The Impact of the Implementation of a Skill-Based Thinking Program on the Critical Thinking Skills and Dispositions of Pre-service Classroom Teachers

Yıl 2022, Sayı: 54, 328 - 356, 02.01.2022

Gülsüm Çatalbaş , Emel Sarıtaş

https://doi.org/10.9779/pauefd.972466

Cited By: 1

Öz

This research aims to investigate the effect of the CoRT 5 thinking program on the critical thinking skills and dispositions of pre-service classroom teachers. The research was designed as a case study. A 10-week CoRT 5 thinking program was administered to 21 pre-service classroom teachers who formed the research study group. Data collection tools consist of participant and researcher diaries, observation notes, and semi-structured interviews. The thematic analysis method was used for data analysis. Results denoted that there were indicators of critical thinking in the thinking problems encountered during the implementation of the CoRT 5 thinking program and solutions to these problems and in the learning outcomes of the CoRT 5 thinking program. Further, it was observed that the implementation of the CoRT 5 thinking program contributed to the development of pre-service classroom teachers’ critical thinking skills and dispositions. The pre-service classroom teachers reported that a skill-based critical thinking teaching approach would be more effective.

Anahtar Kelimeler

critical thinking, skill-based critical thinking, CoRT thinking program, pre-service classroom teachers

Beceri Temelli Bir Düşünme Programı Uygulamasının Sınıf Öğretmeni Adaylarının Eleştirel Düşünme Becerileri ve Eğilimlerine Etkisi

Öz

Bu araştırmanın amacı, CoRT 5 düşünme programının, sınıf öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme beceri ve eğilimlerini nasıl etkilediğini araştırmaktır. Araştırma durum çalışması olarak desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu oluşturan 21 sınıf öğretmeni adayına 10 haftalık CoRT 5 düşünme programı uygulanmıştır. Araştırmanın veri toplama araçları; katılımcı ve araştırmacı günlükleri, gözlem notları ve yarı-yapılandırılmış görüşmelerdir. Araştırmanın verileri tematik analiz yöntemi ile çözümlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda; CoRT 5 düşünme programı uygulamasında karşılaşılan düşünme zorluklarında, düşünme zorluklarına bulunan çözümlerde ve CoRT 5 düşünme programının öğrenme çıktılarında eleştirel düşünmeye ilişkin göstergeler ortaya çıkmıştır. CoRT 5 düşünme programı uygulamasının sınıf öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme becerilerini ve eğilimlerini geliştirmeye yönelik katkılar sağladığı görülmüştür. Sınıf öğretmeni adayları eleştirel düşünme eğitiminde daha çok beceri temelli yaklaşımın daha etkili olabileceğini belirtmiştir.

Anahtar Kelimeler

eleştirel düşünme, beceri temelli eleştirel düşünme, CoRT düşünme programı, sınıf öğretmeni adayları

