Yayım Etiği
Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi’nde(PAUEFD) yayımlanan çalışmaların yansız ve etik olması amacıyla Editörler Kurulu tarafından bir takım etik politikalar geliştirilmiştir. Bu politikalar yazarlar, hakemler, editörler ve çalışma ile ilgili süreçleri kapsamaktadır. PAUEFD’de yer alan etik görev ve sorumluluklar, ulusal ve uluslararası alanlarda taranan dergilerin yayım politikaları ile açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayımlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Yazarların Etik Sorumlulukları
PAUEFD’e çalışma gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:
- Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün ve güncel olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın yararlandıkları bütün çalışmalara eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.
- Çalışmanın içeriğine bir katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir. (Varsa) çıkar çatışması teşkil edebilecek durumlar ve ilişkiler açıklanmalıdır.
- Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir. Yazar(lar) talep edilen veri ve bilgiyi yayım ve/veya bilim kuruluna sunmalıdır.
- Yazar(lar)ın yayımlanmış, değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda dergi editörünü veya yayımcıyı bilgilendirme, çalışmasını düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle iş birliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
- Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz.
- Başka bir dergide yayımlanmış çalışma PAUEFD’e gönderilemez.
- Başka bir dergiye gönderilen, henüz değerlendirmesi bitmemiş bir çalışma PAUEFD’e gönderilemez.
- Değerlendirme süreci başlamış bir çalışma için yazar ekleme-çıkarma, yazar sırası değiştirme gibi bir işlem talep edilemez.
Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları
Genel görev ve sorumluluklar
Editörler,
- Derginin ulusal ve uluslararası alanda gelişimini sağlamak,
- Yayımlanan çalışmaların kalitesini arttırmaya yönelik süreçleri yönetmek,
- Derginin bütün paydaşları için etik kuralların uygulanması süreçlerini yürütmek,
- Derginin gelişimine katkıda bulunmak amacıyla yayımlama ve etik politikalarda güncelleme yapmak,
- Derginin web sayfasını düzenlemek ve güncel tutmak ile sorumludurlar.
Okuyucu ile ilişkiler
Editörler,
- Okuyucunun dergi yayımlama, kapsam ve etik ile ilgili geri bildirimlerini dikkate almak,
- PAUEFD’de yayımlanan çalışmaları okuyucunun ilgi ve ihtiyaçlarını da dikkate alarak geliştirmek,
- Okuyucudan gelen soruları etik kurallar çerçevesinde kalmak şartıyla cevaplamak ile yükümlüdür.
Yazarlar ile ilişkiler
Editörler yazarlara karşı;
- Dergiye gönderilen çalışmaları hakemlere gönderilip gönderilmemesi konusunda karar veren yayım kuruluna göndermek
- Yazarları yayım ve etik politikalar ile ilgili bilgilendirmek,
- Yazarların hakemlerle ilgili olası çatışmalarını engellemek,
- “Kör Hakemlik” kavramını sağlıklı bir şekilde yürüterek yansız bir değerlendirme yapılmasını sağlamak,
- Yazarların aralarında çıkar çatışması olduğunu belirttiği ve çalışmalarının bu hakemlere gönderilmemesi konusundaki taleplerini uygun gerekçelerle değerlendirmek,
- Yazarların henüz değerlendirme sürecinde olan çalışmalarını geri çekmek konusundaki taleplerini olumlu karşılamak,
- Yazarların hakem ve editör kararlarına/raporlarına itirazlarını değerlendirmek ve uygun görülürse yeni bir değerlendirme süreci başlatmak ile sorumludur.
Hakemler ile ilişkiler
Editörler hakemlere karşı;
- Aday çalışmanın konusuna uygun bir hakem belirlemek,
- Hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberliği sağlamak,
- Yazarlar ile hakemler arasında çıkar çatışması olup olmadığını gözetmek,
- Değerlendirmeyi yapan hakeme ilişkin bilgileri gizli tutmak,
- Hakemleri tarafsız olma yönünde teşvik etmek,
- Hakemlerin yayım ve etik politikalar ile ilgili sorularını cevaplamak,
- Hakem havuzunu geliştirecek güncellemeler yapmak,
- Değerlendirme süresi ile ilgili hakemlere hatırlatmalarda bulunmak,
- Hakemleri yapıcı, nazik ve uygun bir dille değerlendirme yapmaları konusunda teşvik etmek ile sorumludurlar.
