Sınıf Öğretmenliğinde Uzmanlaşma Modellerin Karşılaştırılması: Öğretmenlere Yönelik Yansımalar ve Modellere İlişkin Görüşler

Yıl 2024, Sayı: 60, 1 - 31, 15.01.2024

Nilay T. Bumen Yasin Ay

https://doi.org/10.9779/pauefd.1140539

Öz

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin uzmanlaşmasına dayalı üç farklı modelin uygulandığı okullarda çalışan sınıf öğretmenlerinin özyeterliği, mesleğe yönelik tutumu, iş doyumu ve motivasyonunun dört yıl boyunca nasıl değiştiğinin ve öğretmenlerin modeller hakkındaki görüşlerinin incelenmesidir. Bu bağlamda incelenen modeller a) bütünsel ve dört yıllık döngüsel (geleneksel), b) bütünsel, üç yıllık döngüsel ve branşlaşmış model ve c) bütünsel, iki yıllık döngüsel ve branşlaşmış modeldir. Retrospektif boylamsal ve eşzamanlı karma desen temele alınarak 2017-2021 yılları arasında, farklı modelleri uygulayan altı özel ilkokulda çalışan sınıf öğretmenlerinin (ilk yıl 21/ son yıl 14 kişi) özyeterliği, motivasyonu ve iş doyumu izlenmiş; odak grup görüşmeleri yapılmıştır. Bulgulara göre, öğretmenlerin özyeterliği ve motivasyonunda anlamlı bir farklılık elde edilemezken, iki ve üç yıllık döngüsel ve branşlaşmış modelde görev yapan öğretmenlerin iş doyumlarının, geleneksel modele göre ikinci ve üçüncü yılda anlamlı derecede daha yüksek olduğu görülmüştür. Ancak bu farklılıkların model gereği göreve yeni başlayan öğretmenlerden kaynaklandığı, genel durumu yansıtmadığı belirlenmiştir. Nitel bulgularda farklı modellerin öğrencilere, öğretmenlere, yöneticilere ve velilere yönelik etkileri ve modellere ilişkin öneriler elde edilmiştir. Katılımcı öğretmenler her modele ilişkin olumlu ve olumsuz etkileri dile getirmekle birlikte, aynı öğretmenin bir öğrenci grubuyla en az üç ya da dört yılı birlikte geçirmesini önermişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmenliğinde uzmanlaşma, bütünsel modeller, döngüsel modeller, branşlaşmış modeller.

Destekleyen Kurum

Bu çalışma, Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenen bir projeye dayanmaktadır.

Proje Numarası

Proje no: 20548, tamamlandığı tarih: 02.06.2022

Teşekkür

Editoryal süreçteki ilgi ve desteğiniz için çok teşekkür ederiz.

Comparison of Specialization Models in Classroom Teaching: Reflections of Teachers and Views on Models

Öz

The aim of this study was to examine the self-efficacy, attitudes towards the profession, job satisfaction and motivation of classroom teachers working in schools with different specialization models in classroom teaching over a four-year period and to examine teachers' views about the models. The models examined in the study are a) self-contained and four-year looping (traditional), b) self-contained, three-year looping and departmentalized model, and c) self-contained, two-year looping and departmentalized model. Based on a retrospective longitudinal and concurrent mixed-methods design, between 2017 and 2021, the self-efficacy, motivation and job satisfaction of classroom teachers (21 in the first year and 14 in the last year) working in six private primary schools implementing different models were monitored and focus group interviews were conducted. According to the findings, while there was no significant difference in teachers' self-efficacy and motivation, it was observed that the job satisfaction of teachers working in the two- and three-year looping and departmentalized model was significantly higher in the second and third years compared to the traditional model. However, it was concluded that this difference might result from the teacher change due to the model and may not address the whole situation. The qualitative findings generated results on the effects of different models on students, teachers, administrators, and parents, as well as suggestions about the models. While the participating teachers expressed each model’s positive and negative effects, they suggested that the same teacher should work with the same student group for at least three or four years.