Kaynakça

• Abrami, P.C., Bernard, R.M., Borokhovski, E., Wade, A., Surkes, M.A., Tamim, R., & Zhang, D. (2008). Instructional interventions affecting critical thinking skills and dispositions: A stage 1 meta-analysis. Review of Educational Research, 78(4), 1102-1134.
• Al-Edwan, Z.S. (2011). The effectivenes of a trianing program based on cognitive reserarch trust strategies to develop seventh grade students’ critical thinking in history course,Journel of Social Sience,7(3), 436-442.
• Aybek, B. (2006). Konu ve beceri temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimi ve düzeyine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Bailin, S., Case, R., Coombs, J. R. & Daniels, L. B. (1999). Conceptualizing critical thinking. Journal of Curriculum Studies, 31(3), 285-302.
• Barak, M. & Doppelt, Y. (1999). Integrating the Cognitive Research Trust (CoRT) Programme for creative thinking into a project‐based technology curriculum. Research in Science & Technological Education, 17(2), 139-151.
• Bayrak, Ç. (2014). CoRT 1 düşünme programının “yaşamımızdaki elektrik" ünitesinde kullanılmasının öğrencilerin akademik başarılarına, bilimsel yaratıcılıklarına ve eleştirel düşünme eğilimlerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Beyer, B. K. (1984). Improving thinking skills: practical approaches. Phi Delta Kappa International, 65, 556-560.
• Beyer. K. B. (1985). Practical strategies for direct instruction in thinking skills. In A.Costa (Ed.). Developing minds Vol 1 (145-150). Alexandria: Virginia.ASCD.
• Braun, V. and Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101. Case, R. & Wright, I. (1997). Taking seriously the teaching of critical thinking. Canadian Social Studies, 32(1), 12-19. Commission of Effective Teachers and Teaching [CETT]. (2011). Transforming teaching: Connecting professional responsibility with student learning. http://www.nea.org/assets/docs/Transformingteaching2012.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Costa, Arthur L. (2006). Five themes in thought-full curriculum. Thinking Skills Ceravity, 1, 62-66.
• Cüceloğlu, D. (1994). İyi düşün doğru karar ver (6. Baskı). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Çetinkaya, Z. (2011). Türkçe öğretmen adaylarının eleştirel düşünmeye ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 93-108.
• De Bono, E. (2002). CORT Thinking Lessons CD. Cavendish Information Product Ltd. 10 Cavendish Road, Oxford OX27TW, Uk.
• De Bono, E. (2011). Kendine düşünmeyi öğret (3. Baskı). İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Demirel, Ö. (2007). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Dewey, J. (1991). How we think. NewYork: Pomethus Books.
• Doğanay, A. (2000). Yaratıcı öğrenme, A. Şimsek, (Ed.), Sınıfta Demokrasi içinde (171-210). Ankara: Eğitim-Sen Yayınları.
• Doğanay, A. & Ünal, F. (2006). Eleştirel düşünmenin öğretimi. A. Şimşek (Ed.), İçerik Türlerine Dayalı Öğretim (209-264). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Doğanay, A., Taş, M. A., & Erden, Ş. (2007). Üniversite öğrencilerinin bir güncel tartışmalı konu bağlamında eleştirel düşünme becerilerinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 52(52), 511-546.
• Ennis, R. H. (1985). A logical basis for measuring critical thinking skills. Educational Leadership, 43(2), 44-48.
• Ennis, R.H. (1985). Goals for a critical thinking curriculum. A.Costa (Ed.), In Developing Minds, Vol 1 (68-71). Alexandria: Virginia.ASCD.
• Facione, P. A. (1990). Critical thinking: A statement of expert consensus for purposes of educational assessment and ınstruction. Research Findings and Recommendations. Prepared for the Committee on Pre-College Philosophy. New York NY: American Philosophical Association.. ERIC Doc. ED 315–423.
• Facione, N. C., Facione, P. A. (1996). Externalizing the critical thinking in knowledge development and clinical judgment. Nursing Outlook, 44, 129-136.
• Facione, P. A. (2013). Critical thinking: What it is and why it counts. Millbrae, CA: Measured Reasons and the California Academic Press. ISBN 13: 978-1- 891557-07-1. http://www.insightassessment.com/pdf sayfasından erişilmiştir.
• Fisher, R. (1995). Teaching children to think. UK: Stanley Thornes Ltd.
• Fisher, R. (2001). Philosophy in primary schools: fostering thinking skills and literacy. Reading, 35(2), 67-73.
• Gündoğdu, H. (2009). Eleştirel düşünme ve eleştirel düşünme öğretimine dair bazı yanılgılar. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 7(1), 57-74.
• Gürkaynak, İ., Üstel, F. ve Gülgöz, S. (2008). Eleştirel düşünme (3. Baskı). İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi.
• Hager, P. ve Kaye, M. (1992). Critical thinking in teacher education: A process-oriented research agenda, Australian Journal of Teacher Education, 17(2), 26-33.
• Hager, P., Sleet, R., Logon, P.& Hooper, M. Teaching Critical Thinking in Undergraduate Science Courses. Science & Education, (12), 303-313.
• Halpern, D. F. (1998). Teaching critical thinking for transfer across domains: Disposition, skills, structure training, and metacognitive monitoring. American Psychologist, 53(4), 449-455.
• Halpern, D. F. (2003). Thought & knowledge: an introduction to critical thinking (4.Baskı). USA: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
