitimi çalıştayı sonuç raporu. Ercüment Erbay (Ed.) Yayın No: 06 Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. https://cocukhizmetleri.aile.gov.tr Erişim tarihi: 20.12.2020.
  • Erdoğan, Ç., & Demirkasımoğlu, N. (2010). Ailelerin eğitim sürecine katılımına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3(2010), 399-431.
  • Giddens, A. (2014). Modernite ve bireysel kimlik-geç modern çağda benlik ve toplum. İstanbul: Say.
  • Güleş, F., & Erişen, Y. (2013). Okul öncesi eğitimde fiziksel çevre standartlarını belirleme: paydaş görüşlerine dayalı bir analiz. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 30, 129-130. Güneş, A. (2015). Nezaket ve zerafet için mahremiyet eğitimi. İstanbul: Timaş yayınları.
  • Hacıbekiroğlu, M. (2019). Sosyal Medya Kullanımına Bağlı Değişen Mahremiyet Algısı ve Dindarlık İlişkisi. Yayımlanmamış yüksek lisan tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
  • Hekimoğlu, H. (2019). Sosyal ağlarda mahremiyetin dönüşümü: instagram örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kayseri.
  • Jago, R., Davison, K. K., Brockman, R., Page, S. A., Thompson, L. J., & Fox, R. K. (2011). Parenting styles, parenting practices, and physical activity in 10-to 11- Year Olds. Preventive Medicine, (52), 44-47.
  • Karagülle, A. E. (2015). Günümüzde değişen mahremiyet algısının sosyal ağlar bağlamında incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Kaya, A. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Medya Kullanımı İle Mahremiyet Algısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Korkmaz, İ. (2012). Facebook ve mahremiyet: görmek ve gözetle(n)mek. “facebook and privacy: see and watch/being watched”. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi.
  • Köksal Akyol, A. (2015). Okul öncesi eğitimin amaçları ve ilkeleri. Aysel Köksal Akyol (Ed.). Okul Öncesi Eğitim Programları. Her Yönüyle Okul Öncesi Eğitim-7 içinde. (s.169-176). Ankara: Hedef yayınları.
  • Lemke, T. (2014). Biyopolitika. (Çev.) U. Özmakas, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Litt, E. (2013). Understanding social network site users’ privacy tool use. Computers in Human Behavior, 29, 1649-1656.
  • Livberber Göçmen, T.(2018). Toplumsal yaşamda bireylerin mahremiyet yönelimleri: Sosyal ağ kullanıcıları üzerine bir saha araştırması. Konya Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Lukács, A. (2016). What is Privacy? The History and Definition of Privacy. In: Keresztes, Gábor (ed.):Tavaszi Szél 2016 Tanulmánykötet I, Budapest, 15- April. Budapest: Doktoranduszok Országos Szövetsége, pp. 256–265. Available from: https://www.semanticscholar.org/paper/What-is-Privacy-The-History-and-Definition-of-Adrienn/430bfacbabb89c0033b6dcceddc18ba9bbc02c5f [Accessed 30 December 2020].
  • Majedi, M., Ghazinour, K., Chinaei, A., & Barker, K. (2009) SQL privacy model for social networks. In the Proceedings of the IEEE International Conference on Advances in Social Network Analysis and Mining (ASONAM). Greece. 2 pages.
  • Mills, C. W. (2001). “Sosyolojik imgelem”. (Ed. Uğur Dolgun). Sosyo-ekonomik perspektif (s. 79-107). Bursa: Asa.
  • More, A. D. (2003). Prıvacy: ıts meanıng and value. American Philosophical Quarterly. Volume 40, Number 3, July 2003.
  • Özaslan, H., & Gültekin Akduman, G.(2020). Ailelerin mahremiyet eğitimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. SETSCI Conference Indexing System, 3 (2018), 1363-1 369.
  • Özen, Y. & Gül, A. (2007). Sosyal ve eğitim bilimleri araştırmalarında evren-örneklem sorunu. Kazım Karabekir eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 394-422.
  • Saeri, A. K., Ogilvie, C., La Macchia, S.T., Smith, J. R., & Louis, W. R. (2014). Predicting Facebook users’ online privacy protection: Risk, trust, norm focus theory, and the theory of planned behavior. The Journal of Social Psychology, 154(4), 352–369.
  • Sengupta, A., & Chaudhuri, A. (2011). Are social networking sites a source of online harassment for teens? evidence from survey data. Children and Youth Services Review. 33(2). 284-290.
  • Sığın, İ. (2019). Sosyal medya kullanan gençlerin mahremiyet algısının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Şahin, F. T. (2003). Çocuğun gelişimi ve eğitiminde babanın rolü. Müzeyyen Sevinç (Ed.) Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar içinde(s.459-464). İstanbul: Morpa Kültür.
  • Türkyılmaz, Z. (2014). 3-6 Yaş grubu çocuğu olan ebeveynlerin mahremiyet eğitimine dair bilgilerinin incelenmesi (Üsküdar örneği). Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
  • World Association for Sexual Health (WAS). (1999). Declaration of Sexual Rights. 20/02/2020, http://www.worldsexology.org/resources/declaration-of-sexual-rights/.
  • Yannacopoulos, A. N. (2008). “A risk model for privacy ınsurance” (Ed. Alessandro Acquisti et al.). Digital Privacy-Theory, Technologies, and Practices (347-360). New York- London: Auerbach.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Yüksel, M. (2003). Modernleşme ve mahremiyet. Kültür ve İletişim, 6 (1): 74-103.