Editörler Kurulu ile ilişkiler
Editörler,
- Editörler Kurulu ile belirli aralıklarda toplantı yapmak,
- Kurulun PAUEFD in yayım ve etik politikaları ile ilgili ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberliği sağlamak,
- İhtiyaç duyulduğunda kurula PAUEFD in yayım ve etik politikaları ile ilgili eğitim sağlamak,
- Kuruldan gelen dönütleri dikkate alarak dergiyi geliştirmek,
- Kurul üyelerinin tarafsız olmasını sağlamak,
- Kurulu çalışmaları bilimsel ölçütler çerçevesinde değerlendirmeleri konusunda teşvik etmek,
- Aday çalışmanın konusuna göre ilgili kurul üyesi ile değerlendirme ile ilgili iletişime geçmek ile sorumludurlar
Yazar Hakları:
Yazar(lar),
- Çıkar çatışması ve/veya etik gerekçelerle çalışmalarını gönderilmemesini istediği hakemleri belirleyebilirler.
- Henüz yayımlanmamış olan çalışmalarını değerlendirme sürecindeyken geri çekebilirler.
- Hakem raporlarına ve editör kararlara itiraz etme hakkına sahiptirler.
- Basım sürecinde ortaya çıkan maddi hatalar sebebiyle, ilk yayımlanacak sayıda çalışmasındaki sorunlu yerler için veya kendisinden kaynaklanmış bilgi hataları için düzeltme (erratum) talep edebilirler.
Hakemlerin Etik Sorumlulukları
PAUEFD’e gönderilen çalışmalar, isimsiz olarak ilgili alanda en az iki hakeme değerlendirilmek üzere gönderilir. Hakem değerlendirmelerinde makale hakkında olumlu ve olumsuz görüşün eşitliği durumunda editörün veya üçüncü bir hakemin görüşü alınır.
PAUEFD’de çift-kör hakem değerlendirme süreci benimsenmiştir, yazar ve hakem birbirlerinin kimliğinden habersizdir. Bu bağlamda PAUEFD’de çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:
- PAUEFD’in yayım ilkelerini okumak
- Sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışmaları değerlendirmeyi kabul etmek. Uzmanlık alanı olmadığı halde sadece makalenin konusu hakkında fikir sahip olabilmek adına değerlendirmeyi kabul etmemek,
- Değerlendirmeyi yaparken yansız olamayacaklarını fark ettiklerinde değerlendirme yapmayı reddetmek,
- Değerlendirme sürecini belirli bir zaman çerçevesinde tamamlamak,
- Tarafsızlık ve gizlilik çerçevesinde değerlendirme yapmak,
- Çıkar çatışması gibi bir durumla karşılaştıklarında, değerlendirme yapmayı reddetmek ve bu durumu editöre bildirmek,
- Değerlendirdikleri makalenin aynı anda bir başka dergiye gönderildiğini tespit ettiklerinde durumu editöre bildirmek,
- Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik dille yapmak. Düşmanlık, hakaret ve iftira gibi kişisel yorumlar yapmamak,
- Değerlendirmelerin makalenin içeriği ile ilgili olmasına dikkat etmek. İnanç, mezhep, ırk, cinsiyet siyasi düşünce gibi faktörlerin değerlendirme sürecine kesinlikle etki etmemesi konusunda duyarlı davranmak.
1. PAÜEFD’de yayımlanmak üzere gönderilen makalelerin başka bir dergide yayımlanmamış veya yayımlanmak üzere gönderilmemiş olması gerekmektedir. Daha önce bir kongrede sunulmuş olan bildiriler-kongre kitabında çalışmanın bütünü yayımlanmamış olması koşuluyla- ve lisansüstü tez çalışmasından derlenen makaleler gerekli bilgilendirmeyi içeren bir dipnot ile sayfa sonunda belirtilmelidir. Yayımlanan yazıların her türlü sorumluluğu yazar(lar)a aittir.