Anahtar Kelimeler

specialization in primary school teaching, self-contained models, looping models, departmentalized models

Proje Numarası

Proje no: 20548, tamamlandığı tarih: 02.06.2022

Kaynakça

• Akgül, N. İ. (2006). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler öğretiminde kullandıkları yöntemler karşılaştıkları sorunlar. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi, Niğde.
• Akıncı, B., Uzun, N. ve Kışoğlu, M. (2015). Fen bilimleri öğretmenlerinin meslekte karşılaştıkları problemler ve fen öğretiminde yaşadıkları zorluklar. International Journal of Human Sciences, 12(1), 1189-1215.
• Altuner, G. Ş. ve Başaran, M. (Ocak, 2017). İlkokul öğrencilerinin sınıf öğretmeni kavramına ilişkin metaforik algıları. 16. Uluslararası Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumunda sunulan sözlü bildiri, Lefke, KKTC.
• Baroody, A. E. (2017). Exploring the contribution of classroom formats on teaching effectiveness and achievement in upper elementary classrooms, School Effectiveness and School Improvement, 28(2), 314–335. doi:10.1080/09243453.2017.1298629
• Braun, V. ve Clarke, V. (2019). Psikolojide tematik analizin kullanımı. S. N. Şad, N. Özer ve A. Atlı (Çevirenler). Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(2), 873-898.
• Brobst, J., Markworth, M., Tasker, T., & Ohana, C. (2017). Comparing the preparedness, content knowledge of elementary science specialists and self-contained teachers. Journal of Research in Science Teaching, 54(10), 1302–1321.
• Bümen, N. T. ve Ercan Özaydın, T. (2013). Adaylıktan göreve öğretmen özyeterliği ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlardaki değişimler. Eğitim ve Bilim, 38(169), 109-125.
• Cesur, B. (2019). Sınıf öğretmenliğinde uzmanlaşma modellerinin öğretmen, öğrenci ve öğretim elemanlarının görüşleri açısından değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Chan, T. C., & Jarman, D. (2004).Departmentalize elementary schools. Principal, 84, 70-72.
• Cistone, P. J., & Shneyderman, A. (2004). Looping: An empirical evaluation. International Journal of Educational Policy, Research & Practice, 5(1), 47-61.
• Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2018). Designing and conducting mixed methods research. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çapa, Y., Çakıroğlu, J., & Sarıkaya, H. (2005). The development and validation of a Turkish version of teachers’ sense of efficacy scale. Education and Science, 30(137), 74-81.
• Divrik, R. (2011). Sınıf öğretmenlerinin sınıf tercihleri ve bu tercihler üzerinde etkili olan faktörlere ilişkin fenomenografik bir çalışma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Doğan, C. (2004). Sınıf öğretmenlerinin derslere ilişkin görüşleri ve tercih ettikleri öğretim yöntemleri: İstanbul örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 193-203.
• Drees, J. (1989). Elementary school organization: Self-contained and departmentalized classroom structures. [Available online at: https://eric.ed.gov/?id=ED311546], Retrieved on March 25, 2021.
• Erol, M. ve Başaran, M. (2020). İlkokul öğrencileri sınıf öğretmeni değişimini nasıl algılıyor? Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(4), 1196-1213.
• Field, A. (2018). Discovering statistics using SPSS (5th ed.). London, Sage.
• Gilmore, J. K. (2016). The departmentalized education classroom model and its effect on student achievement in upper elementary. (Doctor of Education dissertation). Trevecca Nazarene University, TN, USA.
• Girgin, İ. (2021). Eğitimde “Looping” tekniğinin öğrencilere etkisi üzerine bir inceleme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 17(1), 54-66. doi: 10.17244/eku.911410
• Gömleksiz, M. N., Öner, Ü. ve Bozpolat, E. (2011). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler derslerini yürütmelerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 10(3), 872-893.
• Hackman J. R., & G. R. Oldham. (1975). Development of the job diagnostic survey. Journal of Applied Psychology, 60(2), 159–170.
• Haley, Rich Thomas III. (2018). A case study on the perceived impact of elementary school departmentalization on teacher math self-efficacy. (Doctor of Education dissertation). University of the Pacific, USA.