Privacy Education in Turkey Based on the Views of School Principals

Yıl 2022, Sayı: 54, 385 - 409, 02.01.2022
https://doi.org/10.9779/pauefd.963546

Öz

Privacy education, which is more commonly expressed as sexual education today, can be defined as the education that an individual should receive to learn the requirements and responsibilities regarding their gender as a woman or a man. The privacy education demanded by society; may differ according to many variables such as time, cultural background, family, geography. This study aimed to evaluate privacy education in Turkey in line with the opinions of school principals. The study group was determined by a simple random sampling technique and consisted of 40 school principals working in various public schools in Turkey. This study was designed according to the phenomenological approach, one of the qualitative research methods. The research data were analyzed by content analysis technique, and the researchers created thematic codes. A semi-structured interview form prepared by the researchers was used to collect data. Research data were collected from online interviews with school principals through the questions in the interview form. The findings obtained in the study are presented in tables and figures. Considering the findings of the study, it can be said that many remarkable results have been achieved, such as explaining privacy education with the theme of sexual awareness, privacy education in schools is necessary because it provides a safe life opportunity for the individual, and studies on privacy education in schools have increased in recent years in order to increase individual awareness.

Kaynakça

  • Altunışık, R., Coşkun, R., Yıldırım, E., & Bayraktaroğlu, S. (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
  • Aydın Avşar, S.(2018). Anne-baba ve ergen çocukların mahremiyet algısındaki farklılıkların sosyal medya üzerinden okunması. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Baştürk-Akca, E., Sayımer, İ., & Ergül, S. (2015). Ortaokul öğrencilerinin sosyal medya kullanımları ve siber zorbalık deneyimleri: Ankara örneği. Global Media Journal: Turkish Edition. 5(10), 71-86.
  • Baysal Berkup, S. (2015). Sosyal ağlarda bireysel mahremiyet paylaşımı: x ve y kuşakları arasında karşılaştırmalı bir analiz. Yayımlanmamış doktora tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
  • Culver, S. H., & Grizzle, A. (2017). Survey on privacy in media and information literacy with youth perspectives. Paris: UNESCO Publishing.
  • Çakır, S. (2015). 4-6 yaş aralığındaki çocuklara mahremiyet eğitimi verilmesinde din eğitiminin rolü (Sivas Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sivas.
  • Çalışkan, H. (2019). Okul öncesi dönemde çalışan öğretmenlerin mahremiyet eğitimi konusunda bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
  • Çekiç, S. (2019). İslam hukukunda mahremiyet ve sosyal medya. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Çanakkale.
  • Çelikoğlu, N. (2007). Türkiye’de üniversite gençliğinde mahremiyetin dönüşümü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İstanbul.
  • Duran, H. E. (2018). Değerler Eğitimi Bağlamında Mahremiyet Eğitimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Samsun.
  • Elektronic Frontier Foundation, (2017). Öğrenci casusluğu, okul tarafından verilen cihazlar ve öğrenci gizliliği. https://www.eff.org/tr/node/95598 Erişim tarihi: 28.11.2020.
  • Elem Yıldırım, F. (2017). Medya psikolojisi bağlamında internet kullanıcılığı ile oluşan endişeler: mahremiyet endişesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Eraslan, E., Ergüt İ.K., Uysal, T., & Bulut, G. (2017). Mahremiyet eğitimi çalıştayı sonuç raporu. Ercüment Erbay (Ed.) Yayın No: 06 Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. https://cocukhizmetleri.aile.gov.tr Erişim tarihi: 20.12.2020.
  • Erdoğan, Ç., & Demirkasımoğlu, N. (2010). Ailelerin eğitim sürecine katılımına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3(2010), 399-431.
  • Giddens, A. (2014). Modernite ve bireysel kimlik-geç modern çağda benlik ve toplum. İstanbul: Say.
  • Güleş, F., & Erişen, Y. (2013). Okul öncesi eğitimde fiziksel çevre standartlarını belirleme: paydaş görüşlerine dayalı bir analiz. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 30, 129-130. Güneş, A. (2015). Nezaket ve zerafet için mahremiyet eğitimi. İstanbul: Timaş yayınları.
  • Hacıbekiroğlu, M. (2019). Sosyal Medya Kullanımına Bağlı Değişen Mahremiyet Algısı ve Dindarlık İlişkisi. Yayımlanmamış yüksek lisan tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