- Yazarlar çalışmalarına ilişkin olarak "Etik Kurul Onayı" almaları gerekmektedir.
Dergi Politikası
Hakemlik ve Basım Süreçleri
2. Dergiye ulaşan çalışmalar, Editörler Kurulu tarafından dergi kapsamı ve yazım kurallarına uygunluk açısından ön incelemeden geçirilir. Bu inceleme sonucunda uygun bulunan çalışmalar kör hakemlik yöntemiyle en az iki hakemin değerlendirmesine sunulur. Hakemlere değerlendirme yapmaları için 30 gün süre verilir ve bu süre içinde dönüş yapmayan hakemin yerine yeni bir hakem atanır. Aday çalışmanın dergide yayımlanabilmesi için en az iki hakemden olumlu görüş alması gerekmektedir. Hakemlerden birinin olumlu, diğerinin olumsuz görüş bildirmesi durumunda çalışma üçüncü bir hakemin görüşüne sunulur. Yazar(lar) hakem(ler) tarafından (varsa) önerilen düzeltmeleri 30 gün yapmakla yükümlüdürler. Hakem(ler)den yayımlanabilir raporu alan ve dergi editörlüğü tarafından kontrolü sağlanmış makaleler yayımlanma sürecine girerler. Makalelere son biçimi yazar(lar) tarafından verilir. Yayıma kabul edilen makalelere bir DOI numarası verilir ve bu makaleler Erken Görünüm bölümüne alınırlar. Daha sonra Editörler Kurulu kararıyla uygun bir sayıda yayımlanırlar. Son biçimi verilen ve yayım sürecine alınan makaleler üzerinde herhangi bir değişiklik yapılamaz. Yazarlar çalışmalarını ön kontrol aşamasındayken geri çekebilirler. Hakem değerlendirmesinde olan çalışmaların geri çekilmesi mümkün değildir.
3. Hakem(ler) yazar(lar)ın, yazar(lar) ise hakem(ler)in kimlik bilgileri hakkında bilgi sahibi değildir. Bu konudaki gizliliği sağlama sorumluğu dergi editörlüğüne aittir.
Aşırmacılık (İntihal) Taraması
Tüm aday makaleler PAÜEFD’e gönderilmeden önce iThenticate© ve Turnitin© gibi yazılımlarla taranmalı ve bu tarama raporları makale ile birlikte sunulmalıdır. Tüm makalenin benzerlik oranı %15’ten ve bir kaynak için benzerlik oranı %3’ten aşağıda olmalıdır. Yine de %1’in üzerindeki, benzeşmelerin dikkatle incelenmesi yazar(lar)ın yararına olacaktır. PAÜEFD akademik aşırmacılık taşıyan tüm aday makaleleri editörlük aşamasında reddetme hakkına sahiptir.
Açık Erişim Politikası
PAÜEFD Açık Erişim bir dergidir ve yayımladığı içeriği doğrudan açık erişime sunar. Dergi, yayımladığı içerikle bilimin Açık Erişim politikasıyla desteklenmesi ve geliştirilmesine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Bilinen standartlarda kaynak gösterilmesi koşuluyla, ticari kullanım amacı ve içerik değişikliği dışında kalan tüm kullanım (çevrimiçi bağlantı verme, kopyalama, baskı alma, herhangi bir fiziksel ortamda çoğaltma, dağıtma vb.) haklarını (ilgili içerikte aksi belirtilmediği sürece) "Creative Commons Alıntı 4.0 Uluslararası Lisansı aracılığıyla kullanıma sunmaktadır. Kaynak, atıf vermek kaydıyla ticari amaç haricinde kopyalanabilir, dağıtılabilir ve yeniden kullanılabilir, ancak üzerinde hiçbir değişiklik yapılamaz. İçeriğin ticari amaçlı kullanımı için yayınevinden yazılı izin alınması gereklidir.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.tr
Yayımlama Ücreti
PAÜEFD aday makale gönderimi aşamasında, değerlendirme süresince ve yayımlanma aşamasında herhangi bir gerekçe ile yazarlardan hiçbir ücret talep etmemektedir.