• Johnson, M. L. (2013). The benefits of departmentalization in upper elementary grades for students and teachers. (Doctoral dissertation). Trevecca Nazarene University, USA.
• Marušić, I., Jagodić, G. K., Erceg, I., & Šabić J. (2020). Longitudinal study of individual, environmental and contextual factors predicting adaptation to the transition to lower secondary education. Learning and Individual Differences. 83–84, 101946. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2020.101946
• Minott, R. C. (2016). Elementary teachers’ experiences of departmentalized instruction and its impact on student affect. (Doctor of Education dissertation). William Howard Taft University, CO, USA.
• Morgan, G. A., Leech, N. L., Gloeckner, G. W., & Barrett, K. C. (2007). SPSS for introductory statistics (Third ed.). New Jersey: Lawrance Erlbaum Associates, Inc.
• Nunn, C. (2014). Exploring teachers’ narratives about satisfaction and school administrator support after involuntarily transfer to a looping classroom. (Doctor of Education dissertation). Northcentral University, CA, USA.
• Önder, Y. (2015). Understanding the five-year generalist teaching cycle in elementary schools: Teachers’ perspectives. (Master of Education dissertation). Spalding University, Louisville, KY, USA.
• Öztürk, E. ve Uzunkol, E. (2013). İlkokul öğretmeni motivasyon ölçeğinin psikometrik özellikleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 421-435.
• Parker, A., Rakes, L., & Arndt, K. (2017). Departmentalized, self-contained, or somewhere in between: Understanding elementary grade-level organizational decision-making, The Educational Forum, 81(3), 236-255. Doi: 10.1080/00131725.2017.1314569
• Plano Clark, V., Anderson, N. Wertz, J., Zhou, Y., Schumacher, K., & Miaskowski, C. (2015). Conceptualizing longitudinal mixed methods designs: A methodological review of health sciences research. Journal of Mixed Methods Research, 9(4) 297–319. Doi: 10.1177/1558689814543563
• Ray, S. J. (2017). Departmentalized classroom environments versus traditional classroom environments in second through fourth grades: A quantitative analysis. (Doctor of Education dissertation). Lindenwood University, MO, USA.
• Slavin, R. E. (1988). Synthesis of research on grouping in elementary and secondary schools. Educational Leadership, 46(1), 67- 77.
• Strohl, A., Schmertzing, L. C., Schmertzing, R., & Hsiao, E. L. (2014). Comparison of self-contained and departmentalized elementary teachers’ perceptions of classroom structure and job satisfaction. Journal of Studies in Education, 4(1), 109-127.
• Şirin, M. C. (2019). Çocuğun yararı gözüyle çocuğun yüksek yararı ilkesine bakış. Çocuk ve Medeniyet. 2, 219-240.
• Taşdan, M. (2008). Türkiye'deki kamu ve özel ilköğretim okulu öğretmenlerinin bireysel değerleri ile okulun örgütsel değerleri arasındaki uyum düzeyi, iş doyumu ve algılanan sosyal destek ile ilişkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Tok, H. ve Bozkurt, A. (2010). Sınıf öğretmenlerinin 1. 2. 3. sınıflar için ayrı ve 4. 5. sınıflar için ayrı yetiştirilmeleri konusunda sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 759 -778.
• Tourigny, R., Plante, I., & Raby, C. (2019). Do students in a looping classroom get higher grades and report a better teacher-student relationship than those in a traditional setting? Educational Studies, 46(6), 744-759.
• Tschannen-Moran, M., & Woolfolk Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17(7), 783-805.
• Wang, W.,Wu, M., Shi, Y., Chen, Y., Loyalka, P,Chu, J., Kenny, K., & Rozelle, S. (2017). The effect of teacher looping on student achievement: Evidence from rural China. Working Paper, 318, [Available online at: https://fsi-live.s3.us-west-1.amazonaws.com/s3fspublic/318__the_effect_of_teacher_looping_on_student_achievement_evidence_from_rural_china.pdf ], Retrieved on July 3, 2021.
• Wiggins, D. R. (2018). Qualitative study on teacher perceptions of self-contained and departmentalized classrooms at the elementary level. (Doctor of Education dissertation). Columbus State University, GA, USA.