  • Hekimoğlu, H. (2019). Sosyal ağlarda mahremiyetin dönüşümü: instagram örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kayseri.
  • Jago, R., Davison, K. K., Brockman, R., Page, S. A., Thompson, L. J., & Fox, R. K. (2011). Parenting styles, parenting practices, and physical activity in 10-to 11- Year Olds. Preventive Medicine, (52), 44-47.
  • Karagülle, A. E. (2015). Günümüzde değişen mahremiyet algısının sosyal ağlar bağlamında incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Kaya, A. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Medya Kullanımı İle Mahremiyet Algısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Korkmaz, İ. (2012). Facebook ve mahremiyet: görmek ve gözetle(n)mek. “facebook and privacy: see and watch/being watched”. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi.
  • Köksal Akyol, A. (2015). Okul öncesi eğitimin amaçları ve ilkeleri. Aysel Köksal Akyol (Ed.). Okul Öncesi Eğitim Programları. Her Yönüyle Okul Öncesi Eğitim-7 içinde. (s.169-176). Ankara: Hedef yayınları.
  • Lemke, T. (2014). Biyopolitika. (Çev.) U. Özmakas, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Litt, E. (2013). Understanding social network site users’ privacy tool use. Computers in Human Behavior, 29, 1649-1656.
  • Livberber Göçmen, T.(2018). Toplumsal yaşamda bireylerin mahremiyet yönelimleri: Sosyal ağ kullanıcıları üzerine bir saha araştırması. Konya Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Lukács, A. (2016). What is Privacy? The History and Definition of Privacy. In: Keresztes, Gábor (ed.):Tavaszi Szél 2016 Tanulmánykötet I, Budapest, 15- April. Budapest: Doktoranduszok Országos Szövetsége, pp. 256–265. Available from: https://www.semanticscholar.org/paper/What-is-Privacy-The-History-and-Definition-of-Adrienn/430bfacbabb89c0033b6dcceddc18ba9bbc02c5f [Accessed 30 December 2020].
  • Majedi, M., Ghazinour, K., Chinaei, A., & Barker, K. (2009) SQL privacy model for social networks. In the Proceedings of the IEEE International Conference on Advances in Social Network Analysis and Mining (ASONAM). Greece. 2 pages.
  • Mills, C. W. (2001). “Sosyolojik imgelem”. (Ed. Uğur Dolgun). Sosyo-ekonomik perspektif (s. 79-107). Bursa: Asa.
  • More, A. D. (2003). Prıvacy: ıts meanıng and value. American Philosophical Quarterly. Volume 40, Number 3, July 2003.
  • Özaslan, H., & Gültekin Akduman, G.(2020). Ailelerin mahremiyet eğitimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. SETSCI Conference Indexing System, 3 (2018), 1363-1 369.
  • Özen, Y. & Gül, A. (2007). Sosyal ve eğitim bilimleri araştırmalarında evren-örneklem sorunu. Kazım Karabekir eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 394-422.
  • Saeri, A. K., Ogilvie, C., La Macchia, S.T., Smith, J. R., & Louis, W. R. (2014). Predicting Facebook users’ online privacy protection: Risk, trust, norm focus theory, and the theory of planned behavior. The Journal of Social Psychology, 154(4), 352–369.
  • Sengupta, A., & Chaudhuri, A. (2011). Are social networking sites a source of online harassment for teens? evidence from survey data. Children and Youth Services Review. 33(2). 284-290.
  • Sığın, İ. (2019). Sosyal medya kullanan gençlerin mahremiyet algısının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Şahin, F. T. (2003). Çocuğun gelişimi ve eğitiminde babanın rolü. Müzeyyen Sevinç (Ed.) Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar içinde(s.459-464). İstanbul: Morpa Kültür.
  • Türkyılmaz, Z. (2014). 3-6 Yaş grubu çocuğu olan ebeveynlerin mahremiyet eğitimine dair bilgilerinin incelenmesi (Üsküdar örneği). Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
  • World Association for Sexual Health (WAS). (1999). Declaration of Sexual Rights. 20/02/2020, http://www.worldsexology.org/resources/declaration-of-sexual-rights/.
  • Yannacopoulos, A. N. (2008). “A risk model for privacy ınsurance” (Ed. Alessandro Acquisti et al.). Digital Privacy-Theory, Technologies, and Practices (347-360). New York- London: Auerbach.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Yüksel, M. (2003). Modernleşme ve mahremiyet. Kültür ve İletişim, 6 (1): 74-103.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Erol Koçoğlu 0000-0003-4595-2892

Yunus Emre Avcı 0000-0002-1361-1463

Yayımlanma Tarihi 2 Ocak 2022
Gönderilme Tarihi 6 Temmuz 2021
Kabul Tarihi 31 Ekim 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Sayı: 54

Kaynak Göster

APA Koçoğlu, E., & Avcı, Y. E. (2022). Okul Müdürlerinin Görüşleri Doğrultusunda Türkiye’de Mahremiyet Eğitimi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(54), 385-409. https://doi.org/10.9779/pauefd.963546