• İpşiroğlu, Z. (1993). Türk eğitim sisteminde yaratıcılık. A. Ataman (Ed.). Yaratıcılık ve eğitim XVII. toplantısı. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları, No:17.
• Karsantık, Y. (2016). Öğretmen adaylarının düşünme becerilerine ve düşünme becerilerinin öğretimine yönelik görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul
• Kartal, T. (2012). İlköğretim fen bilgisi öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2).
• Kennedy, M., Fisher, M. B., & Ennis, R. H. (1991). Critical thinking: Literature review and needed research. Educational values and cognitive instruction: Implications for reform, Routledge, 11-40.
• Korkmaz, Ö. (2009). Eğitim fakültelerinin öğrencilerin eleştirel düşünme eğilim ve düzeyine etkisi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(4), 879-902.
• Korkmaz, Y., Keleş, Ö. (2014). Beceri temelli eleştirel düşünme eğitiminin ilkokul 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini geliştirme düzeyine etkisi, ICEMST , 886-894.
• Kürüm, D. (2002). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme gücü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Levy, D. A. (2010). Tools of critical thinking: Metathoughts for psychology. Long Grove, IL: Waveland Press.
• Lipman, M. (1988). Critical thinking-what can ıt be? Educational Leadership, 46(1), 38-43.
• Lipman, M. (2003). Thinking in education (2. Baskı). Cambridge: Cambridge University.
• McCall, C.C. (2017). Düşünmeyi dönüştürmek. (çev. K. Gülenç ve N. Boyacı). Ankara: Nobel Yayınları. (Orjinal çalışmanın basım tarihi 2009)
• McGuinness, C. (2000). ACTS (Activating Children’s Thinking Skills). In A methodology for enhancing thinking skills. ESRC TLRP First Programme Conference. November.
• McPeck, J. E. (1984). Stalking beasts, but swatting flies: The teaching of critical thinking. Canadian Journal of Education/Revue canadienne de l'education, 28-44.
• Merriam, S. B. (2013). Qualitative research: A guide to design and implementation. (çev. S. Turan). Ankara: Nobel yayıncılık.
• Milli Eğitim Bakanlığı MEB (2004). Tebliğler Dergisi, 67, s.2563, ss. 734
• Miri, B., David, B.C. & Uri, Z. (2007). Purposely teaching for the promotion of higher order thinking skills: A case of critical thinking. Research in Science Education, 37, 353-369.
• Narin, N. ve Aybek, B. (2010). İlköğretim ikinci kademe sosyal bilgiler öğretmenlerinin eleştirel düşünme becerilerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 336-350.
• Nosich, M. G. (2015). Eleştirel düşünme ve disiplinler arası eleştirel düşünme rehberi (çev. B. Aybek ). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Özden, B. (2005). Eğitim fakültesi ilköğretim bölümü anabilim dalı programlarının eleştirel düşünme becerilerinin gelişimine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Paul, R.; Binker., A.; Martin, D. Vetrano, C.ve Kreklau, H. (1989). Critical thinking handbook: 6th- 9th Grades. A guide for remodeling lesson plans in language arts, Social Studies and Science. Rohnert Park, CA: Foundation for Critical Thinking.
• Paul, R., Elder, L. (2013). Kritik düşünce-yaşamınızın ve öğrenmenizin sorumluluğunu üstlenmek için araçlar (çev. E. Aslan, G Sart). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Resnick, L. B. (1987). Education and learning to think. National Academies.Washington, USA.
• Ritchıe, M.S., Edwards, J. (1996). Creative thinking instruction for aborjinal children. Lerning and Instruction, 6(1). 59-75.
• Rule, A. C. & Stefanich, G. P. (2012). Using a thinking skills system to guide discussions during a working conference on students with disabilities pursuing STEM fields. Journal of STEM Education: Innovations and Research, 13(1), 43-54.
• Saçlı, F. (2013) Yaratıcı drama eğitiminin aday beden eğitimi öğretmenlerinin eleştirel düşünme becerileri ve eleştirel düşünme eğilimleri üzerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Schreglmann, S. (2011). Konu temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının akademik başarı, eleştirel düşünme eğilimine ve düzeyine olan etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Seferoğlu, S. S. & Akbıyık, C. (2006). Eleştirel düşünme ve öğretimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(30) 193-200.
• Sönmez, B. (2016). Düşünme eğitimi dersinin ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin eleştirel ve yaratıcı düşünme becerilerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Sternberg, R. J. (1985). Teaching critical thinking, part 1: are we making mistakes?. Phi Delta Kapan, 67, 194-198.
• Sternberg, R. J., Grigorenko, E. (2000). Teaching thinking for successful Intelligence. Arlington Heights, Il: Skylight.
• Thompson, C. (2011). Critical thinking across the curriculum: Process over output. International Journal of Humanities and Social Studies, 1(9), 1-7.
• Tok, E. (2008). Düşünme becerileri eğitimi programının okul öncesi öğretmen adaylarının eleştirel, yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Trilling, B. and Fadel, C. (2009). 21st century skills. USA: HP Publishing.
• Watson, G., Glaser, M.E. (2010). Watson-Glaser TM II critical thinking appraisal USA: Pearson.
• Yin, R. K. (2003). Case study research. design and methods (3rd ed.). Thousand Oaks: Sage.